Dö aâm vieäc boå nhieäm
Giaùm Muïc môùi taïi Hong Kong
Dö aâm vieäc boå nhieäm Giaùm Muïc môùi taïi Hong Kong.
Giuse Traàn Ñöùc Anh OP - CTV
Vatican (Vatican News 23-05-2021) - Sau hôn 2 naêm 2 thaùng troáng toøa, Giaùo phaän Hong Kong ñaõ coù moät Giaùm Muïc môùi, ñoù laø Cha Stephano Chu Thuû Nhaân (Chow Sau-yan), Beà treân giaùm tænh doøng Teân Trung Hoa. Vieäc boå nhieäm naøy ñöôïc dö luaän caùc giôùi trong vaø ngoaøi giaùo phaän ñoùn nhaän, keå caû nhöõng ngöôøi voán khoâng haøi loøng vaø pheâ bình vieäc kyù keát Hieäp ñònh taïm thôøi giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác. Ñöùc taân Giaùm Muïc laø ngöôøi khoâng phoø cuõng khoâng choáng Nhaø Nöôùc Baéc Kinh.
Thaân theá Ñöùc taân Giaùm Muïc
Ñöùc Cha Chu Thuû Nhaân naêm nay 62 tuoåi, sinh ngaøy 7 thaùng 8 naêm 1959 taïi Hong Kong, du hoïc Myõ vaø ñaäu Cao Hoïc veà taâm lyù taïi Ñaïi hoïc Minnesota vaø gia nhaäp doøng Teân ngaøy 27 thaùng 9 naêm 1984 khi ñöôïc 25 tuoåi; laøm nhaø taäp taïi Ailen, vaø sau ñoù ñaäu cöû nhaân trieát hoïc. Trôû veà Hong Kong, thaày Chu Thuû Nhaân hoïc thaàn hoïc vaø thuï phong linh muïc naêm 1994. Sau ñoù cha trôû laïi Myõ hoïc veà ngaønh Phaùt trieån coù toå chöùc: ñaäu cao hoïc taïi Ñaïi hoïc Loyola ôû Chicago, sau ñoù ñaäu tieán só veà Phaùt trieån coù toå chöùc vaø taâm lyù taïi ñaïi hoïc Havard ôû Boston.
Trôû veà Hong Kong, Cha Chu Thuû Nhaân laøm hieäu tröôûng Hoïc Vieän Hoa Nhaân (Wah Yan) cuûa doøng Teân roài laøm giaùo sö taïi Ñaïi Hoïc Hong Kong, cuøng nhieàu coâng taùc khaùc trong doøng.
Töø ngaøy 1 thaùng 1 naêm 2018, cha Chu Thuû Nhaân ñöôïc choïn laøm Giaùm tænh doøng Teân Trung Hoa. Töø naêm 2020, cha cuõng laøm Phoù toång thö kyù Hieäp Hoäi caùc Beà treân doøng nam ôû Hong Kong.
Giaùo phaän Hong Kong
Theo nieân giaùm naêm 2021 cuûa Toøa Thaùnh, Giaùo Phaän Hong Kong coù 620 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo, nhieàu quaù gaáp ñoâi con soá 230 ngaøn giaùo daân Coâng giaùo cuûa 7 giaùo phaän taïi Ñaøi Loan. Giaùo phaän Hong Kong troáng toøa sau khi Ñöùc Cha Döông Minh Chöông töø traàn ngaøy 3 thaùng 1 naêm 2019, vaø trong thôøi gian chôø ñôïi choïn Giaùm Muïc môùi, Toøa Thaùnh ñaõ boå nhieäm Ñöùc Hoàng Y Gioan Thang Haùn, 82 tuoåi (1939), nguyeân Giaùm Muïc chính toøa giaùo phaän Hong Kong, laøm Giaùm quaûn giaùo phaän naøy.
Tieán trình boå nhieäm cam go
Söï troáng toøa laâu daøi khaùc thöôøng chöùng toû coù nhieàu cam go trong tieán trình choïn vò chuû chaên môùi cho Giaùo phaän Hong Kong. Nhieàu baøi baùo ñaõ ñöa ra nhöõng giaûi thích veà vaán ñeà naøy, trong ñoù coù caû yeáu toá daân söï, xaõ hoäi vaø chính trò.
