Hieäu quaû cuûa Toâng huaán Amoris laetitia
Nieàm vui Yeâu thöông
trong aùnh saùng canh taân gia ñình
Hieäu quaû cuûa Toâng huaán Amoris laetitia - Nieàm vui Yeâu thöông trong aùnh saùng canh taân gia ñình.
Ngoïc Yeán
Vatican (Vatican News 31-12-2019) - Caâu hoûi ñöôïc ñaët ra: Hôn ba naêm, sau khi ñöôïc ban haønh, ñaâu laø nhöõng hieäu quaû mang tính Giaùo hoäi ñeán töø Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Amoris laetitia - Nieàm vui Yeâu thöông? Toâng huaán ñaõ mang laïi nhöõng aâm höôûng naøo cho nhöõng suy tö muïc vuï vaø thaàn hoïc?
Thöïc teá, caàn phaûi ñi vaøo toång theå cuûa taøi lieäu; vì khi moät Giaùo hoäi ñòa phöông chæ kyø voïng vaøo nhöõng keát quaû, nguy cô laø chæ tìm kieám nhöõng gì ñöôïc mong ñôïi, boû qua tính phoå quaùt cuûa caùc cuoäc thaûo luaän, söï phong phuù cuûa caùc chuû ñeà, ña daïng cuûa caùc quan ñieåm. Nhö tröôøng hôïp taïi Italia, khoâng coù moät giaùo phaän naøo khoâng trình baøy vaø thaûo luaän taøi lieäu cuûa ÑTC, ít nhaát laø trong naêm 2016. Chính qua caùc giôø thaûo luaän, moïi ngöôøi coù theå nhaän ra raèng con ñöôøng ñöôïc Toâng huaán chæ daãn khoâng chæ ñôn giaûn nhöõng ñieàu maø chuùng ta ngaây thô mong ñôïi, maø coøn laø nhöõng ñoøi hoûi caàn phaûi noã löïc thöïc hieän.
Kinh nghieäm ñöùc tin, cuoäc gaëp gôõ caù nhaân vôùi Chuùa Gieâsu trong moät coäng ñoaøn nhöõng ngöôøi tin laø vaán ñeà neàn taûng. Do ñoù, khi noùi veà ñôøi soáng hoân nhaân vaø gia ñình Coâng giaùo, roõ raøng ñaây laø moät vaán ñeà cuûa ñöùc tin. Vì theá, moái töông quan giöõa hoân nhaân vaø ñöùc tin caàn phaûi ñöôïc ñaøo saâu, ñeå nhöõng gì chuùng ta tin vôùi caùch chuùng ta soáng khoâng bò taùch rôøi.
Caâu traû lôøi cho muïc vuï hoân nhaân
Sau Toâng huaán Nieàm vui Yeâu thöông, moät thaéc maéc ñöôïc ñaët ra: Taïi caùc giaùo xöù, phaûi chuaån bò nhö theá naøo cho nhöõng ngöôøi ñang tieán tôùi laõnh nhaän Bí tích Hoân phoái? Trong caùc coäng ñoaøn giaùo xöù, caùc linh muïc ñaõ tìm thaáy moät chæ daãn veà höôùng ñi trong caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: ñoù laø moät caâu hoûi veà vieäc kích hoaït con ñöôøng gioáng nhö moät hình thöùc khoùa giaùo lyù. Chính giaùo xöù tham gia tröïc tieáp vaøo haønh trình cuøng vôùi nhöõng ngöôøi treû, nhöõng ngöôøi xuaát hieän tröôùc cöûa nhaø xöù, nhöng ñaèng sau hoï, vieäc ñaøo taïo Kitoâ giaùo ngaøy caøng bò giaûm suùt. Thaät vaäy, töø thöïc teá, nhieàu ngöôøi trong soá hoï ñaõ soáng chung, thöôøng ñaõ coù con vaø ñaõ quyeát ñònh gaén keát thöôøng xuyeân moái quan heä cuûa hoï baèng moät leã cöôùi trong nhaø thôø, nhöng hoï khoâng bieát chính xaùc nhöõng gì Bí tích Hoân nhaân ñoøi hoûi, coù nghóa laø, nhöõng cam keát maø hoï ñaõ thöïc hieän.
