Sô Mary Kenneth Keller
nhaø nghieân cöùu tin hoïc vaø maùy tính noåi tieáng
Sô Mary Kenneth Keller, nhaø nghieân cöùu tin hoïc vaø maùy tính noåi tieáng.
Iowa (Aleteia 10-08-2017; Vat. 12-09-2017) - Ngaøy nay, ngaønh tin hoïc vaø maùy vi tính döôøng nhö laø thöù khoâng theå thieáu trong theá giôùi chuùng ta vaø ñoùng vai troø quan troïng trong nhieàu lónh vöïc khoa hoïc vaø sinh hoaït cuûa cuoäc soáng con ngöôøi. Coù moät nöõ tu ñaõ ñoùng goùp vai troø khoâng nhoû vaøo söï phaùt trieån cuûa ngaønh tin hoïc vaø maùy tính trong nhöõng ngaøy ñaàu cuûa ngaønh coâng ngheä naøy. Ñoù laø sô Mary Kenneth Keller.
Keller sinh taïi Cleveland, tieåu bang Ohio naêm 1913. Sau khi hoaøn thaønh trung hoïc ôû tröôøng caùc nöõ tu Baùc aùi, naêm 1932, Keller gia nhaäp doøng caùc nöõ tu Baùc aùi Ñöùc Trinh nöõ Maria taïi Dubuque, tieåu bang Iowa. Ñaây laø moät hoäi doøng ñöôïc thaønh laäp vaøo nhöõng naêm 1800 taïi Ai len, nhöng hoaït ñoäng chính taïi Hoa kyø. Nhìn thaáy söï say meâ hoïc haønh cuûa Keller trong caùc moân caû nhaân vaên laãn khoa hoïc, nhaø doøng ñaõ boå nhieäm sô vaøo coâng vieäc daïy hoïc. 8 naêm sau ñoù, sau khi ñöôïc tuyeân khaán troïn ñôøi, sô Keller ñöôïc pheùp hoïc cao hoïc veà toaùn taïi ñaïi hoïc De Paul ôû Chicago. Chính nôi ñaây, cuoäc gaëp gôõ vôùi maùy tính ñaõ thay ñoåi cuoäc soáng cuûa sô; sô Keller say meâ vôùi ngaønh coâng ngheä thoâng tin coøn môùi meû luùc baáy giôø.
Trong thôøi gian theo hoïc, sô Keller cuõng hoïc moät soá hoïc kyø taïi caùc tröôøng khaùc nhö ñaïi hoïc Dartmouth ôû New Hampshire. Ñaïi hoïc naøy ñaõ daønh cho sô moät soá ñaëc bieät, nhôø theá sô laø phuï nöõ ñaàu tieân ñöôïc nhaän vaøo laøm vieäc taïi trung taâm tin hoïc vaø ñoùng goùp vaøo vieäc phaùt trieån ngoân ngöõ laäp trình BASIC, laø ngoân ngöõ caên baûn cho caùc theá heä ñaàu tieân cuûa caùc laäp trình vieân vaø giuùp cho söï phaùt trieån maùy tính caù nhaân vaøi naêm sau ñoù. Vì laø thôøi tröôùc coâng ñoàng chung Vatican, sô Keller vaøo phoøng thí nghieäm vôùi tu phuïc coù chieác khaên luùp nhö thaáy trong phim Sister Act vaø ñöôïc caùc ñoàng nghieäp, nhöõng ngöôøi thöôøng trao ñoåi baèng ngoân ngöõ kyõ thuaät, kính troïng.
