Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
vaø caùc Linh Muïc bí thö
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø caùc Linh Muïc bí thö.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 9-08-2020) - Trong 7 naêm laøm Giaùo Hoaøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thay ñoåi 5 Linh Muïc bí thö rieâng, moät ñieàu khaùc haún thoùi quen cuûa caùc vò Giaùo Hoaøng tieàn nhieäm. Ngaøy 01 thaùng 08 naêm 2020, baùo chí Coâng Giaùo ñöa tin: Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ choïn moät Linh Muïc bí thö rieâng môùi; ñoù laø cha Fabio Salerno.
Linh Muïc bí thö thöù 5
Ngaøy 01 thaùng 08 naêm 2020, baùo chí Coâng Giaùo oà aït ñöa tin: Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ choïn moät Linh Muïc bí thö rieâng môùi ñeå thay theá Ñöùc OÂng Yoannis Lahzi Gaid, 45 tuoåi, ngöôøi Ai Caäp, maõn nhieäm ngaøy 31 thaùng 07 naêm 2020 sau 6 naêm phuïc vuï caïnh ngaøi. Ñoù laø Cha Fabio Salerno, naêm nay 41 tuoåi (1979), thuoäc Toång giaùo phaän Catanzaro, mieàn nam nöôùc YÙ. Sau khi toát nghieäp tröôøng ngoaïi giao Toøa Thaùnh, cha ñöôïc göûi ñi phuïc vuï taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ôû Indonesia, roài sau ñoù taïi Phaùi Boä quan saùt thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh caïnh Hoäi ñoàng AÂu Chaâu ôû Strasbourg beân Phaùp, tröôùc khi veà phuïc vuï taïi Boä ngoaïi giao Toøa Thaùnh. Trong nhieäm vuï môùi, cha Fabio Salerno cuøng vôùi cha Gonzalo Aemilius, 41 tuoåi ngöôøi Uruguay, phuï giuùp Ñöùc Thaùnh Cha trong nhöõng coâng vieäc thöôøng nhaät.
Caùc bí thö cuûa caùc vò Giaùo Hoaøng tieàn nhieäm
Khaùc vôùi caùc vò Giaùo Hoaøng tieàn nhieäm, trong 7 naêm laøm Giaùo Hoaøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ coù tôùi 5 vò bí thö rieâng. Vaø ñaây cuõng laø moät ñaëc ñieåm cuûa ngaøi ñöôïc dö luaän ñaëc bieät chuù yù. Thöïc vaäy, caùc vò Giaùo Hoaøng tröôùc ñaây thöôøng coù vò bí thö rieâng, bí thö thöù I, löu nhieäm cho ñeán khi caùc vò qua ñôøi. Ví duï thaùnh Gioan 23 coù Ñöùc OÂng Loris Capovilla, Thaùnh Phaoloâ 6 coù Ñöùc OÂng Pasquale Macchi, Thaùnh Gioan Phaoloâ 2 coù Ñöùc OÂng Stanislaw Dziwisz, nay laø Hoàng Y nguyeân Toång Giaùm Muïc Cracovia. Ñöùc OÂng Dziwisz laøm bí thö trong 40 naêm trôøi vaø Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ 2 cuõng choïn caùc bí thö thöù hai ñeå phuï giuùp Ñöùc OÂng Dziwisz, trong ñoù coù Ñöùc OÂng Vinh Sôn Traàn Ngoïc Thuï, laøm bí thö thöù 2 trong 8 naêm töø 1988 ñeán khi veà höu naêm 1996 luùc ñöôïc 78 tuoåi.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 coù Ñöùc OÂng Georg Gaensein, 64 tuoåi (1956) hieän vaãn laø vò Toång Giaùm Muïc phuï giuùp ngaøi. Caùc vò bí thö ñoù laø nhöõng nhaân vaät ñöôïc bieát ñeán nhieàu trong dö luaän quaàn chuùng, nhieàu khi caùc vò ñoù coøn giöõ nhöõng vai troø ngoaøi nhieäm vuï bí thö rieâng.
