Boä Giaùm muïc vaø vieäc choïn
vaø boå nhieäm giaùm muïc
Boä Giaùm muïc vaø vieäc choïn vaø boå nhieäm giaùm muïc.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 27-04-2021) - Trong cuoäc phoûng vaán giôùi thieäu veà Boä Giaùm muïc, Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet, Toång tröôûng Boä Giaùm muïc noùi raèng tieâu chí tìm kieám caùc öùng vieân giaùm muïc khoâng phaûi laø tìm kieám söï hoaøn haûo, tìm kieám nhöõng "vò thaùnh" ñeå treân beä thôø, maø laø nhöõng ngöôøi chaéc chaén sôû höõu nhöõng ñöùc tính nhaân baûn vaø caùc nhaân ñöùc höôùng thaàn. Nhieäm vuï choïn giaùm muïc cuûa Boä Giaùm muïc laø moät nhieäm vuï ñöôïc thöïc hieän caùch taäp theå vôùi tinh thaàn ñöùc tin, chöù khoâng phaûi vôùi söï tính toaùn.
Boä Giaùm muïc laø moät trong caùc cô quan cuûa Giaùo trieàu Roma, coù nhieäm vuï quan troïng laø coäng taùc giuùp ñôõ Ñöùc Thaùnh Cha trong vieäc choïn caùc giaùm muïc keá vò caùc thaùnh Toâng ñoà. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi: "Boä Giaùm muïc laø ñeå baûo ñaûm raèng teân cuûa ngöôøi ñöôïc choïn ñöôïc noùi ñeán tröôùc tieân bôûi Thieân Chuùa". Theo Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Giaùm muïc, ñieàu naøy coù nghóa laø Boä Giaùm muïc khoâng choïn caùc öùng vieân theo yù cuûa mình, vaø ñeå trung thaønh vôùi söù vuï cao caû vaø nhieàu ñoøi hoûi naøy, caàn caàu nguyeän, laéng nghe, phaân ñònh, tham vaán, ñeå coù theå nhaän ra nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa choïn ñeå thöïc thi söù vuï höôùng daãn ñoaøn daân Chuùa.
Caàu nguyeän, phaân ñònh vaø tham vaán
Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet noùi: "Nhieäm vuï maø Giaùo hoäi giao phoù cho Boä Giaùm muïc laø giuùp Ñöùc Thaùnh Cha quyeát ñònh. Nhieäm vuï cuûa chuùng toâi laø laøm moät söï phaân ñònh tröôùc. Lieân quan ñeán "giai ñoaïn ñaàu tieân" naøy, toâi coù theå toång hôïp nhieäm vuï quan troïng naøy trong ba ñoäng töø: caàu nguyeän, tham vaán, xaùc minh.
- Caàu nguyeän: caàu nguyeän laø vieäc ñaàu tieân vaø cuoái cuøng ñöôïc thöïc hieän. Ñaây laø moät haønh ñoäng phoù thaùc, töø ban ñaàu vaø caû khi keát thuùc, nhöõng yù ñònh cuûa chuùng toâi cho Chuùa Cha. Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø Nhaø nguyeän vôùi Mình Thaùnh Chuùa laïi naèm ôû trung taâm cuûa caùc vaên phoøng cuûa Boä Giaùm muïc. Moãi khi baát kyø ai böôùc vaøo haønh lang, ñeàu thaáy mình ñöùng tröôùc Söï Hieän dieän maàu nhieäm naøy, nôi maø moïi haønh ñoäng ñeàu phaûi tham chieáu."
- Giaûi thích veà vieäc tham vaán, Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet noùi: "giai ñoaïn chuaån bò maø chuùng toâi thöïc hieän ñaït ñeán ñænh ñieåm sau khi ñöôïc thöïc hieän kyõ caøng baèng phöông phaùp ñoàng nghò trong vieäc tham vaán Daân Chuùa, caùc Söù thaàn, caùc Thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng toaøn theå. Nhöõng gì ñaõ ñöôïc chaét loïc töø taát caû nhöõng ñieàu naøy laø keát quaû ñöôïc ñöa ñeán treân baøn laøm vieäc cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng."
