Meï Maria ôû beân caïnh
nhöõng ngöôøi qua ñôøi ñôn ñoäc trong ñaïi dòch
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Meï Maria ôû beân caïnh nhöõng ngöôøi qua ñôøi ñôn ñoäc trong ñaïi dòch.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 24-03-2021) - Tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà caàu nguyeän, taïi buoåi tieáp kieán chung ngaøy 24 thaùng 3 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ suy tö veà caàu nguyeän trong söï hieäp thoâng vôùi Meï cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng maø Ngaøi ñaõ ban cho chuùng ta "nhö laø ngöôøi Meï, khoâng phaûi nhö nöõ thaàn, khoâng phaûi laø ñoàng cöùu chuoäc". Vaø thaùi ñoä cuûa Meï laø moät "giaùo lyù soáng" cho moïi Ki-toâ höõu. Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng, laø ngöôøi Meï, Meï Maria ôû beân nhöõng ngöôøi qua ñôøi ñôn ñoäc, khoâng coù ngöôøi thaân an uûi.
Trong baøi giaùo lyù taïi buoåi tieáp kieán chung tröïc tuyeán saùng thöù Tö 24 thaùng 3 naêm 2021, tröôùc ngaøy leã Truyeàn Tin, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ suy tö veà vai troø cuûa Meï Maria trong ñôøi soáng caàu nguyeän.
Tröôùc heát Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng moïi kinh nguyeän Ki-toâ giaùo ñeàu theo maãu göông caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâ-su. Laø Chuùa Con nhaäp theå, Chuùa Gieâ-su khoâng chæ daïy chuùng ta caàu nguyeän nhöng nhö Ñaáng Trung gian giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, Chuùa coøn khoâng ngöøng chuyeån caàu cho chuùng ta tröôùc maët Chuùa Cha.
Vaø Meï Maria, Meï cuûa Chuùa Gieâ-su, cuõng laø Meï cuûa Giaùo hoäi, Meï cuûa chuùng ta, chaêm soùc cho chuùng ta vôùi tình yeâu cuûa ngöôøi meï. Meï che chôû chuùng ta döôùi aùo choaøng cuûa Meï. Khi chuùng ta caàu nguyeän, ñoïc kinh Kính Möøng, Meï caàu baàu cho chuùng ta, nhöõng ngöôøi toäi loãi vaø nhöõng ngöôøi ñang haáp hoái, ñöa chuùng ta ñeán gaàn Chuùa Gieâ-su Con cuûa Meï. Nhö Meï ñaõ ñöùng döôùi chaân Thaùnh giaù cuûa Chuùa Gieâ-su, keát hieäp vôùi noãi ñau bò boû rôi cuûa Ngöôøi, Meï cuõng gaàn guõi yeâu thöông, nhö moät ngöôøi Meï, beân caïnh nhöõng ngöôøi laïc loái hay khoâng coù ngöôøi caàu nguyeän cho hoï. Meï gaàn beân nhöõng anh chò em qua ñôøi khoâng coù ngöôøi thaân beân caïnh.
Baøi giaùo lyù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Môû ñaàu baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha löu yù raèng con ñöôøng chính yeáu trong vieäc caàu nguyeän cuûa Ki-toâ giaùo laø nhaân tính cuûa Chuùa Gieâ-su. Neáu Ngoâi Lôøi khoâng nhaäp theå vaø cho chuùng ta ñöôïc trôû thaønh con caùi Thieân Chuùa khi tham döï vaøo töông quan Cha Con cuûa Ngöôøi vôùi Chuùa Cha, thì söï tin töôûng trong lôøi caàu nguyeän Ki-toâ giaùo seõ laø voâ nghóa.
Vai troø trung taâm cuûa Chuùa Ki-toâ trong vieäc caàu nguyeän cuûa Ki-toâ giaùo
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät vai troø trung taâm cuûa Chuùa Ki-toâ trong moïi hình thöùc caàu nguyeän cuûa Ki-toâ giaùo. Chuùa laø Ñaáng Trung gian, laø caàu noái maø qua ñoù chuùng ta ñeán vôùi Chuùa Cha (xem GLCG 2674). Chuùa laø Ñaáng Cöùu Ñoä duy nhaát: khoâng coù nhöõng ngöôøi ñoàng cöùu ñoä cuøng vôùi Chuùa. Ngöôøi laø Ñaáng Trung gian tuyeät ñoái. Moãi kinh nguyeän chuùng ta daâng leân Thieân Chuùa nhôø Chuùa Ki-toâ, vôùi Chuùa Ki-toâ vaø trong Chuùa Ki-toâ vaø ñöôïc thöïc hieän nhôø söï chuyeån caàu cuûa Ngöôøi. Chuùa Thaùnh Thaàn môû roäng söï trung gian cuûa Chuùa Ki-toâ qua moïi thôøi vaø moïi nôi: khoâng coù danh naøo khaùc maø nhôø ñoù chuùng ta coù theå ñöôïc cöùu ñoä (xem Cv 4,12). Chuùa Gieâ-su Ki-toâ laø Ñaáng Trung gian duy nhaát giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi.
