Tuoåi giaø coù theå daãn loái
vaø cöùu vaõn caùc theá heä töông lai
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Tuoåi giaø coù theå daãn loái vaø cöùu vaõn caùc theá heä töông lai.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 16-03-2022) - Saùng thöù Tö, ngaøy 16 thaùng Ba naêm 2022, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung caùc tín höõu haønh höông qua hai ñôït: tröôùc tieân, Ñöùc Thaùnh cha tieáp 2,000 hoïc sinh, phuï huynh vaø giaùo chöùc tröôøng Coâng giaùo La Zolla ôû thaønh phoá Milano, baéc YÙ, sau ñoù taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI, ngaøi tieáp hôn 2,000 tín höõu haønh höông khaùc.
Nhö thöôøng leä, sau khi Ñöùc Thaùnh cha laøm daáu thaùnh giaù khai maïc, moïi ngöôøi ñaõ nghe ñoïc ñoaïn saùch Saùng theá, trích töø chöông thöù 6, caâu 5 ñeán caâu 8:
"Thieân Chuùa thaáy raèng söï gian aùc cuûa con ngöôøi quaû laø nhieàu treân maët ñaát, vaø loøng noù chæ toan tính nhöõng yù ñònh xaáu suoát ngaøy. Thieân Chuùa hoái haän vì ñaõ laøm ra con ngöôøi treân maët ñaát, vaø Ngöôøi buoàn raàu trong loøng. Thieân Chuùa phaùn: "Ta seõ xoùa boû khoûi maët ñaát con ngöôøi maø Ta ñaõ saùng taïo, töø con ngöôøi cho ñeán gia suùc, gioáng vaät boø döôùi ñaát vaø chim trôøi, vì Ta hoái haän ñaõ laøm ra chuùng. Nhöng oâng Noe ñöôïc ñeïp loøng Thieân Chuùa."
Baøi giaùo lyù
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà tuoåi giaø. Baøi thöù ba naøy coù töïa ñeà laø: "Thaâm nieân, moät nguoàn löïc cho tuoåi treû voâ tö".
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Trình thuaät Kinh thaùnh - vôùi ngoân ngöõ bieåu töôïng cuûa thôøi ñaïi saùch naøy ñöôïc vieát ra - noùi vôùi chuùng ta moät ñieàu gaây aán töôïng maïnh: Thieân Chuùa caûm thaáy cay ñaéng vì söï gian aùc lan traøn cuûa con ngöôøi, söï gian aùc trôû thaønh loái soáng bình thöôøng cuûa hoï, neân Ngaøi nghó laø ñaõ laàm khi taïo döïng neân loaøi ngöôøi vaø quyeát ñònh tieâu dieät hoï. Thaät laø moät giaûi phaùp quyeát lieät taän caên. Ñieàu naøy coù theå coù saéc thaùi traùi ngöôïc vôùi loøng thöông xoùt. Khoâng coøn loaøi ngöôøi nöõa, chaúng coøn lòch söû, khoâng coøn phaùn xeùt, cuõng chaúng coù leân aùn. Vaø nhieàu naïn nhaân bò tieàn ñònh hö hoûng, hung baïo, baát coâng seõ ñöôïc dung thöù maõi maõi.
Ñieàu aáy ñoâi khi chaúng xaûy ra cho chuùng ta - do caûm töôûng baát löïc khoâng theå choáng laïi söï aùc hoaëc naûn chí vì nhöõng "tieân tri loan baùo tai öông" - khieán chuùng ta nghó raèng khoâng sinh ra thì toát hôn sao? Chaúng leõ chuùng ta phaûi tin nôi moät soá lyù thuyeát gaàn ñaây, toá giaùc loaøi ngöôøi nhö moät taùc nhaân gaây haïi cho quaù trình tieán hoùa söï soáng treân traùi ñaát chuùng ta sao?
