Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong thaùnh leã Ngaøy Theá Giôùi Ngöôøi Ngheøo laàn thöù II
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong thaùnh leã Ngaøy Theá Giôùi Ngöôøi Ngheøo laàn thöù II.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 18-11-2018) - Luùc 10h saùng Chuùa Nhaät 18 thaùng 11 naêm 2018, taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ cöû haønh thaùnh leã Ngaøy Theá Giôùi Ngöôøi Ngheøo laàn thöù hai vôùi ñoâng ñaûo caùc Hoàng Y vaø Giaùm Muïc trong giaùo trieàu Roâma.
Chuû ñeà cuûa Ngaøy Theá Giôùi Ngöôøi Ngheøo laàn thöù hai laø moät caâu trích töø Thaùnh Vònh 33: "Ngöôøi ngheøo naøy keâu leân, vaø Chuùa laéng nghe hoï".
Baøi Phuùc AÂm trong dòp naøy khoâng phaûi laø baøi Phuùc AÂm cuûa Chuùa Nhaät thöù 33 nhöng laø baøi trích Phuùc AÂm theo Thaùnh Mattheâu noùi veà Ñöùc Gieâsu ñi treân maët nöôùc.
Sau khi thöïc hieän pheùp laï hoùa baùnh ra nhieàu, Chuùa Gieâsu lieàn baét caùc moân ñeä xuoáng thuyeàn qua bôø beân kia tröôùc, trong luùc Ngöôøi giaûi taùn daân chuùng. Giaûi taùn hoï xong, Ngöôøi leân nuùi moät mình maø caàu nguyeän. Toái ñeán Ngöôøi vaãn ôû ñoù moät mình. Coøn chieác thuyeàn thì ñaõ ra xa bôø ñeán caû maáy caây soá, bò soùng ñaùnh vì ngöôïc gioù. Vaøo khoaûng canh tö, Ngöôøi ñi treân maët bieån maø ñeán vôùi caùc moân ñeä. Thaáy Ngöôøi ñi treân maët bieån, caùc oâng hoaûng hoát baûo nhau: "Ma ñaáy! ", vaø sôï haõi la leân. Ñöùc Gieâsu lieàn baûo caùc oâng: "Cöù yeân taâm, chính Thaày ñaây, ñöøng sôï! "OÂng Pheâroâ lieàn thöa vôùi Ngöôøi: "Thöa Ngaøi, neáu quaû laø Ngaøi, thì xin truyeàn cho con ñi treân maët nöôùc maø ñeán vôùi Ngaøi." Ñöùc Gieâsu baûo oâng: "Cöù ñeán! " OÂng Pheâroâ töø thuyeàn böôùc xuoáng, ñi treân maët nöôùc, vaø ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu. Nhöng thaáy gioù thoåi thì oâng ñaâm sôï, vaø khi baét ñaàu chìm, oâng la leân: "Thöa Ngaøi, xin cöùu con vôùi! "Ñöùc Gieâsu lieàn ñöa tay naém laáy oâng vaø noùi: "Ngöôøi ñaâu maø keùm tin vaäy! Sao laïi hoaøi nghi? "Khi thaày troø ñaõ leân thuyeàn, thì gioù laëng ngay. Nhöõng keû ôû trong thuyeàn baùi laïy Ngöôøi vaø noùi: "Quaû thaät Ngaøi laø Con Thieân Chuùa! "
Giaûng trong thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Chuùng ta haõy nhìn vaøo ba ñieàu Chuùa Gieâsu laøm trong baøi Tin Möøng hoâm nay.