- Vaø cuoái cuøng laø xaùc minh. Theo Ñöùc Hoàng y, "ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng toâi coá gaéng ñaït ñöôïc söï chaéc chaén nhaát coù theå raèng ngöôøi ñöôïc chæ ñònh sôû höõu nhöõng phaåm chaát caàn thieát."
Tieán trình choïn öùng vieân giaùm muïc
Vieäc boå nhieäm giaùm muïc laø keát quaû söï phaân ñònh cuûa Boä Giaùm muïc, nhöng cuõng coù söï tham khaûo vaø tham gia cuûa caùc Toøa Söù thaàn vaø Giaùo hoäi ñòa phöông. Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Giaùm muïc giaûi thích veà phöông phaùp ñöôïc thöïc hieän tieán trình naøy nhö sau:
- "Xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moät öùng vieân laø keát quaû cuûa söï hôïp taùc giöõa moät soá ngöôøi. Moãi ba naêm moät laàn, caùc Toång Giaùm muïc cuûa giaùo tænh soaïn moät danh saùch caùc vò ñöôïc ñeà cöû. Ñaây laø danh saùch caùc linh muïc coù theå thích hôïp cho chöùc vuï giaùm muïc, theo ñeà cöû cuûa caùc Giaùm muïc cuûa caùc giaùo phaän thuoäc giaùo tænh. Söù thaàn Toøa Thaùnh ñaùnh giaù töøng öùng vieân baèng caùch tham vaán vôùi daân Chuùa. Quaù trình naøy ñöôïc thöïc hieän vôùi tính baûo maät cao nhaát. Nhöõng ngöôøi ñöôïc hoûi yù kieán trong quaù trình naøy ñöôïc yeâu caàu giöõ bí maät nghieâm ngaët ñeå ñaûm baûo tính trung thöïc cuûa thoâng tin vaø treân heát laø ñeå baûo veä danh tieáng cuûa ngöôøi ñöôïc ñaùnh giaù."
- "Moät khi caùc öùng vieân toát nhaát phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa thôøi ñieåm ñaõ ñöôïc xaùc ñònh, thoâng tin seõ ñöôïc göûi veà Toøa Thaùnh. Sau ñoù, thoâng qua Boä Giaùm muïc, Toøa Thaùnh xem xeùt caùc öùng vieân theo caùc tieâu chí chung vaø, vôùi söï giuùp ñôõ cuûa moät Hoäi ñoàng goàm caùc thaønh vieân ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha chæ ñònh cho muïc ñích naøy - hieän bao goàm 23 thaønh vieân trong soá caùc Hoàng y vaø Giaùm muïc töø khaép nôi treân theá giôùi. Hoäi ñoàng naøy thöïc hieän vieäc ñaùnh giaù cuoái cuøng ñieàu seõ ñöôïc ñeä trình Ñöùc Giaùo hoaøng ñeå ngaøi ñöa ra quyeát ñònh cuoái cuøng cuûa mình."
Giaùo hoäi khoâng caàn nhöõng ngöôøi muoán leo thang danh voïng
Tieán trình choïn löïa caùc giaùm muïc coù theå coù ruûi ro laø bò aûnh höôûng bôûi nhöõng ñieåm chung hay ñieàu kieän nhaát ñònh naøo ñoù khoâng, vaø laøm theá naøo ñeå traùnh ñieàu naøy? Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Giaùm muïc traû lôøi:
- "Nhö trong taát caû caùc vaán ñeà cuûa con ngöôøi, nhöõng ngöôøi lieân quan coù theå bò lay ñoäng bôûi tham voïng, loøng ñoá kî, lôïi ích caù nhaân. Ñeå traùnh ñieàu naøy, caàn phaûi nuoâi döôõng tinh thaàn khoâng dính beùn trong daân Chuùa vaø trong vieäc ñaøo taïo caùc linh muïc. Giaùo hoäi khoâng caàn nhöõng ngöôøi muoán "leo leân baäc thang xaõ hoäi", nhöõng ngöôøi tìm kieám nhöõng vò trí ñaàu tieân, nhöng caàn nhöõng ngöôøi chaân thaønh muoán phuïc vuï anh chò em vaø chæ cho hoï con ñöôøng ñöùc tin vaø söï hoaùn caûi."
