Giaùo Hoäi Meâhicoâ
vaø cuoäc toång tuyeån cöû muøng 1 thaùng 7
Giaùo Hoäi Meâhicoâ vaø cuoäc toång tuyeån cöû muøng 1 thaùng 7.
Linh Tieán Khaûi
Mexico (Vat. 23-07-2018) - Ngaøy muøng 1 thaùng 7 naêm 2018, oâng Andreùs Manuel Loùpez Obrador, laõnh tuï lieân minh taû phaùi "Cuøng nhau chuùng ta seõ laøm neân lòch söû", ñaõ ñaéc cöû toång thoáng vôùi hôn 53% toång soá phieáu, ñaùnh baïi hai öùng cöû vieân ñoái thuû Joseù Antonio Meade thuoäc ñaûng caàm quyeàn, vaø oâng Ricardo Anaya. Chöa bao giôø trong lòch söû baàu cöû daân chuû taïi Meâhicoâ soá ngöôøi ñi boû phieáu ñaõ ñoâng ñaûo nhö theá.
Taân toång thoáng Obrador
Taân toång thoáng Meâhicoâ xuaát thaân töø moät gia ñình thoå daân ngheøo ôû Tabasco. Laø con caû trong moät gia ñình ñoâng con vaø khieâm toán, oâng ñaõ sinh ra vaø lôùn leân trong daáu veát truyeàn thoáng cuûa ñaûng caùch maïng cô caáu, vaø gaén lieàn vôùi caùnh taû cuûa ñaûng naøy. Vaøo cuoái thaäp nieân 1980 ñaûng Caùch maïng cô caáu bò chia reõ, vaø oâng Lopez Obrador hoaït ñoäng trong caùc phong traøo xaõ hoäi, ít baøn giaáy röôøm raø, vaø coù khuynh höôùng chính trò raát laø ñöôøng phoá, tranh ñaáu cho quyeàn lôïi cuûa caùc thoå daân, bieåu tình choáng laïi naïn khai thaùc ñaát ñai, choáng caùc haõng khai thaùc daàu hoûa. Vaø theá laø 40 naêm sau, ôû tuoåi 64 oâng trôû thaønh toång thoáng Meâhicoâ, sau hai laàn thaát cöû hoài naêm 2006 vaø 2012.
Ngay töø khi baét ñaàu cuoäc tranh cöû laàn naøy oâng ñaõ thay ñoåi gioïng ñieäu cho bôùt caáp tieán hôn, vaø soaïn caùc dieãn vaên traán an daân chuùng, nhaát laø oâng ñaõ coù ñöôïc caùc lieân minh thöïc duïng, vaø loâi keùo vaøo nhoùm laõnh ñaïo caùc nhaân vaät coù aûnh höôûng xaõ hoäi. Theá roài trong suoát cuoäc tranh cöû oâng ñaõ ñi ngang doïc khaép nôi trong toaøn nöôùc, ñeán noùi chuyeän vôùi daân chuùng taïi 300 thaønh phoá, moãi ngaøy dieãn thuyeát ba laàn, vaø coù khaû naêng noùi vôùi ngöôøi daân, chaøo hoûi, baét tay, vuoát ve treû em, ngöôøi giaø moät caùch raát thaân tình.
Traû lôøi cuoäc phoûng vaán cuûa caùc nhaø baùo sau khi thaéng cöû, taân toång thoáng Obrador keâu goïi toaøn daân hoøa giaûi, vaø oâng ñöa ra khaåu hieäu "Quoác gia tröôùc heát." OÂng cho bieát seõ coù caùc thay ñoåi saâu roäng, nhöng seõ laø moät neàn daân chuû thöïc söï, chöù khoâng phaûi laø moät cheá ñoä ñoäc taøi roäng môû hay che daáu. Seõ khoâng coù chuyeän tòch thu taøi saûn, traùi laïi chính quyeàn baûo ñaûm töï do baùo chí, töï do dieãn taû, töï do toân giaùo. Taân chính phuû seõ chieán ñaáu choáng laïi naïn gian tham hoái loä vaø teä naïn dung thöù khoâng tröøng phaït nhöõng keû toäi phaïm, cuõng nhö baøi tröø naïn con oâng chaùu cha, vò neå baïn beø. Chính quyeàn cuõng seõ khoâng taêng thueá cuõng nhö taêng giaù xaêng nhôùt, nhöng seõ laéng nghe tieáng noùi cuûa cuûa nhöõng ngöôøi roát heát vaø bò laõng queân trong xaõ hoäi.
