Khoâng theå hieäp nhaát neáu thaân theå bò phaân ly,

chieàu kích phuï nöõ trong ñoái thoaïi ñaïi keát

 

Khoâng theå hieäp nhaát neáu thaân theå bò phaân ly, chieàu kích phuï nöõ trong ñoái thoaïi ñaïi keát.

Ngoïc Yeán

Vatican (Vat. 17-11-2018) - Ñaïi keát tout court, laø taäp hôïp caùc haønh ñoäng, suy nghó vaø ñoái thoaïi, ñeà caäp ñeán söï hieäp thoâng cuûa caùc Giaùo hoäi. Sau Ñöùc Thaùnh Cha Phaoloâ VI, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ ñöa ra moät ñieåm quan troïng trong trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa Ngaøi, ñoù laø söï löïa choïn duõng caûm trong vieäc coâng boá Thoâng ñieäp Ut Sint Unum, Ñeå ñöôïc neân moät, veà daán thaân ñaïi keát cuûa giaùo hoäi coâng giaùo (1995). Naêm 2010, Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâdictoâ XVI noùi raèng "ñoái thoaïi giöõa caùc Kitoâ höõu laø ñieàu baét buoäc trong giai ñoaïn hieän nay vaø laø moät löïa choïn khoâng theå ñaûo ngöôïc cuûa Giaùo Hoäi".

Ngaøy nay, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ taäp hôïp caùc di saûn cuûa nhöõng ngöôøi tieàn nhieäm cuûa mình, vaø vôùi loøng nhieät thaønh trôû thaønh ngöôøi quaûng baù khoâng meät moûi veà söï hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, moät söï ñaïi keát maø Ngaøi khaúng ñònh, phaûi noùi baèng "ngoân ngöõ chung cuûa baùc aùi" (ngaøy 25 thaùng 1 naêm 2015) qua loøng thöông xoùt, trong ñoù "Chuùa Gieâsu Kitoâ chính laø göông maët naøy".

Chieàu kích nöõ tính cuûa Giaùo hoäi

Nhöng lieäu söï hieäp nhaát naøy, ñöôïc Thaùnh Thaàn linh höùng vaø ñöôïc mong muoán maïnh meõ trong moïi laõnh vöïc cuûa Kitoâ giaùo, ñaõ suy tö moät vai troø cuï theå cuûa phuï nöõ trong Giaùo Hoäi?

Veà phía Coâng giaùo, töø khi baét ñaàu trôû thaønh giaùo hoaøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ toá caùo maïnh meõ veà tình traïng cuûa phuï nöõ trong Giaùo hoäi vaø trong xaõ hoäi. Gaàn ñaây Ngaøi khaúng ñònh: "Giaùo hoäi" laø "phuï nöõ" (...) bôûi vì Giaùo hoäi laø moät ngöôøi meï, Giaùo hoäi coù "khaû naêng" sinh con": linh hoàn cuûa Giaùo hoäi laø nöõ tính vì Giaùo hoäi coù theå sinh ra caùc thaùi ñoä, quan ñieåm phong nhieâu". Nhöng linh hoàn nöõ tính naøy bò baïo löïc vaø bò boùc loät maïnh meõ, vì thoùi quen chaø ñaïp treân phuï nöõ, ñaây laø moät caên beänh ung thö baét nguoàn töø xaõ hoäi.

Thaûo luaän veà phuï nöõ qua caùc giai ñoaïn

ÔÛ möùc ñoä ñaïi keát, phuï nöõ ñaõ laõnh nhaän Bí tích Röûa toäi coù vò trí nhö theá naøo? Töø phía Coâng giaùo, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc cuoái cuøng veà gia ñình ñaõ khoâng löùu yù baát kyø söï côûi môû naøo ñoái vôùi "thieân taøi nöõ tính" ñaõ loãi thôøi. Tuy nhieân, thöïc teá phuï nöõ Kitoâ giaùo khoâng coù yù ñònh im laëng. Baét ñaàu töø naêm 1965, Coâng ñoàng Vatican II, vaø sau kinh nghieäm cuûa caùc döï thính vieân phuï nöõ, ôû Vicarello-Bracciano: laàn ñaàu tieân coù moät loaït caùc cuoäc gaëp gôõ, trong nhöõng naêm tieáp theo, ñaõ trôû thaønh nôi gaëp gôõ quoác teá. Vaøo thaùng 8 naêm 1978 moät hoäi nghò quan troïng ôû Bangalore (AÁn Ñoä) ñöôïc dieãn ra. Moät trong caùc uûy ban cuûa hoäi nghò tuyeân boá raèng taøi lieäu chuaån bò thöïc söï khoâng ñuû lieân quan ñeán vaán ñeà phuï nöõ vaø do ñoù, noù caàn caáp baùch tìm moät giaûi phaùp khoâng laøm noåi baät khoaûng caùch giöõa phuï nöõ vaø nam giôùi trong caùc Giaùo hoäi.

