Ñöùc Thaùnh cha chuû söï Ñaïi leã
kính thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ toâng ñoà
Ñöùc Thaùnh cha chuû söï Ñaïi leã kính thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ toâng ñoà.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 29-06-2021) - Luùc 9 giôø 30 saùng hoâm 29 thaùng 6 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh thaùnh leã kính thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ toâng ñoà vaø laøm pheùp daây Pallium ñeå trao cho 34 vò Toång giaùm muïc chính toøa, ñöôïc boå nhieäm trong nhöõng thaùng qua; trong soá naøy coù 12 vò hieän dieän trong thaùnh leã vaø 22 vò coøn laïi khoâng ñeán döï ñöôïc vì ñaïi dòch. Leã trao daây Pallium seõ ñöôïc cöû haønh taïi caùc giaùo phaän lieân heä, thöôøng laø do vò ñaïi dieän Ñöùc Thaùnh cha chuû söï, vôùi söï tham döï cuûa coäng ñoaøn Giaùo hoäi ñòa phöông.
Daây Pallium laøm baèng loâng chieân maøu traéng, coù 6 hình thaùnh giaù maøu ñen, vò Toång giaùm muïc ñöùng ñaàu giaùo tænh ñeo ôû coå, töôïng tröng vò muïc töû vaùc chieân treân vai. Daây naøy cuõng bieåu töôïng quyeàn bính cuûa vò Toång giaùm muïc chính toøa vaø söï hieäp thoâng vôùi Ñaáng Keá vò thaùnh Pheâroâ.
Naêm 2020, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ laøm pheùp 54 daây Pallium cho caùc vò Toång giaùm muïc chính toøa, töùc laø nhieàu hôn naêm 2021 20 daây. 34 daây ñöôïc laøm pheùp naêm 2021 seõ ñöôïc trao cho caùc vò thuoäc 18 quoác tòch, trong ñoù ñoâng nhaát laø 5 vò ngöôøi YÙ, Brazil, Colombia vaø AÁn Ñoä moãi nöôùc coù 3 vò. Ñöùng ñaàu danh saùch, laø Ñöùc Hoàng y Joseù Advincula, môùi nhaän chöùc vuï Toång giaùm muïc giaùo phaän Manila, thuû ñoâ Philippines, hoâm 24 thaùng 6 naêm 2021. Caùc vò seõ ñöôïc caùc Ñöùc Toång giaùm muïc Söù thaàn hoaëc Khaâm söù Toøa Thaùnh taïi quoác gia lieân heä trao daây Pallium trong buoåi leã troïng theå ôû ñòa phöông.
Naêm 2020, vì ñaïi dòch coøn lan maïnh, laàn ñaàu tieân khoâng coù söï hieän dieän cuûa phaùi ñoaøn Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Constantinople Thoå Nhó Kyø, taïi buoåi leã ôû Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ. Vaø thaùnh leã Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh taïi baøn thôø Ngai toøa trong Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, tröôùc söï hieän dieän cuûa khoaûng 100 tín höõu.
Naêm 2021, tình hình saùng suûa hôn: Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã taïi Baøn thôø Tuyeân xöng ñöùc tin, beân treân moä cuûa thaùnh Pheâroâ, tröôùc söï hieän dieän cuûa khoaûng 5,000 tín höõu trong thaùnh ñöôøng. Moïi ngöôøi ñeàu mang khaåu trang, tröø Ñöùc Thaùnh cha.
Ñaëc bieät, coù ñoaøn ñaïi bieåu cuûa Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Constantinople, do Ñöùc Toång giaùm muïc Emmanuel cuûa giaùo phaän Calcedonia höôùng daãn. Ngoaøi ra, naêm 2021 coù söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thöôïng phuï Youhanna X, ngöôøi Syria, cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Antiokia, coù truï sôû taïi Damasco, vaø ñoaøn tuøy tuøng.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù 37 hoàng y vaø 34 giaùm muïc, trong ñoù coù 12 vò Toång giaùm muïc chính toøa nhaän daây Pallium, goàm 4 vò ngöôøi YÙ, caùc vò coøn laïi ñeán töø caùc nöôùc AÂu chaâu khaùc, nhö Hy Laïp, Taây Ban Nha, Thoå Nhó Kyø, Phaùp, Ba Lan vaø 1 vò ngöôøi Congo. Sau cuøng coù 9 vò kinh só cuûa Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ cuõng ñoàng teá. Taát caû trong phaåm phuïc phuïng vuï maøu ñoû.