Con ngöôøi bò giaèng co
Thöïc teá, chuùng ta bò söùc eùp, chòu nhöõng quyeán ruõ ñoái nghòch laøm cho chuùng ta hoang mang. Moät ñaøng, chuùng ta laïc quan veà söï treû trung vónh cöûu, do nhöõng tieán boä ngoaïi thöôøng cuûa kyõ thuaät taân tieán khôi leân, dieãn taû moät töông lai ñaày nhöõng maùy moùc hieäu naêng hôn vaø thoâng minh hôn chuùng ta, chuùng seõ chöõa laønh nhöõng tai öông cuûa chuùng ta vaø nghó ra cho chuùng ta nhöõng giaûi phaùp toát ñeïp hôn ñeå khoûi cheát. Nhöng ñaøng khaùc, trí töôûng töôïng cuûa chuùng ta döôøng nhö ngaøy caøng taäp trung vaøo söï hình dung moät thaûm hoïa chung keát taän dieät chuùng ta. "Ngaøy hoâm sau" - neáu coøn coù nhöõng ngaøy cho loaøi ngöôøi - thì phaûi baét ñaàu laïi töø soá khoâng. Dó nhieân, toâi khoâng muoán taàm thöôøng hoùa vaán ñeà tieán boä. Nhöng döôøng nhö bieåu töôïng ñaïi luït ñang chieám choã trong tieàm thöùc cuûa chuùng ta. Vaû laïi, ñaïi dòch hieän nay ñaët ra moät nguy cô khoâng nhoû cho söï hình dung chaúng chuùt lo aâu cuûa chuùng ta veà nhöõng ñieàu ñaùng keå ñoái vôùi cuoäc soáng vaø vaän meänh con ngöôøi.
OÂng Noe - cuï giaø trung tín
Trong trình thuaät Kinh thaùnh, khi noùi veà vieäc cöùu söï soáng cuûa traùi ñaát khoûi bò hö hoûng vaø ñaïi luït, Thieân Chuùa uûy thaùc söù maïng naøy cho söï trung thaønh cuûa ngöôøi giaø nhaát trong nhaân loaïi, laø oâng Noe-ngöôøi coâng chính. Phaûi chaêng tuoåi giaø seõ cöùu vaõn theá giôùi? Theo nghóa naøo? Baèng caùch naøo vaø ñaâu laø chaân trôøi? Cuoäc soáng sau caùi cheát hay chæ laø moät söï soáng coøn cho ñeán traän hoàng thuûy?
Thôøi ñaïi oâng Noe vaø ngaøy nay
Moät caâu cuûa Chuùa Gieâsu, gôïi laïi "thôøi oâng Noe", giuùp chuùng ta ñaøo saâu yù nghóa trang Kinh thaùnh chuùng ta ñaõ nghe. Chuùa Gieâsu, veà thôøi sau heát, ñaõ noùi raèng: "Nhö ñaõ xaûy ra trong thôøi oâng Noe, cuõng vaäy trong nhöõng ngaøy cuûa Con Ngöôøi: ngöôøi ta aên uoáng, laáy vôï, gaû choàng, cho ñeán ngaøy oâng Noe vaøo taøu, vaø hoàng thuûy xaûy ñeán, laøm cho moïi ngöôøi cheát" (Lc 17,26-27). Thöïc vaäy, aên uoáng, laáy vôï gaû choàng, laø nhöõng ñieàu raát bình thöôøng vaø döôøng nhö khoâng phaûi laø thí duï veà söï hö hoûng. Vaäy söï hö hoûng thoái naùt ôû choã naøo? Trong thöïc teá, Chuùa Gieâsu nhaán maïnh söï kieän con ngöôøi, khi hoï chæ giôùi haïn vaøo vieäc höôûng thuï cuoäc soáng, thì laàm laïc ñeán ñoä maát yù thöùc veà söï hö hoûng, laøm haïi phaåm giaù vaø laøm cho yù nghóa cuûa phaåm giaù vò oâ nhieãm. Vaø hoï soáng thieáu suy nghó ngay caû ñoái vôùi söï hö hoûng, nhö theå ñoù laø ñieàu bình thöôøng cuûa an sinh con ngöôøi. Nhöõng thieän ích cuûa cuoäc soáng ñöôïc tieâu thuï, höôûng duøng khoâng chuùt baän taâm veà phaåm chaát tinh thaàn cuûa cuoäc soáng, khoâng chaêm soùc moâi tröôøng cuûa caên nhaø chung. Khoâng baän taâm ñeán cöïc khoå vaø suy thoaùi maø nhieàu ngöôøi phaûi chòu, vaø caû söï aùc laøm cho hö hoûng coäng ñoaøn. Bao laâu cuoäc soáng bình thöôøng coù theå ñöôïc laøm ñaày baèng "haïnh phuùc", thì chuùng ta khoâng muoán baän taâm ñeán ñieàu laøm cho noù thieáu coâng lyù vaø tình thöông.