Lieân quan tôùi caùc thoå daân
Caùc thoå daân voán ñaõ luoân luoân bò thieät thoøi, taân toång thoáng noùi oâng seõ laøm vieäc cho thieän ích cuûa moïi ngöôøi, tröôùc heát laø cho daân ngheøo. Ñeå choáng laïi naïn toäi phaïm coù toå chöùc vaø naïn baïo löïc ñang taøn phaù ñaát nöôùc Meâhicoâ toång thoáng cho bieát oâng coù yù ñònh trieäu taäp moät cuoäc hoïp vôùi söï tham döï cuûa ñaïi dieän caùc naïn nhaân, caùc toå chöùc quoác teá vaø giôùi laõnh ñaïo toân giaùo ñeå khôûi ñaàu moät tieán trình hoøa bình. Taân toång thoáng Obrador noùi: "Toâi seõ khoâng phaûn boäi quoác daân. Toâi seõ khoâng laøm cho quyù vò phaûi thaát voïng. Toâi muoán ñi qua lòch söû nhö moät toång thoáng toát laønh".
Ñoùng goùp cuûa Giaùo hoäi cho ñaát nöôùc
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ ñaõ ra thoâng caùo chuùc möøng taân toång thoáng Andres Manuel Loùpez Obrador. Thoâng caùo mang chöõ kyù cuûa Ñöùc Hoàng Y Joseù Francisco Robles Ortega, Toång Giaùm Muïc Guadalajara, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ, coù ñoaïn vieát: "Chuùng toâi chaøo möøng oâng Andres Manuel Loùpez Obrador, maø Vieän baàu cöû quoác gia ñaõ tuyeân boá thaéng cöû, vôùi loøng kính troïng vaø taâm tình gaàn guõi. Chuùng ta taát caû ñeàu ñöôïc môøi goïi coäng taùc tích cöïc vôùi chính quyeàn ñöôïc baàu leân. Chuùng ta chæ coù theå xaây döïng caùc ñieàu kieän phaùt trieån toát ñeïp hôn cho taát caû moïi ngöôøi, neáu chuùng ta daán thaân chính mình trong vieäc caûi tieán caùc tænh thaønh, caùc tieåu bang cuûa chuùng ta vaø toaøn coäng hoøa Meâhicoâ. Khoâng coù vò laõnh ñaïo naøo töï mình coù taát caû moïi tö töôûng vaø moïi giaûi phaùp cho caùc vaán ñeà. Chuùng ta coù traùch nhieäm tieáp tuïc tham gia vôùi tinh thaàn coâng daân cao ñoä, luoân luoân toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi vaø thieän ích chung ñích thöïc. Trong thoâng caùo caùc Giaùm Muïc Meâhicoâ cuõng khoâng queân neâu baät moät soá öu tieân cuûa ñaát nöôùc vaø vieát: vieäc giaùo duïc vaø chieán ñaáu choáng laïi naïn ngheøo ñoùi, vieäc toân troïng söï thaät, quyeàn töï do, toân troïng caùc khaùc bieät vaø kieám tìm ñoàng thuaän laø caùc phöông caùch giuùp thaéng vöôït söï cheânh leäch, tính ích kyû vaø laïm duïng quyeàn bính. Chuùng toâi khöôùc töø moïi haønh ñoäng baïo löïc xaûy ra taïi vaøi nôi trong nöôùc, ñaëc bieät laø caùc haønh ñoäng choáng laïi söï soáng con ngöôøi.
