Kinh nghieäm truyeàn giaùo taïi Cuba
cuûa 3 linh muïc Milan
Kinh nghieäm truyeàn giaùo taïi Cuba cuûa 3 linh muïc Milan.
Hoàng Thuûy
Milano (Vat. 5-04-2019) - Ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2017, laàn ñaàu tieân giaùo phaän Milano cuûa YÙ göûi caùc linh muïc "hoàng aân ñöùc tin" ñeán Cuba. Ñoù laø caùc cha Adriano Valagussa, Marco Pavan, vaø cha Ezio Borsani.
Cha Adriano Valagussa
Chieác xe jeep cuûa Myõ ñöôïc saûn xuaát naêm 1952 tieán leân moät caùch töø töø, doïc theo nhöõng söôøn doác buøn laày meàm nhaõo cuûa Sierra Maestra. Trôøi vöøa möa xong, röøng raäm xanh töôi, nhöõng con ñöôøng laày loäi. Cha Adriano Valagussa, 68 tuoåi, ñaày nhieät huyeát, daãn ñaàu moät "cuoäc thaùm hieåm" nhoû, bao goàm moät taøi xeá vaø hai giaùo lyù vieân - moät nam vaø moät nöõ - ôû laøng La Aduana. Coù moät coäng ñoàng nhoû ñang chôø cha, chuû yeáu laø treû em, moät soá phuï nöõ, moät baø giaø, moät vaøi thanh thieáu nieân, khoâng coù ñaøn oâng.
Hoï ñeán vaø oån ñònh vò trí trong moät ngoâi nhaø nhoû, chæ lôùn hôn moät tuùp leàu, coù moät vaøi chieác gheá daøi, moät caùi baøn nhoû, moät vaøi duïng cuï trong nhaø beáp lieàn keà. Treân töôøng khoâng theå thieáu hình cuûa Fidel Castro vaø cuûa Ñöùc Trinh nöõ Cobre. Caû hai ñeàu thuoäc veà nôi ñaây. Fidel laø ngöôøi con cuûa xöù Sierra naøy, ngöôøi khôûi phaùt cuoäc caùch maïng ñaùnh daáu lòch söû Cuba trong 60 naêm qua. Ñöùc Trinh nöõ ñöôïc toân kính trong moät ñeàn thaùnh raát noåi tieáng, ñöôïc xaây döïng vaøo cuoái theá kyû XVII, caùch ñoù vaøi caây soá, treân con ñöôøng daãn ñeán Santiago, trong moät khu moû coù nhieàu ñoàng. Cobre, tieáng Taây ban nha coù nghóa laø ñoàng. Ñoù laø nguoàn goác cuûa teân goïi Ñöùc Trinh nöõ Cobre.
Caùch maïng vaø Kitoâ giaùo tieáp tuïc cuøng toàn taïi ôû Cuba, giöõa nhieàu maâu thuaãn vaø haïn cheá. Ngay caû trong thôøi kyø Fidel Castro. ÔÛ ñaát nöôùc naøy - bò keït giöõa söùc naëng cuûa quaù khöù vaø söï kìm keïp ngaøy caøng ngoät ngaït cuûa leänh caám vaän cuûa Hoa Kyø - ba linh muïc "hoàng aân ñöùc tin" cuûa Milan ñaõ kín ñaùo ñeán ñaây: cha Adriano Valagussa laàn ñaàu tieân soáng kinh nghieäm truyeàn giaùo; cha Marco Pavan, 44 tuoåi, cuõng laø moät ngöôøi môùi ñi truyeàn giaùo laàn ñaàu; vaø cha Ezio Borsani, ngöôøi ñaõ coù nhöõng naêm daøi ôû Cameroon, Peru vaø Brazil. Cha laø "ngöôøi tieân phong" ôû ba quoác gia naøy, vaø baây giôø cha cuõng laø tieân phong ôû Cuba.
Söï thaät laø ngay ôû Cuba cuõng khoâng thieáu nhöõng nhaø thôø chính toøa vó ñaïi nhö nhaø thôø ôû LaHabana hay nhaø thôø cuûa thaønh phoá Santiago, giaùo phaän nôi hoï ñeán. Nhöõng toøa nhaø huøng vó, vôùi kieán truùc Baroác, laøm chöùng cho moät lòch söû coå xöa, ñöôïc ñaùnh daáu baèng boán traêm naêm thoáng trò cuûa thöïc daân Taây Ban Nha. Nhöng treân heát laø chieàu kích cuûa caùc coäng ñoàng nhoû, maø caùc nhaø truyeàn giaùo Milan ñöôïc môøi goïi ñeán laøm vieäc. Bôûi vì töông lai cuûa Giaùo hoäi Cuba ñöôïc hình thaønh treân heát töø caùc casa mision, caùc coäng ñoaøn Kitoâ giaùo ôû quy moâ gia ñình.