Ñaàu tieân: trong khi trôøi vaãn coøn saùng, Ngaøi "boû ñi". Ngaøi rôøi khoûi ñaùm ñoâng luùc ñang ôû ñænh cao cuûa söï thaønh coâng, ñang ñöôïc ca ngôïi vì pheùp laï hoùa baùnh ra nhieàu. Maëc duø caùc moân ñeä vaãn coøn muoán taän höôûng vinh quang, nhöng Ngaøi baûo caùc oâng xuoáng thuyeàn qua bôø beân kia tröôùc, trong luùc Ngöôøi giaûi taùn daân chuùng (x. Mt 14: 22-23). Daân chuùng tìm kieám Ngöôøi, nhöng Ngöôøi töï mình ra ñi. Khi söï phaán khích cuûa ñaùm ñoâng ñang daàn laéng xuoáng, Ngöôøi ñi leân nuùi ñeå caàu nguyeän. Sau ñoù, giöõa ñeâm khuya mòt muøng, Ngöôøi xuoáng nuùi vaø ñeán vôùi caùc moân ñeä, ñi treân maët nöôùc bieån xoâ giaït giöõa nhöõng côn gioù ñang thoåi qua. Trong taát caû nhöõng ñieàu naøy, Chuùa Gieâsu ñaõ ñi ngöôïc doøng: ñaàu tieân, ngaøi ñeå laïi thaønh coâng sau löng, vaø sau ñoù boû laïi söï yeân bình. Ngaøi daïy chuùng ta loøng can ñaûm ñeå bieát ra ñi: bieát boû laïi sau löng söï thaønh coâng ñang laøm phoàng con tim vaø söï thanh bình ñang laøm cheát daàn linh hoàn.
Ñi ñaâu? Ñi ñeán vôùi Thieân Chuùa qua lôøi caàu nguyeän, vaø ñeán vôùi nhöõng ai quaãn baùch qua tình thöông yeâu. Nhöõng kho baùu thöïc söï trong cuoäc soáng chuùng ta laø Thieân Chuùa vaø nhöõng ngöôøi xung quanh chuùng ta. Vaø ñaây laø con ñöôøng Chuùa Gieâsu baûo chuùng ta haõy choïn: haõy ñi leân ñeå ñeán vôùi Thieân Chuùa vaø ñi xuoáng ñeå ñeán vôùi anh chò em cuûa chuùng ta. Ngaøi keùo chuùng ta ra khoûi caûnh thö thaùi gaëm coû trong nhöõng thaûo nguyeân thoaûi maùi cuûa cuoäc soáng, khoûi moät cuoäc soáng an nhaøn giöõa nhöõng thuù vui nhoû nhaët haøng ngaøy. Caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi khoâng nhaém ñeán söï thanh nhaøn voâ tö cuûa moät cuoäc soáng bình thöôøng. Gioáng nhö Chuùa cuûa hoï, hoï phaûi soáng lang thang treân ñöôøng, du haønh vôùi chuùt haønh lyù nheï nhaøng, saün saøng boû laïi sau löng nhöõng vinh quang, caån thaän khoâng ñeå mình dính beùn ñeán cuûa caûi choùng qua. Kitoâ höõu bieát raèng queâ höông cuûa hoï ôû nôi khaùc, vaø raèng thaäm chí ngay baây giôø - nhö Thaùnh Phaoloâ nhaéc nhôû chuùng ta trong baøi ñoïc hai - hoï laø "ngöôøi ñoàng höông vôùi caùc ngöôøi thuoäc daân thaùnh, vaø laø ngöôøi nhaø cuûa Thieân Chuùa" (x EÂpheâsoâ 2:19), cho duø hoï töøng laø nhöõng ngöôøi töù phöông thieân haï. Chuùng ta khoâng soáng ñeå tích luõy; vinh quang cuûa chuùng ta heä taïi ôû choã bieát boû laïi sau löng nhöõng ñieàu qua ñi ñeå giöõ cho chaéc nhöõng gì toàn taïi. Chuùng ta haõy caàu xin Chuùa laøm cho chuùng ta neân gioáng nhö Hoäi Thaùnh ñaõ ñöôïc moâ taû trong baøi ñoïc thöù nhaát: ñoù laø luoân luoân di chuyeån, saün saøng töø boû vaø trung tín trong vieäc phuïc vuï (xem Cv 28: 11-14). Laïy Chuùa, haõy khuaáy ñoäng chuùng con khoûi söï nhaøn roãi eâm ñeàm, khoûi söï yeân tónh laëng leõ cuûa nhöõng beán caûng an toaøn. Xin giaûi thoaùt chuùng con khoûi nhöõng chieác neo cuûa söï haáp thuï chính mình ñang ghì chaët cuoäc soáng chuùng con xuoáng; xin giaûi thoaùt chuùng con khoûi vieäc khoâng ngöøng tìm kieám thaønh coâng. Xin haõy daïy chuùng con bieát caùch "ra ñi" ñeå caát böôùc treân con ñöôøng Chuùa ñaõ chæ cho chuùng con thaáy: ñoù laø ñeán vôùi Chuùa vaø ñeán vôùi ngöôøi xung quanh chuùng con.
