Maïch Nöôùc Voït Leân
Söï Soáng Ñôøi Ñôøi

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, soaïn dòch

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


Thöù Tö, 21-11-1990
Baøi 13

Thaàn Linh
laø Moät Taëng AÂn

Taát caû chuùng ta ñeàu quen thuoäc vôùi nhöõng lôøi caûm kích vaø môøi goïi cuûa Chuùa Gieâsu noùi cuøng chò phuï nöõ Samaritanoâ ñeán kín nöôùc ôû gieáng Giacoùp: "Chæ caàn chò nhaän bieát taëng aân cuûa Thieân Chuùa" (Jn.4:10). Nhöõng lôøi naøy daãn chuùng ta ñeán moät laõnh vöïc saâu xa khaùc veà chaân lyù lieân quan ñeán Chuùa Thaùnh Thaàn. Trong cuoäc gaëp gôõ naøy, khi noùi veà taëng aân "nöôùc haèng soáng", Chuùa Gieâsu phaùn ai uoáng nöôùc naøy "seõ khoâng bao giôø coøn khaùt nöõa" (Jn.4:14). Vaøo moät dòp khaùc, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi ôû Gialieâm veà "nhöõng gioøng soâng nöôùc haèng soáng" (Jn.7:38). Thuaät laïi nhöõng lôøi naøy, thaùnh kyù ñaõ theâm laø Chuùa Gieâsu noùi nhö theá coù yù "aùm chæ veà Thaàn Linh maø nhöõng ai tin vaøo Ngöôøi phaûi ñöôïc nhaän laõnh" (Jn.7:39). Sau ñoù, thaùnh kyù caét nghóa laø Thaàn Linh seõ ñöôïc ban cho chæ sau khi Chuùa Gieâsu ñöôïc "hieån vinh" (Jn.7:39).

Nhöõng suy nieäm veà caùc lôøi Phuùc AÂm gioáng nhau naøy ñaõ mang laïi cho chuùng ta moät nieàm xaùc tín laø yù nieäm veà Thaùnh Thaàn nhö moät Taëng AÂn do Chuùa Cha ban cho laø moät yù nieäm thuoäc veà nhöõng gì ñöôïc Chuùa Gieâsu maïc khaûi cho bieát. Ngoaøi ra, theo Phuùc AÂm thaùnh Luca, trong giaùo huaán cuûa Ngöôøi (haàu nhö laø moät baøi giaùo lyù) veà vieäc caàu nguyeän, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi caùc moân ñeä raèng, neáu ngöôøi ta coøn bieát cho con caùi mình nhöõng caùi toát laønh, thì "Cha treân trôøi coøn ban Thaùnh Thaàn cho nhöõng ai xin Ngaøi hôn theá nöõa" (Lk.11:13). Chuùa Thaùnh Thaàn laø moät "söï thieän" giaù trò hôn baát cöù moät söï gì khaùc (x.Mt.7:11), moät "taëng aân toát laønh" thöôïng haûo!

Trong baøi töø giaõ caùc toâng ñoà, Chuùa Gieâsu ñaõ traán an caùc vò raèng chính Ngöôøi seõ xin Cha ban cho caùc moân ñeä taëng aân hôn heát moïi taëng aân naøy: "Thaøy seõ xin Cha vaø Ngaøi seõ ban cho caùc con moät Ñaáng An UÛi khaùc ñeå ôû cuøng caùc con luoân maõi" (Jn.14:16). Ngöôøi ñaõ noùi nhö theá vaøo ngaøy aùp cuoäc töû naïn cuûa Ngöôøi. Sau khi phuïc sinh, Ngöôøi ñaõ loan baùo raèng vieäc hoaøn taát lôøi nguyeän caàu cuûa Ngöôøi saép xaåy ra: "Thaøy seõ göûi xuoáng treân caùc con lôøi höùa cuûa Cha Thaøy... cho ñeán khi caùc con ñöôïc maëc laáy quyeàn löïc töø treân cao" (Lk.24:49). "Caùc con seõ nhaän laõnh quyeàn löïc khi Thaùnh Thaàn ñeán vôùi caùc con; roài caùc con laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Thaøy... cho ñeán taän cuøng traùi ñaát" (Acts 1:8).