Gaëp gôõ daân chuùng treân caùc caùnh ñoàng
Cha Adriano chia seû: "Traûi nghieäm ñeïp nhaát - chính xaùc laø kinh nghieäm ñi "ñeán caùnh ñoàng", ôû giöõa nhöõng ngöôøi noâng daân, trong caùc vuøng noâng thoân. Chuùng toâi ñaõ quen goïi ngöôøi daân ñeán giaùo xöù, nhöng ôû ñaây chuùng toâi laø nhöõng ngöôøi phaûi ñi ra ngoaøi, gaëp gôõ moïi ngöôøi, mang Tin Möøng. Khoâng coù gì laø chuyeän hieån nhieân". Cha Adriano noùi vôùi caùc treû em raèng cha ñeán ñeå cöû haønh Thaùnh leã. Caùc em coù veû hoang mang vaø ñaët caâu hoûi: "Nhöng Thaùnh leã laø gì?". Vôùi voán tieáng Taây Ban Nha coù chuùt "saùng taïo", cha giaûi thích yù nghóa cuûa vieäc cöû haønh naøy.
Cha Marco Pavan
Palma Soriano laø moät thaønh phoá coù khoaûng 130 ngaøn daân, nhöng chæ coù vaøi traêm ngöôøi Coâng giaùo. Hoï ñöôïc toå chöùc thaønh caùc coäng ñoàng nhoû, taïi caùc tö gia vaø vaøo Chuùa nhaät hoï ñeán nhaø thôø hôi cuõ kyõ do cha Adriano vaø cha Marco phuï traùch. Cha Marco keå: "Coù 13 ngoâi nhaø thôø trong thaønh phoá vaø 16 ngoaøi thaønh phoá; chuùng toâi coù theå ñeán daâng Thaùnh leã khoaûng moät thaùng moät laàn".
Ngaøy 04 thaùng 11 naêm 2016, khi Ñöùc Hoàng y Angelo Scola tuyeân boá khai maïc söï hieän dieän môùi taïi Cuba, cha Marco lieân nghó ngay: "Caùi naøy laø daønh cho toâi!" Moät ôn goïi trong ôn goïi ñaõ ñöôïc hieän thöïc hoùa ôû moät nôi vaø trong boái caûnh khaùc vôùi baát kyø "keá hoaïch" truyeàn giaùo naøo. Cha Marco ñang "caân nhaéc veà traûi nghieäm môùi naøy. Cha thöøa nhaän: "Coù taát caû moïi thöù ñeå hoïc! Ñoù laø moät vuï caù cöôïc toát, baïn khoâng coù nguy cô rôi vaøo thoùi quen".
Cha keå veà nhöõng ngöôøi treû, khoâng ñoâng laém, veà caùc giaùo lyù vieân, khoaûng 20, vaø caùc thieâu nieân sau giôø hoïc ôû tröôøng, töø 40 ñeán 50. Cha noùi: "Chuùng toâi muoán môû roäng hoaït ñoäng naøy, nhöng khoâng deã daøng gì vì vieäc di chuyeån thöïc söï laø vaán ñeà ñoái vôùi moïi ngöôøi".
Ñöùc tin trôû neân soáng ñoäng hôn thoâng qua caùc moái quan heä gaàn guõi
Treân thöïc teá, ngoaøi con ñöôøng chính, nôi moät ít xe hôi thöôøng löu thoâng, haàu heát caùc phöông tieän giao thoâng vaãn laø xe ngöïa keùo. Ñoù laø moät trong nhöõng daáu hieäu roõ raøng nhaát - nhöng khoâng phaûi laø daáu hieäu duy nhaát - cuûa moät söï ngheøo ñoùi naëng neà vaø lan roäng. Ngöôøi giaø thaät khoù ñeå soáng soùt. Nhieàu ngöôøi trong soá hoï coù möùc löông höu töø 100 ñeán 200 peso moãi thaùng, töø 4-8 euro. Cha Marco noùi : "Ñaây laø lyù do taïi sao chuùng toâi ñaõ môû moät caêng tin, nôi chuùng toâi phuïc vuï khoaûng hai möôi böõa aên moãi ngaøy. Nhöng nhu caàu seõ lôùn hôn nhieàu".
