Vieãn töôïng tieán trieån trong moái quan heä
giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác
Vieãn töôïng tieán trieån trong moái quan heä giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Roma (Vatican News 15-12-2019) - Vieãn töôïng thieát laäp quan heä ngoaïi giao giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác vaãn coøn xa vôøi, traùi vôùi tin töùc cuûa moät vaøi baùo chí. Hieän thôøi töông quan giöõa Vatican vaø Baéc Kinh chæ giôùi haïn vaøo laõnh vöïc toân giaùo.
Trong nhöõng ngaøy qua, vaán ñeà quan heä giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác laïi ñöôïc baùo chí noùi ñeán.
Tuyeân boá cuûa Ñöùc Cha Saùnchez Sorondo
Haõng tin Prensa latina, truyeàn ñi ngaøy 10 thaùng 12 naêm 2019, trích thuaät baùo Global Times, cuûa Nhaø Nöôùc Baéc Kinh, ñöa tin Chöôûng aán Haøn Laâm Vieän Toøa Thaùnh veà caùc khoa hoïc xaõ hoäi, Ñöùc Cha Marcelo Saùnchez Sorondo, tuyeân boá raèng söï tín nhieäm ngaøy caøng gia taêng chöùng toû Trung Quoác vaø Toøa Thaùnh seõ tieán tôùi giai ñoaïn thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi nhau. Theo cuøng chieàu höôùng naøy vaøo luùc thích hôïp, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ vieáng thaêm Trung Quoác vaø ñoái laïi ngaøi seõ tieáp kieán caùc nhaø laõnh ñaïo Trung Quoác taïi Vatican nhö nhöõng ngöôøi baïn. Ñöùc Cha xaùc quyeát ñoù laø öôùc muoán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Ñöùc Cha Marcelo Saùnchez Sorondo ngöôøi Argentina, naêm nay 77 tuoåi (1942) vaø ñaõ töøng vieáng thaêm Trung Quoác nhieàu laàn. Ngaøi ñöa ra nhöõng lôøi tuyeân boá treân ñaây nhaân dòp tham döï moät Hoäi nghò quoác teá hoâm 7 thaùng 12 naêm 2019 veà vieäc hieán cô phaän, nhoùm taïi thaønh phoá Coân Minh (Kuming), thuû phuû tænh Vaân Nam.
Nhaän ñònh cuûa Boä ngoaïi giao Baéc Kinh
Tröôùc ñoù ít ngaøy, phaùt ngoân vieân Boä ngoaïi giao Trung Quoác baøy toû söï haøi loøng veà söï xích laïi gaàn nhau trong thôøi gian gaàn ñaây vôùi Toøa Thaùnh, vaø noùi leân söï saün saøng töø phía Trung Quoác hoã trôï nhöõng trao ñoåi song phöông quan troïng ñeå tieán ñeán söï bình thöôøng hoùa quan heä vôùi Toøa Thaùnh. Phaùt ngoân vieân aáy cuõng ñaùnh giaù cao vieäc ÑGH Phanxicoâ, trong dòp vieáng thaêm Nhaät Baûn hoài haï tuaàn thaùng 11 vöøa qua, ñaõ baøy toû öôùc muoán vieáng thaêm Trung Quoác vaø chính phuû nöôùc naøy coi ñoù laø moät cöû chæ thieän chí vaø thaân höõu. (Prensa latina 10-12-2019)
Tuyeân boá tröôùc ñaây cuûa Ñöùc Cha Saùnchez Sorondo
Laäp tröôøng tích cöïc cuûa Ñöùc Cha Sanchez ñoái vôùi Trung Quoác ñaõ töøng ñöôïc bieåu loä tröôùc ñaây. Thöïc vaäy, ngaøy 2 thaùng 2 naêm 2018, Ñöùc Cha Marcelo Sanchez ñaõ tuyeân boá vôùi baùo Vatican Insider, aán baûn Taây Ban Nha, sau cuoäc vieáng thaêm taïi Trung Quoác, raèng: "Trong luùc naøy, taùc nhaân thöïc hieän toát ñeïp nhaát ñaïo lyù xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chính laø nhöõng ngöôøi Trung Quoác.. Hoï quan taâm ñeán coâng ích, ñaët moïi söï phuïc vuï cho coâng ích. Toâi ñaõ gaëp moät nöôùc Trung Quoác tuyeät vôøi.. Khoâng coù nhöõng khu xoùm luïp xuïp, khoâng coù ma tuùy, ngöôøi treû khoâng söû duïng ma tuùy, coù moät yù thöùc quoác gia raát tích cöïc, hoï muoán chöùng toû söï vieäc ñaõ thay ñoåi, hoï chaáp nhaän quyeàn tö höõu".
