Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong Leã Voïng Phuïc sinh 2022
taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Leã Voïng Phuïc sinh 2022 taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa J.B. Ñaëng Minh An
Vatican (VietCatholic News 16-04-2022) - Luùc 7g30 toái thöù Baåy 16 thaùng Tö naêm 2022, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tham döï Leã Voïng Phuïc sinh taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, taäp trung baøi giaûng cuûa ngaøi veà caùch caùc phuï nöõ trong Tin Möøng giuùp chuùng ta nhìn thaáy "tia saùng ñaàu tieân cuûa buoåi bình minh cuoäc soáng Thieân Chuùa vöôn leân trong boùng toái cuûa theá giôùi chuùng ta," vaø daïy chuùng ta nhìn, nghe vaø loan baùo Leã Vöôït Qua cuûa Chuùa töø söï cheát cho ñeán söï soáng.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tham döï Leã Voïng Phuïc sinh vaøo toái Thöù Baûy Tuaàn Thaùnh taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, vôùi 5,500 ngöôøi haønh höông. Leã kyû nieäm naøy laø leã trang troïng nhaát vaø cao quyù nhaát trong taát caû caùc Leã Troïng.
Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re, Nieân tröôûng Hoàng Y Ñoaøn, ñaõ chuû söï thaùnh leã, trong khi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñoïc baøi giaûng cuûa mình vaø röûa toäi cho baûy taân toøng. Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ bò ñau ñaàu goái trong nhöõng thaùng gaàn ñaây, laø ñieàu maø ngaøi cuõng ñaõ ñeà caäp khi noùi chuyeän vôùi caùc nhaø baùo gaàn ñaây sau chuyeán haønh trình muïc vuï tôùi Malta.
Coù maët trong thaùnh leã laø caùc thaønh vieân cuûa moät phaùi ñoaøn töø Ukraine, bao goàm caùc ñaïi dieän cuûa chính quyeàn ñòa phöông vaø quoác hoäi cuûa ñaát nöôùc, laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc gaëp Ñöùc Giaùo Hoaøng ngay tröôùc khi nghi leã baét ñaàu.
Phaùi ñoaøn bao goàm thò tröôûng Melitopol, Ivan Fedorov, hieän phaûi soáng löu vong, vì quaân Nga ñaõ chieám ñöôïc thaønh phoá naøy. Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ ñaëc bieät chaøo ñoùn oâng trong leã kyû nieäm.
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Nhieàu nhaø vaên ñaõ gôïi leân veû ñeïp cuûa nhöõng ñeâm ñaày sao. Tuy nhieân, nhöõng ñeâm chieán tranh bò xeù toaïc bôûi nhöõng aùnh chôùp baùo hieäu caùi cheát. Trong ñeâm naøy, anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy ñeå cho nhöõng ngöôøi phuï nöõ cuûa Tin Möøng daét tay chuùng ta, ñeå cuøng vôùi hoï, chuùng ta coù theå nhìn thaáy nhöõng tia naéng ñaàu tieân cuûa bình minh cuoäc soáng Thieân Chuùa ñang loù daïng trong boùng toái cuûa theá giôùi chuùng ta. Khi boùng ñeâm bò xua tan tröôùc khi aùnh saùng yeân tónh ñeán, nhöõng ngöôøi phuï nöõ leân ñöôøng ñeán ngoâi moä ñeå xöùc daàu cho xaùc Chuùa Gieâsu. ÔÛ ñoù, hoï ñaõ coù moät traûi nghieäm ñaùng kinh ngaïc. Ñaàu tieân, caùc baø phaùt hieän ra raèng ngoâi moä troáng roãng; roài caùc baø nhìn thaáy hai nhaân vaät maëc quaàn aùo saùng choùi noùi vôùi caùc baø raèng Chuùa Gieâsu ñaõ soáng laïi. Laäp töùc caùc baø chaïy veà baùo tin cho caùc moân ñeä khaùc (x. Lc 24:1-10). Caùc baø ñaõ thaáy, nghe, vaø tuyeân boá. Vôùi ba ñoäng töø naøy, xin cho chuùng ta cuõng ñöôïc böôùc vaøo leã Vöôït qua cuûa Chuùa töø söï cheát cho ñeán söï soáng.
Nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñaõ nhìn thaáy. Lôøi loan baùo ñaàu tieân veà söï soáng laïi khoâng phaûi laø moät lôøi tuyeân boá ñöôïc môû ra, nhöng laø moät daáu hieäu caàn ñöôïc chieâm ngöôõng. Trong moät khu nghóa trang, gaàn moät ngoâi moä, ôû moät nôi maø moïi thöù leõ ra phaûi traät töï vaø yeân bình, caùc baø "tìm thaáy hoøn ñaù laên ra khoûi ngoâi moä; nhöng khi hoï vaøo thì khoâng thaáy xaùc ñaâu "(caâu 2-3). Leã Phuïc sinh baét ñaàu baèng caùch laøm ñaûo loän nhöõng mong ñôïi cuûa chuùng ta. Ngaøy leã naøy ñi keøm vôùi moùn quaø cuûa moät nieàm hy voïng khieán chuùng ta ngaïc nhieân vaø söõng sôø. Vaäy maø ñeå ñoùn nhaän moùn quaø ñoù khoâng deã chuùt naøo. Ñoâi khi - chuùng ta phaûi thöøa nhaän raèng - nieàm hy voïng naøy khoâng tìm thaáy choã ñöùng trong traùi tim chuùng ta. Gioáng nhö nhöõng ngöôøi phuï nöõ trong Tin Möøng, chuùng ta bò bao truøm bôûi nhöõng thaéc maéc vaø nghi ngôø, vaø phaûn öùng ñaàu tieân cuûa chuùng ta tröôùc daáu hieäu baát ngôø laø moät söï sôï haõi: "Hoï kinh haõi vaø cuùi maët xuoáng ñaát" (caâu 5).
Taát caû chuùng ta thöôøng nhìn cuoäc soáng vaø thöïc teá vôùi ñoâi maét u aùm; chuùng ta chæ chaêm chaêm nhìn vaøo ngaøy ñang troâi qua naøy, chaùn naûn vôùi töông lai, chæ quan taâm ñeán baûn thaân vaø nhu caàu cuûa mình, chìm vaøo nguïc tuø cuûa söï thôø ô, thaäm chí ngay khi chuùng ta lieân tuïc phaøn naøn raèng moïi thöù seõ khoâng bao giôø thay ñoåi. Baèng caùch naøy, chuùng ta döøng laïi tröôùc ngoâi moä cuûa söï cam chòu vaø chuû nghóa ñònh meänh, vaø chuùng ta choân vuøi nieàm vui soáng. Tuy nhieân, ñeâm nay, Chuùa muoán ban cho chuùng ta ñoâi maét khaùc, soáng ñoäng vôùi hy voïng raèng noãi sôï haõi, ñau ñôùn vaø caùi cheát seõ khoâng coù lôøi noùi cuoái cuøng treân chuùng ta. Nhôø maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Gieâsu, chuùng ta coù theå töø hö voâ trôû thaønh söï soáng. "Caùi cheát seõ khoâng theå cöôùp ñi maïng soáng cuûa chuùng ta ñöôïc nöõa" (K. RAHNER), vì cuoäc soáng ñoù giôø ñaây ñöôïc tình yeâu voâ bôø beán cuûa Thieân Chuùa bao boïc troïn veïn vaø vónh vieãn. Ñuùng vaäy, caùi cheát coù theå khieán chuùng ta khieáp sôï; noù coù theå laøm teâ lieät chuùng ta. Nhöng Chuùa ñaõ soáng laïi! Chuùng ta haõy ngöôùc nhìn leân, veùn böùc maøn buoàn phieàn vaø u saàu khoûi ñoâi maét, vaø môû loøng ñoùn nhaän nieàm hy voïng maø Chuùa mang ñeán!
