Coâng boá Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh cha
nhaân Ngaøy Hoøa bình Theá giôùi 2021
Coâng boá Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh cha nhaân Ngaøy Hoøa bình Theá giôùi 2021.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 18-12-2020) - Saùng ngaøy 17 thaùng 12 naêm 2020, Ñöùc Hoàng y Peter Turkson, Boä tröôûng Boä Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän, ñaõ môû cuoäc hoïp baùo taïi Vatican ñeå giôùi thieäu Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, nhaân ngaøy Hoøa bình Theá giôùi laàn thöù 54, seõ ñöôïc cöû haønh ngaøy 1 thaùng 1 naêm 2021, vôùi chuû ñeà laø: "Neàn vaên hoùa chaêm soùc nhö haønh trình hoøa bình".
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh cha goàm chín ñoaïn, trong ñoù sau khi gôûi lôøi chuùc möøng caùc chính quyeàn, caùc vò traùch nhieäm caùc toå chöùc quoác teá, caùc laõnh ñaïo tinh thaàn vaø tín höõu nhaân dòp naêm môùi, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán cuoäc ñaïi khuûng hoaûng veà y teá gaây thieät haïi to lôùn cho caùc laõnh vöïc xaõ hoäi treân theá giôùi, cuõng nhö nhöõng khuûng hoaûng veà khí haäu, löông thöïc, kinh teá, di cö, taïo neân nhöõng ñau khoå vaø khoù khaên traàm troïng. Ngaøi cuõng nhaän xeùt raèng "beân caïnh bao nhieâu chöùng taù baùc aùi vaø lieân ñôùi, raát tieác laø cuõng coù söï lan traøn nhieàu hình thöùc môùi cuûa chuû nghóa quoác gia, kyø thò chuûng toäc, baøi ngöôøi nöôùc ngoaøi, vaø caû nhöõng chieán tranh vaø xung ñoät gieo raéc cheát choùc vaø taøn phaù. Nhöõng bieán coá aáy vaø caùc bieán coá khaùc ñaùnh daáu haønh trình cuûa nhaân loaïi trong naêm 2020, daïy chuùng ta veà taàm quan troïng cuûa söï chaêm soùc cho nhau vaø cho thieân nhieân, ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi döïa treân nhöõng töông quan huynh ñeä. Vì theá - Ñöùc Thaùnh cha vieát - toâi ñaõ choïn ñeà taøi cho Söù ñieäp naøy laø: "Neàn vaên hoùa chaêm soùc nhö haønh trình hoøa bình". Neàn vaên hoùa chaêm soùc ñeå ñaùnh tan vaên hoùa döûng döng, gaït boû, vaø ñuïng ñoä, thöôøng troãi vöôït ngaøy nay". (1)
Töø höôùng ñi toång quaùt treân ñaây, trong Söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh cha laàn löôït trình baøy "Thieân Chuùa Taïo Hoùa, laø nguoàn maïch ôn goïi chaêm soùc cuûa con ngöôøi" (2); Ñaáng Taïo Hoùa laø maãu göông chaêm soùc (3). Trong ñoaïn thöù boán, Ñöùc Thaùnh cha noùi veà vieäc chaêm soùc trong söù vuï cuûa Chuùa Gieâsu (4), tieáp ñeán laø "Vaên hoùa chaêm soùc trong ñôøi soáng caùc moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu" (5).
Trong ñoaïn thöù saùu, Ñöùc Thaùnh cha trình baøy "Caùc nguyeân taéc ñaïo lyù xaõ hoäi cuûa Hoäi thaùnh, nhö caên baûn cuûa neàn vaên hoùa chaêm soùc". Trong ñoaïn naøy, ngaøi moâ taû söï chaêm soùc laø moät söï thaêng tieán phaåm giaù vaø caùc quyeàn con ngöôøi, vieäc chaêm soùc coâng ích, vieäc chaêm soùc qua tình lieân ñôùi, chaêm soùc vaø baûo toàn thieân nhieân.
