Newman vaø yù nghóa cuûa thôøi gian
trong khi chôø ñôïi Ñöùc Kitoâ trôû laïi
Newman vaø yù nghóa cuûa thôøi gian trong khi chôø ñôïi Ñöùc Kitoâ trôû laïi.
Roma (L'Osservatore Romano 21-02-2018; Vat. 1-03-2018) - Trong moät baøi giaûng raát noåi tieáng veà ñeà taøi Thaàn hoïc Ñöùc Hoàng Y John Henry Newman noùi: "Moät naêm môùi môû ra cho chuùng ta; noù noùi vôùi nhöõng ai bieát suy nghó vaø laéng nghe vôùi ñoâi tai thöùc tænh trong khi chôø ñôïi Ñaáng Kitoâ ñeán; raèng naêm cuõ ñaõ qua, ñaõ cheát, baây giôø ñang naèm trong ngoâi moä cuûa quaù khöù. Nhöng noù khoâng bò huûy boû hay queân ñi, noù vaãn ñöôïc ghi nhaän trong caùi nhìn toaøn tri cuûa Thieân Chuùa".
Veà söù meänh cuûa nhaø truyeàn giaùo, Ñöùc Hoàng Y Newman khaúng ñònh: "Taát caû caùc hoaït ñoäng cuûa nhaø truyeàn giaùo ñeàu höôùng ñeán vieäc nhaéc nhôû raèng thôøi gian thì ngaén nguûi, caùi cheát thì ñöông nhieân vaø söï vónh cöûu thì laâu daøi". Vôùi lôøi khaúng ñònh naøy, Ñöùc Hoàng Y Newman khoâng coù yù laøm giaûm traùch nhieäm cuûa Kitoâ höõu ñoái vôùi theá giôùi, nhöng muoán thu huùt söï chuù yù ñeán caùc giaù trò vónh cöûu vaø ghi nhôù söï mau qua cuûa moïi thöù thuoäc thôøi gian maø khoâng bò caûn trôû trong "ngoâi moä cuûa quaù khöù".
Khoâng ít laàn chuùng ta suy nghóa veà söï ngaén nguûi cuûa thôøi gian cuøng nhöõng phieàn haø cuûa ñaëc tính naøy mang laïi. Söï mau qua cuûa thôøi gian vaø caùi cheát, caû hai ñöôïc xem laø nguyeân nhaân gaây phieàn nhieãu cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Ñoái vôùi Newman, traùi laïi, khi ñoái dieän vôùi yù töôûng cuûa caùi cheát, con ngöôøi töï nhieân khoâng muoán noùi ñeán, nhöng thöïc ra noù coù giaù trò vaø höõu ích. Trong moät baøi thuyeát trình veà thôøi gian, Newman ñaõ mieâu taû khi con ngöôøi chöùng kieán caùi cheát, tröïc giaùc seõ caûm nhaän ñöôïc yù nghóa cuûa thôøi gian ñöôïc ban cho: "Ñieàu voâ cuøng quan troïng laø giaù trò cuûa thôøi gian, baây giôø khoâng coøn laø cuûa con ngöôøi nöõa. Ngay caû khi ngöôøi ta coøn phaûi chôø ñôïi Ñaáng Kitoâ trong nhieàu theá kyû".
Trong ñöùc tin, Newman khoâng chæ noùi tính mau qua cuûa thôøi gian, maø hôn theá nöõa, thôøi gian ñöôïc quy höôùng veà Ñöùc Kitoâ vaø traøn ñaày bôûi Ñöùc Kitoâ; Ñöùc Kitoâ laø trung taâm cuûa thôøi gian, Ngaøi hoaøn thaønh vaø ñem laïi cho noù moät yù nghóa trong söï nhaäp theå cuûa chính Ngaøi. Qua maàu nhieäm nhaäp theå, chuùng ta nhaän thaáy ñöôïc thaàn tính cuûa Thieân Chuùa vaø söï hieän dieän cuûa Ngaøi "khi chöa coù thôøi gian", vaø laøm chöùng veà söï xuaát hieän cuûa Ngaøi trong thôøi gian "trong theá giôùi naøy" ñeå giaûi thoaùt chuùng ta ra khoûi naám moà vaø môû caùnh cöûa cho cuoäc soáng vónh cöûu.
Chuùa Kitoâ laø söï khôûi ñaàu vaø keát thuùc cuûa thôøi gian. Ngaøi ñem laïi cho thôøi gian, moãi khoaûnh khaéc moät giaù trò vónh cöûu. Thôøi gian sau Ñöùc Kitoâ laø thôøi kyø aân suûng, traøn ñaày söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Kitoâ ñaõ trôû veà cung loøng cuûa Chuùa Cha nhöng vaãn coøn ôû vôùi thôøi gian, hieän dieän trong thôøi gian. Trong aân suûng Ngaøi laøm cho chuùng ta ñöôïc tham döï vaøo coõi soáng ñôøi ñôøi. Qua Giaùo hoäi, cuøng caùc Bí tích, chuùng ta soáng trong söï hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ: Taát caû nhöõng gì Giaùo Hoäi cöû haønh qua linh muïc, thöøa taùc vieân thì chính Ñöùc Kitoâ ñang cöû haønh: khi caùc ngaøi röûa toäi, Ñöùc Kitoâ röûa toäi, khi caùc ngaøi chuùc laønh, Ñöùc Kitoâ chuùc laønh. Ngaøi ôû trong taát caû hoaït ñoäng cuûa Giaùo Hoäi Ngaøi.