Söï hö hoûng trôû neân bình thöôøng
Söï hö hoûng coù theå trôû thaønh bình thöôøng hay khoâng? Raát tieác laø coù. Vaäy caùi gì môû ñöôøng cho noù? Thöa, ñoù laø söï thieáu suy nghó chæ laøm ta lo ñeán vieäc chaêm soùc baûn thaân: ñoù laø giai ñoaïn môû ñaàu cho söï hö hoûng laøm cho cuoäc soáng moïi ngöôøi bò chìm læm. Söï hö hoûng taän duïng töø söï nheï daï khoâng toát: noù laøm suy yeáu söï töï veä cuûa chuùng ta, laøm lu môø löông taâm vaø voâ tình laøm cho chuùng ta trôû neân ñoàng loõa.
Giaù trò cuûa tuoåi giaø
Tuoåi giaø ôû trong vò theá thích hôïp ñeå nhaän ra troø löôøng gaït cuûa söï bình thöôøng hoùa moät cuoäc soáng chæ lo höôûng thuï vaø thieáu ñôøi soáng noäi taâm: cuoäc soáng thieáu suy nghó, khoâng hy sinh, khoâng coù noäi taâm, khoâng coù veû ñeïp, khoâng chaân lyù, khoâng coâng lyù vaø chaúng coù tình thöông. Söï nhaïy caûm ñaëc bieät cuûa tuoåi giaø ñoái vôùi nhöõng chuù yù, nhöõng tö töôûng vaø tình caûm laøm cho chuùng ta trôû neân con ngöôøi hôn, phaûi taùi trôû thaønh ôn goïi cuûa bao nhieâu ngöôøi. Ñoù seõ laø moät söï choïn löïa yeâu thöông cuûa ngöôøi giaø ñoái vôùi caùc theá heä treû. Phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa choïn tuoåi giaø, vì ñoaøn suûng raát nhaân baûn vaø laøm cho ta trôû neân nhaân ñaïo.
Vaø oâng Noe laø maãu göông veà tuoåi giaø khai saùng: OÂng Noe khoâng giaûng, khoâng than vaõn, khoâng traùch maéng, nhöng chaêm soùc töông lai cuûa theá heä ñang bò laâm nguy. OÂng kieán taïo con taøu ñeán ñoùn tieáp vaø ñöa vaøo trong ñoù con ngöôøi vaø suùc vaät. Trong khi chaêm soùc söï soáng döôùi moïi hình thöùc, oâng Noe chu toaøn meänh leänh cuûa Thieân Chuùa: moät phuùc laønh môùi, moät coâng trình taïo döïng môùi (Xc St 8,15-9-17). Ôn goïi cuûa oâng Noe vaãn luoân thôøi söï. Vò thaùnh toå phuï naøy coøn phaûi chuyeån caàu cho chuùng ta.
Chaøo thaêm vaø nhaén nhuû
Baøi huaán duï baèng tieáng YÙ treân ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc thoâng dòch vieân laàn löôït toùm löôïc trong caùc thöù tieáng khaùc nhau, keøm theo lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Vôùi caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm moïi ngöôøi vaø ñaëc bieät laø nhöõng baïn treû ñang theo tinh thaàn saùng kieán caàu nguyeän "Moät ngöôøi cho taát caû, taát caû cho moät ngöôøi", "hoï seõ tuï hoïp taïi Ñeàn thaùnh Ñöùc Meï Jasna Goùra, vaø trong caùc giaùo xöù cuûa hoï, ngaøy thöù Baûy vaø Chuùa nhaät tôùi ñaây ñeå caàu nguyeän theo caùc yù nguyeän thuoäc söù vuï cuûa toâi. Toâi caùm ôn anh chò em vì cöû chæ naøy. Xin anh chò em, laàn naøy ñaëc bieät caàu nguyeän cho hoøa bình taïi Ucraina." Ucraina, môû cöûa bieân giôùi, taâm hoàn vaø nhöõng caùnh cöûa nhaø cho ngöôøi Ucraina tò naïn chieán tranh.
Sau cuøng baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo thaêm caùc nöõ tu nam nöõ cuûa Tình Yeâu Thöông Xoùt, vaø khích leä hoï haõy phuïc vuï Thieân Chuùa vaø anh chò em vôùi nieàm vui ñöôïc ñoåi môùi. theo ñoaøn suûng cuûa vò saùng laäp laø Chaân phöôùc Meï Speranza.
Sau cuøng, nhö thöôøng leä, Ñöùc Thaùnh cha nghó ñeán nhöõng ngöôøi giaø, caùc beänh nhaân, ngöôøi treû vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi noùi: "Trong Muøa chay naøy, toâi môøi goïi anh chò em haõy nhìn leân Chuùa Kitoâ, kín muùc söùc maïnh töø Chuùa ñeå trung thaønh soáng ñôøi Kitoâ höõu.
Buoåi tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.