Ñoù khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân Ñöùc Cha Saùnchez ca ngôïi Trung Quoác. Hoài thaùng 2 naêm 2017 tröôùc ñoù, trong hoäi nghò quoác teá veà naïn buoân baùn cô phaän con ngöôøi, Ñöùc Cha ñaõ quyeát lieät beânh vöïc Baéc Kinh choáng laïi nhöõng lôøi caùo buoäc caùc baùc só Trung Quoác laáy cô phaän cuûa caùc tuø nhaân hoaëc nhöõng ngöôøi bò keát aùn töû hình ñeå gheùp cho caùc beänh nhaân (Asia News 7/2/2018)
Phaûn öùng cuûa vaøi chuyeân gia
Nhöõng nhaän ñònh cuûa Ñöùc Cha Saùnchez Sorondo veà vieãn töôïng Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác saép thieát laäp quan heä ngoaïi giao chính thöùc ñaõ taïo neân moät soá phaûn öùng deø daët töø phía moät soá chuyeân gia veà vaán ñeà naøy.
Cha Cervellera
Cha Bernardo Cervellera, Giaùm ñoác haõng tin Asia News vaø töøng laøm thöøa sai cuûa Hoäi Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo Pime trong 8 naêm ôû Hong Kong, noùi vôùi taïp chí tröïc tuyeán Crux Now raèng "Nhöõng ñieàu Ñöùc Cha Sorondo noùi laø moät ñieàu hy voïng hôn laø moät thöïc taïi. Nhaän ñònh cuûa Ñöùc Cha laø do lòch söï vaø khoâng coù nhieàu daáu hieäu chöùng toû coù ñieàu gì saép xaûy ra". Theo Cha Cervelera, ñeå quan heä chính thöùc ñöôïc thieát laäp giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác, vaãn coøn moät soá vaán ñeà khuùc maéc caàn ñöôïc giaûi quyeát, keå caû vieäc xaùc ñònh chöùc naêng cuûa hoäi Coâng Giaùo yeâu nöôùc Trung Quoác, laø cô quan giaùm saùt Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coâng khai ñöôïc nhaø nöôùc Trung Quoác chính thöùc nhìn nhaän, tieáp ñeán laø vai troø cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo thaàm laëng, trung thaønh vôùi Toøa Thaùnh hôn laø vôùi Hoäi Coâng Giaùo yeâu nöôùc. Roài cuõng caàn thaûo luaän veà vaán ñeà laøm sao ñeå Giaùo Hoäi coù khaû naêng phaùt trieån nhöõng döï aùn nhaém xaây döïng coâng lyù vaø hoøa bình. Theo Cha Cervellera, Ñöùc Cha Sorondo coù veû thuùc ñaåy Trung Quoác ñi theâm nhöõng böôùc tieán.
Nhaän ñònh cuûa oâng Affatato
Cuõng vaäy, OÂng Paolo Affatato, Giaùm ñoác ban AÙ chaâu thuoäc haõng tin Fides cuûa Boä truyeàn giaùo, cuõng noùi raèng "baûn thaân toâi, toâi khoâng thaáy vieäc laäp quan heä ngoaïi giao chính thöùc giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác laø ñieàu saép xaûy ra.. Tuy coù nhöõng daáu hieäu ñaùng khích leä trong quan heä giöõa hai beân, nhöng hieän thôøi nhöõng gì xaûy ra thuoäc veà moät tieán trình trong ñoù, heã noù caøng tieán thì ngöôøi ta caøng coù theå noùi veà quan heä ngoaïi giao".
OÂng Affatato noùi theâm raèng "Chuùng ta khoâng neân nhìn quaù xa veà ñaèng tröôùc, tuy coù nhieàu thieän chí trong tieán trình naøy, nhöng söï tieán boä thöïc söï ñeán töø chaát löôïng cuoäc soáng cuûa caùc tín höõu Coâng Giaùo taïi Trung Quoác, tuy coù tieán boä nhöng töøng böôùc nhoû maø thoâi".
Theo OÂng Affatato, noã löïc cuûa ÑTC Phanxicoâ veà Trung Quoác ñöôïc xaây döïng treân nhöõng coâng vieäc ñaõ ñöôïc caùc vò tieàn nhieäm thöïc hieän vaø mang laïi nhöõng thaønh quaû tích cöïc, vaø ñôøi soáng Coâng Giaùo taïi Trung Quoác coù phaàn ñöôïc caûi tieán. Tuy nhieân, cha Cervellera nhaän xeùt raèng töø sau khi Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác kyù hieäp ñònh bí maät vôùi nhau veà vieäc boå nhieäm Giaùm Muïc hoài naêm 2018, chöa coù gì thay ñoåi, ñuùng hôn, tình hình caùc tín höõu Coâng Giaùo trôû neân ñoài teä hôn. Vaán ñeà laø Trung Quoác vaãn coøn phaûi ñoái ñaàu vôùi vaán ñeà chia reõ noäi boä veà phaûn öùng ñoái vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ: coù nhöõng ngöôøi cho raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ôû Trung Quoác coù theå hieän dieän bao laâu coøn ôû döôùi söï kieåm soaùt cuûa nhaø nöôùc, nhöng coù nhöõng ngöôøi chuû tröông loaïi boû Giaùo Hoäi naøy.
Caû cha Cervellera laãn oâng Affatto ñeàu cho raèng vieäc boå nhieäm Ñöùc Hoàng Y Antonio Tagle laøm taân Toång tröôûng Boä truyeàn giaùo, coù theå giuùp ích cho quan heä giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác.