OÂng Moâseâ khích leä chuùng ta
caàu nguyeän vaø chuyeån caàu cho theá giôùi
Ñöùc Thaùnh cha: OÂng Moâseâ khích leä chuùng ta caàu nguyeän vaø chuyeån caàu cho theá giôùi.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 18-06-2020) - Luùc gaàn 9 giôø 30 phuùt, saùng thöù Tö, 17 thaùng 6 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán tröïc tuyeán laàn thöù 14, töø thö vieän Giaùo hoaøng trong dinh Toâng toøa.
Soá du khaùch vaø tín höõu haønh höông taïi Roma vaãn chöa ñaùng keå, hai ngaøy sau khi bieân giôùi giöõa caùc nöôùc trong Lieân hieäp AÂu chaâu ñöôïc môû laïi töø ngaøy 15 thaùng 6 naêm 2020, vì theá Ñöùc Thaùnh cha vaãn duy trì hình thöùc tieáp kieán tröïc tuyeán, nghóa laø chæ coù taùm linh muïc thuoäc phuû Quoác Vuï Khanh thoâng dòch vieân vaø hai giaùm chöùc phuï giuùp Ñöùc Thaùnh cha, cuõng nhö moät vaøi nhaân vieân kyõ thuaät thu hình, hieän dieän taïi thö vieän.
Môû ñaàu laø phaàn toân vinh Lôøi Chuùa, qua ñoaïn saùch trích töø ñoaïn 32 saùch Xuaát haønh (32,11-14), keå laïi lôøi ngoân söù Moâseâ thöa vôùi Chuùa: "Laïy Chuùa, sao Chuùa noåi côn thònh noä choáng laïi daân maø Chuùa ñaõ ñöa ra khoûi Ai Caäp vôùi söùc maïnh huøng vó vaø caùnh tay uy quyeàn? [...]. Xin Chuùa döøng côn hung noä vaø töø boû yù ñònh giaùng tai öông xuoáng daân Chuùa. Xin Chuùa nhôù ñeán Abraham, Isaac, Israel toâi tôù Chuùa [...]. Laïy Chuùa, xin haõy hoái haän vì baát haïnh Chuùa ñaõ ñe doïa gaây ra cho daân Chuùa".
Huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Tieáp ñeán, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ trình baøy baøi giaùo lyù thöù baûy veà caàu nguyeän, vaø dieãn giaûi kinh nguyeän oâng Moâseâ. Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Trong haønh trình cuûa chuùng ta veà ñeà taøi caàu nguyeän, chuùng ta thaáy raèng Thieân Chuùa khoâng bao giôø thích "coù chuyeän" vôùi nhöõng ngöôøi caàu nguyeän "deã daøng". Vaø caû oâng Moâseâ cuõng khoâng phaûi laø ngöôøi ñoái thoaïi "yeáu", ngay töø ngaøy ñaàu tieân khi oâng ñöôïc keâu goïi.
Tình caûnh tieâu cöïc cuûa Moâseâ
Khi Chuùa goïi oâng, Moâseâ laø moät ngöôøi "thaát baïi", xeùt veà maët con ngöôøi. Saùch Xuaát haønh moâ taû cho chuùng ta oâng Moâseâ ñang ôû ñaát Madian nhö moät ngöôøi chaïy troán. Töø nhoû oâng ñaõ caûm thöông daân oâng, vaø choïn löïa beânh vöïc nhöõng ngöôøi bò aùp böùc. Nhöng chaúng bao laâu sau oâng khaùm phaù thaáy raèng, maëc duø coù nhöõng yù höôùng toát, nhöng töø ñoâi baøn tay cuûa oâng, khoâng naûy sinh coâng lyù, maø chæ coù baïo löïc. Theá laø nhöõng giaác mô vinh quang cuûa oâng bò tan vôõ: Moâseâ khoâng coøn laø moät quan chöùc ñaày trieån voïng vôùi moät söï nghieäp mau leï nöõa, nhöng laø moät ngöôøi ñuøa giôõn vôùi cô hoäi, vaø giôø ñaây oâng chaên moät ñoaøn vaät chaúng phaûi laø cuûa oâng. Vaø chính trong thinh laëng aáy cuûa hoang ñòa Madian maø Thieân Chuùa goïi Moâseâ ñeán maïc khaûi buïi gai chaùy ñoû: "Ta laø Thieân Chuùa cuûa cha oâng ngöôi, Thieân Chuùa cuûa Abraham, Thieân Chuùa cuûa Isaac, Thieân Chuùa cuûa Giacop". Baáy giôø Moâseâ che maët, vì oâng sôï nhìn veà Thieân Chuùa" (Xh 3,6).
