Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác
keâu goïi gia taêng baûo veä thöôøng daân
Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác keâu goïi gia taêng baûo veä thöôøng daân.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vat. 24-05-2019) - Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác ôû New York, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bernardito Auza, keâu goïi coäng ñoàng quoác teá gia taêng baûo veä caùc thöôøng daân trong chieán cuoäc.
Kyû nieäm caùc hieäp öôùc quan troïng
Trong baøi tham luaän hoâm 23 thaùng 5 naêm 2019 taïi cuoäc thaûo luaän môû cuûa Hoäi ñoàng baûo an Lieân Hieäp Quoác nhaän xeùt raèng nhaän xeùt raèng naêm nay laø kyû nieäm 70 naêm 4 hieäp öôùc taïi Geneøve nhö hoøn ñaù taûng cuûa Coâng phaùp quoác teá veà nhaân ñaïo, vaø kyû nieäm 20 naêm Nghò quyeát soá 1265 cuûa Lieân Hieäp Quoác ñöôïc thoâng qua trong moät boái caûnh vieäc toân troïng coâng phaùp quoác teá veà nhaân ñaïo vaø caùc luaät veà nhaân quyeàn bò suy thoaùi.
Hai thaäp nieân sau ñoù, Lieân Hieäp Quoác ñaõ maïnh meõ leân aùn nhöõng haønh vi trong chieán tranh coá yù nhaém vaøo caùc thöôøng daân vaø caáp thieát keâu goïi moïi phe laâm chieán tuyeät ñoái aùp duïng coâng phaùp quoác teá veà nhaân ñaïo..
Soá thöôøng daân naïn nhaân chieán tranh taêng voït
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Auza nhaän xeùt raèng hoài ñaàu theá kyû 20, soá thöôøng daân bò thieät maïng trong caùc cuoäc xung ñoät chæ vaøo khoaûng 5%. Nhöng 90 naêm sau ñoù, trong thaäp nieân 1990, con soá caùc thöôøng daân bò thieät maïng vì chieán tranh leân tôùi hôn 90%. Hieån nhieân laø caùc thöôøng daân phaûi traû giaù ñaét ñoû nhaát.
Coøn nhieàu ñieàu phaûi laøm: vaán ñeà môùi naûy sinh
Vò ñaïi dieän Toøa Thaùnh noùi ñeán nhöõng coá gaéng trong thôøi gian qua cuûa coäng ñoàng quoác teá nhaém giaûm bôùt con soá thöôøng daân bò thieät maïng trong caùc cuoäc xung ñoät voõ trang, nhöng moät vaán ñeà lôùn hieän nay laø caùc cuoäc xung ñoät taûn ra nhieàu hôn vaø bò phaân hoùa. Caøng ngaøy caøng coù söï can döï cuûa caùc nhoùm voõ trang khoâng thuoäc quoác gia, vaø hoï haønh ñoäng trong söï hoaøn toaøn khoâng bieát tôùi vaø coi reû caùc nguyeân taéc vaø coâng phaùp quoác teá. Nhöõng nôi maø caùc thöôøng daân caûm thaáy an toaøn, nay bò caùc nhoùm ñoù chóa muõi duøi vaøo nhö caùc nhaø thöông vaø tröôøng hoïc, caùc nhaân vieân y teá vaø beänh nhaân bò taán coâng; caùc nôi thôø phöôïng leõ ra phaûi laø nhöõng nôi an bình, nay trôû thaønh nhöõng nôi cheát choùc vaø taøn phaù; nhöõng vuï taán coâng haøng loaït choáng gia saûn vaên hoùa bò bieán thaønh "voõ khí chieán tranh"; gia cö vaø laøng maïc toaøn boä bò thieâu huûy bình ñòa; phuï nöõ vaø treû nöõ bò haõm hieáp; treû em bò baét coùc vaø eùp phaûi gia nhaäp quaân nguõ..
Soá phaän caùc thöôøng daân trong caùc cuoäc xung ñoät
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Auza cuõng toá giaùc raèng caùc cuoäc khuûng hoaûng keùo daøi, söï haïn cheá di chuyeån haøng hoøa vaø khoâng coù caùc nhaân vieân cöùu trôï lui tôùi, taát caû ñeàu coù nhöõng haäu quaû taøn hai treân caùc thöôøng daân. Hoï bò keït giöõa caùc cuoäc xung ñoät maø hoï khoâng choïn löïa vaø bò buoäc loøng phaûi boû gia cö chaïy troán, vaø soáng trong caùc traïi nôi hoï deã bò maéc beänh vaø bò laïm duïng ñuû loaïi. Caû caùc nhaân vieân töø thieän vaø nhöõng ngöôøi thieän nguyeän cuõng bò taán coâng tröïc tieáp vaø coá yù, nhöõng haønh ñoäng taán coâng naøy caøng deã daøng nhôø söï buoân baùn baát hôïp phaùp vaø söï lan traøn caùc loaïi voõ khí nheï. Thaät laø ñieàu nöïc cöôøi khi vieäc cung caáp löông thöïc vaø thuoác men thöôøng bò caám caûn trong khi voõ khí vaø ñaïn döôïc ñöôïc di chuyeån töï do. Söï lan traøn thöù vaên hoùa phaïm phaùp maø khoâng bò tröøng phaït ngaên caûn caùc phe laâm chieán toân troïng caùc qui luaät veà chieán tranh. Giaû söû coù moät cô caáu luaät phaùp vöõng maïnh ñöôïc ñeà ra vaø thi haønh, thì coù hy voïng gia taêng söï thay ñoåi naõo traïng vaø vaên hoùa. (Rei 24-5-2019)