Coâng vieäc tieáp tuïc cho ñeán thaùng 3 naêm ngoaùi, khi phuï nöõ Coâng giaùo xuaát baûn "tuyeân ngoân cho phuï nöõ trong Giaùo hoäi", trong ñoù noåi leân taát caû nhöõng suy dieãn sai vaø voâ lyù ñoái vôùi nöõ tính trong caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu khaùc nhau: thieáu toân troïng; khoâng theå bieåu loä vaø söû duïng chính khaû naêng; khoù khaên trong töông quan vôùi caùc linh muïc... Trong baûn vaên baûn naøy khoâng xuaát hieän moät ñoøi hoûi naøo veà quyeàn ngoaøi vieäc ñöôïc "coâng nhaän ñaày ñuû nhö con Thieân Chuùa vaø laø thaønh vieân cuûa coäng ñoaøn ngang haøng vôùi nam giôùi". Vaâng, taát nhieân, Chuùa Gieâsu vôùi giaùo huaán cuûa Ngaøi ñaõ thay ñoåi lòch söû vaø ñaõ trao ban laïi cho phuï nöõ ñaày ñuû nhaân phaåm, ñaùnh daáu tröôùc vaø sau söï hieän dieän nöõ tính trong vai troø laø moân ñeä vaø trong Giaùo Hoäi. Nhöng nhöõng lôøi cuûa Phao-loâ vaãn coøn vang leân: coù leõ laø "thaân theå cuûa Ñaáng Kitoâ bò phaân chia?" (1 Cr, 12).

Vai troø cuûa phuï nöõ trong caùc Giaùo hoäi Kitoâ

Ngaøy nay, phuï nöõ coù yù nghóa gì trong caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Giaùo? Ñöùng tröôùc baèng chöùng veà vieäc môû cöûa trao thöøa taùc vuï cho phuï nöõ, chuùng ta phaûi tin raèng "theá giôùi Tin Laønh xuaát hieän nhieàu côûi môû vaø toân troïng phuï nöõ hôn Coâng giaùo? "

Cuoäc ñieàu tra lòch söû vaø xaõ hoäi hoïc cho chuùng ta thaáy söï hieän dieän cuûa nhöõng huyeàn thoaïi giaû trong cuøng moät cuoäc Caûi caùch. Vì lyù do caàn ñoïc baøi vieát cuûa Natalie Zemon Davis ñeå nhaän ra raèng Caûi caùch, moät maët, raát muoán phuï nöõ bieát Kinh thaùnh, maët khaùc baõi boû caùc nghi leã höôùng ñeán caùc thaùnh ñaõ laáy ñi taát caû neùt ñeïp cuûa loøng ñaïo ñöùc vaø söï suøng baùi, nhöõng lôøi caàu nguyeän, nhöõng hình aûnh, ñaây laø nhöõng ñieàu an uûi lôùn vaøo thôøi ñieåm sinh con.

Chieàu kích nöõ tính trong ñoái thoaïi ñaïi keát

Do ñoù, phuï nöõ, ôû moät möùc ñoä hieäu quaû - toân giaùo vaãn laø leõ loi, cuõng maát phöông höôùng ñoái vôùi khuoân maët cuûa Ñöùc Maria: moät hình aûnh nöõ tính ñöôïc öu tieân ñeå höôùng ñeán. Veà vaán ñeà naøy, Kasper khaúng ñònh raèng Thaùnh Maãu Hoïc "taïo ra moät yeâu caàu khaån caáp, cho ñeán ngaøy nay hieám khi thaáy trong ñoái thoaïi ñaïi keát" vaø ñaây laø moät cô hoäi tuyeät vôøi cuûa ñaïi keát, vì noù seõ trình baøy moät Giaùo Hoäi nôi nhaän thöùc chieàu kích nöõ tính vaø meï cuûa Thieân Chuùa, khoâng chæ laø nam tính.

Trong soá caùc hieäp hoäi caàn phaûi nhôù l'Efcw (The Ecumenical Forum of European Christian Women), baét ñaàu töø naêm 1982 ñaõ thöïc hieän 10 cuoäc gaëp gôõ quoác teá, laàn cuoái cuøng vaøo thaùng 8 taïi Soko Grad, Serbia. Khoaûng 100 phuï nöõ ñeán töø 24 quoác gia ñaõ caàu nguyeän vaø thaûo luaän vôùi nhau. Cuõng taïi laàn gaëp gôõ naøy moät soá vaán ñeà ñöôïc nhaán maïnh nhö: nhaân phaåm cuûa phuï nöõ bò xuùc phaïm, choáng buoân ngöôøi vaø buoân laäu, choáng hieáp daâm, laïm duïng vaø tra taán phuï nöõ vaø noùi ñeán taàm quan troïng cuûa phuï nöõ, vai troø phuï nöõ trong vieäc xaây döïng hoøa bình. Nhöng ñieåm maáu choát laø thieáu söï hieän dieän cuûa phuï nöõ trong caùc Giaùo hoäi. Ai khoâng hieän dieän khoâng theå ñöôïc baûo veä. Baïo löïc giôùi "khoâng chæ laø thaân theå, maø coøn coù nhieàu nguoàn goác phoå bieán vaø trong theá giôùi toân giaùo, thöôøng coù hình thöùc laïm duïng tinh thaàn". Ñaây quaû laø bi kòch vaø tai hoïa.

Giaùo huaán cuûa Thaùnh Phaoloâ roõ raøng: khoâng theå coù söï hieäp nhaát cho ñeán khi chuùng ta khoâng nhaän ra raèng moãi phaàn cuûa thaân theå laø neàn taûng cho ñôøi soáng Giaùo Hoäi. Giaùo hoäi khoâng theå hieän höõu neáu ngöôøi phuï nöõ bò loaïi tröø; khoâng theå coù hieäp nhaát trong thaân theå neáu noù bò caét xeùn: vaø phuï nöõ laø moät phaàn thieát yeáu cuûa thaân theå naøy, ngay caû khi trong haàu heát caùc Giaùo hoäi Kitoâ, ñaëc bieät laø Giaùo hoäi Coâng giaùo, ngöôøi ta giaû vôø raèng vaán ñeà khoâng toàn taïi.

 


Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page