Maàu nhieäm Nhaäp theå cuûa Con Thieân Chuùa khoâng phaûi laø caùi gì thuoäc veà quaù khöù. Chuùa soáng trong Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi vaø Giaùo Hoäi trong Ngöôøi. Ngaøi laø ñaù taûng hy voïng cuûa chuùng ta cho töông lai. Laø Kitoâ höõu chuùng ta ñöôïc môøi goïi söû duïng aân suûng trong moïi khoaûng khaéc. Thôøi gian khoâng döøng laïi cho baát cöù ai; tieán tôùi vaø ñi qua, neáu chuùng ta khoâng naém baét ngay laäp töùc, ñieàu naøy seõ bò maát.
Chuùa Kitoâ gioáng nhö moät löõ khaùch höôùng tröïc tieáp veà trôøi cao; Ngaøi tieáp tuïc cuoäc haønh trình cuûa mình maø khoâng quay laïi ñaøng sau. Ngaøi ñi doïc theo hoà Galilea, (Mt 4, 18), Ngaøi ñi qua vaø môøi goïi, khoâng döøng laïi. Con ngöôøi phaûi ñaùp laïi lôøi môøi goïi naøy, neáu con ngöôøi ñeå noù vöôït qua, lôøi môøi goïi ñöôïc göûi tôùi nhöõng ngöôøi khaùc. Chuùa ban aân suûng theo thôøi gian, nhöng khoâng cho thôøi gian voâ haïn ñeå ñaùp öùng aân suûng. Ngaøi muoán chuùng ta ñoùn nhaän aân suûng trong thôøi gian maø noù ñöôïc ban cho chuùng ta.
Trong cuoäc soáng naøy, chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå ñöôïc ñoåi môùi nhôø aân suûng cuûa Chuùa Kitoâ, tieáp nhaän noù moät caùch quaûng ñaïi vôùi moät tinh thaàn ñöùc tin vaø saün saøng ñeå hoaùn caûi lieân tuïc. ÔÛ ñaây treân maët ñaát naøy, cuoäc soáng ñang thay ñoåi vaø söï hoaøn haûo laø keát quaû cuûa nhieàu bieán ñoåi. Cuoäc soáng trong chaân lyù cuûa Chuùa Kitoâ laø moät cuoäc soáng thaùnh thieän, cho caùc tín höõu vaø Giaùo Hoäi moät söï hieän dieän ñeïp vaø thu huùt. Moät cuoäc soáng nhö theá khoâng bao goàm nhöõng ñieàu phi thöôøng, maø laø trong vieäc hoaøn thaønh trung tín nhöõng coâng vieäc haøng ngaøy.
Vôùi söï ñôn giaûn tuyeät vôøi Newman vieát trong caùi nhìn cuûa ngöôøi ñaõ ñöôïc traûi nghieäm: "Neáu baïn hoûi toâi nhöõng gì baïn phaûi laøm ñeå hoaøn thieän, toâi seõ traû lôøi baïn: ñöøng naèm treân giöôøng, sau khi nghe ñoàng hoà baùo thöùc phaûi troãi daäy ngay; höôùng nhöõng suy nghó ñaàu tieân cuûa baïn ñeán Thieân Chuùa; haõy thaêm vieáng Chuùa Gieâsus trong Bí tích; sieâng naêng chieâm nieäm kinh Truyeàn tin; söû duïng thöùc aên, thöùc uoáng vì vinh quang cuûa Chuùa; ñoïc kinh Maân Coâi; haõy xua ñuoåi nhöõng yù nghó xaáu; haõy suy nieäm vaøo buoåi toái vôùi loøng suøng kính; xeùt mình haøng ngaøy; vaø roài ñi nguû, vaø baïn ñaõ hoaøn haûo roài ñaáy.
Newman trôû laïi vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo (1845) ngay khi trong quaù trình nghieân cöùu veà söï phaùt trieån hoïc thuyeát Kitoâ Giaùo, Ngaøi nhaän ra raèng caùc hoïc thuyeát Coâng giaùo thôøi Trung Coå khoâng phaûi laø moät söï bieåu loä söï thoaùi hoùa, nhöng veà söï phaùt trieån ñích thöïc cuûa söï löu giöõ ñöùc tin ban ñaàu, Newman quyeát ñònh khoâng chaäm treã ñeå tieán tôùi keát hôïp vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo. (L'Osservatore Romano 21-02-2018).
Ngoïc Yeán
(Vatican News)