Moâseâ sôï haõi vaø thieáu tin töôûng
Tröôùc Thieân Chuùa, Ñaáng leân tieáng vaø môøi goïi oâng haõy taùi chaêm soùc daân Israel, Moâseâ ñaùp laïi baèng söï sôï haõi vaø neâu nhöõng vaán naïn: mình khoâng xöùng ñaùng vôùi söù maïng aáy, khoâng bieát danh Thieân Chuùa, khoâng ñöôïc ngöôøi Israel tín nhieäm, mình noùi caø laêm...., lôøi noùi thöôøng töôi nôû nhaát treân moâi cuûa Moâseâ, trong moãi kinh nguyeän cuûa oâng vôùi Thieân Chuùa, laø caâu hoûi: "taïi sao?". Taïi sao Chuùa sai con? Taïi sao Chuùa muoán giaûi thoaùt daân toäc naøy? Trong Nguõ Thö, thaäm chí coù caû moät ñoaïn bi thaûm, trong ñoù Thieân Chuùa khieån traùch Moâseâ vì thieáu tin töôûng, söï thieáu soùt aáy ñaõ khieán oâng khoâng ñöôïc vaøo Ñaát Höùa (Xc. Ds 20,12).
Moâseâ gaén boù chaët cheõ vôùi daân
"Vôùi nhöõng lo sôï aáy, vôùi con tim nhieàu khi do döï, Moâseâ coù veû laø ngöôøi phaøm nhö chuùng ta. Vaø chuùng ta coù aán töôïng maïnh, khoâng nhöõng veà söï maïnh meõ cuûa oâng, nhöng caû söï yeáu ñuoái aáy. Ñöôïc Thieân Chuùa uûy thaùc nhieäm vuï thoâng truyeàn Luaät cho daân Chuùa, Moâseâ laø ngöôøi thieát laäp vieäc phuïng töï Chuùa, ngöôøi trung gian caùc maàu nhieäm cao caû nhaát, nhöng khoâng vì lyù do ñoù maø oâng khoâng duy trì nhöõng lieân heä lieân ñôùi chaët cheõ vôùi daân cuûa oâng, nhaát laø trong luùc bò caùm doã vaø phaïm toäi. Moâseâ nghóa thieát vôùi Thieân Chuùa ñeán ñoä coù theå noùi vôùi Chuùa dieän ñoái dieän (Xc. Xh 33,11); vaø oâng cuõng laø baïn höõu cuûa con ngöôøi, ñeán ñoä caûm thaáy loøng thöông xoùt ñoái vôùi toäi loãi cuûa hoï, nhöõng caùm doã, vaø nhöõng nhôù nhung baát chôït maø nhöõng ngöôøi löu vong caûm thaáy ñoái vôùi quaù khöù, nghó laïi khi coøn ôû Ai Caäp.
Moâseâ khieâm toán vaø dòu daøng
Vì theá, Moâseâ khoâng phaûi laø nhaø laõnh ñaïo ñoäc ñoaùn vaø chuyeân cheá; traùi laïi, saùch Daân soá moâ taû oâng laø "ngöôøi khieâm toán vaø hieàn dòu nhaát nôi loaøi ngöôøi" (Xc. 12,3). Maëc duø vò theá öu tieân, Moâseâ khoâng ngöøng thuoäc veà haøng nguõ nhöõng ngöôøi coù tinh thaàn thanh baàn, soáng vaø bieán loøng tín thaùc nôi Thieân Chuùa laøm löông thöïc cho haønh trình cuûa hoï.