Caùch ñoù khoâng xa, coù ba nöõ tu ngöôøi Uganda, maø theo cha Marco, "raát gioûi trong caùc moái töông quan". Cuøng vôùi moät phoù teá, hoï phuï traùch caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo xöù roäng lôùn vaø phöùc taïp naøy, nôi ñöùc tin trôû neân soáng ñoäng hôn taát caû thoâng qua caùc moái quan heä gaàn guõi.
Cha Ezio Borsani
Nöûa giôø ñi baèng ñöôøng boä, taïi thò traán Contramaestre, cha Ezio töï mình thöïc hieän moät coâng vieäc tuyeät vôøi, khoâng khaùc bieät laém. Cha ñaõ coù moät kinh nghieäm truyeàn giaùo laâu daøi. Cha nhôù laïi: "Töø naêm 1987 ñeán 1994, toâi ñaõ ôû Cameroon, nôi chuùng toâi baét ñaàu söï hieän dieän cuûa phong traøo "hoàng aân ñöùc tin" cuûa giaùo phaän Milan ôû phía baéc nöôùc naøy. Sau ñoù, sau 2 naêm ôû Nova Milanese, toâi ñi chaâu Myõ Latinh: ñieåm ñeán laø Peru. Toâi ôû 11 naêm trong moät giaùo xöù ôû Andes, ôû ñoä cao 3,400 meùt. Do ñoù, toâi ñaõ thaønh laäp moät giaùo xöù ôû moät vuøng taïi Braxin".
Noùi toùm laïi, cha Ezio laø moät ngöôøi khoâng cho pheùp mình bò aán töôïng bôûi nhöõng thaùch thöùc vaø söï môùi laï. Vaø cha ñaõ saün saøng baét ñaàu laïi ôû taän phía ñoâng cuûa Cuba. Contramaestre laø moät thaønh phoá vôùi hôn 100 ngaøn cö daân, chæ coù moät nhaø thôø ôû khu vöïc thaønh thò vaø ôû noâng thoân thì khoâng coù. Cha chia seû: "Soá tín höõu Coâng giaùo raát ít vaø giaø nua - nhöõng ngöôøi treû tuoåi gaàn nhö khoâng toàn taïi. Giöõa nhöõng ngöôøi 40 vaø 50 tuoåi, thöïc teá coù moät khoaûng troáng. Chuùng ta ñang ôû trong boái caûnh truyeàn giaùo nhö thôøi kyø ñaàu cuûa Giaùo hoäi".
Cha cuõng baét ñaàu moät chöông trình sau giôø hoïc, thaêm ngöôøi giaø vaø ngöôøi beänh, nhöõng cuoäc gaëp gôõ caù nhaân ... Cha keå tieáp: "Chuùng toâi ñaõ thaønh laäp moät soá ngoâi nhaø truyeàn giaùo vôùi nhöõng nhoùm nhoû khoaûng 10 ngöôøi, vaø toâi coá gaéng ñaûm baûo vieäc cöû haønh Lôøi Chuùa".
Moái quan heä hoã töông: cho vaø nhaän
Cha Ezio khaúng ñònh: "Khoâng chæ nhö theá. Söï hieän dieän cuûa chuùng toâi ôû ñaây coù yù nghóa caû ñoái vôùi Giaùo hoäi Cuba, nôi thieáu thoán caùc linh muïc caùch traàm troïng, nhöng cuõng coù yù nghóa ñoái vôùi Giaùo hoäi ôû Milan." Cha cho bieát laø chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Toång Giaùm muïc Mario Delpini vaøo thaùng 4 naêm ngoaùi laø moät daáu hieäu quan troïng: ngaøi ñaõ cho chuùng toâi loøng can ñaûm vaø nhieät tình cho söù meänh cuûa mình, nhöng cha cuõng noùi raèng Milan môû cöûa cho theá giôùi trong moái quan heä hoã töông, cho vaø nhaän. Nhieäm vuï cuûa chuùng toâi cuõng laø moät söï phong phuù cho giaùo phaän goác cuûa chuùng toâi".