Naêm 1964, sô Mary Kenneth Keller trôû thaønh ngöôøi ñaàu tieân taïi Hoa kyø ñaït hoïc vò tieán só ngaønh tin hoïc ôû ñaïi hoïc Wisconsin-Madison. Sau ñoù sô ñöôïc môøi laøm giaùo sö taïi ñaïi hoïc Clarke, moät ñaïi hoïc Coâng giaùo ôû Dubuque, tieåu bang Iowa; sô ñaõ laäp ngaønh tin hoïc taïi ñaây vaø laøm tröôûng khoa trong 20 naêm trôøi. Sô Keller ñöôïc meänh danh laø "computer cuûa ñaïi hoïc Clark". Caùc hoïc sinh cuõ cuûa sô nhôù veà sô nhö moät ngöôøi ít noùi, nghieâm khaéc, nhöng laïi nhieät tình heát mình khi daïy doã. Sô trôû thaønh ngöôøi coù uy tín vaø laø ñieåm tham chieáu cho nhöõng ngöôøi quan taâm veà tin hoïc. Trong cuoäc ñôøi hoaït ñoäng khoa hoïc, sô Keller ñaõ giaùm saùt vieäc xaây döïng moät soá chöông trình maùy tính, moät trong nhöõng chöông trình naøy cho pheùp caùc sinh vieân khoa Hoùa cuûa ñaïi hoïc Clarke thöû nghieäm caùch moâ phoûng.
Sô Keller ñaõ laø moät trong nhöõng ngöôøi ñaàu tieân uûng hoä caùc phuï nöõ tham gia nhieàu hôn vaøo vieäc hoïc hoûi nghieân cöùu maùy vi tính. Sô cuõng daïy caùc hoïc sinh lôùn tuoåi, nhö caùc baø meï, nhöõng ngöøoi coù theå mang caùc con coøn nhoû cuûa mình ñeán lôùp. Sô laø ngöôøi ñaõ döï baùo veà theá kyû cuûa internet khi noùi: "Chuùng toâi ñang thöû nghieäm, trong nhieàu ñieàu, söï buøng noå cuûa thoâng tin vaø hieån nhieân laø tin töùc seõ khoâng höõu duïng neáu khoâng coù saün." Sô cuõng noùi tröôùc veà taàm quan trroïng cuûa vieäc caàn coù caùc maùy tính trong vieäc tìm toøi nghieân cöùu vaø khaúng ñònh raèng khaû naêng hoài phuïc nhanh choùng caùc thoâng tin cuûa maùy tính seõ bieán chuùng trong "caùc thö vieän trong töông lai." Sô Keller qua ñôøi ngaøy 10 thaùng 1 naêm 1985, thoï 72 tuoåi. Tröôøng ñaïi hoïc nôi sô ñaõ töøng daïy, ngaøy nay trôû thaønh trung taâm tin hoïc Keller vaø cung caáp hoïc boång vôùi teân cuûa sô cho caùc hoïc sinh ngaønh tin hoïc naêm thöù nhaát.
Khoâng chæ laø moät nhaø khoa hoïc noåi tieáng, sô Keller coøn laø moät nöõ tu göông maãu, chieâm nieäm veà maàu nhieäm Chuùa Ba ngoâi. Trong cuoäc ñôøi sô luoân tìm kieám thaùnh yù Thieân Chuùa, ñieàu ñaõ ñöôïc theå hieän trong caùc ghi cheùp cuûa sô. Sô ñaõ vieát raèng computer giuùp cho sô thöïc haønh hai nhaân ñöùc: thöù nhaát laø khieâm nhöôøng, vì caùc sai loãi khoâng phaûi laø cuûa maùy tính nhöng laø cuûa ngöôøi laäp trình, vaø thöù hai laø söï kieân nhaãn. Ôn goïi phuïc vuï cuûa sô ñöôïc trung thaønh cho ñeán cuøng. Naêm 1983, ngay caû khi bò ung thö vaø nghæ döôõng ôû Pensylvania, sô mang theo moät maùy tính caù nhaân vaø toå chöùc lôùp hoïc cho caùc beänh nhaân. Vôùi chieác maùy tính, sô coøn giuùp nhaø höu döôõng saép xeáp caùc böõa aên, theo doõi nhu caàu aên kieâng cuûa beänh nhaân vaø caùc loaïi thuoác hoï phaûi duøng. Sô chæ ngöøng hoaït ñoäng khi côn ñau khoâng cho pheùp sô laøm vieäc theâm. (Aleteia 10/08/2017)
Hoàng Thuûy
(Radio Vatican)