Thöïc vaäy, Ít laâu sau khi Ñöùc Cha Döông Minh Chöông qua ñôøi, Hong Kong laâm vaøo tình traïng baát an veà daân söï vaø nhöõng cuoäc bieåu tình phoø daân chuû baét ñaàu taïi Hong Kong, phaûn öùng choáng laïi vieäc chính quyeàn cuûa laõnh thoå naøy muoán thoâng qua döï luaät veà vieäc giao naïp coâng daân Hong Kong cho nhaø chöùc traùch ôû Hoa luïc ñeå xeùt xöû. Caùc cuoäc bieåu tình maïnh meõ phaûn ñoái khieán chính quyeàn Hong Kong phaûi ruùt laïi döï luaät. Tieáp ñeán laø luaät veà an ninh do Nhaø nöôùc Baéc Kinh ban haønh cho Hong Kong.
- Ñöùc Cha Haï Chí Thaønh
Thoaït ñaàu Ñöùc Cha Phuï taù Giuse Haï Chí Thaønh (Ha Chi-shing), doøng Phanxicoâ, ñöôïc choïn laøm Giaùm Muïc chính toøa Hong Kong, nhöng vieäc boå nhieäm naøy, theo nhieàu nguoàn tin töø Roma vaø Hong Kong, bò huûy boû vì söï phaûn ñoái cuûa Nhaø Nöôùc Baéc Kinh sau khi Ñöùc Cha Giuse Haï coâng khai tham döï caùc cuoäc bieåu tình phoø daân chuû hoài naêm 2019.
- Cha Thaùi Hueä Daân
ÖÙng vieân thöù hai laø Cha Toång ñaïi dieän Pheâroâ Thaùi Hueä Daân (Peter Choy Wai-man). Cha cuõng ñöôïc choïn, nhöng roài vieäc chaáp thuaän laïi bò huûy boû vaøo naêm 2020, lyù do vì Cha bò coi laø quaù gaàn vôùi chính phuû Hoa Luïc vaø seõ khoù loøng ñöôïc coäng ñoaøn vaø giaùo só Hong Kong chaáp nhaän.
Ñöùc Hoàng Y Giuse Traàn Nhaät Quaân 89 tuoåi, nguyeân Giaùm Muïc Hong Kong, hoài thaùng 9 naêm 2020 ñaõ veà Roma xin Ñöùc Thaùnh Cha ñöøng boå nhieäm Cha Thaùi Hueä Daân vì cha quaù thaân vôùi chính quyeàn Trung Quoác, ngöôøi maø Ñöùc Hoàng Y goïi laø "teân coäng saûn trong chieác aùo linh muïc".
- Cha Chu Thuû Nhaân
Sau cuøng ñeán phieân Cha Chu Thuû Nhaân ñöôïc choïn. Thoaït ñaàu cha töø choái, nhöng sau ñoù cha ñaønh vaâng lôøi chaáp nhaän.
Ñöùc Cha Stephano Chu keå laïi: "Toâi voán nghó Giaùm Muïc phaûi laø ngöôøi ñeán töø haøng giaùo só giaùo phaän, vaø baûn thaân toâi, toâi khoâng caûm thaáy ôn goïi laøm Giaùm Muïc... Sau khi thaûo luaän vaø phaân ñònh vôùi cha Toång quyeàn taïi Roma, chuùng toâi tin raèng ñaây khoâng phaûi laø thôøi ñieåm cho toâi, khoâng phaûi laø ôn goïi cuûa toâi, vì theá toâi töø choái... Hoài ñoù laø thaùng 12 naêm ngoaùi, chöù khoâng phaûi laø muøa chay naêm nay nhö moät soá baùo chí ñaõ vieát".
Ñöùc Cha keå theâm raèng: "Trong tö caùch laø tu só doøng Teân, toâi phaûi vaâng phuïc Ñöùc Thaùnh Cha. Chính ngaøi vieát thö cho toâi vaø baøy toû yù muoán toâi chaáp nhaän laøm Giaùm Muïc.. Thö vieát baèng tieáng YÙ, maø toâi khoâng bieát tieáng YÙ, vaø thö ñöôïc dòch cho toâi. Thö naøy ñuû laø moät daáu hieäu ñeå toâi phaûi nhaän".
Leã truyeàn chöùc Giaùm Muïc cho Ñöùc Cha Chu Thuû Nhaân seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 4 thaùng 12 naêm 2021.
