Phoûng vaán cha Raniero Cantalamessa
thuyeát giaûng vieân cuûa Phuû Giaùo Hoaøng
Phoûng vaán cha Raniero Cantalamessa thuyeát giaûng vieân cuûa Phuû Giaùo Hoaøng.
Roma (Oss. Rom 10-03-2017; Vat. 19-03-2017) - Ngaøy thöù saùu muøng 10 thaùng 3 naêm 2017 cha Raniero Cantalamessa, doøng Capucino, thuyeát giaûng vieân cuûa Phuû Giaùo Hoaøng, ñaõ baét ñaàu caùc baøi giaûng Muøa Chay cho caùc nhaân vieân Toaø Thaùnh trong nhaø nguyeän Meï Ñaáng Cöùu Theá ôû noäi thaønh Vaticaêng. Ñeà taøi naêm 2017 laø "Khoâng ai coù theå noùi "Ñöùc Gieâsu laø Chuùa", neáu ngöôøi aáy khoâng ôû trong Thaùnh Thaàn" (1 Cr 12,3).
Cha Raniero Cantalamessa sinh naêm 1934. Naêm 1946 chuù beù Raniero gia nhaäp doøng Capucino. Moät soá ngöôøi bieát tính tình lanh lôïi nghòch ngoäi cuûa caäu ñaùnh caù vôùi nhau laø theá naøo chuù beù cuõng chæ ôû ñöôïc vaøi tuaàn laø boû doøng. Nhöng chuù beù ñaõ trung thaønh vôùi ôn goïi tu só, vaø sau naøy vieát laïi raèng: "Töø naêm 13 tuoåi toâi ñaõ nghe ñöôïc tieáng goïi cuûa Chuùa vaø vôùi moät söï roõ raøng ñeán noãi toâi ñaõ khoâng bao giôø nghi ngôø trong suoát thôøi gian coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi toâi: ñoù laø moät ôn ngoaïi thöôøng. Töø ñoù trôû ñi cuoäc ñôøi toâi ñaõ traøn ñaày "thanh thaûn, an bình vaø nieàm vui nhôø moät töông quan caû nhaân, baïn höõu, lieân tuïc, ñôn sô vaø thaân tình vôùi Chuùa Gieâsu". Naêm 1958 thaày Raniero ñöôïc thuï phong Linh Muïc trong vöông cung thaùnh ñöôøng Loreto, nôi cha baét ñaàu chöùc thöøa taùc cuûa mình. Tieáp ñeán Cha Raniero laáy baèng tieán só thaàn hoïc taïi ñaïi hoïc Fribourg beân Thuî Só, vaø naêm 1969 cha laáy theâm baèng tieán só vaên chöông taïi ñaïi hoïc Thaùnh Taâm Milano.
Vieäc yeâu thích vaên chöông coå ñieån khieán cho cha hoïc tieáng Hy Laïp vaø Latinh ñeå ñoïc Phuùc AÂm vaø caùc Giaùo Phuï. Cha cuõng ñoïc nhieàu taùc phaåm cuûa caùc vaên só, tö töôûng gia vaø caùc thi só taân thôøi. Tieáp ñeán cha laø giaùo sö daïy moân Lòch söû nguoàn goác kitoâ taïi phaân khoa vaên chöông cuûa ñaïi hoïc coâng giaùo Milano, baéc Italia, roài sau ñoù trôû thaønh phaân khoa tröôûng phaân khoa Khoa hoïc toân giaùo.
