Kyù giaû laøm vieäc
cho ñaøi truyeàn hình Kurdistan TV
ñaõ bò saùt haïi taïi tö gia
Kyù giaû laøm vieäc cho ñaøi truyeàn hình Kurdistan TV ñaõ bò saùt haïi taïi tö gia.
Daqouq, Kurdistan (Vat. 7-11-2017) - Hoâm 30 thaùng 10 naêm 2017, kyù giaû Arkan Charif, 54 tuoåi ngöôøi Kurde laøm vieäc cho ñaøi truyeàn hình Kurdistan TV ñaõ bò saùt haïi taïi tö gia ôû Daqouq, caùch Kirkuk 45 caây soá veà höôùng Nam, bôûi 4 ngöôøi vuõ trang ñoät nhaäp nhaø rieâng cuûa oâng vaø ñaâm cheát oâng baèng dao.
Ñaøi truyeàn hình Kurdistan TV ñi theo khuynh höôùng phoø toång thoáng Massoud Barzani, ngöôøi ñaõ ñöùng ra ñoøi hoûi töï trò cho vuøng Kurdistan Irak. Hoâm Chuùa nhaät 29 thaùng 10 naêm 2017, toång thoáng Barzani tuyeân boá laø seõ khoâng coøn laøm toång thoáng sau ngaøy 01 thaùng 11 naêm 2017 nöõa bôûi vì ñaõ thaát baïi trong noã löïc ñoøi hoûi töï trò cho vuøng Kurdistan vaø ñaõ ñi ñeán choã maát gaàn heát nhöõng laõnh thoå maø ngöôøi Kurde tranh daønh vôùi chính quyeàn Baghdad cho ñeán nay.
Caùch ñaây hai tuaàn, daân quaân Kurdes ñaõ ñeå maát tænh Kirkuk voán laø laõnh thoå saûn xuaát nhieàu daàu hoûa vaøo tay quaân ñoäi chính quyeàn Irak. Töø luùc aáy, caùc phöông tieän truyeàn thoâng Kurde toá caùo caùc löïc löôïng baùn quaân söï cuûa Hachd al Chaabi, ña soá thuoäc heä phaùi Chiit, phaïm toäi ñaøn aùp baùch haïi caùc thöôøng daân ngöôøi Kurde taïi ñaây.
Ñaây laø vuï gieát haïi kyù giaû môùi nhaát, cuøng vôùi vuï aùm saùt nöõ kyù giaû Daphne, ngöôøi Malta, vaøi ngaøy tröôùc ñoù. Ngaøy 27 thaùng 10 naêm 2017, toå chöùc UNESCO thuoäc Lieân Hieäp Quoác cho bieát raèng theo tin töùc do caùc nöôùc thaønh vieân cung caáp, 90% toång soá caùc vuï saùt haïi kyù giaû thöôøng khoâng tìm ra thuû phaïm vaø chæ coù khoaûng 8% caùc vuï saùt haïi naøy laø ñöôïc ñöa ra aùnh saùng vaø thuû phaïm bò keát aùn.
Baø Irina Bokova, toång giaùm ñoác UNESCO nhaän ñònh: Coâng lyù laø hoøn ñaù taûng goùc töôøng cuûa moïi xaõ hoäi töï do. Neàn coâng lyù ngaên chaën taát caû nhöõng ai muoán ñe doïa quyeàn töï do ngoân luaän vaø cuûng coá nhöõng ngöôøi muoán baûo veä noù. Chính vì theá, söï baát coâng khoâng tìm ra thuû phaïm caùc vuï saùt haïi kyù giaû gaây toån haïi cho moïi xaõ hoäi lieân heä.
Trong thôøi gian töø 2006 ñeán 2016, UNESCO ñaõ leân aùn 930 vuï saùt haïi caùc kyù giaû. Treân toång soá naøy, coù ñeán 102 kyù giaû bò gieát chæ trong naêm 2016, theo baùo caùo cuûa toå chöùc naøy veà "Caùc khuynh höôùng theá giôùi trong laõnh vöïc quyeàn töï do ngoân luaän vaø phaùt trieån truyeàn thoâng ñaïi chuùng." Ña soá caùc kyù giaû bò gieát trong naêm 2016 thuoäc veà caùc ngaønh truyeàn thoâng ñòa phöông. 50% caùc tröôøng hôïp naøy xaûy ra taïi nhöõng nöôùc khoâng coù chieán tranh. Hoài naêm tröôùc ñoù 2015, con soá naøy laø 47%. Tyû leä caùc nöõ kyù giaû bò saùt haïi taêng gaáp ñoâi töø 5% hoài naêm 2006 leân 10% naêm 2016.
Trong khuoân khoå caùc noã löïc baûo ñaûm an ninh keùo daøi cho caùc kyù giaû, ñoàng thôøi giaûi quyeát vaán ñeà saùt haïi kyù giaû maø khoâng bò tröøng phaït naêm 2017, UNESCO ñaõ keâu goïi 62 quoác gia thaønh vieân coù nhöõng tröôøng hôïp baïo haønh kyù giaû vaãn chöa ñöôïc laøm saùng toû haõy cung caáp tin töùc veà cuoäc ñieàu tra hieän nay. Trong soá 62 quoác gia naøy, coù 46 nöôùc traû lôøi. Nhaân ngaøy theá giôùi choáng hieän töôïng baïo haønh kyù giaû maø khoâng bò tröøng trò 02 thaùng 11 naêm 2017, Lieân Hieäp Quoác cho bieát trong naêm 2017 ñaõ coù hôn 30 kyù giaû bò taán coâng vaø keâu goïi toaøn theá giôùi chaám döùt teä naïn naøy.
Mai Anh
(Radio Vatican)