Ñöùc Hoàng Y Carlos Aguiar Retes, Toång Giaùm Muïc thuû ñoâ Meâhicoâ, giaùo chuû coâng giaùo nöôùc naøy, cuõng ñaõ coâng boá moät böùc thö chuùc möøng taân toång thoáng cuõng nhö baø Claudia Scheinbaum Pardo, taân thuû töôùng quoác gia. Trong thö Ñöùc Hoàng Y Retes baày toû loøng bieát ôn ñoái vôùi haøng trieäu ngöôøi daân Meâhicoâ ñaõ haêng haùi ñi boû phieáu. Hoï ñaõ neâu göông tröôûng thaønh daân chuû, vì ñaõ ñi baàu coù traät töï, vaø thi haønh quyeàn coâng daân cuûa mình moät caùch yù thöùc. Giôø ñaây chuùng ta taát caû ñeàu coù boån phaän coäng taùc vôùi chính quyeàn theá naøo ñeå söï bieán ñoåi, maø toaøn daân ñaõ mong öôùc vaø xaõ hoäi ñoøi hoûi, coù theå höõu hieäu hôn, ñeå quoác gia ñi theo moät höôùng tích cöïc vaø chaám döùt naïn ngheøo tuùng gaây thöông tích cho teá baøo xaõ hoäi; laøm sao ñeå cho ñaát nöôùc Meâhicoâ ñaït ñöôïc moät möùc phaùt trieån toát nhaát, vaø caùc haønh ñoäng toäi phaïm thoâi laø daáu chæ tieâu cöïc cuûa ñaát nöôùc chuùng ta.
Chính trong ngaøy baàu cöû ñaõ xaûy ra vuï aùm saùt moät nhaân vieân cuûa ñaûng lao ñoäng, laø ñaûng lieân minh vôùi taân toång thoáng Loùpez Obrador trong bang Michoacan. Töø khi coù cuoäc tranh cöû hoài muøa thu naêm 2017 tôùi nay ñaõ coù 130 chính trò gia bò gieát cheát.
Tröôùc khi dieãn ra cuoäc baàu cöû Ñöùc Cha Luis Artemio Flores Calzada, Giaùm Muïc Tepic, ñaõ göûi thö cho tín höõu môøi goïi taát caû moïi coâng daân Meâhicoâ tôùi tuoåi ñaàu phieáu thi haønh quyeàn coâng daân cuûa mình moät caùch töï do, caù nhaân vaø bí maät. Ñöùc Cha coâng nhaän raèng ngöôøi daân khoâng höùng khôûi gì vôùi chính trò trong nöôùc, nhöng chính vì theá laïi caøng caàn phaûi ñi baàu ñeå trao ban cho chính trò phaåm giaù cuûa noù, vaø moïi öùng cöû vieân cuõng phaûi laøm nhö vaäy. Ñöùc Cha khích leä moïi ngöôøi bieát löïa choïn caùc ngöôøi cai trò toát laønh, hieåu bieát caùc öùng cöû vieân, vaø ñöøng ñeå cho baát cöù gì hay baát cöù ai aûnh höôûng, keå caû caùc thaêm doø cuûa baùo chí: ñaây laø ñieàu raát quan troïng. Moät nhaø chính trò ñích thöïc laø ngöôøi bieát tìm thieän ích cuûa taát caû moïi ngöôøi: thieän ích cuûa töøng ngöôøi vaø thieän ích chung, bieát toân troïng phaåm giaù con ngöôøi vaø caùc quyeàn caên baûn cuûa noù nhö: quyeàn soáng töø trong loøng meï cho tôùi luùc cheát töï nhieân, bieát taïo döïng moät cuoäc soáng xöùng ñaùng, trong ñoù khoâng coù coâng daân naøo bò loaïi boû khoûi caùc thieän ích neàn taûng caàn thieát cho söï phaùt trieån nhö: löông thöïc, vieäc laøm, nhaø ôû, söùc khoûe, giaùo duïc vv.. Caû quyeàn töï do toân giaùo nöõa. Trong soá caùc neùt ñaëc thuø cuûa moät nhaø chính trò toát Ñöùc Cha Flores Calzada cuõng lieät keâ theâm khaû naêng hieåu bieát, laéng nghe moïi ngöôøi vaø laøm cho hoï tham gia vaøo vieäc thaêng tieán phaùt trieån nhaân baûn, bieát hieäp nhaát caùc coâng daân chöù khoâng chia reõ hoï, bieát hoäi nhaäp moïi söùc maïnh vaø moïi coâng daân cho coâng ích# Toùm laïi, moät chính trò gia toát phaûi yeâu thöông daân chuùng vaø tìm thieän ích cuûa moïi ngöôøi chöù khoâng tìm tö lôïi, bieát ñeå cho mình coù nhöõng ngöôøi lieâm chính coù kinh nghieäm vaø ñöôïc chuaån bò bao quanh goùp yù, ñeå taùi trao ban trôû laïi cho neàn chính trò phaåm giaù cuûa noù.
