Suy tö cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc
veà luaät ñoäc thaân linh muïc
Suy tö cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc veà luaät ñoäc thaân linh muïc.
Andrea Tornielli
Vatican (Vatican News 13-01-2020) - Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng vaø Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Phuïng töï ñaõ suy tö veà chuû ñeà ñoäc thaân linh muïc trong moät cuoán saùch. Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ noùi veà chuû ñeà naøy nhieàu laàn.
Moät cuoán saùch veà chöùc linh muïc mang chöõ kyù cuûa Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Joseph Ratzinger vaø Ñöùc Hoàng y Robert Sarah, Toång tröôûng Boä Phuïng töï, seõ ñöôïc xuaát baûn taïi Phaùp vaøo ngaøy 15/01. Nhöõng ñoaïn ñöôïc baùo Le Figaro ñaêng tröôùc cho thaáy raèng vôùi ñoùng goùp cuûa mình, caùc taùc giaû tham gia vaøo cuoäc tranh luaän veà luaät ñoäc thaân vaø veà khaû naêng phong chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi nam ñaõ keát hoân. Ñöùc Giaùo hoaøng Ratzinger vaø Ñöùc Hoàng y Sarah - töï ñònh nghóa mình laø hai giaùm muïc "trong söï vaâng phuïc con thaûo ñoái vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ", ñang "tìm kieám söï thaät" trong moät "tinh thaàn yeâu quyù söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi" - baûo veä kyû luaät ñoäc thaân vaø ñöa ra nhöõng lyù do maø theo quan ñieåm cuûa caùc ngaøi, caùc ngaøi khuyeân khoâng neân thay ñoåi luaät naøy. Vaán ñeà ñoäc thaân ñöôïc noùi ñeán trong 175 trang cuûa cuoán saùch, vôùi hai baûn vaên, moät cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng vaø moät cuûa Ñöùc Hoàng Y, cuøng vôùi phaàn giôùi thieäu vaø keát luaän ñöôïc kyù bôûi caû hai taùc giaû.
Trong vaên baûn cuûa mình, Ñöùc Hoàng y Sarah nhaéc laïi raèng "coù moät moái lieân heä baûn theå - bí tích giöõa chöùc linh muïc vaø ñôøi soáng ñoäc thaân. Baát kyø vieäc laøm naøo laøm suy yeáu lieân keát naøy seõ ñaët vaán ñeà veà huaán quyeàn cuûa Coâng ñoàng vaø cuûa caùc Giaùo hoaøng Phaoloâ VI, Gioan Phaoloâ II vaø Bieån Ñöùc XVI. Toâi caàu xin Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ baûo veä chuùng ta caùch döùt khoaùt khoûi khaû naêng naøy baèng caùch phuû quyeát baát kyø söï laøm suy yeáu naøo veà luaät ñoäc thaân linh muïc, ngay caû khi chæ giôùi haïn ôû moät khu vöïc naøy hoaëc moät khu vöïc khaùc". Hôn nöõa, Ñöùc Hoàng y Sarah coøn mieâu taû khaû naêng phong chöùc cho nhöõng ngöôøi nam ñaõ coù keát hoân laø "moät thaûm hoïa muïc vuï, moät söï nhaàm laãn veà giaùo hoäi hoïc vaø thieáu soùt trong söï hieåu bieát veà chöùc linh muïc".
Trong phaàn trình baøy ngaén goïn cuûa mình, khi suy tö veà chuû ñeà naøy, Ñöùc Bieån Ñöùc XVI quay trôû laïi coäi nguoàn Do Thaùi cuûa Kitoâ giaùo, vaø khaúng ñònh raèng chöùc linh muïc vaø luaät ñoäc thaân ñaõ ñöôïc hôïp nhaát keå töø khi baét ñaàu "giao öôùc môùi" cuûa Thieân Chuùa vôùi nhaân loaïi, ñöôïc thieát laäp bôûi Chuùa Gieâsu. Vaø ngaøi nhaéc laïi raèng "trong Giaùo hoäi coå xöa", nghóa laø trong thieân nieân kyû thöù nhaát, ñaõ coù "nhöõng ngöôøi nam ñaõ keát hoân coù theå laõnh nhaän bí tích truyeàn chöùc chæ khi hoï cam keát tieát duïc".
Ñoäc thaân linh muïc khoâng vaø chöa bao giôø laø moät giaùo ñieàu. Ñoù laø moät kyû luaät giaùo hoäi cuûa Giaùo hoäi Latinh, noù töôïng tröng cho moät moùn quaø quyù giaù, nhö taát caû caùc Giaùo hoaøng gaàn ñaây ñaõ xaùc ñònh. Giaùo hoäi Coâng giaùo nghi leã Ñoâng phöông cho pheùp coù theå phong chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi nam ñaõ keát hoân vaø ngoaïi leä cuõng ñaõ ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI cho pheùp ñoái vôùi Giaùo hoäi Latinh trong Toâng Hieán "Anglicanorum coetibus" - caùc nhoùm Anh giaùo, daønh cho caùc muïc sö Anh giaùo xin hieäp thoâng vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo, nhöõng ngöôøi muoán hieäp thoâng vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo; taøi lieäu chaáp thuaän cho nhöõng ngöôøi nam ñaõ keát hoân, theo töøng tröôøng hôïp cuï theå, ñöôïc laõnh nhaän chöùc linh muïc, theo caùc tieâu chí khaùch quan ñöôïc Toøa Thaùnh pheâ chuaån".