Töø naêm 1975 tôùi 1981 cha cuõng ñaõ laø thaønh vieân cuûa Uyû ban thaàn hoïc quoác teá. Naêm 1979 cha boû daäy hoïc ñeå chuù taâm vaøo thöøa taùc Lôøi Chuùa, vaø ñaàu naêm 1980 cha ñuôïc chæ ñònh laø thuyeát giaûng vieân cuûa Phuû giaùo Hoaøng, vôùi nhieäm vuï giaûng vaøo moãi ngaøy thöù saùu Muøa Voïng vaø Muøa Chay tröôùc Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø caùc nhaân vieân cô quan trung öông cuûa Toaø Thaùnh. Ñaây laø nhieäm vuï cha ñaõ chu toaøn trong suoát trieàu ñaïi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Vaøo thaùng 4 naêm 2005 trong Maät nghò Hoàng Y baàu Ñöùc Bieån Ñöùc XVI cha ñaõ laø moät trong hai vò giaûng thuyeát ngoû lôøi vôùi caùc Hoàng Y.
Cha tieáp tuïc laø thuyeát giaûng vieân döôùi thôøi Ñöùc Bieån Ñöùc XVI ñoàng thôøi cuõng toå chöùc caùc tuaàn tónh taâm ñoù ñaây treân theá giôùi. Chaúng haïn naêm 2010 cha ñaõ giaûng tónh taâm cho 4,000 linh muïc vaø 100 Giaùm Muïc beân Philippines.
Töø naêm 1982 theo göông cha Mariano, cha Cantalamessa baét ñaàu xuaát hieän treân keânh 1 cuûa ñaøi truyeàn hình Italia ñeå chuù giaûi Phuùc AÂm. Trong caùc naêm 1995-2009 cha ñaõ höôùng daãn muïc "Caùc lyù do hy voïng" beân trong chöông trình vaên hoùa toân giaùo "Theo hình aûnh Ngaøi", vaø khai sinh ra ñieàu ñöôïc ñònh nghóa laø "Giaùo xöù lôùn nhaát Italia", bao goàm haøng trieäu tín höõu theo doõi caùc buoåi noùi chuyeän cuûa cha beân trong vaø beân ngoaøi Italia, vaø haøng haøng lôùp lôùp caùc ngöôøi lieân laïc thö tín vôùi cha.
Hieän nay cha Canltalamessa cöû haønh thaùnh leã Chuùa Nhaät ngoaøi trôøi cho moïi ngöôøi taïi moät ñan vieän cuõ cuûa doøng Capucino, trôû thaønh truï sôû cuûa moät coäng ñoaøn caùc nöõ tu doøng kín ôû Cittaducale trong tænh Rieti trung nam Italia. Ñaây cuõng laø nôi cha thöôøng veà soáng ñôøi caàu nguyeän chieâm nieäm.
Cha Cantalamessa ñaõ laø taùc giaû cuûa 40 cuoán saùch, ña soá laø suy nieäm vaø dieãn giaûi Lôøi Chuùa, cuoán cuoái cuøng töïa ñeà "Göông maët cuûa Loøng Thöông Xoùt, xuaát baûn naêm 2015; "Hai laù phoåi. Moät hôi thôû duy nhaát" naêm 2015; "Maàu nhieäm hieån dung" 2010; "Töø Tin Möøng tôùi cuoäc soáng" naêm 2009; "Maàu Nhieäm Phuïc Sinh" naêm 2009; "Quyeàn naêng cuûa thaäp giaù" 2 cuoán naêm 1999-2009; "Cuoäc soáng trong Chuùa Kitoâ. Söù ñieäp tinh thaàn cuûa thö göûi tín höõu Roma" naêm 2008; "Lôøi ngaøi laøm cho con soáng" naêm 2008; "Söùc maïnh cuûa tinh thaàn" naêm 2008; "Ñöùc Gieâsu thaønh Nadareùt giöõa lòch söû vaø ñöùc tin" naêm 2009; "Töø Kerygma tôùi tín lyù. Nghieân cöùu veà Kitoâ hoïc cuûa caùc Giaùo Phuï" naêm 2006; "Ñöùc tin chieán thaéng theá giôùi. Loan baùo Chuùa Kitoâ cho theá giôùi ngaøy nay" naêm 2006; "Yeâu thöông Giaùo Hoäi" naêm 2003; "Chieâm ngöôõng Thieân Chuùa Ba Ngoâi" naêm 2002. Beân caïnh ñoù laø moät loaït saùch veà maàu nhieäm phuïc sinh, caùc nhaân ñöùc, caùi cheát, Meï Maria vv.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quyù vò baøi phoûng vaán cha veà ñeà taøi tónh taâm naêm 2017 ñöôïc khai trieån trong naêm ngaøy thöù saùu muøng 10, 17, 24, 31 thaùng ba, vaø muøng 7 thaùng tö naêm 2017.