Trong ñoäng töø thöù hai, nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñaõ nghe thaáy. Sau khi hoï nhìn thaáy ngoâi moä troáng, hai ngöôøi ñaøn oâng maëc quaàn aùo saùng choùi noùi vôùi hoï: "Taïi sao caùc baø laïi tìm kieám ngöôøi soáng giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ cheát? Ngaøi khoâng ôû ñaây, nhöng ñaõ soáng laïi "(caâu 5-6). Chuùng ta neân laéng nghe nhöõng lôøi ñoù vaø laëp laïi chuùng: Ngaøi khoâng coù ôû ñaây! Baát cöù khi naøo chuùng ta nghó raèng chuùng ta ñaõ hieåu taát caû nhöõng gì caàn bieát veà Chuùa, vaø coù theå nuoâi döôõng Ngaøi trong nhöõng yù töôûng vaø phaïm truø cuûa rieâng chuùng ta, chuùng ta haõy laëp laïi vôùi chính mình: Ngaøi khoâng coù ôû ñaây! Baát cöù khi naøo chuùng ta tìm kieám Chuùa chæ trong nhöõng caûm xuùc, thöôøng thoaùng qua, vaø chæ tìm kieám Ngaøi trong nhöõng luùc caàn thieát, roài sau ñoù ñaët Ngaøi sang moät beân vaø queân Ngaøi ñi trong phaàn coøn laïi cuûa cuoäc soáng vaø trong nhöõng quyeát ñònh haøng ngaøy cuûa chuùng ta, chuùng ta haõy laëp laïi: Ngaøi khoâng coù ôû ñaây! Vaø baát cöù khi naøo chuùng ta nghó raèng chuùng ta coù theå giam caàm Ngaøi trong lôøi noùi cuûa chuùng ta, trong coâng thöùc cuûa chuùng ta, vaø trong caùch suy nghó vaø haønh ñoäng thoâng thöôøng cuûa chuùng ta, vaø boû beâ vieäc tìm kieám Ngaøi trong nhöõng goùc toái nhaát cuûa cuoäc soáng, nôi coù nhöõng ngöôøi khoùc, nhöõng ngöôøi ñang phaûi vaät loän, ñau khoå vaø hy voïng, chuùng ta haõy laëp laïi: Ngaøi khoâng coù ôû ñaây!
Chuùng ta cuõng coù theå nghe thaáy caâu hoûi ñöôïc ñaët ra cho nhöõng ngöôøi phuï nöõ: "Taïi sao caùc baø laïi tìm kieám ngöôøi soáng giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ cheát?" Chuùng ta khoâng theå cöû haønh Leã Phuïc sinh neáu chuùng ta tieáp tuïc laø ngöôøi cheát; neáu chuùng ta vaãn laø tuø nhaân cuûa quaù khöù; Neáu trong cuoäc ñôøi, chuùng ta thieáu can ñaûm ñeå mình ñöôïc Thieân Chuùa tha thöù, Ñaáng ñaõ tha thöù moïi söï, haõy can ñaûm ñeå thay ñoåi, haõy ñoaïn tuyeät vôùi nhöõng coâng vieäc cuûa söï döõ, haõy quyeát ñònh daønh cho Chuùa Gieâsu vaø cho tình yeâu cuûa Ngöôøi. Neáu chuùng ta tieáp tuïc giaûn löôïc ñöùc tin thaønh moät laù buøa hoä meänh, chuùng ta bieán Thieân Chuùa thaønh moät kyû nieäm ñaùng yeâu töø xa xöa, thay vì gaëp gôõ Ngaøi ngaøy nay nhö moät Thieân Chuùa haèng soáng luoân mong muoán canh taân chuùng ta vaø thay ñoåi theá giôùi cuûa chuùng ta. Moät Kitoâ Giaùo tìm kieám Chuùa giöõa ñoáng ñoå naùt cuûa quaù khöù vaø ñaët Ngaøi trong ngoâi moä cuûa thoùi quen laø moät Kitoâ Giaùo khoâng coù Leã Phuïc sinh. Nhöng Chuùa ñaõ soáng laïi! Chuùng ta ñöøng quanh quaån ñôïi chôø giöõa caùc ngoâi moä, nhöng haõy chaïy ñi tìm Ngaøi, Ñaáng Haèng Soáng! Chuùng ta cuõng ñöøng sôï tìm kieám Ngöôøi trong khuoân maët cuûa anh chò em chuùng ta, trong caâu chuyeän cuûa nhöõng ngöôøi hy voïng vaø öôùc mô, trong noãi ñau cuûa nhöõng ngöôøi ñau khoå: Chuùa ôû ñoù!
