Leã Chuùa Hieån Linh:
AÙnh Saùng Dòu Daøng cuûa Thieân Chuùa
toaû saùng trong tình yeâu khieâm nhöôøng
Ñöùc Thaùnh Cha daâng leã Chuùa Hieån Linh: AÙnh Saùng Dòu Daøng cuûa Thieân Chuùa toaû saùng trong tình yeâu khieâm nhöôøng.
Vaên Yeân, SJ
Vatican (Vat. 6-01-2019) - Trong baøi giaûng Thaùnh leã troïng theå kính Chuùa Hieån Linh, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi chuùng ta baét chöôùc caùc nhaø chieâm tinh baèng vieäc nhaän ra aùnh saùng dòu daøng cuûa Thieân Chuùa vaø vieäc quaûng ñaïi giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi ñau khoå.
Saùng Chuùa Nhaät 6 thaùng 1 naêm 2019 Leã Chuùa Hieån Linh, luùc 10h, Ñöùc Thaùnh Cha daâng Thaùnh Leã troïng theå taïi ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ cuøng vôùi nhieàu hoàng y, giaùm muïc vaø caùc tín höõu tham döï.
Trong baøi giaûng leã, baét ñaàu töø vieäc giaûi nghóa töø "hieån linh" - Chuùa toû mình ra, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán Chuùa toû mình ra cho taát caû moïi daân toäc, ba nhaø Ñaïo só laø nhöõng ngöôøi ñaïi dieän. Ngaøi toû thöïc taïi tuyeät ñeïp cuûa Thieân Chuùa, ñeán vôùi taát caû moïi nöôùc, moïi daân toäc vaø ngoân ngöõ ñeàu ñöôïc Ngaøi ñoùn nhaän vaø yeâu meán. Bieåu töôïng cho ñieàu naøy laø aùnh saùng, vöôn ñeán vaø chieáu soi taát caû.
Hoâm nay, neáu Thieân Chuùa chuùng ta toû mình ra cho taát caû moïi ngöôøi, thì ngaøi cuõng seõ tieáp tuïc laøm ngaïc nhieân veà caùch Ngaøi toû mình ra. Tin Möøng keå veà nhöõng xoân xao trong cung ñieän vua Heâroâñeâ, trong khi Chuùa Gieâ-su laïi toû mình ra nhö moät vò vua: "Ñöùc Vua daân Dothaùi môùi sinh, hieän ôû ñaâu?" (Mt 2,2), Ba vò Ñaïo só hoûi. Hoï seõ tìm thaáy Ngaøi, nhöng khoâng phaûi laø nôi hoï ñaõ nghó: khoâng phaûi trong ñieän ngaø Gieârusalem, nhöng trong ngoâi nhaø ñôn sô ôû Beâlem. Coù moät söï nghòch lyù trong leã Giaùng Sinh khi Tin Möøng noùi veà kieåm tra daân soá treân khaép caû thieân haï thôøi hoaøng ñeá Augustoâ vaø toång traán Quirinio (x. Lc 2,2). Nhöng khoâng moät nhaø caàm quyeàn naøo ñeå yù raèng Ñöùc Vua cuûa lòch söû ñaõ sinh ra trong thôøi cuûa hoï. Vaø roài, khi Chuùa Gieâsu ñöôïc 30 tuoåi, Ngaøi laïi toû mình coâng khai, Gioan Taåy Giaû ñaõ ñi tröôùc, Tin Möøng ñaõ giôùi thieäu Ngaøi moät laàn nöõa troïng theå, vaø lieät keâ taát caû moïi "caáp baäc" quyeàn löïc caû ñôøi laãn ñaïo: Tiberio Cesare, Phongxio Pilato, Heâroâñeâ, Philippo, Lisania, thöôïng teá Anna vaø Caipha. Vaø ngaøi keát luaän: "Lôøi Thieân Chuùa phaùn vôùi Gioan trong hoang ñòa" (Lc 3,2). Nhö theá, Lôøi Chuùa khoâng ñeán vôùi baát cöù caáp baäc naøo, nhöng ñeán vôùi moät ngöôøi aån mình trong sa maïc. Quaû laø ngaïc nhieân: Thieân Chuùa khoâng leân saân khaáu cuûa theá giôùi naøy ñeå toû mình ra.
