Malta hôïp phaùp hoaù
"hoân nhaân ñoàng giôùi"
Malta hôïp phaùp hoaù "hoân nhaân ñoàng giôùi".
Malta (WHÑ 15-07-2017) - "Hoân nhaân, duø luaät phaùp coù noùi gì ñi nöõa, vaãn cöù laø moät keát hôïp vónh vieãn, rieâng cho moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ", ñoù laø khaúng ñònh cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Scicluna, ñeå phaûn ñoái luaät "hoân nhaân ñoàng giôùi" cuûa Malta.
Coäng hoaø Malta, moät ñaûo quoác ôû Nam AÂu thuoäc vuøng Ñòa Trung Haûi, coù 98% daân soá laø Coâng giaùo Roma, ñaõ thoâng qua luaät "hoân nhaân ñoàng giôùi" vôùi 66 phieáu thuaän vaø 1 phieáu choáng trong cuoäc boû phieáu dieãn ra hoâm thöù Tö 12 thaùng Baûy naêm 2017. Caû hai ñaûng ñoái laäp ñeàu uûng hoä döï luaät naøy.
Ñaây laø keát quaû cuûa lôøi höùa cuûa chính phuû Malta (thuoäc Ñaûng Lao ñoäng) sau khi hoï giaønh ñöôïc nhieäm kyø thöù hai vaøo thaùng tröôùc: luaät "hoân nhaân ñoàng giôùi" seõ laø luaät ñaàu tieân cuûa chính phuû môùi.
Daân bieåu ñaõ boû phieáu choáng, oâng Edwin Vassallo, noùi ñaây laø moät luaät "khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc veà phöông dieän luaân lyù", vaø oâng baøy toû: "Laø moät nhaø chính trò Kitoâ giaùo, toâi khoâng theå ñeå löông taâm cuûa mình ôû ngoaøi cöûa".
Muïc ñích cuûa luaät "hoân nhaân ñoàng giôùi", ñöôïc Boä tröôûng Boä Bình ñaúng Helena Dalli giaûi thích laø "hieän ñaïi hoaù thieát cheá hoân nhaân", ñeå môû roäng cho taát caû caùc caëp ñoâi tröôûng thaønh.
Thuû töôùng Joseph Muscat cuûa Malta noùi raèng seõ laø "phaân bieät ñoái xöû" neáu coù luaät rieâng cho hoân nhaân khaùc giôùi vaø hoân nhaân ñoàng giôùi.
Trong nhöõng ñieåm söûa ñoåi ñoái vôùi caùc luaät hieän haønh coù vieäc loaïi boû kieåu noùi "choàng vaø vôï". Thay vaøo ñoù, ngöôøi ta duøng töø "ngöôøi phoái ngaãu", mang tính trung laäp veà giôùi, cho taát caû caùc tröôøng hôïp.
Luaät cuõng ñoøi loaïi boû caùc töø "cha" vaø "meï" vaø thay baèng "parent" (coù nghóa laø cha hoaëc meï). Caùc caëp ñoàng tính nöõ coù con nhôø can thieäp cuûa y khoa ñöôïc phaân bieät baèng caùc töø "ngöôøi sinh ra" vaø "ngöôøi parent khaùc".
Nhöõng thay ñoåi khaùc lieân quan ñeán hoân nhaân khaùc giôùi: "teân thôøi con gaùi" ñöôïc thay baèng "teân hoï khi sinh ra", vaø ñoâi vôï choàng coù theå choïn teân naøo tuyø yù sau khi keát hoân, chaúng haïn, ngöôøi choàng coù theå laáy hoï cuûa vôï.
Vieäc thoâng qua döï luaät naøy laø baèng chöùng môùi nhaát veà söï thay ñoåi cuûa moät ñaûo quoác coù khoaûng 440,000 daân, töøng mang tính baûo thuû, nôi maø phaù thai vaãn coøn bò caám vaø ly dò môùi chæ ñöôïc pheùp töø naêm 2011. Ñeán naêm 2014, caùc caëp ñoâi ñoàng giôùi ñöôïc pheùp soáng chung theo kieåu "keát hôïp daân söï".
Naêm 2016, laàn ñaàu tieân soá vuï keát hoân chæ theo thuû tuïc daân söï ñaõ nhieàu hôn soá leã cöôùi ôû nhaø thôø.
Ñöùc cha Charles Scicluna, Toång giaùm muïc Malta, ñaõ leân tieáng choáng laïi luaät "hoân nhaân ñoàng giôùi", caên cöù vaøo quan ñieåm baát di dòch cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân laø söï keát hôïp giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ.
Trong moät baøi giaûng maáy ngaøy sau khi Quoác hoäi baét ñaàu thaûo luaän veà döï luaät, ngaøi noùi: "Toâi coù theå quyeát ñònh khoâng goïi quaû cam laø quaû cam nöõa, nhöng quaû cam vaãn cöù laø quaû cam. Theá thì hoân nhaân, duø luaät phaùp coù noùi gì ñi nöõa, vaãn cöù laø moät keát hôïp vónh vieãn, rieâng cho moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ".
Nhö vaäy, ñaûo quoác Malta trôû thaønh quoác gia thöù 24 treân theá giôùi cho pheùp "hoân nhaân ñoàng giôùi" vaø laø quoác gia thöù 15 trong Lieân minh chaâu AÂu hôïp phaùp hoaù luaät naøy. Tröôùc ñoù hai tuaàn, Quoác hoäi Ñöùc cuõng ñaõ thoâng qua luaät cho pheùp caùc caëp ñoàng giôùi keát hoân vôùi 393 phieáu thuaän so vôùi 226 phieáu choáng vaø 4 phieáu traéng. 13 quoác gia khaùc thuoäc Lieân minh chaâu AÂu ñaõ cho pheùp "hoân nhaân ñoàng giôùi": Na Uy, Thuïy Ñieån, Ñan Maïch, Phaàn Lan, Iceland, Haø Lan, Bæ, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Luxembourg, Phaùp, Anh (tröø Baéc Ireland) vaø Ireland.
Minh Ñöùc