Cuoái cuøng, nhöõng ngöôøi phuï nöõ tuyeân boá. Hoï ñaõ tuyeân boá ñieàu gì? Nieàm vui cuûa söï phuïc sinh. Leã Phuïc sinh khoâng chæ xaûy ra ñeå an uûi nhöõng ngöôøi thöông tieác caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu, nhöng laøm cho hoï môû loøng ra ñoùn nhaän thoâng ñieäp phi thöôøng veà söï chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi söï döõ vaø söï cheát. AÙnh saùng cuûa söï phuïc sinh khoâng nhaèm muïc ñích ñeå caùc phuï nöõ ñaém chìm trong nieàm vui, maø laø ñeå taïo ra caùc moân ñeä truyeàn giaùo "trôû veà töø ngoâi moä" (caâu 9) ñeå mang ñeán cho taát caû moïi ngöôøi Tin Möøng veà Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh. Ñoù laø lyù do taïi sao, sau khi nhìn thaáy vaø nghe thaáy, caùc baø ñaõ chaïy ñeán loan baùo cho caùc moân ñeä veà nieàm vui phuïc sinh. Hoï bieát raèng nhöõng ngöôøi khaùc coù theå nghó raèng hoï ñaõ hoùa ñieân; quaû thaät, Phuùc AÂm noùi raèng nhöõng lôøi noùi cuûa phuï nöõ "ñoái vôùi caùc oâng döôøng nhö laø moät caâu chuyeän vu vô" (caâu 11). Tuy nhieân, nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñoù ñaõ khoâng quan taâm ñeán danh tieáng cuûa hoï, khoâng maøng ñeán vieäc giöõ gìn hình aûnh cuûa hoï; hoï ñaõ khoâng kieàm cheá caûm xuùc cuûa hoï hoaëc caån troïng trong lôøi noùi cuûa mình. Hoï chæ coù ngoïn löûa trong loøng ñeå mang tin töùc, laø lôøi tuyeân xöng: "Chuùa ñaõ soáng laïi!"
Vaø thaät ñeïp bieát bao khi moät Giaùo hoäi coù theå chaïy theo con ñöôøng naøy qua caùc ñöôøng phoá cuûa theá giôùi chuùng ta! Khoâng sôï haõi, khoâng aâm möu, thuû ñoaïn, nhöng chæ vôùi mong muoán daãn moïi ngöôøi ñeán nieàm vui cuûa Tin Möøng. Ñoù laø ñieàu chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå laøm: traûi nghieäm Chuùa Kitoâ Phuïc sinh vaø chia seû kinh nghieäm vôùi ngöôøi khaùc; laên ñaù khoûi ngoâi moä nôi chuùng ta coù theå ñaõ bao boïc Chuùa, ñeå truyeàn nieàm vui cuûa Ngaøi treân theá giôùi. Chuùng ta haõy laøm cho Chuùa Gieâsu, Ñaáng Haèng Soáng, soáng laïi töø taát caû nhöõng ngoâi moä maø chuùng ta ñaõ nieâm phong Ngaøi. Chuùng ta haõy giaûi thoaùt Chuùa khoûi nhöõng phoøng giam chaät heïp maø chuùng ta vaãn thöôøng giam caàm Ngaøi. Chuùng ta haõy thöùc tænh khoûi giaác nguû yeân bình cuûa mình vaø ñeå Ngaøi khuaáy ñoäng vaø laøm phieàn chuùng ta. Chuùng ta haõy ñöa Ngaøi vaøo cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa chuùng ta: qua nhöõng cöû chæ hoøa bình trong nhöõng ngaøy naøy ñöôïc ñaùnh daáu bôûi söï khuûng khieáp cuûa chieán tranh, qua nhöõng haønh ñoäng hoøa giaûi giöõa nhöõng moái quan heä tan vôõ, nhöõng haønh ñoäng nhaân aùi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi caàn giuùp ñôõ, nhöõng haønh ñoäng coâng baèng giöõa nhöõng tình huoáng baát bình ñaúng vaø söï thaät trong giöõa söï doái traù. Vaø treân heát, thoâng qua caùc taùc phaåm cuûa tình yeâu vaø tình huynh ñeä.