Kim chæ nam huaán luyeän cho nhöõng ai ñang ôû giai ñoaïn ñính hoân
Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Amoris laetitia - Nieàm vui Yeâu thöông chöùa ñöïng trong chính noù xöông soáng cuûa moät con ñöôøng Thöôïng Hoäi Ñoàng canh taân, laø kim chæ nam trong vieäc huaán luyeän cho nhöõng ai ñang ôû giai ñoaïn ñính hoân. Trong taøi lieäu, chuùng ta coù theå xaùc ñònh ít nhaát boán chuû ñeà. Ñaàu tieân, veà baûn chaát neàn taûng hoân nhaân: moác thôøi gian trong Kinh thaùnh vaø caùi nhìn cuûa Chuùa Gieâsu veà gia ñình. Thöù hai, veà baûn chaát thieâng lieâng: tình yeâu trong cuoäc soáng haøng ngaøy vaø söï phaùt trieån cuûa tình yeâu, ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa vôï choàng vaø gia ñình. Thöù ba, lieân quan ñeán nuoâi daïy con caùi: khaû naêng sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi. Phaàn thöù tö, daønh rieâng cho boái caûnh Giaùo hoäi roäng lôùn hôn: thöïc teá vaø thaùch ñoá ngaøy nay, söï hoøa nhaäp cuûa söï moûng doøn.
Giaùo lyù vaø muïc vuï keát hôïp
Khi ñoïc kyõ vaên kieän, chuùng ta seõ thaáy noåi baät moät con ñöôøng, trong ñoù caùc khía caïnh giaùo lyù vaø muïc vuï keát hôïp vôùi nhau, xuaát phaùt töø cuoäc soáng cuï theå cuûa caùc caëp vôï choàng ngaøy nay, moät cuoäc soáng khoâng thöïc thi ñuùng ôn goïi vaø söù meänh gia ñình trong caùi nhìn Kitoâ giaùo, vieäc cung caáp muïc vuï thöïc thi chaäm, ñaëc bieät laø cuûa nhöõng ngöôøi soáng xa Giaùo hoäi. Caùc caëp ñính hoân gaén keát vôùi nhau khôûi ñi töø tình yeâu, töø giaác mô ñöôïc soáng cuøng nhau vaø xaây döïng moät thöïc teá môùi, coâng khai vaø oån ñònh. Do ñoù, Giaùo hoäi nhaän ra trong khaùt voïng naøy, aân ban cuûa Thieân Chuùa, aùnh saùng cuûa Chuùa Kitoâ, tieáng goïi cuûa Thaùnh Thaàn vaø chaêm soùc ñeå ñoùn nhaän nhöõng ngöôøi treû naøy, ñoàng haønh vaø giuùp hoï nhaän ra nhöõng gì Chuùa ñaõ baét ñaàu hoaøn thaønh trong hoï. Ñaây khoâng chæ laø quyeàn cöû haønh bí tích cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, maø treân heát laø traùch nhieäm muïc vuï cuûa nhöõng ngöôøi laøm cho Chuùa Gieâsu phaûi thoát leân tröôùc ngöôøi Samari: "neáu baïn bieát aân hueä cuûa Thieân Chuùa".
Hoïc vieän Thaàn hoïc Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II veà khoa hoïc hoân nhaân vaø gia ñình
Vaãn ôû caáp ñoä ñaøo taïo, maëc duø ôû moät caáp ñoä khaùc - haøn laâm - thieát laäp laïi Hoïc vieän Thaàn hoïc Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II veà khoa hoïc hoân nhaân vaø gia ñình, ñaõ ñaït ñöôïc taàm möùc ñaùng keå. Vieäc môû roäng ñaøo taïo ñaõ nhìn thaáy moät böôùc tieán coù giaù trò: töø vieäc thieát laäp thaàn hoïc luaân lyù, naâng ñôõ taàm nhìn hoân nhaân vaø gia ñình, chuyeån sang thaàn hoïc cô baûn; vaø thaäm chí, chính xaùc hôn laø neàn taûng nhaân chuûng hoïc cuûa theå thöùc ñöùc tin Kitoâ giaùo. Ñieàu naøy aùp duïng ñeå baûo veä moät caùch trung thaønh caùc di saûn truyeàn thoáng cuûa caùc tín höõu, vaø ñoàng thôøi ñeå khôi daäy söùc maïnh maàu nhieäm vaø thöøa taùc vuï cuûa gia ñình trong thôøi ñaïi hieän nay, trong aùnh saùng canh taân cuûa Toâng huaán Nieàm vui Yeâu thöông - Amoris laetitia.