Thaùnh leã
Ñaàu thaùnh leã, coù nghi thöùc laøm pheùp daây Pallium: Hai khay ñöïng 34 daây naøy ñöôïc 4 phoù teá mang töø moä thaùnh Pheâroâ ñeán tröôùc Ñöùc Thaùnh cha. Roài caùc vò Toång giaùm muïc ñoïc lôøi tuyeân theä: luoân luoân trung thaønh vaø vaâng phuïc Ñöùc Thaùnh cha ñöông nhieäm cuõng nhö caùc ñaáng keá vò. Tieáp ñeán, Ñöùc Thaùnh cha ñoïc lôøi nguyeän laøm pheùp caùc daây Pallium.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng, döïa vaøo caùc baøi ñoïc, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ nhaán maïnh yù töôûng: "nôi trung taâm cuoäc soáng cuûa thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ, khoâng phaûi do taøi naêng rieâng, nhöng chính cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ ñaõ thay ñoåi cuoäc soáng cuûa hai vò. Caû hai ñaõ caûm nghieäm moät tình thöông chöõa laønh vaø giaûi thoaùt, neân caû hai ñaõ trôû thaønh toâng ñoà vaø laø thöøa taùc vieân giaûi thoaùt cho nhöõng ngöôøi khaùc".
Thaùnh Pheâroâ
Ngöôøi thuyeàn chaøi xöù Galilea ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu giaûi thoaùt khoûi caûm thöùc mình baát taøi, khoâng thích hôïp, vaø khoûi söï thaát baïi cay ñaéng. Ñieàu ñoù xaûy ra ñöôïc laø nhôø tình thöông voâ ñieàu kieän cuûa Chuùa Gieâsu. Thöïc vaäy, tuy laø moät ngö phuû laønh ngheà, nhöng nhieàu laàn Pheâroâ ñaõ caûm nghieäm giöõa ñeâm khuya söï cay ñaéng cuûa thaát baïi: vaát vaû caû ñeâm maø chaúng baét ñöôïc con caù naøo (Xc Lc 5,5, Ga 21,5), vaø ñöùng tröôùc nhöõng löôùi troáng roãng, Pheâroâ bò caùm doã muoán ruùt maùi cheøo leân thuyeàn; vaø tuy maïnh meõ vaø noùng naûy, Pheâroâ thöôøng bò sôï haõi khuaát phuïc (Xc Mt 14,30); tuy laø moät moân ñeä haêng say cuûa Chuùa, nhöng Pheâroâ tieáp tuïc lyù luaän theo kieåu theá gian, khoâng hieåu noåi vaø ñoùn nhaän yù nghóa thaäp giaù cuûa Chuùa Kitoâ (Xc Mt 16,22); tuy tuyeân boá mình saün saøng hieán maïng vì Thaày, nhöng chæ caàn caûm thaáy bò nghi ngôø laø moân ñeä cuûa Thaày cuõng ñuû laøm cho Pheâroâ kinh haõi ñeán ñoä choái boû Thaày" (Xc 14,66-72).
