Coâng trình soaïn döï thaûo
Toâng Hieán môùi veà Giaùo trieàu Roma
Coâng trình soaïn döï thaûo Toâng Hieán môùi veà Giaùo trieàu Roma.
Giuse Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 8-07-2019) - Theâm moät böôùc tieán môùi trong tieán trình soaïn döï thaûo Toâng Hieán môùi veà Giaùo trieàu Roma vaø Hoäi ñoàng Hoàng Y coá vaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, hy voïng coù theå ñeä trình leân ngaøi döï thaûo trong naêm 2019.
Trong cuoäc hoïp baùo ngaøy 27 thaùng 6 naêm 2019 khi keát thuùc khoùa hoïp thöù 30 Hoäi ñoàng 6 Hoàng Y coá vaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, Ñöùc Cha Marcello Semeraro, Giaùm Muïc giaùo phaän Albano, Toång thö kyù cuûa Hoäi ñoàng naøy cho bieát Hoäi ñoàng hy voïng vaøo thaùng 9 hoaëc vaøo cuoái naêm 2019, coù theå ñeä trình leân Ñöùc Thaùnh Cha döï thaûo Toâng Hieán "Praedicate Evangelium", Caùc con haõy rao giaûng Tin Möøng, thay theá cho Toâng hieán hieän haønh, Pastor Bonus, veà Giaùo trieàu Roma, do Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ 2 ban haønh caùch ñaây 31 naêm (1988),
Hoaït ñoäng cuûa Hoäi ñoàng Hoàng Y Coá Vaán
Ñöùc Cha Semeraro cho bieát trong 3 ngaøy hoïp, töø 25 ñeán 27 thaùng 6 naêm 2019, caùc thaønh vieân Hoäi ñoàng Hoàng Y coá vaán ñaõ "khaån tröông laéng nghe" nhöõng gì ñöôïc trình baøy trong hôn 200 trang bình luaän, goùp yù vaø phaûn öùng veà sô thaûo tröôùc ñoù cuûa Toâng Hieán, ñöôïc göûi ñeán caùc vò laõnh ñaïo caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh, caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, vaø moät soá cô quan khaùc. Sô thaûo ñoù ñaõ ñöôïc moät soá cô quan truyeàn thoâng kieám ñöôïc vaø ñaêng taûi. Moät soá Hoàng Y vaø chöùc saéc khaùc cuõng ñaõ coâng khai bình luaän vaø goùp yù treân baùo chí veà sô thaûo naøy.
Tröôùc ñaây, coù nhieàu ngöôøi nghó raèng Toâng Hieán "Praedicate Evangelium" coù theå ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha coâng boá ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2019, nhöng coù leõ tröôùc nhieàu phaûn öùng vaø goùp yù, hôn 200 trang nhö vöøa noùi, khieán cho vieäc cöùu xeùt vaø tu boå sô thaûo ñoøi nhieàu thôøi gian hôn.
Nhieàu döï aùn ñoåi môùi
Daàu sao dö luaän cuõng ñöôïc bieát nhieàu ñieàu ñöôïc ghi trong döï thaûo. Ví duï Toâng hieán môùi veà giaùo trieàu seõ khoâng coøn phaân bieät caùc boä, (congregazioni) vôùi Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh (pontifici consigli nöõa). Hieän nay boä laø cô quan coù quyeàn taøi phaùn, coøn Hoäi ñoàng chæ coù tính chaát tö vaán. Nhöng trong Toâng hieán môùi, taát caû caùc cô quan naøy ñeàu bình ñaúng veà phaåm giaù.
Boä loan baùo Tin Möøng ñöùng ñaàu
Tröôùc ñaây, Boä Giaùo lyù ñöùc tin ñöùng haøng ñaàu trong caùc boä veà taàm quan troïng, nhöng trong döï thaûo môùi, ñöùng ñaàu, sau Phuû Quoác Vuï Khanh Toøa Thaùnh, seõ laø Boä Loan baùo Tin Möøng (Dicastero per l'Evangelizzazione), moät cô quan bao goàm Boä truyeàn giaùo vaø Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh taùi truyeàn giaûng Tin Möøng.
Hai phaân boä
Phaân boä thöù I cuûa Boä naøy lo veà nhöõng vaán ñeà coù lieân heä tôùi vieäc loan baùo Tin Möøng trong theá giôùi ngaøy nay. Boä coù nhieäm vuï thaêng tieán töï do toân giaùo, qua söï phaân ñònh caùc daáu chæ thôøi ñaïi. Boä cuõng nghieân cöùu caùc ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi vaø moâi tröôøng ñeå ñaït tôùi coâng ích vaø baûo veä thieân nhieân nhö caên nhaø chung (Ñieàu 57,1). Boä khuyeán khích nghieân cöùu lòch söû truyeàn giaùo, ñaëc bieät laø "hieän töôïng phöùc taïp laø cheá ñoä thöïc daân vaø nhöõng haäu quaû cuûa noù ñoái vôùi vieäc loan baùo Tin Möøng" (Ñieàu 55,2).
Phaân boä thöù hai coù nhieäm vuï 'ñoàng haønh vaø naâng ñôõ' caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông treû, khoâng thuoäc thaåm quyeàn cuûa Boä caùc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñoâng phöông. Cuï theå laø caùc hoaït ñoäng cuûa Boä truyeàn giaùo hieän thôøi, phuï traùch 1.100 giaùo phaän taïi caùc xöù truyeàn giaùo, trong ñoù coù Vieät Nam. Boä naøy cuõng ñaëc traùch veà caùc Ñeàn Thaùnh quoác teá. Thaåm quyeàn naøy tröôùc kia thuoäc Boä giaùo só, roài ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chuyeån sang Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh taùi truyeàn giaûng Tin Möøng.