Cuõng ñaùng ghi nhôù raèng Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ cuõng ñaõ nhieàu laàn baøy toû yù kieán cuûa mình veà vaán ñeà naøy. Khi coøn laø moät Hoàng y, trong cuoäc troø chuyeän vôùi Rabbi Abraham Skorka, ngaøi ñaõ giaûi thích raèng ngaøi uûng hoä vieäc duy trì tình traïng ñoäc thaân: "vôùi taát caû caùc öu vaø nhöôïc ñieåm, trong möôøi theá kyû ñaõ coù nhieàu kinh nghieäm tích cöïc hôn laø sai loãi. Truyeàn thoáng coù giaù trò vaø hieäu löïc." Trong cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc nhaø baùo treân chuyeán bay töø Panama trôû veà Roma hoài thaùng 1 naêm ngoaùi, Ñöùc Giaùo hoaøng nhaéc laïi raèng trong caùc Giaùo hoäi Coâng giaùo Ñoâng phöông, löïa choïn ñoäc thaân hoaëc keát hoân tröôùc khi chòu chöùc phoù teá laø coù theå; nhöng ngaøi noùi theâm, lieân quan ñeán Giaùo hoäi Latinh: "Toâi nhôù caâu noùi cuûa thaùnh Phaoloâ VI: Toâi thaø hy sinh söï soáng cuûa mình hôn laø thay ñoåi luaät veà ñoäc thaân. Toâi nghó ñeán noù vaø toâi muoán noùi ñieàu ñoù, bôûi vì ñoù laø moät caâu noùi can ñaûm, trong moät thôøi ñieåm khoù khaên hôn theá naøy, nhöõng naêm 1968/1970 ... Caù nhaân toâi nghó raèng ñoäc thaân laø moät moùn quaø daønh cho Giaùo hoäi. Tieáp ñeán, toâi khoâng ñoàng yù vôùi vieäc cho pheùp vieäc ñoäc thaân tuøy choïn." Trong caâu traû lôøi cuûa mình, ngaøi cuõng noùi veà cuoäc tranh luaän giöõa caùc nhaø thaàn hoïc veà khaû naêng mieãn tröø cho moät soá vuøng xa xoâi, nhö caùc ñaûo ôû Thaùi Bình Döông. Tuy nhieân, ngaøi noùi roõ, "toâi khoâng coù quyeát ñònh ñoù. Quyeát ñònh cuûa toâi laø: ñoäc thaân tuøy choïn tröôùc khi chòu chöùc phoù teá. Noù laø moät yù kieán cuûa toâi, moät caùi gì ñoù caù nhaân, toâi seõ khoâng laøm ñieàu ñoù, ñieàu naøy roõ raøng. Toâi laø ngöôøi nghieâm ngaët phaûi khoâng? Coù leõ. Nhöng toâi khoâng muoán ñeán tröôùc maët Chuùa vôùi quyeát ñònh naøy."
Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc veà mieàn Amazon ñöôïc toå chöùc vaøo thaùng 10 naêm 2019 vaø chuû ñeà naøy ñaõ ñöôïc tranh luaän. Nhö coù theå thaáy ôû taøi lieäu chung keát, coù nhöõng giaùm muïc ñaõ hoûi veà khaû naêng phong chöùc linh muïc cho caùc phoù teá vónh vieãn ñaõ keát hoân. Tuy nhieân, ñieàu ñaùng chuù yù laø vaøo ngaøy 26 thaùng 10, trong baøi phaùt bieåu keát thuùc Thöôïng Hoäi ñoàng, sau khi ñaõ theo doõi taát caû caùc giai ñoaïn cuûa caùc baøi phaùt bieåu vaø thaûo luaän trong hoäi tröôøng, Ñöùc Giaùo hoaøng ñaõ khoâng ñeà caäp ñieàu gì veà chuû ñeà phong chöùc linh muïc cho ngöôøi nam ñaõ keát hoân, keå caû chæ noùi qua. Thay vaøo ñoù, ngaøi nhaéc laïi boán chieàu höôùng cuûa Thöôïng hoäi ñoàng: ñoù laø söï hoäi nhaäp vaên hoùa; chieàu kích sinh thaùi; chieàu kích xaõ hoäi; vaø cuoái cuøng laø chieàu kích muïc vuï, ñieàu bao goàm taát caû. Cuõng trong baøi phaùt bieåu ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà söï saùng taïo trong caùc söù vuï môùi vaø veà vai troø cuûa phuï nöõ; vaø khi ñeà caäp ñeán vieäc thieáu giaùo só ôû moät soá khu vöïc truyeàn giaùo, ngaøi nhaéc raèng coù nhieàu linh muïc töø moät quoác gia ñaõ ñöôïc göûi ñeán theá giôùi thöù nhaát, ví duï, Hoa Kyø vaø Chaâu AÂu, vaø khoâng coù ñuû linh muïc ñeå göûi ñeán khu vöïc Amazon cuûa cuøng quoác gia ñoù."
Cuoái cuøng, ñieàu quan troïng laø Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, trong khi caûm ôn caùc phöông tieän truyeàn thoâng, ñoàng thôøi cuõng yeâu caàu hoï giuùp ñôõ: "trong vieäc phoå bieán Taøi lieäu chung keát, hoï neân taäp trung treân heát vaøo caùc chieàu kích, laø phaàn quan troïng hôn, phaàn maø Thöôïng hoäi ñoàng thöïc söï dieãn taû toát nhaát: vaên hoùa, xaõ hoäi, muïc vuï vaø sinh thaùi. Sau ñoù, Ñöùc Giaùo hoaøng ñaõ keâu goïi hoï traùnh rôi vaøo nguy cô taäp trung vaøo vieäc "beân naøo thaéng vaø beân naøo thua" khi nhìn vaøo nhöõng gì ñöôïc quyeát ñònh lieân quan ñeán caùc vaán ñeà kyû luaät.