Ñieàu thöù hai: giöõa ñeâm ñen, Chuùa Gieâsu traán an. Ngaøi ñeán vôùi caùc moân ñeä cuûa mình, trong boùng toái, "böôùc ñi treân bieån" (caâu 25). "Bieån" trong tröôøng hôïp naøy thöïc söï chæ laø moät hoà nöôùc lôùn, nhöng yù töôûng veà "bieån", vôùi ñoä saâu aâm u cuûa noù, gôïi leân caùc löïc löôïng cuûa söï aùc. Chuùa Gieâsu, treân thöïc teá, ñang ñeán gaëp caùc moân ñeä cuûa mình baèng caùch chaø ñaïp leân nhöõng keû thuø hung hieåm cuûa loaøi ngöôøi. Vaø ñaây laø yù nghóa cuûa daáu chæ naøy: ñoù khoâng phaûi laø moät maøn bieåu döông söùc maïnh chieán thaéng, nhöng laø moät maëc khaûi veà söï chaéc chaén raèng Chuùa Gieâsu, vaø chæ coù Chuùa Gieâsu môùi chieán thaéng ñöôïc nhöõng keû thuø lôùn nhaát cuûa chuùng ta laø ma quyû, toäi loãi, söï cheát vaø noãi sôï. Hoâm nay, Ngaøi phaùn cuøng chuùng ta: "Yeân taâm, Thaày ñaây maø; ñöøng sôï" (caâu 27).
Con thuyeàn cuoäc soáng cuûa chuùng ta thöôøng bò baõo taùp phong ba vuøi daäp. Ngay caû giöõa luùc soùng yeân beå laëng, phong ba cuõng nhanh choùng buøng leân khuaáy ñoäng. Khi chuùng ta bò cuoán vaøo nhöõng côn baõo ñoù, chuùng döôøng nhö laø vaán ñeà duy nhaát cuûa chuùng ta. Nhöng vaán ñeà khoâng phaûi laø côn baõo taïm thôøi naøy, maø laø caùch chuùng ta ñang cheøo choáng trong cuoäc soáng. Bí quyeát cheøo choáng toát nhaát laø môøi Chuùa Gieâsu cuøng leân thuyeàn. Baùnh laùi cuûa cuoäc soáng phaûi ñöôïc giao phoù cho Ngöôøi, ñeå Ngöôøi coù theå leøo laùi loä trình. Chæ moät mình Ngaøi môùi coù theå trao ban söï soáng trong caùi cheát, vaø mang laïi hy voïng trong khoå ñau; Chæ moät mình Ngöôøi môùi coù theå chöõa laønh traùi tim cuûa chuùng ta baèng söï tha thöù cuûa Ngöôøi vaø giaûi phoùng chuùng ta khoûi söï sôï haõi baèng caùch caáy trong ta söï töï tin. Hoâm nay, chuùng ta haõy môøi Chuùa Gieâsu leân con thuyeàn cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta. Gioáng nhö caùc moân ñeä khi xöa, chuùng ta seõ nhaän ra raèng moät khi Ngöôøi leân taøu, gioù seõ laëng daàn (x. caâu 32) vaø khoâng coøn coù chuyeän ñaém thuyeàn. Chæ vôùi Chuùa Gieâsu chuùng ta môùi coù khaû naêng ñöa ra söï baûo ñaûm. Chuùng ta caàn bieát laø ngaàn naøo nhöõng ngöôøi coù theå an uûi ngöôøi khaùc khoâng phaûi vôùi nhöõng lôøi troáng roãng, nhöng vôùi nhöõng lôøi coù söùc soáng. Nhaân danh Chuùa Gieâsu, chuùng ta môùi coù theå ñem laïi nieàm uûi an thöïc söï. Ñoù khoâng phaûi laø nhöõng lôøi khích leä troáng roãng, nhöng söï hieän dieän cuûa Chuùa Gieâsu mang laïi söùc maïnh. Laïy Chuùa, xin haõy traán an chuùng con, khi ñöôïc Chuùa an uûi, chuùng con seõ coù theå mang laïi nieàm uûi an thöïc söï cho ngöôøi khaùc.
