Caùc Phaät töû vaø nhöõng tín ñoà Hoài giaùo
tin töôûng ngöôøi Coâng giaùo coù theå tìm ñöôïc
con ñöôøng hoaø giaûi cho ñaát nöôùc Myanmar
Ñöùc hoàng y Charles Maung Bo (Yangon): "Caùc Phaät töû vaø nhöõng tín ñoà Hoài giaùo tin töôûng ngöôøi Coâng giaùo chuùng toâi coù theå tìm ñöôïc con ñöôøng hoaø giaûi cho ñaát nöôùc Myanmar".
Yangon (WHÑ 27-11-2017) - Ngay tröôùc luùc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaùp xuoáng phi tröôøng Yangon, thuû ñoâ Myanmar, vaøo tröa thöù Hai 27 thaùng 11 naêm 2017, môû ñaàu chuyeán toâng du Myanmar vaø Bangladesh, phoùng vieân baùo La-Croix (Phaùp) ñaõ thöïc hieän cuoäc phoûng vaán Ñöùc hoàng y Charles Maung Bo, Toång giaùm muïc Yangon.
Ñöùc hoàng y ñaõ traû lôøi caùc caâu hoûi do nhaø baùo Jean Dauffray (La-Croix) ñaët ra cho ngaøi veà hieän tình taïi Myamar.
Baøi phoûng vaán ñaõ ñöôïc ñaêng taûi treân baùo La-Croix chæ ít giôø tröôùc luùc phi cô chôû Ñöùc Thaùnh Cha ñaùp xuoáng phi tröôøng Yangon.
Trong lôøi giôùi thieäu baøi phoûng vaán, Jean Dauffray goïi Ñöùc hoàng y laø "moät khuoân maët lôùn cuûa loøng khoan dung".
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi traû lôøi phoûng vaán cuûa Ñöùc hoàng y Charles Maung Bo.
* * *
La Croix: Maëc duø baø Aung San Suu Kyi ñaõ naém quyeàn töø moät naêm röôõi nay, nhöng nhieàu cuoäc xung ñoät saéc toäc vaø toân giaùo ñaõ gaây xaùo ñoäng ñaát nöôùc Myanmar. Giaùo hoäi ñaõ laøm gì ñeå giuùp giaûi quyeát nhöõng xung ñoät naøy?
Ñöùc hoàng y Charles Bo: Chuùng toâi ñaõ daønh troïn naêm 2017 cho vieäc tìm kieám hoaø bình. Trong caùc baøi giaûng, chuùng toâi nhaán maïnh caàn phaûi chaám döùt caùc cuoäc xung ñoät. Taïi caùc giaùo xöù treân toaøn ñaát nöôùc Myanmar, vaøo ngaøy thöù Saùu, chuùng toâi caàu nguyeän cho hoaø bình.
Toâi ñaõ ñeà nghò baø Coá vaán quoác gia (Aung San Suu Kyi) boå nhieäm caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo giuùp vaøo vieäc xaây döïng hoaø bình. Nhöng baø khoâng muoán. Baø sôï caùc nhaø höõu traùch toân giaùo can thieäp saâu vaøo chính trò. Baø nghi ngaïi theá naøo ñoù ñoái vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo.
Khoâng gioáng ngöôøi Coâng giaùo chuùng toâi, caùc Phaät töû, caùc tín ñoà Hoài giaùo vaø caùc tín höõu Kitoâ khaùc ñeàu khoâng coù ngöôøi laõnh ñaïo coù theå leân tieáng noùi nhaân danh coäng ñoàng cuûa mình. Thaät beá taéc. Baø Aung San Suu Kyi cuõng mong toâi ñöøng gaùnh vaùc traùch nhieäm gì trong caùc nhoùm xaõ hoäi daân söï.
- Ñöùc hoàng y coù lieân laïc vôùi quaân ñoäi khoâng?