Nhaân ñöùc khoân ngoan
Ñieàu gì quan troïng nhaát trong hoà sô muïc vuï cuûa moät giaùm muïc: caùc ôn töï nhieân, caùc nhaân ñöùc thieâng lieâng, hay khaû naêng ñieàu haønh moät giaùo phaän? Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet cho bieát:
- "Boä Giaùm muïc nhaän caùc hoà sô muïc vuï cuûa caùc öùng vieân chöa hoaøn thieän, cuûa nhöõng ngöôøi ñang treân ñöôøng hoaøn thieän. Ñieàu chaéc chaén quan troïng nôi moät linh muïc ñöôïc ñeà xuaát cho chöùc giaùm muïc laø caùc nhaân ñöùc höôùng thaàn vaø caùc nhaân ñöùc truï, - khoân ngoan, coâng bình, can ñaûm vaø tieát ñoä - ñöôïc goïi laø caùc nhaân ñöùc chính yeáu cuûa con ngöôøi. Treân taát caû, ñieàu quan troïng nhaát ñoái vôùi chöùc vuï giaùm muïc laø ñöùc khoân ngoan. Ñieàu naøy khoâng neân ñöôïc hieåu laø söï thaän troïng hay ruït reø, maø laø söï caân baèng giöõa haønh ñoäng vaø suy nghó trong khi thöïc hieän moät traùch nhieäm ñoøi hoûi nhieàu daán thaân vaø can ñaûm."
Taàm nhìn cuûa vò Muïc töû ñöùng ñaàu
Theo Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet, tính caùch vaø söï nhaïy caûm cuûa moãi Giaùo hoaøng cuõng coù aûnh höôûng ñeán caùc tieâu chuaån ñöôïc söû duïng ñeå löïa choïn caùc giaùm muïc. Vì "moãi Giaùo hoaøng ñaõ nhaän ñöôïc moät "taàm nhìn" cuï theå töø Chuùa Thaùnh Thaàn veà caùc vaán ñeà vaø öu tieân cuûa Giaùo hoäi maø Giaùo hoäi caàn phaûi coù. Baát cöù ai coäng taùc vôùi ngaøi ñeàu ñöôïc môøi goïi ñi vaøo vieãn töôïng cuûa Vò Muïc Töû ñöùng ñaàu vôùi tinh thaàn ñöùc tin, chöù khoâng phaûi vôùi söï tính toaùn.
Caùc giaùm muïc caàn thuaät laïi vôùi ñoaøn chieân nhöõng kinh nghieäm trong caùc chuyeán Ad limina
Ñöôïc hoûi veà caùc cuoäc vieáng thaêm Ad limina cuûa caùc giaùm muïc treân khaép treân theá giôùi moãi 5 naêm moät laàn, laø thôøi ñieåm quan troïng ñeå trao ñoåi giöõa caùc Giaùo hoäi ñòa phöông, Ñöùc Giaùo hoaøng vaø Giaùo trieàu Roâma, caàn laøm gì ñeå nhöõng chuyeán vieáng thaêm naøy trôû thaønh cô hoäi ñeå naâng cao nhaän thöùc vaø phong phuù cho coäng ñoàng giaùo daân vaø giaùo xöù, Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Giaùm muïc traû lôøi: "Caùc cuoäc vieáng thaêm ad limina laø moät khoaûnh khaéc hieäp haønh cuï theå maø caùc giaùm muïc treân khaép theá giôùi traûi nghieäm vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng vaø caùc Boä cuûa giaùo trieàu Roma hoã trôï ngaøi trong söù vuï cuûa ngaøi."