Tuy nhieân, Chuùa Gieâsu ñaõ yeâu thöông Pheâroâ nhöng khoâng vaø ñaõ tin töôûng nôi Pheâroâ. Chuùa ñaõ khuyeán khích Pheâroâ ñöøng ñaàu haøng, nhöng haõy tieáp tuïc thaû löôùi laàn nöõa; Pheâroâ ñaõ ñi treân maët nöôùc; can ñaûm nhìn nhaän yeáu ñuoái cuûa mình, theo Thaày treân con ñöôøng khoå giaù, hieán maïng soáng mình vì anh em, chaêm soùc caùc chieân cuûa Thaày. Chuùa ñaõ giaûi thoaùt Pheâroâ khoûi sôï haõi, khoûi nhöõng tính toaùn chæ döïa treân söï an ninh phaøm nhaân, nhöõng lo toan traàn tuïc. Ngaøi phuù cho Pheâroâ loøng can ñaûm, daùm lieàu moïi söï, vaø ñöôïc nieàm vui caûm thaáy mình laø ngöôøi "ñaùnh caù ngöôøi". Chuùa ñaõ choïn chính Pheâroâ laøm ngöôøi cuûng coá caùc anh em trong ñöùc tin (Xc Lc 22,32). Chuùa ñaõ trao cho Pheâroâ chìa khoùa ñeå môû cöûa daãn vaøo cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa vaø ban cho Pheâroâ quyeàn caàm buoäc vaø thaùo côûi: gaén lieàn anh chò em vôùi Chuùa Kitoâ vaø thaùo gôõ nhöõng nuùt thaét vaø xieàng xích trong cuoäc soáng cuûa hoï (Xc Mt 16,19).
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Taát caû nhöõng ñieàu aáy xaûy ra laø vì Pheâroâ ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt tröôùc. Xieàng xích caàm tuø thaùnh nhaân bò phaù vôõ, nhö ñaõ xaûy ra trong ñeâm Chuùa giaûi thoaùt daân Israel khoûi aùch noâ leä Ai Caäp..."
Thaùnh Phaoloâ
Sang ñeán thaùnh Phaoloâ, Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng thaùnh nhaân cuõng caûm nghieäm söï giaûi thoaùt cuûa Chuùa Kitoâ. Thaùnh nhaân ñöôïc giaûi thoaùt khoûi tình traïng noâ leä ñeø neùn, aùch noâ leä cuûa caùi toâi, vaø töø Saulo, teân vò vua ñaàu tieân cuûa Israel, trôû thaønh Paolo, nghóa laø "beù nhoû". Phaoloâ ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt khoûi thöù nhieät thaønh toân giaùo laøm cho Phaoloâ mieät maøi trong vieäc uûng hoä caùc truyeàn thoáng ñaõ nhaän ñöôïc (Xc Gl 1,14) vaø hung baïo trong vieäc baét bôù caùc Kitoâ höõu. Söï tuaân giöõ toân giaùo beà ngoaøi vaø thaùi ñoä quyeát lieät baûo veä truyeàn thoáng, thay vì laøm cho Phaoloâ côûi môû ñoái vôùi tình yeâu Thieân Chuùa vaø anh em, thì laøm laøm cho Phaoloâ cöùng nhaéc. Thieân Chuùa ñaõ giaûi thoaùt Phaoloâ khoûi ñieàu aáy, vaø Chuùa cuõng chaúng giöõ cho thaùnh nhaân khoûi bao nhieâu yeáu ñuoái vaø khoù khaên, laø nhöõng ñieàu laøm cho söù maïng loan baùo Tin möøng cuûa Phaoloâ ñöôïc phong phuù...
Qua ñoù, Phaoloâ ñaõ hieåu raèng "Thieân Chuùa ñaõ choïn nhöõng gì laø yeáu ñuoái trong theá gian ñeå laøm cho nhöõng keû huøng maïnh phaûi xaáu hoå" (1 Cr 1,27), vaø chuùng ta coù theå laøm moïi söï trong Ñaáng ban söùc maïnh cho chuùng ta (Xc Pl 4,13), khoâng gì coù theå taùch chuùng ta ra khoûi Tình Yeâu cuûa Chuùa (Rm 8,35-39). Vì theá vaøo cuoái ñôøi, Phaoloâ coù theå noùi: "Chuùa ñaõ ôû gaàn toâi vaø ñaõ giaûi thoaùt toâi khoûi moïi söï döõ" (2 Tm 4,17.18).