Chuùa Gieâsu xin Cha ban Thaùnh Thaàn nhö taëng aân cho caùc toâng ñoà vaø cho Giaùo Hoäi ñeán taän cuøng thôøi gian. Nhöng chính Ngöôøi cuõng laø Ñaáng mang taëng aân naøy nôi baûn thaân Ngöôøi, vaø chieám ñöôïc ngay nôi nhaân tính cuûa mình troïn veïn Thaùnh Thaàn, vì "Cha yeâu Con ñaõ ban heát moïi söï cho Con" (Jn.3:35). Ngöôøi laø Ñaáng "Thieân Chuùa ñaõ sai ñeán, Ñaáng tuyeân phaùn lôøi Thieân Chuùa vaø khoâng haïn cheá taëng aân Thaàn Linh cuûa Ngöôøi" (Jn.3:34).

Ngay caû ôû nôi nhaân tính cuûa mình, Con Thieân Chuùa cuõng laø Ñaáng sai Thaùnh Thaàn ñeán. Vaãn bieát Thaùnh Thaàn hoaøn toaøn laø Taëng AÂn cuûa Chuùa Cha, tuy theá, laø moät con ngöôøi, baèng vieäc hoaøn thaønh söù meänh cöùu chuoäc cuûa mình khi thieát tha chòu khoå naïn ñeå vaâng phuïc Chuùa Cha, cho duø vaâng lôøi "cho ñeán cheát treân thaäp giaù" (Phil.2:8), Chuùa Kitoâ cuõng ñaõ toû Thaùnh Thaàn ra, nhö laø moät Taëng AÂn nhôø hy teá cöùu chuoäc cuûa Ngöôøi vôùi tö caùch laø moät ngöôøi Con, vaø ñaõ ban Thaàn Linh cho caùc moân ñeä. Chuùa Gieâsu, luùc coøn ôû nhaø tieäc ly, ñaõ noùi ñeán "vieäc ra ñi" cuûa Ngöôøi, moät vieäc ra ñi, theo coâng cuoäc cöùu chuoäc, ñaõ trôû neân moät giaây phuùt tieân quyeát cho vieäc Thaàn Linh "ñeán" (x.Jn.16:7).

Nôi giaây phuùt tuyeät ñænh Ba Ngoâi Thieân Chuùa töï toû mình ra naøy, chuùng ta ñöôïc pheùp tieán vaøo saâu hôn söï soáng noäi taïi cuûa Thieân Chuùa. Chuùa Thaùnh Thaàn ñöôïc maïc khaûi cho chuùng ta khoâng nhöõng nhö laø moät Taëng AÂn cho nhaân loaïi, maø coøn nhö moät Taëng AÂn ñoàng hieän höõu trong chính söï soáng noäi taïi cuûa Thieân Chuùa. "Thieân Chuùa laø tình yeâu", nhö Thaùnh Gioan noùi cho chuùng ta bieát (1Jn.4:8), moät tình yeâu thuoäc veà yeáu tính chung cho caû ba ngoâi Thaàn Linh, nhö caùc nhaø thaàn hoïc giaûi thích. Theá nhöng, noùi nhö theá cuõng khoâng phaûi laø khoâng coâng nhaän rieâng moät mình Thaùnh Thaàn, Thaàn Linh cuûa Cha vaø cuûa Con, laø Tình Yeâu, nhö chuùng toâi ñaõ daãn giaûi ôû caùc baøi giaùo lyù tröôùc ñaây. Bôûi theá, baèng moät quyeàn naêng thaåm thaáu cuûa Tình Yeâu, Ngaøi "thaáu suoát ngay caû nhöõng ñieàu saâu nhieäm nôi Thieân Chuùa" (1Cor.2:10). Do ñoù, Ngaøi cuõng laø moät Taëng AÂn töï höõu vónh haèng ñöôïc ba Ngoâi thaàn linh chia seû trong söï soáng noäi taïi cuûa Thieân Chuùa, duy nhaát nhöng laïi ba ngoâi. Vieäc Ngaøi hieän höõu nhö Tình Yeâu vaø hieän höõu nhö Taëng AÂn cuõng laø moät. Ngöôøi ta coøn coù theå noùi raèng: "Nhôø Thaùnh Thaàn, Thieân Chuùa 'hieän höõu' nhö moät taëng aân. Chính Thaùnh Thaàn laø Ñaáng toû mình nôi vieäc töï hieán naøy, nôi höõu-theå-tình-yeâu naøy. Ngaøi laø Ngoâi-Vò-Tình-Yeâu. Ngaøi laø Ngoâi-Vò-Taëng-AÂn" (Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, ñoaïn 10).