"Caùc 'baûn baùo caùo' maø Hoäi ñoàng Giaùm muïc mang ñeán töø caùc laõnh thoå cuûa hoï taïo ra moät böùc tranh khaûm haáp daãn maø qua ñoù ngöôøi ta coù theå nhìn thaáy caùch Thieân Chuùa ñang hoaït ñoäng ôû moïi nôi treân theá giôùi. Tröôùc chuyeán vieáng thaêm, moãi giaùm muïc leõ ra phaûi laéng nghe ngöôøi daân cuûa mình. Khi trôû veà giaùo phaän cuûa mình sau nhöõng cuoäc gaëp gôõ maø ñænh ñieåm laø vieäc cöû haønh Thaùnh leã vôùi Ñöùc Thaùnh Cha treân Moä Thaùnh Pheâroâ, moãi giaùm muïc neân keå laïi kinh nghieäm naøy ñeå moïi ngöôøi ñöôïc thoâng baùo veà nhöõng gì ñaõ nhaän ñöôïc."
UÛy ban Toøa Thaùnh veà Chaâu Myõ Latin
Ñöùc Hoàng y Marc Ouellet cuõng laø Chuû tòch cuûa UÛy ban Toøa Thaùnh veà Chaâu Myõ Latinh, do Ñöùc Pioâ XII thaønh laäp naêm 1958, vaø tröïc thuoäc Boä Giaùm muïc. Ñöùc Hoàng y giaûi thích veà UÛy ban naøy vaø vai troø cuûa noù trong boái caûnh trieàu ñaïi cuûa vò Giaùo hoaøng ñaàu tieân trong lòch söû ñeán töø Chaâu Myõ Latinh. Ngaøi noùi: "Veà phöông dieän lòch söû, UÛy ban Toøa Thaùnh veà Chaâu Myõ Latinh (C.A.L.) ñöôïc thaønh laäp nhö moät cô quan nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc göûi caùc nhaø truyeàn giaùo töø Chaâu AÂu ñeán Nam Myõ. Qua thôøi gian, hình thaùi cuûa noù ñaõ thay ñoåi khi boä maët cuûa Giaùo hoäi ñaõ thay ñoåi. Hieän taïi, caùc nhaø truyeàn giaùo ñang ñi theo höôùng ngöôïc laïi. Vì vaäy, caùc linh muïc töø luïc ñòa Myõ Latinh ñang ñi ngöôïc laïi con ñöôøng cuûa nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñeå mang Tin möøng ñeán nhieàu nöôùc Chaâu AÂu."
"Ngaøy nay, UÛy ban Toøa Thaùnh veà Chaâu Myõ Latinh laø moät thöïc theå naêng ñoäng nuoâi döôõng nhaän thöùc cuûa Luïc ñòa veà giaùo trieàu Roma vaø ngöôïc laïi. Treân heát, noù cung caáp söï saün saøng cuûa noù veà nhu caàu cuûa nhöõng vuøng ñaát ñoù, theo doõi chuùng tröïc tieáp vaø thuùc ñaåy nhöõng can thieäp tröïc tieáp ôû quy moâ nhoû. Trong vaøi naêm qua, UÛy ban ñaõ taäp trung chuû yeáu vaøo ñoái thoaïi vaø thuùc ñaåy suy tö veà caùc öu tieân lieân quan ñeán töông lai cuûa Luïc ñòa Coâng giaùo naøy döôùi söï chæ ñaïo cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ."
"Moät hoäi ñoàng goàm 20 thaønh vieân hôïp taùc vôùi UÛy ban Toøa Thaùnh veà Chaâu Myõ Latinh. Hoï tham gia vaøo caùc Ñaïi hoäi Toaøn theå cuûa UÛy ban ñeå suy tö vaø ñöa ra caùc ñònh höôùng cho töông lai cuûa laõnh thoå naøy. Toâi muoán nhaéc laïi Ñaïi hoäi toaøn theå naêm 2018 theo moät caùch cuï theå. Chuû ñeà cuûa noù laø: Ngöôøi phuï nöõ: moät truï coät trong vieäc xaây döïng Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi ôû Chaâu Myõ Latinh. Ñoù laø moät khoaûnh khaéc thöïc söï ñeïp ñeõ, moät khoaûnh khaéc ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ñoàng haønh."