Töø giôùi khoa hoïc vaø giôùi kinh doanh
trôû thaønh linh muïc
Töø giôùi khoa hoïc vaø giôùi kinh doanh trôû thaønh linh muïc.
Washington, Hoa Kyø (VietCatholic News 12-03-2017) - Tuaàn roài, coù hai baûn tin laøm ngöôøi ta löu yù tôùi chöùc linh muïc. Ñoù laø tin veà Jaime Maldonado-Aviles, moät cöïu khoa hoïc gia cuûa Ñaïi Hoïc Yale, vaø Cha Roy Edward Campbell, moät trong caùc cöïu phoù chuû tòch cuûa Ngaân Haøng America.
Jaime Maldonado-Aviles ñeâm ngaøy quan saùt oùc chuoät trong phoøng thí nghieäm ñeå tìm hieåu nguyeân nhaân gaây ra nghieän ngaäp vaø traàm caûm, nhöng oâng thaáy ñôøi mình ñaày nhöõng ñieàu khoâng chaéc chaén.
Phaûi chaêng ñoù laø ñieàu oâng phaûi laøm suoát ñôøi. Duø xuaát saéc ôû tröôøng, chieám ñöôïc chöùc vuï haäu tieán só ôû Yale, vaø hoïc giaû nghieân cöùu noåi tieáng, Maldonado-Aviles luùc naøo cuõng töï hoûi: phaûi chaêng ñaây laø ñieàu Thieân Chuùa muoán oâng laøm?
Cuoái cuøng, lôøi keâu goïi oâng caûm nhaän ñöôïc töø Thieân Chuùa maïnh ñeán noãi khoâng theå naøo laøm ngô ñöôïc. Nhaø khoa hoïc veà thaàn kinh ñaày höùa heïn naøy rôøi boû phoøng nghieân cöùu cuûa Lieân Ñoaøn Öu Tuù (Ivy League) ñeå gia nhaäp chuûng vieän taïi Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo America ôû Ñoâng Baéc Washington D.C. ñeå trôû thaønh linh muïc.
OÂng cho hay: "caùi tröïc giaùc khoân nguoâi, toâi gaàn nhö muoán noùi phieàn haø kia, raèng toâi ñöôïc keâu goïi phuïc vuï caùch khaùc... noù cöù quanh quaån ôû ñoù hoøai. Vaøo nhieàu thôøi ñieåm khaùc nhau, caâu hoûi aáy laïi taùi xuaát hieän: neáu mình thaáy mình 90 tuoåi, gaàn ñaát xa trôøi, lieäu mình coøn noùi vôùi mình: 'toâi neân vaøo chuûng vieän' hay khoâng?". OÂng ñaõ vaøo. Vaø nay, OÂng hy voïng seõ giuùp ngöôøi Coâng Giaùo hieåu caùc khoa hoïc gia, vaø giuùp caùc khoa hoïc gia hieåu ngöôøi Coâng Giaùo.
Xeùt chung, caùc khoa hoïc gia laø lôùp ngöôøi duy tuïc. Theo moät cuoäc nghieân cöùu cuûa Pew naêm 2009, trong khi 95% ngöôøi Hoa Kyø cho bieát hoï tin Thieân Chuùa hay moät quyeàn löïc naøo ñoù cao hôn, thì chæ coù 51% caùc khoa hoïc gia tin nhö theá. Nhöng phaàn ñoâng tin moät caùch aâm thaàm. Vaø moät soá nhoû nhöng coù yù nghóa ñang rôøi boû nghieân cöùu ñeå laøm linh muïc, ñem vieãn kieán döïa treân khoa hoïc vaøo Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät ñieàu maø nhieàu nhaø laõnh ñaïo Giaùo Hoäi cho laø ñang raát caàn.
Khi Maldonado-Aviles böôùc chaân vaøo Tröôøng Cao Ñaúng Thaàn Hoïc, töùc chuûng vieän cuûa Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo, nhieàu ngöôøi cuøng lôùp cuûa oâng laø nhöõng thanh nieân treû môùi rôøi cao ñaúng. Nhöng trong soá caùc baïn cuøng hoïc, oâng tìm ñöôïc moät chuûng sinh coù baèng Tieán Só hoùa hoïc, moät chuûng sinh khaùc töøng nghieân cöùu khoa hoïc sieâu vi (nanoscience), vaø moät chuûng sinh khaùc töøng hoïc y khoa.
Con soá caùc chuûng sinh ôû Washington töøng hoïc khoa hoïc, ít nhaát ôû baäc cöû nhaân, ñoâng ñuû ñeå Ñöùc Hoàng Y Donald Wuerl, Toång Giaùm Muïc cuûa toång giaùo phaän, phaûi löu yù.