Ñieàu thöù ba Chuùa Gieâsu laøm laø, ôû giöõa côn baõo, Ngöôøi giô tay ra (xem caâu 31). Ngaøi naém laáy tay Pheâroâ, laø ngöôøi trong noãi sôï haõi vaø nghi ngôø cuûa mình, ñang chìm xuoáng, vaø keâu leân: "Laïy Chuùa, xin cöùu con!" (Caâu 30). Chuùng ta coù theå ñaët mình vaøo vò trí cuûa Pheâroâ: chuùng ta laø nhöõng ngöôøi heøn tin, ñang caàu xin ôn cöùu roãi. Chuùng ta ñang mong muoán cuoäc soáng thöïc vaø chuùng ta ñang caàn ñeán baøn tay chìa ra cuûa Chuùa ñeå keùo chuùng ta ra khoûi söï döõ. Ñaây laø söï khôûi ñaàu cuûa ñöùc tin: ñoù laø loaïi boû nieàm töï haøo laøm cho chuùng ta caûm thaáy töï maõn, ñeå chuùng ta coù theå nhaän ra raèng chuùng ta ñang caàn ôn cöùu roãi. Ñöùc tin phaùt trieån trong baàu khí naøy, trong ñoù chuùng ta thích öùng baèng caùch choïn cho mình moät vò trí beân caïnh nhöõng ngöôøi khoâng ñaët mình treân beä cao nhöng laø nhöõng ngöôøi thieáu thoán vaø ñang keâu ñoøi ñöôïc giuùp ñôõ. Ñaây laø lyù do taïi sao ñieàu quan troïng laø taát caû chuùng ta phaûi soáng ñöùc tin cuûa mình khi tieáp xuùc vôùi nhöõng ngöôøi quaãn baùch. Ñaây khoâng phaûi laø moät löïa choïn xaõ hoäi hoïc; nhöng laø moät yeâu caàu thaàn hoïc. Noù ñoøi hoûi phaûi thöøa nhaän raèng chuùng ta laø nhöõng ngöôøi aên maøy caàu xin ôn cöùu roãi, laø anh chò em cuûa taát caû moïi ngöôøi, nhöng ñaëc bieät laø anh chò em cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo maø Chuùa yeâu meán. Nhö theá, chuùng ta môùi naém ñöôïc tinh thaàn cuûa Tin Möøng. "Tinh thaàn khoù ngheøo vaø yeâu meán, theo Coâng Ñoàng, thöïc ra laø vinh quang vaø chöùng taù cuûa Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ" (Hieán cheá Vui möøng vaø Hy voïng, 88).
Chuùa Gieâsu ñaõ nghe tieáng keâu cuûa Pheâroâ. Chuùng ta haõy caàu xin aân suûng bieát laéng nghe tieáng keâu cuûa taát caû nhöõng ngöôøi bò xoâ giaït bôûi nhöõng con soùng cuûa cuoäc ñôøi. Ñoù laø tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo, ñoù laø tieáng keâu bò boùp ngheït cuûa ñöùa treû chöa chaøo ñôøi, cuûa nhöõng ñöùa treû cheát ñoùi, cuûa nhöõng ngöôøi treû tuoåi ñöôïc söû duïng ñeå noå bom hôn laø tieáng la heùt vui veû trong saân chôi. Ñoù laø tieáng keâu cuûa ngöôøi giaø, bò laõng queân vaø boû rôi moät mình. Ñoù laø tieáng keâu cuûa taát caû nhöõng ngöôøi phaûi ñoái maët vôùi nhöõng côn baõo cuûa cuoäc soáng maø khoâng coù söï hieän dieän cuûa baèng höõu. Ñoù laø tieáng keâu cuûa taát caû nhöõng ngöôøi bò buoäc phaûi chaïy troán khoûi maùi nhaø vaø queâ höông cho moät töông lai baát ñònh. Ñoù laø tieáng keâu cuûa toaøn boä nhöõng daân toäc, bò töôùc ñoaït ngay caû nhöõng nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân tuyeät vôøi cuûa hoï. Ñoù laø tieáng keâu cuûa taát caû nhöõng Lagiaroâ, nhöõng ngöôøi ñang khoùc loùc trong khi moät thieåu soá giaøu coù ñang cheø cheùn nhöõng thöù, coâng baèng maø noùi, thuoäc veà taát caû moïi ngöôøi. Baát coâng laø goác reã dai daúng cuûa ngheøo ñoùi. Tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo haøng ngaøy trôû neân maïnh meõ hôn nhöng laïi ñöôïc laéng nghe ít hôn, vì bò chìm læm giöõa nhöõng tieáng hoø reo cuûa thieåu soá nhöõng keû giaøu coù. Nhöõng ngöôøi giaøu ngaøy caøng ít ñi, nhöng nhöõng keû giaøu thì giaøu coù hôn bao giôø.
