Hieän töôïng duøng treû em
trong chieán cuoäc taïi Congo
ñang ngaøy caøng lan roäng
Hieän töôïng duøng treû em trong chieán cuoäc taïi Congo ñang ngaøy caøng lan roäng.
Roma (Corriere 30-03-2017; Vat. 5-04-2017) - Hoâm thöù naêm 30 thaùng 03 naêm 2017, nhaät baùo Ngöôøi ñöa tin chieàu (Corriere della Sera) xuaát baûn taïi Italia ñaõ cho ñaêng moät loaït phoùng söï töø Congo veà caùc treû em bò xung vaøo chieán cuoäc nôi ñaây. Phoùng söï naøy ñaõ ñöôïc toå chöùc Thieän nguyeän phuïc vuï theá giôùi goïi taét laø AVSI soaïn thaûo. Ñaây laø moät toå chöùc phi chính phuû cuûa Italia, töø daïo thaäp nieân 70 hoaït ñoäng taïi Phi chaâu vôùi söï taøi trôï cuûa Lieân Hieäp Quoác.
OÂng John Muhindokalemeko, ngöôøi phuï traùch vaán ñeà an ninh cuûa toå chöùc AVSI giaûi thích raèng, hieän töôïng duøng treû em trong chieán cuoäc taïi Congo ñang ngaøy caøng lan traøn roäng hôn. Treû em thöôøng laø nhöõng chieán binh raát ngoan ngaõn. Baûo gieát ngöôøi, caùc em gieát ngöôøi. Baûo baén, caùc em baén, khoâng thaéc maéc nghi ngôø hay hoûi han gì caû.
ÔÛ Congo, chuyeän xöû duïng treû em xaûy ra raát thöôøng, nhaát laø trong laõnh vöïc baûo veä laøng xoùm. Treû nam cuõng nhö treû nöõ. Nam thì caàm suùng baén gieát, coøn caùc treû nöõ thì bò bieán thaønh noâ leä tình duïc, thöôøng ñöôïc goïi laø Kubaka.
Chaúng haïn nhö Solange Zawadi, vöøa ñeán tuoåi tröôûng thaønh. Solange bò baét coùc naêm 15 tuoåi, bò cöôõng hieáp lieân tuïc vaø bò eùp buoäc vaän chuyeån suùng ñaïn hay ñoà vaät cöôùp ñöôïc haøng ngaøy, bò ñaët döôùi quyeàn xöû duïng cuûa "ñaïi uùy Sabambi", 45 tuoåi. OÂng naøy coù quyeàn sinh töû ñoái vôùi Solange, cho ñeán ngaøy coâ ñöôïc quaân ñoäi Lieân Hieäp Quoác giaûi thoaùt cuøng vôùi ñöùa con trai 3 tuoåi, sinh ra töø nhöõng laàn bò cöôõng hieáp.
Coøn Kadogo trong thoå ngöõ ñòa phöông, laø nhöõng chieán binh treû em. Taïi Congo, con soá treû em chieán binh naøy coù theå ñi töø 60 ngaøn ñeán 100 ngaøn, trong soá naøy 35% laø treû nöõ thuoäc khoaûng 400 nhoùm du kích vuõ trang hoaït ñoäng taïi laõnh thoå maïn Ñoâng baéc Kivi.
David, moät beù trai 9 tuoåi, bò baét coùc cuøng vôùi caû gia ñình hoài naêm 2013 taïi moät laøng ôû phía Baéc tænh Kivu cho bieát gia ñình em laø ngöôøi ki toâ. Vöøa khi bò nhoùm du kích ADF/Nalu, thuoäc khuynh höôùng thaùnh chieán hoài giaùo Jihad, baét coùc, caû nhaø bò ñöa vaøo moät ñeà thôø hoài giaùo sô saøi laøm baèng goã vaø laù röøng ñeå hoïc kinh Coran hoài giaùo. Ai khoâng chòu caàu nguyeän vaø ñoïc kinh, ñeàu bò ñaùnh ñaäp daõ man, boû ñoùi vaø nhieàu khi bò gieát nöõa. Boá cuûa David ñaõ ñi theo hoài giaùo vaø gia nhaäp nhoùm du kích naøy. David ñöôïc giaûi thoaùt caùch ñaây 2 naêm sau moät vuï ñuïng ñoä vôùi quaân ñoäi chính quy, trong ñoù boá cuûa em bò cheát. David cho bieát em muoán keå laïi nhöõng chuyeän naøy baèng caùch veõ tranh thuaät laïi bieán coá cuoäc ñôøi cuûa em.
Ngöôøi phuï traùch an ninh cuûa toå chöùc AVSI cho phaùi vieân baùo Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu bieát laø hieän töôïng baét treû em xung vaøo traän chieán hieän ñang gia taêng maïnh. Trong thôøi gian töø thaùng 11 naêm 2017 ñeán thaùng gieâng naêm 2018, Congo seõ toå chöùc cuoäc toång tuyeån cöû vaø chaéc chaén laø toång thoáng ñöông nhieäm Joseph Kabila seõ coá gaèng laøm moïi caùch ñeå dôøi laïi cuoäc boû phieáu naøy. Vaø theá laø chaéc chaén seõ coù nhieàu vuï noåi loaïn choáng ñoái hay tranh chaáp. Vai troø cuûa caùc nhoùm vuõ trang cuõng seõ roäng lôùn hôn vaø con soá ngöôøi di cö tî naïn cuõng seõ leân cao hôn.
OÂng cho bieát duø khoâng coù moät thoáng keâ chính thöùc naøo, nhöng haøng naêm coù haøng chuïc ngaøn ngöôøi Congo leùn luùt gia nhaäp ñoaøn ngöôøi di daân baát hôïp phaùp tuï taäp veà Libia ñeå tìm ñöôøng sang Italia, cöûa ngoõ daãn vaøo AÂu chaâu. Theo oâng, coäng ñoàng quoác teá caàn phaûi goùp phaàn giaûi quyeát taän goác nhöõng vaán ñeà naøy neáu muoán thöïc söï tìm giaûi phaùp cho vaán ñeà di daân tî naïn traøn vaøo AÂu chaâu hieän nay.
(Corriere 30.03.2017)
Mai Anh
(Radio Vatican)