Baøi hoïc cho Giaùo hoäi
Töø taám göông hai vò ñaïi thaùnh treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Chuùa Kitoâ ñaõ khoâng phaùn xeùt, khoâng haï nhuïc hai vò, nhöng ñaõ yeâu thöông vaø gaàn guõi chia seû cuoäc soáng cuûa hai vò, naâng ñôõ Pheâroâ vaø Phaoloâ baèng lôøi caàu nguyeän, caûnh giaùc ñeå ñaùnh ñoäng hoï haõy thay ñoåi....
Vaø Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Ñöôïc Chuùa ñaùnh ñoäng, caû chuùng ta cuõng ñöôïc giaûi thoaùt. Chuùng ta luoân caàn ñöôïc giaûi thoaùt, vì chæ moät Giaùo hoäi töï do môùi laø moät Giaùo hoäi ñaùng tín nhieäm. Nhö thaùnh Pheâroâ, chuùng ta cuõng ñöôïc keâu goïi trôû neân töï do, ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caûm thöùc thaát baïi, khoûi caûm thöùc sôï haõi laøm chuùng ta teâ lieät vaø nhaùt ñaûm, kheùp mình trong nhöõng an ninh cuûa mình, vaø khieán chuùng ta maát loøng can ñaûm ngoân söù. Nhö thaùnh Phaoloâ, chuùng ta cuõng ñöôïc keâu goïi thoaùt khoûi nhöõng giaû hình beà ngoaøi, thoaùt khoûi caùm doã aùp ñaët baèng söùc maïnh cuûa theá gian, thay vì baèng söï yeáu ñuoái nhöng daønh choã cho Thieân Chuùa hoaït ñoäng; thoaùt khoûi söï tuaân giöõ luaät leä toân giaùo laøm cho chuùng ta cöùng nhaéc vaø thieáu uyeån chuyeån; thoaùt khoûi nhöõng lieân heä raøng buoäc mô hoà vôùi quyeàn löïc vaø khoûi söï lo sôï bò hieåu laàm vaø bò taán coâng".
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt theâm raèng: "Pheâroâ vaø Phaoloâ uûy cho chuùng ta hình aûnh moät Giaùo hoäi, tuy ñöôïc ñaët trong tay chuùng ta, nhöng ñöôïc Chuùa höôùng daãn, vôùi loøng trung tín vaø dòu daøng, ñoù laø moät Giaùo hoäi yeáu ñuoái nhöng maïnh meõ nhôø söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa, moät Giaùo hoäi ñöôïc giaûi thoaùt coù khaû naêng coâng hieán cho theá giôùi söï giaûi thoaùt maø töï mình khoâng theå coù ñöôïc, ñoù laø söï giaûi thoaùt khoûi toäi loãi, cheát choùc, cam chòu, caûm thöùc baát coâng, maát hy voïng khieán cho cuoäc soáng cuûa con ngöôøi ngaøy nay trôû neân xaáu xí".
"Chuùng ta haõy töï hoûi: trong caùc thaønh thò, caùc xaõ hoäi chuùng ta, theá giôùi chuùng ta, ngöôøi ta caàn ñöôïc giaûi thoaùt döôøng naøo? Bao nhieâu xieàng xích caàn ñöôïc phaù vôõ, bao nhieâu cöûa ñoùng then caøi caàn ñöôïc môû ra! Chuùng ta coù theå coäng taùc vaøo vieäc giaûi thoaùt aáy, nhöng vôùi ñieàu kieän tröôùc tieân chuùng ta phaûi ñeå cho mình ñöôïc giaûi thoaùt, nhôø söï môùi meû cuûa Chuùa Gieâsu vaø tieán böôùc trong töï do cuûa Chuùa Thaùnh Linh".
Cuoái thaùnh leã, sau khi ban pheùp laønh keát thuùc, Ñöùc Thaùnh cha vaø hai vò Thöôïng phuï Chính thoáng ñeán tröôùc töôïng thaùnh Pheâroâ trong phaåm phuïc, ôû beân phaûi haønh lang chính cuûa Ñeàn thôø ñeå caàu nguyeän trong thinh laëng.