Khi nghe danh saùch nhöõng ngöôøi noåi tieáng, ngöôøi ta coù theå deã daøng coù khuynh höôùng "quay aùnh ñeøn" veà phía hoï. Chuùng ta coù theå nghó raèng: Coù leõ seõ hay hôn neáu ngoâi sao cuûa Ñöùc Gieâ-su hieän ra ôû Roma treân ngoïn ñoài Palatino, nôi hoaøng ñeá Augusto ñaõ ngöï trieàu cai quaûn theá giôùi; khi aáy toaøn ñeá quoác laäp töùc trôû thaønh Kitoâ giaùo. Hay neáu ngoâi sao chieáu treân cung ñieän vua Heâroâñeâ, thì oâng aáy coù theå laøm ñieàu toát chöù khoâng laøm ñieàu xaáu. Nhöng aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa laïi khoâng ñeán vôùi ai toaû saùng baèng aùnh saùng cuûa rieâng hoï. Thieân Chuùa ñeà nghò nhöng khoâng aùp ñaët; chieáu saùng nhöng khoâng laøm choùi maét. Chuùng ta luoân coù moät caùm doã lôùn laø ñem so saùnh aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa vôùi aùnh saùng cuûa theá gian. Ñaõ bao laàn chuùng ta chaïy theo quyeán ruõ laáp laùnh cuûa quyeàn löïc vaø cuûa saân khaáu, laïi thaáy raèng mình phuïc vuï toát cho Tin Möøng. Nhöng nhö theá chuùng ta ñaõ höôùng aùnh saùng vaøo nhaàm choã, vì Thieân Chuùa khoâng ôû ñoù. AÙnh saùng cuûa Ngaøi nheï nhaøng chieáu giaûi tình yeâu khieâm nhöôøng. Roài bao nhieâu laàn chuùng ta, nhö laø Giaùo Hoäi, ñaõ toaû saùng baèng chính aùnh saùng cuûa mình! Nhöng chuùng ta khoâng phaûi laø maët trôøi cuûa nhaân loaïi. Chuùng ta laø maët traêng phaûn chieáu aùnh saùng thaät laø Thieân Chuùa. Giaùo Hoäi laø aùnh traêng maàu nhieäm vaø Thieân Chuùa laø aùnh saùng cuûa traàn gian (x. Ga 9,5). Chính Ngaøi chöù khoâng phaûi chuùng ta.