Khi ñoái dieän vôùi söï khinh thöôøng phaåm giaù con ngöôøi, chuùng ta thöôøng vaãn khoanh tay ñöùng nhìn hoaëc dang roäng hai tay nhö moät daáu chæ thaát voïng tröôùc söùc maïnh aùc nghieät cuûa taø aùc. Tuy nhieân, caùc Kitoâ höõu chuùng ta khoâng theå khoanh tay ñöùng nhìn trong söï thôø ô, hoaëc dang roäng hai tay trong söï baát löïc. Khoâng. Laø caùc tín höõu, chuùng ta phaûi chìa tay ra, nhö Chuùa Gieâsu ñaõ laøm vôùi chuùng ta. Tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo ñöôïc Chuùa laéng nghe, nhöng lieäu tieáng keâu aáy coù ñöôïc chuùng ta ñaùp laïi khoâng? Lieäu chuùng ta coù maét ñeå nhìn, coù tai ñeå nghe, coù ñoâi tay ñeå chìa ra giuùp ñôõ khoâng? "Chính Chuùa Kitoâ ñang môøi goïi loøng baùc aùi cuûa caùc moân ñeä Ngaøi nôi baûn thaân nhöõng ngöôøi ngheøo" (Hieán cheá Vui möøng vaø Hy Voïng, thöôïng daãn). Ngaøi yeâu caàu chuùng ta nhaän ra Ngaøi nôi taát caû nhöõng ngöôøi ñoùi khaùt, nôi nhöõng ngöôøi xa laï vaø nôi nhöõng ai bò töôùc phaåm giaù, nôi nhöõng beänh nhaân vaø nôi nhöõng tuø nhaân (x. Mt 25: 35-36).
Chuùa chìa tay ra, moät caùch nhöng khoâng vaø khoâng phaûi vì boån phaän phaûi laøm. Vaø do ñoù, chuùng ta cuõng phaûi nhö theá. Chuùng ta khoâng ñöôïc môøi goïi ñeå chæ töû teá vôùi nhöõng ai thích chuùng ta. Ñieàu ñoù laø bình thöôøng, nhöng Chuùa Gieâsu ñoøi hoûi chuùng ta phaûi laøm ñieàu gì ñoù nhieàu hôn theá nöõa (x. Mt 5:46): haõy trao ban cho nhöõng ai khoâng coù gì ñeå hoài ñaùp, haõy yeâu thöông moät caùch nhöng khoâng (x. Lc 6: 32-36). Chuùng ta haõy nhìn laïi cuoäc soáng chính mình. Taát caû nhöõng gì chuùng ta laøm, lieäu chuùng ta coù bao giôø laøm baát cöù ñieàu gì hoaøn toaøn nhöng khoâng, nhöõng gì laøm cho moät ngöôøi naøo ñoù khoâng coù khaû naêng hoài ñaùp chuùng ta hay khoâng? Ñoù seõ laø baøn tay dang roäng cuûa chuùng ta, laø kho taøng ñích thaät cuûa chuùng ta treân thieân ñaøng.
Laïy Chuùa, xin chìa tay Chuùa ra cho chuùng con vaø naém laáy chuùng con. Xin giuùp chuùng con bieát yeâu nhö Chuùa yeâu. Xin haõy daïy chuùng con bieát boû laïi ñaèng sau taát caû nhöõng gì ñang qua ñi, bieát laø moät nguoàn traán an cho nhöõng ngöôøi xung quanh chuùng con, vaø bieát trao ban nhöng khoâng cho taát caû nhöõng ngöôøi quaãn baùch. Amen.
(Source:Libreria Editrice Vaticana HOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS Vatican Basilica 33th Sunday of Ordinary Time, 18 November 2018)