Hoïp baùo ñaàu tieân
Ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2021 töùc laø hoâm sau tin boå nhieäm ñöôïc coâng boá, Ñöùc Giaùm Muïc taân cöû cuûa Hong Kong ñaõ môû cuoäc hoïp baùo ñaàu tieân.
Ñöùc Cha nhìn nhaän raèng trong nhöõng naêm qua, coäng ñoaøn Coâng Giaùo taïi Hong Kong bò chia reõ giöõa nhöõng ngöôøi tranh ñaáu cho daân chuû vaø nhöõng ngöôøi tuøng phuïc nhaø nöôùc Baéc Kinh. Tình traïng naøy khieán nhieàu ngöôøi treû xa lìa caùc coäng ñoàng Kitoâ. Trong boái caûnh ñoù, Ñöùc Cha Stephano Nhaân cho bieát ngaøi muoán taùi ñoàng haønh vôùi ngöôøi treû vaø laøm sao hoï coù theå ñoàng haønh vôùi nhau, vaø taùi gaàn guõi nhau.
Beânh vöïc töï do toân giaùo
Ñöùc Cha cuõng khaúng ñònh raèng "Giaùo Hoäi ñang vaø seõ tieáp tuïc ñoäc laäp ñoái vôùi söï kieåm soaùt cuûa Nhaø Nöôùc. Quyeàn töï do toân giaùo laø moät nhaân quyeàn caên baûn. Chuùng toâi seõ nhaéc nhôû ñieàu ñoù trong caùc cuoäc ñoái thoaïi vôùi chính quyeàn, ñeå hoï ñöøng queân".
Caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân Thieân An Moân
Traû lôøi caâu hoûi cuûa moät kyù giaû: "Lieäu cuoäc canh thöùc töôûng nieäm caùc naïn nhaân Thieân An Moân toái ngaøy 4 thaùng 6 tôùi ñaây coù dieãn ra hay khoâng?", Ñöùc Cha xaùc nhaän trong nhöõng naêm qua, ngaøi vaãn tham döï caùc buoåi canh thöùc ñeå caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân bò Nhaø Nöôùc Trung Quoác saùt haïi trong bieán coá Thieân An Moân caùch ñaây 32 naêm. Naêm ngoaùi, theo leänh cuûa Nhaø Nöôùc Baéc Kinh, baø "thuû töôùng" Hong Kong, Carrie Laâm Trònh Nguyeät Nga, moät ngöôøi Coâng Giaùo, ñaõ khoâng cho pheùp tieán haønh cuoäc canh thöùc, vôùi lyù do phoøng choáng Covid-19. Daàu vaäy haøng ngaøn ngöôøi vaãn thaép neán canh thöùc taïi Coâng vieân Victoria.
Ñöùc Cha Chu Thuû Nhaân khoâng noùi ngaøi seõ tham döï cuoäc canh thöùc hay khoâng, vì ñieàu naøy coøn tuøy thuoäc nhieàu ñoøi hoûi phaùp lyù. Daàu sao - Ñöùc Cha noùi - "Coù nhieàu caùch töôûng nieäm, nhö nhöõng laàn toâi khoâng theå döï ñöôïc, toâi caàu nguyeän cho Trung Quoác vaø taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ cheát hoài naêm 1989".
Thaän troïng
Trong cuoäc hoïp baùo, Ñöùc Cha khoâng muoán noùi veà "söï ñaøn aùp" caùc coäng ñoaøn Kitoâ taïi Hoa Luïc. Veà vieäc thaùo gôõ vaø loaïi boû caùc Thaùnh Giaù treân caùc thaùnh ñöôøng, Ñöùc Cha cuõng cho bieát ngaøi muoán "thaän troïng" veà vaán ñeà naøy.
Muïc Sö Tin Laønh Methodist Loâ Long Quang (Lo Lung-kwong), nghieân cöùu gia taïi Phaân khoa thaàn hoïc thuoäc Ñaïi Hoïc Hong Kong, noùi vôùi tôø "Nam Hoa Ñieän Baùo buoåi saùng" (South China Morning Post) raèng vieäc choïn Cha Chu Thuû Nhaân laøm Giaùm Muïc Hong Kong laø moät "quyeát ñònh thaän troïng" vì Cha Chu laø ngöôøi "khoâng toû ra moät xu höôùng chính trò hieån nhieân naøo", khoâng ñöùng rieâng veà phe naøo.