Nhôø söï trung gian duy nhaát cuûa Chuùa Kitoâ, nhöõng danh khaùc maø caùc Kitoâ höõu caàu khaån khi caàu nguyeän vaø suøng kính ñöôïc coù yù nghóa vaø giaù trò, treân heát laø danh Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï Chuùa Gieâ-su. Meï coù moät vò trí ñaëc bieät trong ñôøi soáng cuûa caùc Kitoâ höõu, vaø do ñoù, caû trong lôøi caàu nguyeän cuûa hoï, bôûi vì Meï laø Meï cuûa Chuùa Gieâsu.
Odigitria, Ñaáng chæ ñöôøng ñeán vôùi Chuùa Gieâ-su
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi truyeàn thoáng cuûa caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông thöôøng mieâu taû Meï Maria baèng töø tieáng Hy Laïp Odigitria, "ngöôøi chæ ñöôøngñeán vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con cuûa Meï. Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà böùc hoïa coå Odigitria taïi nhaø thôø chính toøa Bari ôû mieàn nam nöôùc YÙ. Böùc hoïa moâ taû Ñöùc Meï beá Chuùa Gieâ-su mình traàn; söï traàn truïi ñoù cho thaáy Chuùa Gieâ-su, moät con ngöôøi, sinh bôûi Ñöùc Maria, laø Ñaáng Trung gian. Vaø Ñöùc Meï chæ cho thaáy Ñaáng Trung gian: Meï laø Odigitria.
Meï Maria: nöõ tyø khieâm haï cuûa Chuùa Gieâ-su
Tuy Meï Maria hieän dieän trong khaép caùc bieåu töôïng cuûa Ki-toâ giaùo, ñoâi khi raát noåi baät, nhöng luoân lieân quan ñeán Con cuûa Meï vaø noái keát vôùi Ngöôøi. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Ñoâi tay, ñoâi maét, caùch öùng xöû cuûa Meï laø moät "baøi giaùo lyù" soáng ñoäng, luoân chæ ra baûn leà, trung taâm: ñoù laø Chuùa Gieâsu. Ñöùc Maria hoaøn toaøn höôùng veà Ngöôøi (xem GLCG 2674), ñeán möùc chuùng ta coù theå noùi raèng Meï gioáng nhö moät moân ñeä cuûa Chuùa hôn laø moät ngöôøi Meï. Trong tieäc cöôùi Cana Meï ñaõ baûo: "haõy laøm theo lôøi Ngöôøi baûo". Meï luoân luoân chæ cho thaáy Chuùa Ki-toâ.; Meï laø moân ñeä ñaàu tieân.
Ñaây laø vai troø maø Meï Maria ñaõ hoaøn thaønh trong suoát cuoäc ñôøi traàn theá cuûa Meï vaø Meï luoân luoân giöõ vai troø naøy: laø nöõ tyø khieâm haï cuûa Chuùa, khoâng coù gì khaùc hôn. Taïi moät thôøi ñieåm naøo ñoù trong caùc saùch Phuùc aâm, Meï gaàn nhö bieán maát; nhöng roài Meï laïi xuaát hieän vaøo nhöõng thôøi khaéc quan troïng hôn, chaúng haïn nhö taïi Cana, khi Con Meï, nhôø söï can thieäp quan taâm cuûa Meï, thöïc hieän "daáu laï" ñaàu tieân cuûa Ngöôøi (x. Ga 2,1-12), vaø sau ñoù döôùi chaân thaäp giaù treân ñoài Golgotha.
Döôùi söï che chôû cuûa Meï
Tình maãu töû cuûa Meï Maria ñöôïc Chuùa Gieâ-su môû roäng cho toaøn theå Giaùo hoäi khi Ngöôøi giao phoù Meï cho moân ñeä yeâu quyù cuûa Ngöôøi, ngay tröôùc khi hy sinh treân Thaùnh giaù. Keå töø khi ñoù, taát caû chuùng ta ñaõ ñöôïc quy tuï döôùi aùo choaøng cuûa Meï, nhö ñöôïc moâ taû trong moät soá böùc bích hoïa hoaëc tranh aûnh thôøi Trung coå.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán caâu tieàn xöôùng baèng tieáng Latinh - sub tuum praesidium confugimus, sancta Dei Genitrix: Chuùng con troâng caäy raát thaùnh Ñöùc Meï Chuùa Trôøi, vaø ngaøi giaûi thích: Ñöùc Meï che chôû, nhö ngöôøi Meï, ñaáng maø Chuùa Gieâsu ñaõ phoù thaùc cho chuùng ta, taát caû chuùng ta; nhöng nhö moät ngöôøi Meï, khoâng phaûi nhö nöõ thaàn, khoâng phaûi nhö ngöôøi ñoàng cöùu chuoäc. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh raèng loøng ñaïo ñöùc Kitoâ giaùo luoân daønh cho meï nhöõng danh hieäu ñeïp ñeõ, nhö ngöôøi con ñoái vôùi ngöôøi meï: ngöôøi con noùi vôùi ngöôøi meï mình yeâu quyù bao ñieàu toát ñeïp! Nhöng chuùng ta haõy caån thaän: nhöõng ñieàu Giaùo hoäi, caùc thaùnh noùi veà Meï khoâng loaïi boû Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng cöùu ñoä duy nhaát. Ngaøi laø Ñaáng Cöùu Chuoäc duy nhaát.