Ñaëc ñieåm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thì söï vieäc thay ñoåi. Sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, ngaøi ñaõ laøm nhieàu ngöôøi ngaïc nhieân vì khoâng mang theo töø Buenos Aires moät coäng söï vieân thaân tín naøo, vaø ngaøi luoân yeâu caàu caùc bí thö rieâng cuûa ngaøi heát söùc kín ñaùo vaø deø daët. Ngay sau khi ñaéc cöû, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanixcoâ thöøa höôûng vò bí thö do Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 ñeå laïi, ñoù laø Ñöùc OÂng Alfred Xuereb ngöôøi Malta. Nhöng chæ moät thôøi gian ngaén sau ñoù, ngaøi cöû Ñöùc OÂng Xuereb laøm ñaïi bieåu cuûa ngaøi taïi UÛy ban Toøa Thaùnh veà Vieän Giaùo Vuï, töùc laø Ngaân haøng Vatican, roài chuyeån sang laøm Toång thö kyù Boä kinh teá töø naêm 2014 vaø sau cuøng thaêng Toång Giaùm Muïc Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Haøn quoác vaø Moâng Coå töø naêm 2018.
Ñöùc OÂng Pedacchio Leaniz
Sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng hoài thaùng 3 naêm 2013, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng choïn Ñöùc OÂng Fabian Pedacchio Leaniz, ngöôøi Argentina, laøm bí thö rieâng. Vò Linh Muïc naøy luùc ñoù 49 tuoåi, thuoäc toång giaùo phaän Buenos Aires vaø chính Ñöùc Hoàng Y Jorge Bergoglio ñaõ nhöôøng cho Toøa Thaùnh ñeå phuïc vuï nhö moät vieân chöùc taïi Boä Giaùm Muïc. Moãi khi coù dòp ñeán Roma ñeå hoäi hoïp hoaëc coâng taùc, Ñöùc Hoàng Y Bergoglio vaãn troï taïi nhaø giaùo só quoác teá nôi Ñöùc OÂng Fabian cö nguï.
Ñöùc OÂng Xuereb
Sau khi Ñöùc OÂng Xuereb chuyeån qua Boä Kinh Teá, cuøng naêm 2014, Ñöùc Thaùnh Cha choïn theâm moät vò bí thö thöù hai laø Ñöùc OÂng Lahzi Gaid, thuoäc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Copte Ai Caäp. Ñöùc OÂng gia nhaäp ngaønh ngoaïi giao Toøa Thaùnh vaø baét ñaàu phuïc vuï töø naêm 2007, ñaëc bieät taïi hai toøa Söù thaàn Toøa Thaùnh ôû Irak vaø Giordani.
Ñöùc OÂng Gonzalo
Maõn 6 naêm phuïc vuï, tröôùc söï ngaïc nhieân cuûa nhieàu ngöôøi, Ñöùc OÂng Fabian ngöng laøm bí thö rieâng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cuoái naêm 2019 luùc ñöôïc 55 tuoåi vaø trôû veà Boä Giaùm Muïc tieáp tuïc phuïc vuï nhö moät vieân chöùc töø naêm 2007, vaø ngaøy 21 thaùng 01 naêm 2020, Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh, OÂng Matteo Bruni, chính thöùc thoâng baùo: "Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ goïi cha Gonzalo Aemilius, thuoäc giaùo phaän Montevideo, Uruguay, laøm bí thö rieâng cuûa ngaøi. Cha Gonzalo 41 tuoåi, sinh ngaøy 18 thaùng 09 naêm 1979, thuï phong Linh Muïc ngaøy 06 thaùng 05 naêm 2006 vaø laø moät tieán só thaàn hoïc". Ñaây laø laàn ñaàu tieân Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh thoâng baùo moät tin nhö vaäy, vì töø tröôùc ñeán nay, vieäc boå nhieäm bí thö nhö theá ñöôïc coi laø moät chuyeän rieâng tö cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Baùo chí nhaéc laïi raèng Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ bieát cha Gonzalo tröôùc ñoù. Thöïc vaäy, saùng ngaøy 17 thaùng 03 naêm 2013, Ñöùc Phanxicoâ môùi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng 4 ngaøy, trong luùc chaøo thaêm ñaùm ñoâng, ngaøi nhìn thaáy cha Gonzalo vaø môøi theo ngaøi vaøo nhaø thôø thaùnh Anna ôû coång Vatican, nôi ngaøi saép cöû haønh thaùnh leã ñaàu tieân vôùi caùc tín höõu sau khi ñaéc cöû Giaùo Hoaøng. Sau leã, Ñöùc Thaùnh Cha goïi cha Gonzalo ñeán gaàn, giôùi thieäu vôùi taát caû moïi ngöôøi, vaø xin caàu nguyeän cho vò linh muïc vaø coâng vieäc cuûa cha vôùi caùc treû buïi ñôøi ôû Uruguay.
Vaäy laø hai bí thö rieâng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha hieän nay ñeàu 41 tuoåi, vaø chöa coù töôùc "Ñöùc OÂng". Ñöùc OÂng Lahzi Gaid khoâng tieáp tuïc ngaønh ngoaïi giao Toøa Thaùnh nhöng trôû veà Ai Caäp phuïc vuï trong Giaùo Hoäi nguyeân quaùn. Theo qui luaät môùi do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeà ra, caùc Linh Muïc trieàu ôû caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, chæ coù theå ñöôïc töôùc "Ñöùc OÂng" khi troøn 65 tuoåi, tuy raèng qui luaät naøy khoâng aùp duïng coù caùc Linh Muïc trieàu phuïc vuï taïi Toøa Thaùnh.
Coâng vieäc cuûa caùc linh muïc bí thö
Ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, caùc Linh Muïc bí thö cuûa ngaøi laøm caùc coâng vieäc bình thöôøng nhö nhaéc nhôû ngaøi veà agenda, nhöõng coâng vieäc caàn laøm ñaõ leân chöông trình, tröïc ñieän thoaïi, ñoùn tieáp nhöõng ngöôøi ñeán thaêm Ñöùc Thaùnh Cha trong caên hoä rieâng ôû nhaø troï thaùnh Marta, giuùp leã rieâng. v.v.. Linh Muïc bí thö cuõng laø ngöôøi laäp danh saùch nhöõng ai ñöôïc vaøo döï leã rieâng Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh thöôøng thöôøng luùc 7 giôø saùng taïi nguyeän ñöôøng nhaø troï thaùnh Marta, v.v..
Chuû tröông cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Ñöùc Thaùnh Cha khoâng muoán caùc Linh Muïc bí thö cuûa ngaøi trôû thaønh nhöõng ngöôøi "coù quyeàn theá", saép xeáp cho nhöõng ai ñöôïc lui tôùi vôùi ngaøi, hoaëc ñi quaù vai troø "khieâm haï" cuûa mình. Ñeå ngaên ngöøa nhöõng caùm doã ñoù, giaûi phaùp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeà ra thaät laø ñôn giaûn: ngaøi muoán caùc bí thö rieâng cuûa ngaøi khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi laøm troïn giôø cho nhieäm vuï naøy, vì theá, hoï ñöôïc choïn trong soá nhöõng ngöôøi ñaõ coù moät coâng vieäc trong giaùo trieàu vaø thöôøng chæ laøm vieäc moät nöûa giôø cho vai troø bí thö rieâng.
Ngöôøi ta cuõng ghi nhaän moät ñieàu: ñoái vôùi caùc vò Giaùo Hoaøng tröôùc ñaây, caùc Ñöùc OÂng bí thö luoân ñi theo ngaøi nhö hình vôùi boùng, nhöng ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, caû trong caùc cuoäc toâng du, caùc cuoäc vieáng thaêm ôû haûi ngoaïi, ngöôøi ta khoâng thaáy coù linh muïc bí thö ñi theo.
Thôøi gian phuïc vuï coù haïn ñònh
Ngoaøi ra, moät yù töôûng Ñöùc Thaùnh Cha ñeà ra laø caùc Linh Muïc phuïc vuï taïi Toøa Thaùnh chæ laøm vieäc 5, 6 naêm, roài trôû veà giaùo phaän hay doøng tu nguyeân quaùn cuûa mình, cuøng laém coù theå gia haïn moät nhieäm kyø nöõa trong coâng taùc laøm bí thö rieâng. Bieän phaùp naøy traùnh cho ñöông söï khoûi caùm doã theo ñuoåi con ñöôøng "coâng danh söï nghieäp" trong giaùo trieàu, vaø ñaøng khaùc ñeå giaùo phaän hay doøng tu cuûa ñöông söï khoâng bò "hy sinh" luoân moät linh muïc. Theo baùo chí, ñaây laø bieän phaùp coù theå ñöôïc ñöa vaøo trong Toâng Huaán môùi veà giaùo trieàu Roma "Praedicate Evangelium" (Caùc con haõy rao giaûng Tin Möøng) veà giaùo trieàu Roma, saép ñöôïc coâng boá.