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh cha, trong ñoaïn soá baûy, phaùc hoïa ñòa baøn cho moät haønh trình chung, ñoù laø caùc nguyeân taéc xaõ hoäi nhö tình huynh ñeä, toân troïng nhau, lieân ñôùi vaø tuaân haønh coâng phaùp quoác teá. Ngaøi ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán söï caàn thieát phaûi toân troïng coâng phaùp quoác teá veà nhaân ñaïo, trong caùc cuoäc chieán tranh vaø xung ñoät. Trong boái caûnh naøy, Ñöùc Thaùnh cha choáng laïi söï phí phaïm taøi nguyeân vaøo vieäc saûn xuaát hoaëc mua saém voõ khí, nhaát laø voõ khí haït nhaân, thay vaøo ñoù, caùc taøi nguyeân aáy caàn ñöôïc söû duïng öu tieân vaøo vieäc baûo ñaûm an ninh cho con ngöôøi, thaêng tieán hoøa bình vaø söï phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän, chieán ñaáu choáng ngheøo ñoùi, baûo ñaûm caùc nhu caàu y teá.
Trong ñoaïn soá taùm cuûa Söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh cha khai trieån ñeà taøi "Ñeå giaùo duïc veà neàn vaên hoùa chaêm soùc": neàn giaùo duïc naøy baét nguoàn töø trong gia ñình, tieáp ñeán laø tröôøng hoïc vaø ñaïi hoïc, cuõng nhö caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi; vai troø cuûa caùc toân giaùo trong neàn giaùo duïc naøy, caùc chính quyeàn vaø caùc toå chöùc quoác teá.
Trong ñoaïn chín laø ñoaïn cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh cha khaúng ñònh raèng "khoâng coù hoøa bình neáu khoâng coù neàn vaên hoùa chaêm soùc. Ñaây laø moät söï daán thaân chung vaø lieân ñôùi, vôùi söï tham gia cuûa nhieàu ngöôøi, ñeå baûo veä vaø thaêng tieán phaåm giaù, thieän ích cuûa taát caû moïi ngöôøi; giaùo duïc veà chaêm soùc laø laøm sao ñeå coù söï quan taâm, chuù yù, caûm thoâng, hoøa giaûi vaø chöõa laønh, toân troïng vaø ñoùn nhaän nhau, ñoù thöïc laø moät con ñöôøng öu tieân ñeå xaây döïng hoøa bình."
Vaø Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh raèng: "Trong thôøi kyø hieän nay, con thuyeàn nhaân loaïi bò baõo toá khuûng hoaûng laøm dao ñoäng, tieán böôùc khoù khaên trong vieäc tìm kieám moät chaân trôøi yeân haøn vaø thanh quang hôn, baùnh laùi cuûa phaåm giaù con ngöôøi vaø "ñòa baøn" caùc nguyeân taéc xaõ hoäi cô baûn coù theå giuùp chuùng ta haûi haønh vôùi moät höôùng ñi chaéc chaén vaø chung vôùi nhau. Trong tö caùch laø Kitoâ höõu, chuùng ta höôùng nhìn veà Ñöùc Trinh Nöõ Maria laø Sao Bieån vaø laø Meï Hy voïng. Taát caû chuùng ta cuøng coäng taùc vôùi nhau ñeå tieán veà moät chaân trôøi môùi yeâu thöông vaø an bình, huynh ñeä vaø lieân ñôùi, naâng ñôõ nhau vaø ñoùn nhaän nhau. Chuùng ta ñöøng chieàu theo caùm doã khoâng quan taâm tôùi nhau, nhaát laø tôùi nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát, khoâng rôi vaøo thoùi quen ngoaûnh maët ñi nôi khaùc, traùi laïi chuùng ta daán thaân moãi ngaøy moät caùch cuï theå ñeå "hình thaønh moät coäng ñoaøn goàm caùc anh chò em ñoùn nhaän nhau, chaêm soùc cho nhau" (9).
(Rei 17-12-2020)