Chính ÑHY Parolin noùi trong leã khai giaûng naêm hoïc vöøa qua: "Vieäc thaønh laäp Vieän Thaàn hoïc veà Khoa hoïc Hoân nhaân vaø Gia ñình, do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ quyeát ñònh, khôûi ñoäng laïi tính thôøi söï linh höùng cuûa laõnh vöïc naøy trong ñôøi soáng Kitoâ höõu; môøi goïi xaây döïng vaø thích nghi vôùi hoaøn caûnh môùi ñoái vôùi caên tính hoân nhaân vaø gia ñình, nhaém ñaùp öùng vôùi nhu caàu môùi cuûa vaên hoùa thaàn hoïc vaø söù meänh giaùo hoäi. Do ñoù, khoâng ñöôïc ñaùnh giaù thaáp vieäc taùi thieát laäp naøy. Thoâng qua trung gian coù thaåm quyeàn cuûa thöøa taùc vuï Pheâroâ, Giaùo hoäi nhaán maïnh, vôùi noã löïc lôùn hôn, caàn phaûi thaønh laäp moät trung taâm haøn laâm, ñaøo taïo caùc chuyeân gia veà hoân nhaân vaø gia ñình nhö moät nuùt cuûa maïng löôùi choøm sao cuûa caùc toå chöùc vaên hoùa, ñaïi dieän cho dòch vuï chaêm soùc muïc vuï cuûa Toøa thaùnh cho Giaùo hoäi hoaøn vuõ theo nghóa cao nhaát vaø roäng nhaát".
Nhö theá, ñôøi soáng muïc vuï cuûa caùc giaùo xöù vaø vieäc ñaøo taïo mang tính haøn laâm laø nhöõng lónh vöïc mang laïi hieäu quaû toát nhaát cuûa Toâng huaán Nieàm vui Yeâu thöông - Amoris laetitia.
Khía caïnh phaùp lyù: Toá tuïng khoâng phaûi laø moät ñieàu lieân quan ñeán toaùn hoïc
Cuoái cuøng, veà caùc khía caïnh phaùp lyù ñoái vôùi vieäc baûo veä hoân nhaân vaø chaêm soùc muïc vuï cho caùc caëp vôï choàng bò thöông toån. Gaàn ñaây, ÑTC Phanxicoâ ñaõ trôû laïi vaán ñeà naøy; trong baøi noùi chuyeän vôùi caùc tham döï vieân cuûa khoùa ñaøo taïo do Toaø Thöôïng Thaåm Roâma toå chöùc, ÑTC noùi: "Trong caùc vuï aùn hoân nhaân, khi phaûi ñoái dieän vôùi moät cuoäc hoân nhaân bò toån thöông, nhöõng ngöôøi ñieàu haønh, caùc thaåm phaùn, caùc beân lieân quan, caùc nhaân chöùng, tröôùc heát phaûi luoân tin töôûng vaøo Chuùa Thaùnh Thaàn, ñeå ñöôïc Ngaøi höôùng daãn. Nhôø ñoù nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm coù theå laéng nghe vôùi tieâu chí ñuùng, bieát caùch thaåm tra, phaân ñònh vaø ñöa ra quyeát ñònh ñuùng. Vaø ñieàu naøy raát quan troïng! Toá tuïng khoâng phaûi laø moät ñieàu lieân quan ñeán toaùn hoïc, chæ ñôn giaûn ñeå xem lyù do naøo naëng hôn lyù do naøo. Khoâng. Phaûi luoân coù Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn toá tuïng. Neáu khoâng coù Chuùa Thaùnh Thaàn, nhöõng gì chuùng ta laøm khoâng phaûi laø Giaùo hoäi".
Do ñoù, nhôø söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, caùc vuï aùn cuûa Giaùo hoäi khoâng chæ giaûi quyeát theo caùi nhìn Giaùo luaät, nhöng tröôùc heát ñoù laø moái quan taâm cuûa coäng ñoaøn Kitoâ giaùo, maø caùc caëp vôï choàng naøy khoâng ngöøng thuoäc veà. Theo caùi nhìn naøy, mong muoán raèng hieäu quaû cuûa Toâng huaán Amoris laetitia - Nieàm vui Yeâu thöông tìm ñöôïc giaù trò ñích thöïc cho vieäc chaêm soùc muïc vuï cho caùc vieäc chuaån bò hoân nhaân Coâng giaùo, cho caùc gia ñình vaø trong vieäc giuùp caùc gia ñình bò toån thöông tìm ñöôïc nieàm an uûi, nieàm vui trong gia ñình Giaùo hoäi, cuï theå laø giaùo xöù.