Thaùnh Augustinoâ vieát theá naøy: "nhö ñoái vôùi Con, ñeå laø höõu theå ñöôïc haï sinh, töùc laø Ngöôøi töø Cha maø coù, cuõng theá ñoái vôùi Thaùnh Thaàn, ñeå laø moät höõu theå laø Taëng AÂn, töùc laø Ngaøi ñöôïc nhieäm xuaát töø Cha vaø Con" (De Trinitate, IV,20: PL 42,908). Nôi Chuùa Thaùnh Thaàn coù moät söï bình ñaúng giöõa vieäc laø Tình yeâu vaø laø Taëng AÂn. Thaùnh Toâma ñaõ caét nghóa roõ: "Tình Yeâu laø lyù do ban phaùt taëng aân nhöng khoâng, moät taëng aân ñöôïc ban cho con ngöôøi soáng vì yeâu. Theá neân, taëng aân thöù nhaát laø tình yeâu (amor habet rationem primi doni)... Nhö theá, neáu Chuùa Thaùnh Thaàn nhieäm xuaát nhö Tình Yeâu thì Ngaøi cuõng nhieäm xuaát nhö Taëng AÂn Tieân Khôûi" (Summa Theol., I,q.38,a.2). Vò Tieán Só Thieân Thaàn ñaõ keát luaän laø taát caû nhöõng taëng aân khaùc ñöôïc phaân phoái nôi Thaân Theå Chuùa Kitoâ nhôø Taëng AÂn laø Chuùa Thaùnh Thaàn, ñuùng nhö giaùo thuyeát cuûa Thaùnh Augustinoâ (De Trinitate, XV,19; PL 42,1084).

Chuùa Thaùnh Thaàn, moät Ngoâi-Vò-Tình-Yeâu vaø Thieân Chuùa töï höõu, laø coäi nguoàn cuûa taát caû moïi taëng aân khaùc ñöôïc traøn tuoân xuoáng treân taïo vaät, vaø laø nguoàn goác (fons vivus) phaùt xuaát moïi vaät taïo thaønh. Ngaøi nhö moät ngoïn löûa tình yeâu (ignis catitas) baén ra nhöõng tia thöïc taïi vaø thieän haûo treân taát caû moïi söï (dona creata). Nghóa laø vieäc ban hieän höõu cho moïi söï baèng haønh ñoäng taïo döïng, vaø ban aân suûng cho thieân thaàn vaø loaøi ngöôøi trong coâng cuoäc cöùu chuoäc. Ñoù laø lyù do taïi sao thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ ñaõ vieát: "Tình yeâu Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc tuoân traøn vaøo loøng chuùng ta nhôø Thaùnh Thaàn laø Ñaáng ñaõ ñöôïc ban cho chuùng ta" (Rm.5:5).