Boä giaùo lyù ñöùc tin
Boä giaùo lyù ñöùc tin, theo döï thaûo môùi Toâng hieán môùi, seõ tieáp tuïc vai troø nhö tröôùc ñaây, nghóa laø "thaêng tieán vaø baûo veä söï toaøn veïn cuûa ñaïo lyù Coâng Giaùo veà ñöùc tin vaø phong hoùa", nhöng coù moät soá thay ñoåi. Ví duï khoaûn soá 68 trieät 1, noùi raèng Boä giaùo lyù ñöùc tin coù nhieäm vuï "khuyeán khích vaø naâng ñôõ vieäc nghieân cöùu vaø suy tö veà söï hieåu bieát ñöùc tin vaø söï phaùt trieån thaàn hoïc trong caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau, trong ñôøi soáng vôùi nhöõng thaùch ñoá do caùc daáu chæ thôøi ñaïi, laøm sao cung caáp caâu traû lôøi cho nhöõng vaán ñeà naûy sinh töø söï tieán boä cuûa khoa hoïc vaø söï tieán hoùa cuûa caùc neàn vaên minh".
Coäng taùc chaët cheõ vôùi caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vaø Giaùm Muïc
Khoaûn soá 69,1 tieáp ñoù noùi raèng Boä giaùo lyù ñöùc tin hoaït ñoäng, trong söï tieáp xuùc chaët cheõ vôùi caùc Giaùm Muïc vaø caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, laø nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm ñaàu tieân taïi caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø cuõng laø nhöõng chuû theå cuûa caùc ñaëc tính cuï theå, trong ñoù cuõng coù moät soá thaåm quyeàn veà ñaïo lyù chính thöùc".
"Söï coäng taùc aáy giöõa Boä vaø caùc Giaùm Muïc ñöôïc aùp duïng tröôùc tieân cho vieäc caáp giaáy pheùp giaûng daïy trong Giaùo Hoäi, vaø trong laõnh vöïc naøy Boä seõ hoaït ñoäng tích cöïc theo tinh thaàn phuï ñôùi (Subsidiarity).
Baûo toàn chaân lyù
Veà vieäc baûo toàn chaân lyù, döï thaûo Toâng Hieán môùi noùi raèng "Boä giaùo lyù ñöùc tin cöùu xeùt caùc taùc phaåm vaø nhöõng yù kieán coù veû traùi ngöôïc vôùi ñöùc tin ngay chính hoaëc nguy hieåm; tìm caùch ñoái thoaïi vôùi caùc taùc giaû, vaø trình baøy nhöõng phöông theá thích hôïp ñeå giaûi quyeát". Ñieàu khoaûn soá 70 (A) noùi raèng Boä phaûi "laøm vieäc ñeå ñaûm baûo sao cho nhöõng sai laàm nguy hieåm vaø caùc ñaïo lyù ñaõ ñöôïc phoå bieán nôi caùc tín höõu Kitoâ, khoâng lan traøn nöõa vaø phaûi coù söï phi baùc thích hôïp".
Boä dòch vuï baùc aùi
Moät ñieàu môùi hoaøn toaøn trong döï thaûo Toâng Hieán laø Boä caùc dòch vuï baùc aùi. Ñaây laø teân môùi daønh cho sôû töø thieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha (elemosineria pontificia), moät vaên phoøng hieän coù nhieäm vuï thay maët Ñöùc Thaùnh Cha giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo vaø ñeå coù phöông tieän, thì vaên phoøng naøy ñöôïc quyeàn caáp caùc vaên baèng pheùp laønh Toøa Thaùnh. Nay Vaên phoøng naøy seõ ñöôïc naâng leân haøng moät boä vaø do moät vò Boä tröôûng laõnh ñaïo.
Boä Phuïng töï vaø kyû luaät bí tích
Boä Phuïng töï vaø kyû luaät bi tích. Ngay töø doøng ñaàu tieân, döï thaûo Toâng Hieán môùi qui ñònh raèng "Boä naøy tröôùc tieân coù nhieäm vuï thaêng tieán phuïng vuï thaùnh theo söï canh taân maø Coâng ñoàng chung Vatican 2 mong muoán (ñieàu soá 85). Boä cuõng coù nhieäm vuï pheâ chuaån, xaùc nhaän caùc baûn dòch "ñaõ ñöôïc caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc chuaån bò moät caùch hôïp phaùp" (Ñieàu 87,3).
Boä giaùo daân, gia ñình vaø söï soáng
Boä giaùo daân, gia ñình vaø söï soáng. Theo nguyeân taéc "ñoaøn theå tính, coâng nghò tính vaø phuï ñôùi", Boä naøy phaûi duy trì nhöõng quan heä "vôùi caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, caùc doøng tu vaø caùc thöïc theå khaùc cuûa Giaùo Hoäi" (Ñieàu 132,2). Boä cuõng coù traùch nhieäm thu thaäp vaø ñeà nghò caùc "kieåu maãu ñoàng haønh muïc vuï, huaán luyeän löông taâm va hoäi nhaäp nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân", caû trong caùc neàn vaên hoùa trong ñoù tuïc ña theâ thònh haønh (ñieàu 140,3).