Moâseâ caàu nguyeän chuyeån caàu
Vì theá, caùch thöùc caàu nguyeän rieâng cuûa Moâseâ laø söï chuyeån caàu (Xc. Saùch GLCG, 2574). Nieàm tin cuûa oâng nôi Thieân Chuùa trôû neân moät vôùi caûm thöùc hieàn phuï maø oâng caûm thaáy ñoái vôùi daân. Kinh thaùnh thöôøng trình baøy oâng vôùi ñoâi tay höôùng leân cao, höôùng veà Thieân Chuùa, nhö theå baéc caàu baèng chính con ngöôøi cuûa oâng giöõa trôøi vaø ñaát. Thaäm chí giöõa nhöõng luùc khoù khaên trong ngaøy maø daân choái boû Thieân Chuùa, chính Moâseâ, nhö ngöôøi höôùng ñaïo, ñeå laøm moät con boø vaøng, Moâseâ khoâng ngaïi ñöùng veà phía daân. OÂng thöa vôùi Thieân Chuùa: "Daân naøy ñaõ phaïm toäi taøy ñình: ñaõ laøm cho mình moät thaàn baèng vaøng. Nhöng giôø ñaây, neáu Chuùa tha thöù toäi loãi cho hoï... neáu khoâng, xin xoùa boû con khoûi saùch maø Chuùa ñaõ vieát ra!" (Xh 32,31-32)
Kinh nguyeän cuûa caùc thaùnh: chuyeån caàu cho tha nhaân
Ñoù laø kinh nguyeän maø caùc tín höõu chaân chính thöïc hieän trong cuoäc soáng thieâng lieâng cuûa hoï. Cho duø hoï caûm nghieäm nhöõng thieáu soùt cuûa tha nhaân vaø söï xa caùch cuûa hoï ñoái vôùi Thieân Chuùa, nhöõng ngöôøi caàu nguyeän aáy khoâng leân aùn, khoâng phuû nhaän tha nhaân. Thaùi ñoä chuyeån caàu laø ñaëc ñieåm caùc thaùnh, noi göông Chuùa Gieâsu, caùc vò laø nhöõng nhòp caàu giöõa Thieân Chuùa vaø daân Ngaøi. Theo nghóa ñoù, Moâseâ laø vò ngoân söù lôùn nhaát cuûa Chuùa Gieâsu, laø traïng sö vaø laø ngöôøi chuyeån caàu cho chuùng ta (Xc. Saùch GLCG 2577).
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Moâseâ khích leä chuùng ta haõy caàu nguyeän vôùi cuøng loøng nhieät thaønh cuûa Chuùa Gieâsu, chuyeån caàu cho theá giôùi, vaø nhôù raèng, maëc duø vôùi taát caû mong manh yeáu ñuoái, theá giôùi luoân thuoäc veà Thieân Chuùa. Vaø theá giôùi soáng vaø thònh vöôïng ñöôïc laø nhôø phuùc laønh cuûa ngöôøi coâng chính, nhôø kinh nguyeän ñaïo ñöùc maø vò thaùnh khoâng ngöøng daâng leân cho con ngöôøi, taïi moïi nôi vaø moïi thôøi trong lòch söû".
Chaøo thaêm caùc tín höõu
Sau baøi huaán duï baèng tieáng YÙ treân ñaây, taùm linh muïc laàn löôït toùm taét baøi huaán giaùo vaø nhöõng lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha qua caùc sinh ngöõ khaùc nhau.
Khi chaøo caùc tín höõu noùi tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán leã kính thaùnh tu huynh Albert Chmielowski, ngöôøi baûo veä daân ngheøo. Thaùnh nhaân ñaõ giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi voâ gia cö vaø nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi leà xaõ hoäi tìm laïi moät choã xöùng ñaùng trong xaõ hoäi. Thaùnh nhaân noi göông thaùnh Phanxicoâ Assisi, neân cuõng ñöôïc goïi laø thaùnh "Phanxicoâ Ba Lan". Khaåu hieäu soáng cuûa ngaøi laø "Toát laønh nhö baùnh". "Chuùng ta haõy noi göông thaùnh nhaân trong tình thöông huynh ñeä, trôï giuùp nhöõng ngöôøi ñoùi, nhöõng ngöôøi bò thaát baïi trong cuoäc soáng, nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, tuùng thieáu, nhaát laø nhöõng ngöôøi voâ gia cö".
Baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Thöù Saùu tôùi ñaây laø leã kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu: moät leã raát ñöôïc caùc tín höõu Kitoâ kính meán. Toâi môøi goïi anh chò em haõy khaùm phaù nhöõng phong phuù tieàm aån trong Traùi Tim Chuùa Gieâsu ñeå hoïc caùch yeâu thöông tha nhaân."
"Toâi nghó ñeán nhöõng ngöôøi giaø, caùc baïn treû, caùc beänh nhaân vaø caùc ñoâi taân hoàn. Anh chò em haõy nhìn leân Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu vaø seõ tìm ñöôïc an bình, an uûi vaø hy voïng."
Buoåi tieáp kieán tröïc tuyeán keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh Toøa Thaùnh cuûa Ñöùc Thaùnh cha cho moïi ngöôøi.