AÙnh saùng cuûa Thieân Chuùa ñeán vôùi ai bieát ñoùn nhaän. Tieân tri Isaia trong baøi ñoïc moät (x. Is 60,2) ñaõ nhaéc nhôû chuùng ta raèng aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa khoâng ngaên chaën boùng toái vaø maây muø phuû laáp maët ñaát, nhöng chieáu toaû treân ai saün saøng ñoùn nhaän. Do ñoù, tieân tri laëp laïi lôøi môøi daønh cho moãi ngöôøi: "Ñöùng leân, böøng saùng leân" (60,1). Haõy ñöùng daäy, nghóa laø thoaùt ra khoûi choã hieän taïi cuûa mình vaø saün saøng böôùc ñi. Neáu khoâng, seõ vaãn giaäm chaân taïi choã nhö caùc kinh sö tö vaán cho vua Heâroâñeâ, veà ñieàu hoï ñaõ bieát, laø Ñaáng Meâsia sinh ra ôû ñaâu, nhöng khoâng moät böôùc di chuyeån. Vaø roài moãi ngaøy, chuùng ta caàn maëc laáy Thieân Chuùa laø aùnh saùng, cho ñeán khi Ñöùc Gieâsu trôû thaønh trang phuïc haèng ngaøy cuûa chuùng ta. Nhöng ñeå maëc laáy trang phuïc cuûa Thieân Chuùa, voán ñôn giaûn nhö aùnh saùng, thì tröôùc tieân caàn côûi boû nhöõng trang phuïc haøo hoa. Neáu khoâng thì cuõng gioáng vua Heâroâñeâ, duø thaáy aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa nhöng vaãn thích aùnh saùng traàn theá cuûa thaønh coâng vaø danh voïng. Ngöôïc laïi, nhö Ba vò Ñaïo só, nhaän ra lôøi tieân tri, hoï ñöùng daäy ñeå maëc laáy aùnh saùng. Chæ coù hoï nhìn thaáy ngoâi sao treân baàu trôøi: caùc kinh sö khoâng nhìn thaáy, Vua Heâroâñeâ khoâng nhìn thaáy vaø cuõng chaúng coù ai ôû Gieârusalem nhìn thaáy. Ñeå tìm kieám Ñöùc Gieâsu, phaûi ñi theo moät haønh trình khaùc, con ñöôøng cuûa Ngaøi, con ñöôøng yeâu thöông khieâm nhöôøng. Vaø phaûi kieân trì theo con ñöôøng ñoù. Thaät vaäy, Tin Möøng hoâm nay keát luaän raèng Ba nhaø Ñaïo só, sau khi gaëp Ñöùc Gieâsu, ñaõ "ñi con ñöôøng khaùc maø veà xöù mình" (Mt 2,12). Moät con ñöôøng khaùc vôùi con ñöôøng cuûa Heâroâñeâ. Moät con ñöôøng khaùc ñeå vaøo theá giôùi, gioáng nhö con ñöôøng cuûa bao nhieâu ngöôøi trong caûnh Giaùng Sinh ñaõ ôû vôùi Ñöùc Gieâsu: Ñöùc Maria, thaùnh Giuse, caùc muïc ñoàng. Cuõng gioáng nhö caùc vò Ñaïo só, hoï rôøi boû nôi cö nguï cuûa mình, ñeå trôû thaønh nhöõng keû haønh höông treân con ñöôøng cuûa Thieân Chuùa. Bôûi vì chæ coù ai daùm boû ñi söï dính beùn vôùi theá gian naøy ñeå böôùc ñi thì môùi coù theå tìm thaáy maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa.
Ñieàu naøy ñuùng caû vôùi chuùng ta. Neáu chæ bieát nôi Chuùa Gieâsu sinh ra maø khoâng ñeán nôi thì chöa ñuû, gioáng caùc kinh sö thoâi. Neáu chæ bieát Ñöùc Gieâsu môùi sinh laø ai maø khoâng gaëp Ngaøi thì khoâng ñuû. Khi naøo nôi cuûa ngaøi trôû thaønh nôi cuûa chuùng ta, thôøi cuûa ngaøi trôû thaønh thôøi cuûa chuùng ta, con ngöôøi cuûa Ngaøi trôû thaønh söï soáng cuûa chuùng ta, thì khi aáy lôøi tieân tri öùng nghieäm nôi chuùng ta. Vaø nhö theá, Gieâsu sinh ra trong chuùng ta vaø trôû thaønh "Thieân Chuùa haèng soáng vì toâi". Hoâm nay, chuùng ta ñöôïc môøi goïi theo göông caùc vò Ñaïo só. Hoï khoâng baøn caõi, nhöng böôùc ñi; hoï khoâng ñöùng laïi nhìn, nhöng böôùc vaøo nhaø cuûa Gieâsu; khoâng ñaët mình laøm trung taâm, nhöng baùi laïy Gieâsu, vì Ngaøi môùi laø trung taâm; hoï khoâng cöùng nhaéc vôùi keá hoaïch cuûa hoï, nhöng saün saøng choïn ñöôøng khaùc ñeå veà. Baèng cöû chæ, hoï dieãn taû moái töông quan maät thieát vôùi Chuùa, moät söï môû ra troïn veïn vôùi Ngaøi, moät lieân heä toaøn boä vôùi Ngaøi. Hoï duøng ngoân ngöõ tình yeâu ñeå lieân heä vôùi Ngaøi, cuøng moät ngoân ngöõ maø Gieâsu con treû ñaõ noùi. Thaät vaäy, caùc vò Ñaïo só ñeán vôùi Chuùa khoâng phaûi ñeå nhaän, nhöng ñeå cho. Chuùng ta töï hoûi: Chuùng ta ñaõ mang ñeán cho Chuùa Gieâsu moùn quaø naøo trong ngaøy leã Giaùng Sinh cuûa Ngaøi, hay chuùng ta chæ trao ñoåi quaø cho nhau giöõa chuùng ta?