Meï ôû beân chuùng ta trong giôø laâm töû
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: Töø tình caûm cuûa ngöôøi con, chuùng ta caàu nguyeän vôùi Meï baèng moät soá caùch dieãn ñaït tröïc tieáp vôùi Meï, ñöôïc trình baøy trong caùc saùch Phuùc aâm: "ñaày ôn phuùc", "ñöôïc chuùc phuùc giöõa caùc phuï nöõ" (xem GLCG 2676 tt.). Töôùc hieäu "Theotokos", "Meï Thieân Chuùa", ñöôïc Coâng ñoàng EÂ-pheâ-soâ nhìn nhaän, cuõng sôùm ñöôïc theâm vaøo kinh Kính Möøng. Vaø, gioáng nhö ñieàu xaûy ra trong Kinh Laïy Cha, sau lôøi ngôïi khen, chuùng ta theâm lôøi khaån caàu: chuùng ta caàu xin Meï caàu nguyeän cho chuùng ta laø nhöõng keû toäi loãi, ñeå Meï caàu baàu vôùi söï dòu daøng cuûa Meï, "baây giôø vaø trong giôø laâm töû cuûa chuùng ta". Giôø ñaây, trong nhöõng tình huoáng cuï theå cuûa cuoäc soáng, vaø trong giaây phuùt cuoái cuøng, ñeå Meï ñoàng haønh vôùi chuùng ta - nhö laø ngöôøi Meï, ngöôøi moân ñeä ñaàu tieân - trong haønh trình daãn ñeán söï soáng vónh cöûu.
Meï Maria luoân hieän dieän beân giöôøng beänh cuûa nhöõng ngöôøi con rôøi xa coõi ñôøi naøy. Neáu ai ñoù thaáy mình ñôn ñoäc vaø bò boû rôi, thì Meï laø ngöôøi Meï, Meï ñang ôû gaàn, nhö Meï ñaõ ôû caïnh Con Meï khi moïi ngöôøi ñaõ boû rôi Ngöôøi.
Trong ñaïi dòch Covid 19, khi nhieàu ngöôøi qua ñôøi ñôn ñoäc trong caùc beänh vieän vì tình traïng caùch ly xaõ hoäi, Meï Maria ñaõ hieän dieän, gaàn guõi vôùi nhöõng con ngöôøi khoâng may keát thuùc cuoäc haønh trình traàn theá trong tình traïng bò coâ laäp, khoâng coù söï an uûi gaàn guõi cuûa nhöõng ngöôøi thaân yeâu. Meï Maria luoân ôû ñoù, beân caïnh chuùng ta, vôùi tình maãu töû dòu daøng cuûa Meï.
Meï luoân laéng nghe lôøi caàu xin cuûa chuùng ta
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: Nhöõng lôøi caàu nguyeän vôùi Meï khoâng phaûi laø voâ ích. Ngöôøi phuï nöõ "xin vaâng", ngöôøi ñaõ saün saøng ñoùn nhaän lôøi môøi cuûa thieân thaàn, cuõng ñaùp laïi lôøi khaån caàu cuûa chuùng ta, laéng nghe tieáng noùi cuûa chuùng ta, ngay caû nhöõng tieáng noùi vaãn giöõ chaët trong loøng, khoâng coù söùc maïnh ñeå boäc phaùt ra nhöng Thieân Chuùa bieát roõ hôn chuùng ta. Meï laéng nghe chuùng nhö moät ngöôøi Meï.
Keát thuùc baøi giaùo lyù Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Gioáng nhö vaø hôn baát kyø ngöôøi meï toát laønh naøo, Meï Maria baûo veä chuùng ta trong nguy hieåm, Meï quan taâm ñeán chuùng ta, ngay caû khi chuùng ta bò nhöõng lo laéng cuûa mình laán aùt vaø laïc höôùng trong cuoäc haønh trình, vaø chuùng ta khoâng chæ gaây nguy hieåm cho söùc khoûe nhöng caû ôn cöùu ñoä cuûa chuùng ta. Meï Maria ôû ñoù, caàu nguyeän cho chuùng ta, caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi khoâng caàu nguyeän. Ñeå caàu nguyeän vôùi chuùng toâi. Taïi sao? Vì Meï laø Meï cuûa chuùng ta.
Buoåi tieáp kieán keát thuùc vôùi Kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh Ñöùc Thaùnh Cha ban.