Ngoaøi ra Ñöùc Cha Flores Calzada cuõng ghi nhaän raèng taïi Meâhicoâ ngaøy nay, ñaëc bieät laø trong hai bang Nayarit vaø Jalisco, trong ñoù coù giaùo phaän Tepic cuûa ÑC, coù caùc teä naïn nghieâm troïng nhö baïo löïc, baét coùc, noåi loaïn, buoân baùn ma tuùy, khoâng tröøng phaït caùc toäi phaïm, gian tham hoái loä vaø saùt haïi nöõ giôùi. Coù raát nhieàu ngöôøi soáng trong ngheøo tuùng, khoâng coù löông thöïc toái thieåu ñeå aên, khoâng coù moät maùi nhaø töû teá ñeå ôû, khoâng coù ñoàng löông coâng baèng xöùng ñaùng, vaø an ninh xaõ hoäi. Caùc ngöôøi di cö tî naïn bò ñoái xöû taøn teä vaø bò töôùc ñoaït cuûa caûi. Taát caû ñeàu laø caùc thaùch ñoá thuùc duïc chuùng ta: chính quyeàn, xaõ hoäi daân söï, Giaùo Hoäi cuøng nhau laøm vieäc ñeå nhoå taän goác reã caùc teä naïn naøy vaø tìm ra moät cuoäc soáng xöùng ñaùng cho taát caû moïi ngöôøi.
Maëc duø coù caùc khía caïnh tieâu cöïc treân ñaây Ñöùc Cha Flores Calzada khaúng ñinh: ngöôøi daân Meâhicoâ chuùng ta coù moät kho taøng vaên hoùa phong phuù bao goàm caùc thoå daân, nhöng nhaát laø giôùi treû. Hoï laø söï giaàu coù cuûa chuùng ta. Chuùng ta haõy cho hoï caùc cô may tham döï vaøo vieäc xaây döïng moät nöôùc Meâhicoâ huynh ñeä, lieân ñôùi vaø an bình hôn. Vì theá caùc chính quyeàn töông lai caàn phaûi daán thaân thaêng tieán caùc ñöôøng loái chính trò öu tieân cho gia ñình, laø cô caáu quan troïng nhaát trong vieäc giaùo duïc caùc coâng daân vaø caùc kitoâ höõu. Trong gia ñình ngöôøi ta hoïc soáng caùc giaù trò cuûa hoøa bình, coâng baèng, lieân ñôùi vaø yeâu thöông, maø quoác gia Meâhicoâ cuûa chuùng ta ñang caàn coù.
Ñaát nöôùc naøy cuõng caàn coù moät cô caáu giaùo duïc coù phaåm chaát toát cho moïi ngöôøi daân, baèng caùch ñaùnh giaù cao vaø khích leä caùc giaùo vieân vaø thaêng tieán caùc trung taâm y teá saên soùc söùc khoûe cho taát caû moïi ngöôøi, vaø ñaëc bieät caàn saên soùc thuï taïo, laø caên nhaø chung cuûa chuùng ta nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ töøng nhaán maïnh. Ñeå nhoå taän goác reã naïn ngheøo tuùng duïng cuï toát nhaát laø taïo ra caùc ngaân quyõ lao ñoäng, vôùi ñoàng löông coâng baèng cho taát caû moïi nhaân coâng trong laõnh vöïc lao ñoäng: caùc noâng daân, caùc ngö phuû, caùc giaùo chöùc, caùc nhaân vieân cuûa moïi ngaønh ngheà. Caùc giôùi doanh thöông caàn phaûi bieát taïo ra caùc ngaân quyõ lao ñoäng vôùi tinh thaàn traùch nhieäm xaõ hoäi, tìm kieám thieän ích cuûa caùc coâng nhaân vaø caùc coäng ñoaøn. Keát thuùc thö muïc vuï Ñöùc Cha Flores Calzada môøi goïi toaøn daân Meâhicoâ soáng hieäp nhaát vaø hoøa bình, cuøng vôùi caùc ngöôøi ñaõ ñöôïc baàu leân lo cho daân nöôùc. Vì khi hieäp nhaát chuùng ta coù theå xaây döïng moät ñaát nöôùc Meâhicoâ cöôøng thònh, an bình vaø coâng baèng. Ñöùc Cha ñaëc bieät môøi goïi caùc tín höõu caàu nguyeän xin Chuùa soi saùng cho mình bieát duøng laù phieáu ñuùng ñaén trong cuoäc baàu cöû.