Hoûi: Thöa cha, ôû trung taâm caùc baøi giaûng tónh taâm naêm nay seõ coù Chuùa Thaùnh Thaàn, taïi sao vaäy?
Ñaùp: Coù hai lyù do ñaõ thuùc ñaåy toâi daønh caùc baøi giaûng cho Muøa Voïng naêm vöøa qua vaø Muøa Chay naêm nay cho con ngöôøi vaø hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Lyù do thöù nhaát laø ñeå neâu baät ñieàu maø toâi coi laø söï môùi meû ñích thöïc cuûa thôøi haäu Coâng Ñoàng, nghóa laø moät yù thöùc roõ raøng hôn veà choã ñöùng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong cuoäc soáng vaø trong neàn thaàn hoïc cuûa Giaùo Hoäi. Lyù do thöù hai, ít ñaïi ñoàng hôn nhöng cuõng quan troïng, ñoù laø naêm 2017 laø kyû nieäm 50 naêm hoaït ñoäng cuûa Phong traøo canh taân ñaëc suûng Thaùnh Linh trong Giaùo Hoäi coâng giaùo, laø phong traøo ñaõ loâi cuoán haøng chuïc trieäu tín höõu treân toaøn theá giôùi, laø kyû nieäm maø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ mong öôùc ñöôïc cöû haønh moät caùch ñaëc bieät long troïng vaø roäng môû ñích thöïc, vaøo leã Chuùa Thaùnh Thaàn hieän xuoáng tôùi ñaây.
Hoûi: Coù bao nhieâu choã seõ ñöôïc daønh cho thôøi söï trong caùc baøi suy nieäm thöa cha?
Ñaùp: Neáu hieåu "thôøi söï" trong nghóa quy chieáu caùc tình traïng hay bieán coá ñang xaûy ra, toâi sôï laø coù ít ñieàu thôøi söï trong caùc baøi giaûng cuûa toâi. Nhöng theo yù toâi, "thôøi söï" khoâng chæ laø "ñieàu ñang xaûy ra", vaø noù khoâng ñoàng nghóa vôùi "môùi ñaây". Caùc ñieàu thôøi söï nhaát laø nhöõng gì vónh cöûu, nghóa laø nhöõng ñieàu ñuïng chaïm tôùi con ngöôøi trong nhaân toá saâu thaúm cuoäc soáng cuûa noù, trong moïi thôøi ñaïi vaø trong moïi neàn vaên hoùa. Ñoù cuõng chính laø söï phaân bieät giöõa "caáp thieát" vaø "quan troïng". Chuùng ta luoân luoân bò caùm doã ñaët caùi "caáp thieát" tröôùc caùi "quan troïng", ñaët caùi môùi ñaây tröôùc caùi vónh cöûu. Ñoù laø moät khuynh höôùng maø tieát nhòp doàn daäp cuûa truyeàn thoâng vaø nhu caàu môùi laï cuûa truyeàn thoâng khieán trôø thaønh saéc nhoïn moät caùch ñaëc bieät hôn nöõa.
