Cuøng nhau vì moâi tröôøng
Cuøng nhau vì moâi tröôøng.
Washington (L'Osservatore Romano 03-06-2018) - "Toân giaùo, khoa hoïc, kinh teá, lao ñoäng, chính phuû, giaùo duïc, toå chöùc daân söï, coäng ñoàng vaø caù nhaân, taát caû chuùng ta phaûi laøm heát söùc ñeå giaûm thaûi khí nhaø kính vaø baûo veä coäng ñoàng chuùng ta khoûi nhöõng taùc ñoäng thaûm khoác cuûa bieán ñoåi khí haäu": ñaây laø moät phaàn cuûa noäi dung lôøi keâu goïi chung ñöôïc loan ñi töø caùc nhaø khoa hoïc vaø laõnh ñaïo toân giaùo Hoa Kyø. Hoï laøm ñieàu naøy vì ñöôïc thuùc ñaåy bôûi cuoäc khuûng hoaûng khí haäu, hoï nhaän ñònh "tình traïng baát ñoäng, khoâng hoaït ñoäng treân laõnh vöïc moâi tröôøng, khoâng hôïp lyù veà maët khoa hoïc vaø veà maët ñaïo ñöùc khoâng theå beânh vöïc".
Lôøi keâu goïi chung baûo veä moâi tröôøng ñaõ ñöôïc kyù bôûi hôn naêm traêm laõnh ñaïo cuûa theá giôùi khoa hoïc vaø nhieàu nhaø laõnh ñaïo Kitoâ , Do Thaùi vaø Hoài giaùo ôû Massachusetts; vaên baûn ñaõ ñöôïc trình trong nhöõng ngaøy gaàn ñaây ôû Boston. ÔÛ vò trí haøng ñaàu, trong soá nhöõng ngöôøi uûng hoä, coù Ñöùc Hoàng y Sean Patrick O'Malley,Toång giaùm muïc cuûa Boston, ngöôøi ñaõ toå chöùc cuoäc gaëp vôùi caùc nhaø baùo trong trung taâm muïc vuï cuûa giaùo phaän. Ñaây laø moät trong nhöõng nôi bieåu töôïng cuûa söï taùn thaønh chieán dòch veà bieán ñoåi khí haäu, vaøo cuoái muøa heø tôùi, noù seõ thieát laäp moät heä thoáng nhaø maùy naêng löôïng maët trôøi megawatt, cung caáp naêng löôïng cho hôn moät traêm ngoâi nhaø vaø haøng naêm buø ñaép 17 nghìn taán khí thaûi carbon dioxide.
Caùc nhaø laõnh ñaïo tieáp tuïc tuyeân boá: "Chuùng ta ñang ñoái dieän vôùi tình traïng khaån caáp sinh thaùi vaø ñaïo ñöùc coù aûnh höôûng ñeán taát caû caùc khía caïnh khaùc cuûa cuoäc soáng chung cuûa chuùng ta vaø ñieàu naøy ñoøi hoûi chuùng ta laøm vieäc cuøng nhau ñeå baûo veä ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta. Tieåu bang Massachusetts coù moät lòch söû laõnh ñaïo ôû taàm möùc quoác gia trong laõnh vöïc khoa hoïc, coâng ngheä vaø chính saùch coâng vaø baây giôø chuùng ta coù cô hoäi vaø nghóa vuï trôû thaønh ngöôøi laõnh ñaïo trong vieäc baûo veä ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta, chuùng ta ñöôïc keâu goïi laø ngoïn haûi ñaêng cho quoác gia vaø theá giôùi, vaãn coøn thôøi gian ñeå haønh ñoäng vaø cô hoäi ñoù laø baây giôø". Trong lôøi keâu goïi, caùc nhaø laõnh ñaõo yeâu caàu caùc chính trò gia giaûi quyeát moät caùch hieäu quaû "cuoäc khuûng hoaûng khí haäu moät caùch taùo baïo vaø caáp thieát".
Naêm 2008, Massachusetts ñaõ pheâ chuaån Ñaïo luaät Global Warming Solutions, yeâu caàu giaûm phaùt thaûi khí nhaø kính ôû taát caû caùc lónh vöïc xuoáng 25% vaøo naêm 2020 so vôùi naêm 1990 vaø ít nhaát 80% ñeán naêm 2050. Philip Duffy, chuû tòch vaø giaùm ñoác ñieàu haønh Woods Hole Research Center, moät trong nhöõng phoøng thí nghieäm haøng ñaàu theá giôùi veà nghieân cöùu khí haäu, ñaëc bieät quan taâm veà söï noùng leân toaøn caàu noùi: "Caùc nhaø khoa hoïc vaø laõnh ñaïo toân giaùo, nhöõng ngöôøi thöôøng tieáp caän moïi ñieàu vôùi theá giôùi quan khaùc nhau, hoï cuøng nhau quan taâm ñeán vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu, ñieàu naøy cho thaáy taàm quan troïng maø hoï ñaõ ñoùng goùp". Veà vaán ñeà naøy, caùc hoïc giaû ñaõ baøy toû lo ngaïi veà nhöõng thay ñoåi ñoät ngoät khí haäu cuõng coù theå laøm giaûm ngaønh coâng nghieäp ñaùnh caù phaùt trieån maïnh ôû Hoa Kyø.
Cuõng lieân quan ñeán moâi tröôøng; Chileâ ñaõ trôû thaønh quoác gia chaâu Myõ Latinh ñaàu tieân thieát laäp leänh caám quoác gia ñoái vôùi baát kyø loaïi bao nhöïa naøo trong thöông maïi. Döï luaät ñaõ ñöôïc Haï vieän Chileâ ñaõ thoâng qua vaøo ngaøy 01 thaùng 6 naêm 2018 vaø noù seõ ñöôïc chuyeån ñeán chính phuû ñeå ban haønh. OÂng Marcela Cubillos, Boä tröôûng moâi tröôøng Chile cho bieát "Chuùng toâi tin chaéc raèng bôø bieån cuûa chuùng toâi yeâu caàu chuùng toâi phaûi laø nhöõng nhaø laõnh ñaïo trong vieäc laøm saïch caùc ñaïi döông". Theo baùo chí ñòa phöông giaûi thích, traùch nhieäm ñaûm baûo tuaân thuû phaùp luaät ñaõ ñöôïc giao cho caùc ñoâ thò, coù theå aùp duïng tieàn phaït leân ñeán 237 nghìn peso (khoaûng 322 euro) cho moãi tuùi nhöïa ñöôïc ñöa ra thò tröôøng. Caùc hình phaït do phaùp luaät aán ñònh seõ ñöôïc aùp duïng bôûi toøa aùn caûnh saùt ñòa phöông. Caùc thöông nhaân seõ coù saùu thaùng ñeå loaïi boû tuùi nhöïa khoûi hoaït ñoäng thöông maïi cuûa hoï, trong khi caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa seõ coù thôøi gian hai naêm. (L'Osservatore Romano 03-6-2018)
Ngoïc Yeán
(Vatican News)