Ñoaïn vaên naøy cuûa thaùnh Phaoloâ cuõng laø moät toång luaän veà nhöõng gì caùc toâng ñoà giaûng daïy ngay sau bieán coá Hieän Xuoáng. Thaùnh Pheâroâ thuùc giuïc: "Anh em phaûi canh taân vaø laõnh nhaän pheùp röûa, töøng ngöôøi trong anh em, nhaân danh Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñeå anh em ñöôïc thöù tha toäi loãi; roài anh em seõ laõnh nhaän taëng aân Thaùnh Thaàn" (Acts 2:38). Sau ñoù ít laâu, thaùnh Pheâroâ ñaõ ñöôïc sai ñeán ñeå röûa toäi cho vieân ñaïi ñoäi tröôûng Corneâlioâ. Thaùnh Pheâroâ, nhôø caûm nghieäm ñöôïc maïc khaûi thaàn linh, ñaõ thaâm tín raèng "taëng aân Thaùnh Thaàn phaûi ñöôïc tuoân xuoáng cho caû daân ngoaïi nöõa" (x.Acts 10:45). Saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï coøn töôøng thuaät ñoaïn noùi veà Simon Magus, ngöôøi ñaõ muoán duøng tieàn baïc ñeå mua taëng aân Thaùnh Thaàn. Thaùnh Simon Pheâroâ ñaõ nghieâm traùch oâng ta veà vieäc naøy vaø nhaéc laïi raèng Thaùnh Thaàn laø moät taëng aân chæ ñöôïc laõnh nhaän nhöng khoâng nhö taëng aân cuûa rieâng Thieân Chuùa (x.Acts 8:19-23).

Ñoù laø ñieàu caùc Giaùo Phuï Hoäi Thaùnh laäp laïi. Chaúng haïn, chuùng ta ñoïc thaáy nôi thaùnh Cyriloâ thaønh Alexandria: "vieäc chuùng ta trôû veà cuøng Thieân Chuùa ñöôïc thöïc hieän qua Chuùa Kitoâ Ñaáng Cöùu Theá, vaø chæ xaåy ra nhôø vieäc can thieäp vaø thaùnh hoùa cuûa Thaùnh Thaàn. Thaàn Linh laø Ñaáng noái keát chuùng ta vôùi, töùc laø, hieäp nhaát chuùng ta vôùi Thieân Chuùa; nhôø laõnh nhaän Thaàn Linh, chuùng ta laø nhöõng ngöôøi thöøa höôûng vaø laø nhöõng tình thaân cuûa baûn tính thaàn linh; chuùng ta nhaän ñöôïc Thaàn Linh nhôø Con, vaø trong Con chuùng ta nhaän ñöôïc Cha" (Commentary on John’s Gospel, 9,10; PG 74,544D). Ñoù laø vieäc "trôû veà cuøng Thieân Chuùa", laø vieäc ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc nôi caù nhaân cuõng nhö qua caùc theá heä nhaân loaïi, trong thôøi khoaûng giöõa "vieäc ra ñi" cöùu chuoäc cuûa Chuùa Kitoâ - töùc cuûa Con Cha - vôùi vieäc luoân luoân laïi "ñeán" trong thaùnh thieän cuûa Thaùnh Thaàn, moät vieäc "ñeán" seõ ñöôïc hoaøn troïn trong cuoäc trôû laïi vinh quang cuûa Chuùa Gieâsu vaøo luùc taän cuøng lòch söû. Taát caû moïi söï thuoäc laõnh vöïc bí tích, ñaëc suûng vaø phaåm traät giaùo hoäi giuùp vaøo vieäc nhaân loaïi "trôû veà" vôùi Cha trong Con laø moät theå thöùc ña dieän vaø laø moät vieäc traøn tuoân khaùc nhau cuûa cuøng moät Taëng AÂn vónh haèng. Taëng aân naøy laø Thaùnh Thaàn, theo chieàu kích cuûa moät taëng aân ban phaùt, hay nhö laø moät thoâng phaàn cuûa nhaân tính vaøo Tình Yeâu voâ taän. Thaùnh Toâma noùi chính "Thaùnh Thaàn laø Ñaáng töï ban mình" (Summa Theol., I,q.38,a.1,ad1). Coù moät söï lieân tuïc giöõa Taëng AÂn töï höõu vaø caùc taëng aân ban phaùt. Ñieàu naøy ñaõ khieán cho Thaùnh Augustinoâ vieát: "Chuùa Thaùnh Thaàn laø Taëng AÂn vónh haèng, theá nhöng, trong thôøi gian, Ngaøi laø (nhöõng gì ñöôïc) ban phaùt" (De Trinitate, V,16,17; CC 50,224).