Maët khaùc trong moät cuoäc hoïp baùo Ñöùc Cha Salvador Rangel Mendoza, Giaùm Muïc giaùo phaän Chipancingo-Chilapa, cho bieát cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc nhoùm toäi phaïm ñaõ tieán haønh toát vì ñaõ giuùp giaûm naïn baïo löïc trong vuøng Chilapa. Caùc chöông trình xaây döïng hoøa bình cuõng ñaõ ñaït nhieàu keát quaû tích cöïc. Ñöùc Cha cho bieát trong giaùo phaän cuûa ngaøi baïo löïc choáng laïi caùc öùng cöû vieân ñaõ giaûm nhieàu. Chính caùc öùng cöû vieân ñaõ xin Ñöùc Cha noùi chuyeän vôùi hoï ñeå cho cuoäc baàu cöû dieãn ra toát ñeïp. Ban ñaàu ñaõ coù hai öùng cöû vieân bò saùt haïi taïi Chilapa, nhöng khoâng phaûi vì caùc lyù do baàu cöû. Ñöùc Cha cuõng ñaõ gaëp gôõ ñaïi dieän cuûa caùc nhoùm toäi phaïm, ñoái thoaïi vôùi hoï vaø ñeà nghò moät chöông trình hoøa bình cho hai vuøng Tlanicuilulco vaø Filo de Caballo. Ngaøi uûng hoä vieäc aân xaù thu heïp cho hoï. Ñöùc Cha cho bieát chính quyeàn ñaõ khoâng muoán ñoái thoaïi maëc duø bieát roõ hoï laø ai vaø ôû ñaâu. Theo Ñöùc Cha cho duø hoï coù xaáu xa theá naøo ñi nöõa, cuõng caàn laéng nghe caùc lyù leõ cuûa hoï. Nhieàu noâng daân troàng caây thuoác phieän ñeå coù phöông tieän sinh soáng vaø keùo theo caû caùc treû em con caùi cuûa hoï nöõa, maø khoâng bieát caùc taïi haïi cuûa coâng vieäc naøy.
Veà phaàn mình Ñöùc taân Hoàng Y Sergio Obeso Rivera, nguyeân Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Xalapa, naêm nay 86 tuoåi, cho bieát toång giaùo phaän cuûa ngaøi naèm trong bang Veracruz, laø vuøng coù naïn baïo löïc hoaønh haønh khieán cho daân chuùng raát ñau khoå. Caùc kitoâ höõu can ñaûm beânh vöïc caùc quyeàn con ngöôøi bò taán coâng. Vì theá noã löïc taïo döïng hoøa bình thònh vöôïng vaø an ninh cho daân phaûi laø öu tieân cuûa taân chính quyeàn.
Ñöùc Hoàng Y Sergio Obeso Rivera ñaõ laøm Toång Giaùm Muïc taïi ñaây 28 naêm, vaø ñaõ laø chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Meâhicoâ trong ba khoùa. Vôùi caùc lieân laïc ngoaïi giao vôùi hai toång thoáng Miguel de la Madrid vaø Carlos Salinas de Gortari, Ñöùc Toång Giaùm Muïc ñaõ thaønh coâng trong vieäc taùi laäp caùc töông giaùo giöõa Giaùo Hoäi vaø chính quyeàn bò giaùn ñoaïn töø thôøi toång thoáng Benito Juarez, töùc töø naêm 1859.