Thöa anh chò em nieàm hy voïng cuûa chuùng ta coù moät caùi teân: laø danh thaùnh cuûa Chuùa Gieâsu. Ngaøi ñaõ vaøo ngoâi moä laø toäi loãi chuùng ta; Ngaøi ñi xuoáng nhöõng vöïc saâu maø chuùng ta caûm thaáy laïc loõng nhaát; Ngaøi len loûi qua nhöõng môù boøng bong cuûa noãi sôï haõi cuûa chuùng ta, mang gaùnh naëng cuûa chuùng ta vaø töø vöïc thaúm taêm toái cuûa söï cheát ñaõ phuïc hoài cho chuùng ta söï soáng vaø bieán söï thöông tieác cuûa chuùng ta thaønh nieàm vui. Chuùng ta haõy möøng leã Phuïc sinh vôùi Chuùa Kitoâ! Ngaøi vaãn soáng! Hoâm nay, Ngaøi cuõng böôùc vaøo giöõa chuùng ta, thay ñoåi chuùng ta vaø giaûi thoaùt chuùng ta. Nhôø Ngöôøi, caùi aùc ñaõ bò cöôùp ñi söùc maïnh cuûa noù; thaát baïi khoâng coøn coù theå kìm haõm chuùng ta baét ñaàu laïi; vaø caùi cheát ñaõ trôû thaønh moät loái ñi daãn ñeán nhöõng khuaáy ñoäng cuûa cuoäc soáng môùi. Vì vôùi Chuùa Gieâsu, Chuùa Phuïc sinh, khoâng coù ñeâm naøo keùo daøi maõi maõi; vaø ngay caû trong ñeâm ñen môø mòt nhaát, trong boùng toái ñoù, sao mai vaãn tieáp tuïc toûa saùng.
Thöa ngaøi Thò tröôûng, caùc nghò só, trong boùng toái maø caùc baïn ñang soáng naøy, boùng toái daøy ñaëc cuûa chieán tranh, cuûa söï taøn aùc, taát caû chuùng toâi ñang caàu nguyeän, caàu nguyeän cuøng caùc baïn vaø cho caùc baïn trong ñeâm nay. Chuùng toâi ñang caàu nguyeän cho taát caû nhöõng ngöôøi ñau khoå. Chuùng toâi chæ coù theå cung caáp cho caùc baïn söï ñoàng haønh cuûa chuùng toâi, lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng toâi vaø noùi vôùi caùc baïn: "Haõy can ñaûm leân! Chuùng toâi ñang ñoàng haønh cuøng caùc baïn! " Vaø cuõng muoán noùi vôùi baïn ñieàu tuyeät vôøi nhaát maø chuùng toâi ñang kyû nieäm ngaøy hoâm nay: Christoøs voskreùs! Chuùa Kitoâ ñaõ soáng laïi!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaEASTER VIGIL IN THE HOLY NIGHT OF EASTER HOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS Vatican Basilica Holy Saturday, 16 April 2022)