Caên cöù vaøo truyeàn thoáng coå kính cuûa caùc vò Giaùo Phuï vaø Tieán Só Hoäi Thaùnh, nhöõng vò gaén lieàn vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø caùc toâng ñoà, Toâi ñaõ vieát trong Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem: "Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa Cha, nhö moät taëng aân, moät aân suûng voâ taän, moät maïch nguoàn söï soáng, ñaõ trôû neân höõu hình nôi Chuùa Kitoâ, vaø nôi nhaân tính cuûa Chuùa Kitoâ tình yeâu ñaõ trôû neân 'phaàn theå' cuûa vuõ truï, cuûa gia ñình nhaân loaïi vaø cuûa lòch söû. Vieäc aân suûng hieän toû naøy nôi lòch söû con ngöôøi nhôø Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ ñöôïc hoaøn thaønh bôûi quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng laø nguoàn maïch cho taát caû moïi hoaït ñoäng cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa nôi theá giôùi. Ngaøi laø moät 'Thieân Chuùa aån thaân', Ñaáng laø tình yeâu vaø taëng aân, 'traøn ñaày vuõ truï'" (ñoaïn 54). Trong coát loõi cuûa caáp traät phoå quaùt ñöôïc caùc taëng aân cuûa Thaùnh Thaàn laøm neân naøy laø con ngöôøi, "moät taïo vaät coù lyù trí, thaønh phaàn, khoâng gioáng nhö caùc thuï taïo khaùc treân theá gian, coù theå chieám ñaït ñöôïc nieàm hoan höôûng nôi Ngoâi Vò thaàn linh vaø lôïi duïng nhöõng taëng aân cuûa Ngaøi. Loaøi thuï taïo coù lyù trí naøy coù theå ñaït ñeán tình traïng aáy khi nam nhaân hay nöõ giôùi trôû neân moät ngöôøi thöøa höôûng Lôøi thaàn linh vaø Tình Yeâu nhieäm xuaát töø Cha vaø Con, ñeå, nhôø thaùi ñoä côûi môû noäi taâm töï nguyeän naøy, con ngöôøi coù theå thaät söï nhaän bieát Thieân Chuùa vaø xöùng ñaùng yeâu meán Thieân Chuùa... tuy nhieân, tình traïng naøy coù ñöôïc xaåy ra thì chaéc chaén khoâng phaûi laø do coâng nghieäp caù nhaân, maø nhö moät taëng aân töø trôøi ban cho... Bôûi theá, phaûi tuøy theo Thaàn Linh laø Taëng AÂn ñöôïc ban phaùt" (Summa Theol., I,q.38,a.1).

Chuùng ta seõ coù moät dòp khaùc ñeå noùi veà taàm quan troïng cuûa giaùo huaán naøy ñoái vôùi ñôøi soáng tu ñöùc. Taïm thôøi chuùng ta keát thuùc buoåi giaùo lyù cuûa chuùng ta veà Ngoâi Vò cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn - laø Tình Yeâu vaø laø Taëng AÂn ñöùc aùi voâ taän - baèng ñoaïn vaên tiyeät vôøi treân ñaây cuûa vò Tieán Só Thieân Thaàn.


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page