Neáu chuùng ta ñaõ ñeán vôùi Chuùa baèng tay khoâng, thì hoâm nay chuùng ta coù theå buø laïi ñöôïc. Coù theå thaáy Tin Möøng keå moät danh saùch ngaén nhöõng moùn quaø: vaøng, nhuõ höông vaø moäc döôïc. Vaøng noùi leân ñieàu giaù trò nhaát, ñeå nhaéc nhôù raèng vò Ñaïo só ñaõ ñaët Thieân Chuùa ôû vò trí treân heát, ñeå toân thôø. Nhöng ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù thì phaûi ruùt mình khoûi vò trí cao nhaát ñoù vaø thaáy mình caàn ñöôïc giuùp ñôõ, mình khoâng töï ñuû ñöôïc. Roài ñeán nhuõ höông, bieåu töôïng cuûa söï töông quan vôùi Thieân Chuùa, vieäc caàu nguyeän, nhö höông traàm bay toaû tröôùc Thaùnh Nhan (x. Tv 141,2). Nhöng, gioáng nhö höông traàm, ñeå toaû höông thì phaûi chòu ñoát chaùy; vì theá, vieäc caàu nguyeän cuõng "ñoát chaùy" chuùt thôøi gian, daønh giôø cho Thieân Chuùa. Caàu nguyeän thaät söï thì khoâng phaûi chæ baèng lôøi. Vaø roài, moäc döôïc, ñöôïc duøng cuøng vôùi tình yeâu ñeå lieäm xaùc Ñöùc Gieâsu thaùo xuoáng töø Thaùnh Giaù (x. Ga 19,39). Chuùa vui khi chuùng ta chaêm soùc nhöõng thaân theå chòu nhieàu ñau khoå, nhöõng thaân xaùc yeáu ñuoái, nhöõng ai bò luøi laïi ñaøng sau, nhöõng ai chæ coù theå nhaän maø khoâng theå ñoåi laïi gì veà vaät chaát. Thaät quyù trong maét Thieân Chuùa khi toû loøng thöông xoùt ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoâng coù gì ñeå ñeàn ñaùp - moät söï mieãn phí, nhöng khoâng! Söï mieãn phí, nhöng khoâng thaät quyù trong maét Thieân Chuùa. Trong thôøi gian gaàn keát thuùc Muøa Giaùng Sinh, chuùng ta ñöøng ñeå maát cô hoäi laøm moät moùn quaø ñeïp cho Vò Vua cuûa chuùng ta, Ngaøi ñeán khoâng treân saân khaáu xa hoa cuûa theá giôùi, nhöng trong söï ngheøo maø saùng cuûa Beâlem. Neáu chuùng ta laøm ñieàu ñoù, thì aùnh saùng cuûa Ngaøi seõ chieáu toaû treân chuùng ta.