+ Toâi ñaõ gaëp töôùng Min Aung Hlaing, tö leänh quaân ñoäi, vaøo thaùng Baûy, cuøng vôùi caùc giaùm muïc khaùc. Chuùng toâi ñaõ noùi chuyeän vôùi oâng trong moät giôø ñoàng hoà. Chuùng toâi ñeà nghò oâng haõy kieân nhaãn hôn vaø nhaân töø hôn vôùi caùc nhoùm saéc toäc. OÂng noùi chaúng coù lyù do gì khieán Myanmar laïi quay veà chính quyeàn quaân söï.
- Ñöùc hoàng y coù gaëp gôõ caùc nhoùm saéc toäc vuõ trang khoâng?
+ Chuùng toâi khoâng thöôøng gaëp hoï. Nhöng caùc nhoùm naøy tin töôûng Giaùo hoäi. Caùc Phaät töû vaø tín ñoà Hoài giaùo tin caäy chuùng toâi tìm ra con ñöôøng trung gian. Trong quaù khöù, coäng ñoàng chuùng toâi khoâng heà coù xung ñoät nghieâm troïng vôùi baát cöù coäng ñoàng naøo khaùc.
- Ñöùc hoàng y mong Ñöùc Thaùnh Cha noùi gì trong chuyeán toâng du cuûa ngaøi?
+ Chuùng toâi ñaõ trình leân Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ moät soá ñieåm suy tö. Chuùng toâi mong ngaøi seõ thuùc giuïc chính phuû ñi theo con ñöôøng daân chuû hoaù, uûng hoä hoaø ñaøm vaø goùp phaàn ñöa quaân ñoäi vaø taát caû caùc nhoùm saéc toäc vuõ trang ngoài vaøo baøn thöông thuyeát.
Cuï theå hôn, ngaøi coù theå noùi veà bang Arakan, veà söï trôï giuùp nhaân ñaïo, veà vieäc nhaäp quoác tòch ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñuû ñieàu kieän, veà caùc traïi maø ngöôøi Hoài giaùo ôû Arakan bò canh giöõ nhö ôû tuø, vaø söï caàn thieát phaûi ñoùng cöûa caùc traïi naøy. Hôn nöõa, cuoäc chieán taïi bang cuûa ngöôøi Kachin ôû mieàn Baéc ñaát nöôùc ñaõ dieãn ra hôn 50 naêm roài. Vieäc naøy ngaøi cuõng caàn noùi ñeán.
- Moãi saùu thaùng, chính quyeàn, quaân ñoäi, caùc nhoùm saéc toäc vuõ trang vaø caùc ñaûng phaùi chính trò laïi quy tuï hoaø ñaøm vôùi nhau. Nhöng nhöõng cuoäc thöông thuyeát hoaø bình döôøng nhö khoâng tieán trieån. Phöông caùch cuûa baø Aung San Suu Kyi coù ñuùng chaêng?
+ Toâi ñaõ döï caùc cuoäc thaûo luaän trong laàn hoïp cuoái cuûa hoaø ñaøm vôùi tö caùch quan saùt vieân. Duø baø Aung San Suu Kyi coù ñöa ra saùng kieán, cuõng khoâng thuùc ñaåy nhanh ñöôïc. Caùc nhoùm saéc toäc khoâng kyù hieäp öôùc ngöøng baén 2015 khoâng coù vai troø trong hoäi nghò naøy. Khi khoâng ñöôïc ñoái xöû bình ñaúng vôùi nhöõng beân tham gia kyù keát, hoï cuõng seõ khoâng coù tieáng noùi trong tieán trình hoaø giaûi. Phaûi ñöa hoï vaøo nhöõng cuoäc thöông thuyeát naøy.
- Ñöùc hoàng y saün saøng laøm moät nhaø trung gian hoaø giaûi chöù?
+ Taát nhieân toâi muoán. Nhöng coù leõ toâi khoâng phaûi laø moät chuyeân gia taøi gioûi ñoái vôùi coâng vieäc naøy. Roài laïi coøn nhieàu caêng thaúng taïi bang Arakan. Coù leõ ñaây chöa phaûi laø thôøi ñieåm thích hôïp.
Jean Dauffray (La-Croix) thöïc hieän taïi Yangon
Thaønh Thi chuyeån ngöõ