Coù caùi gì quan troïng vaø thôøi söï hôn ñoái vôùi moät tín höõu, vaø hôn theá nöõa ñoái vôùi moãi moät ngöôøi nam nöõ, hôn laø bieát xem cuoäc soáng coù moät yù nghóa hay khoâng, caùi cheát coù phaûi laø keát thuùc moïi söï hay khoâng, hay traùi laïi noù laø khôûi ñaàu cuûa cuoäc soáng ñích thöïc? Giôø ñaây maàu nhieäm vöôït qua caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ maø toâi töï höùa laø ñoïc laïi döôùi aùnh saùng vieäc taùi khaùm phaù Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø laø caâu traû lôøi duy nhaát cho caùc vaán ñeà nhö theá. Söï khaùc bieät giöõa vieäc thôøi söï naøy vaø thôøi söï truyeàn thoâng tin töùc cuõng gioáng nhö giöõa ngöôøi duøng thôøi gian ñeå nhìn hinh veõ maø soùng ñeå laïi treân baõi caùt, vaø bò laøn soùng tieáp theo xoaù ñi maát - vaø ngöôøi höôùng maét nhìn bieån trong caùi meânh moâng cuûa noù.
Hoûi: Ñoái vôùi con ngöôøi ngaøy nay hieåu bieát söï thaät coù nghóa laø gì thöa cha?
Ñaùp: Caâu traû lôøi xem ra bò ñôn giaûn hoaù thaùi quaù, nhöng caâu traû lôøi duy nhaát maø kitoâ höõu coù theå ñöa ra ñoù laø vieäc hieåu bieát söï thaät toaøn veïn hay söï thaät duy nhaát coù giaù trò laø hieåu bieát Chuùa Kitoâ. Hai baøi giaûng ñaàu tieân seõ trình baày ñeà taøi naøy: hieåu bieát Chuùa Kitoâ laø ai; khoâng phaûi chæ ñaõ laø ai, maø laø ai ñoái vôùi toâi vaø ñoái vôùi theá giôùi ngaøy nay. Archimede, ngöôøi ñaõ cheá ra ñoøn baåy ñaõ keâu leân: "Baïn haõy cho toâi moät ñieåm töïa, vaø toâi seõ naâng theá giôùi leân". Ai tin vaøo thieân tính cuûa Chuùa Kitoâ laø moät ngöôøi ñaõ tìm ra ñieåm töïa khoâng theå naøo suïp ñoå ñöôïc trong cuoäc soáng.
Hoûi: Thöa cha, trong caùc xaõ hoäi cuûa chuùng ta coù coøn choã cho Chuùa Thaùnh Thaàn hay khoâng?
Ñaùp: Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng phaûi laø moät yù töôûng, hay moät tröøu töôïng, Ngaøi laø thöïc taïi hoài hoäp nhaát maø ta coù theå nghó ra. Khoâng phaûi voâ tình vaø Thaùnh Kinh noùi tôùi Thaùnh Thaàn nhö laø gioù, löûa, nöôùc, höông thôm, boà caâu. Thi haøo Goethe ñaõ troâng thaáy trong kinh "Laäy Ñaáng saùng taïo, xin haõy ñeán" thaùnh thi tuyeät dieäu cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, moät "lôøi khaån naøi thieân taøi, Ñaáng noùi moät caùch quyeàn naêng vôùi taát caû nhöõng ngöôøi coù thaàn trí vaø taâm hoàn vó ñaïi". Chính oâng ñaõ laøm moät baûn dòch raát hay baèng tieáng Ñöùc, vaø muoán raèng noù ñöôïc haùt moãi ngaøy Chuùa Nhaät trong nhaø oâng.
Chuùng ta ñang soáng trong moät neàn vaên minh tuyeät ñoái bò thoáng trò bôûi kyõ thuaät. Ngöôøi ta giaû thieát tôùi moät maùy vi tính coù theå suy nghó, nhöng ñaõ khoâng coù ai nghó tôùi moät maùy vi tính coù theå yeâu thöông. Chuùa Thaùnh Thaàn Ñaáng laø tình yeâu trong traïng thaùi tinh tuyeàn vaø laø suoái nguoàn cuûa moïi tình yeâu - laø Ñaáng duy nhaát coù theå ñoå traøn ñaày moät linh hoàn vaøo trong nhaân loaïi khoâ caèn naøy cuûa chuùng ta.
(Oss. Rom 10-3-2017)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)