Ken Watts laø ngöôøi phuï traùch tuyeån sinh cho Chuûng Vieän Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II, moät chuûng vieän ñoäc ñaùo ôû Massachusetts, chuyeân bieät môû cho caùc ngöôøi treân 30 tuoåi, ñoâi khi cao hôn nöõa, muoán trôû thaønh linh muïc. OÂng cho bieát ngheà ñöôïc nhieàu ngöôøi thuoäc loaïi naøy choïn nhieàu nhaát laø giaùo duïc, sau ñoù laø chaêm soùc y teá, phuïc vuï quaân ñoäi, nhaân vieân xaõ hoäi vaø caùc coâng taùc toân giaùo khaùc. Taát caû nhöõng ngheà naøy deã daãn ngöôøi ta tôùi chöùc linh muïc. Tuy nhieân, oâng ñaõ höôùng daãn nhieàu nhaø khoa hoïc gia nhaäp chuûng vieän.
"Coù theå noùi hình nhö hoï hoäi nhaäp raát nhanh. Xem ra ñem boái caûnh khoa hoïc baêng qua ngöôõng cöûa chuûng vieän khoâng khoù khaên gì ñoái vôùi hoï. Khoâng ai yeâu caàu hoï phaûi töø boû boái caûnh ñoù. Khi caùc vaán ñeà luaân lyù ñöôïc ñaët ra xoay quanh caùc laõnh vöïc y khoa, khoa hoïc, ñieàu chaéc chaén coù ích laø coù ñöôïc nhöõng ngöôøi thöïc söï hieåu bieát theá giôùi naøy giuùp tu chính vaø minh xaùc suy tö cuûa Giaùo Hoäi veà chuùng".
Suzanne Tanzi, moät nöõ phaùt ngoân vieân cuûa Tröôøng Cao Ñaúng Thaàn Hoïc, cho raèng caùc linh muïc khoa hoïc gia raát höõu ích, vì moät trong caùc öu tieân haøng ñaàu cuûa Ñöùc Ñöông Kim Giaùo Hoaøng, ngöôøi tröôùc ñaây voán laø moät nhaø hoùa hoïc, laø moâi tröôøng. Tröôùc taùc quan troïng ñaàu tieân cuûa Ñöùc Phanxicoâ, trong ngoâi vò giaùo hoaøng, laø thoâng ñieäp coù tính kyõ thuaät cao, chuyeân baøn veà moâi tröôøng, vaø Giaùo Hoäi voán laø ngöôøi caøng ngaøy caøng coå vuõ caùc chính saùch khaép theá giôùi nhaèm giaûm thieåu vieäc thay ñoåi khí haäu. Watts cho raèng: "caùc vò raát, raát coù giaù trò".
Thöïc ra, Maldonado-Aviles nghó tôùi chöùc linh muïc raát sôùm, luùc coøn laø moät thieáu nieân ôû Puerto Rico. Caäu coù tham gia nhieàu cuoäc du haønh truyeàn giaùo luùc coøn hoïc ôû trung hoïc, vaø baét ñaàu thaéc maéc coù theá naøo laøm nhaø truyeàn giaùo luùc lôùn leân chaêng.
Nhöng thay vaøo ñoù, caäu ñaõ hoïc sinh vaät hoïc taïi Ñaïi Hoïc Puerto Rico, nôi caäu ñöôïc hoïc boång nghieân cöùu sinh öu tuù cuûa Caùc Vieän Söùc Khoeû Quoác Gia. Sau khi ñaäu tieán só taïi Ñaïi Hoïc Pittsburgh, OÂng theo chöông trình haäu tieán só taïi Ñaïi Hoïc Yale, nôi oâng löu laïi 6 naêm, chuyeân nghieân cöùu nguyeân nhaân phaân töû taïo ra caùc baát oån aên uoáng.
Caùch nay gaàn 3 naêm, oâng ñöôïc moät coâng vieäc heát söùc vöøa loøng, ñoù laø chöùc vuï maõn ñôøi nghieân cöùu taïi phaân khoa döôïc hoïc cuûa Ñaïi Hoïc Puerto Rico. Coâng vieäc naøy giuùp oâng doïn veà gaàn gia ñình, ñieàu oâng raát muoán xöa nay, laïi laø coâng vieäc vöõng oån, löông boång cao vaø coù cô hoäi thöïc hieän caùc cuoäc tìm toøi thích thuù, coù yù nghóa.
Nhöng sau moät voøng thaûo luaän, Maldonado-Aviles ñaõ töø khöôùc lôøi ñeà baït, ñeå baét ñaàu cuoäc huaán luyeän trôû thaønh linh muïc. Vieäc naøy ñoøi 2 naêm hoïc trieát hoïc, 4 naêm thaàn hoïc, vò chi laø 6 naêm. Hieän nay, oâng ñang ôû naêm thöù ba, vaø ñaõ 37 tuoåi.
Cöù ñaø naøy, oâng seõ ngoaøi 40 luùc trôû thaønh linh muïc. Nhö theá, theo thoáng keâ cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, oâng seõ giaø hôn 80 phaàn traêm caùc taân linh muïc trong maáy naêm gaàn ñaây, nhöng khoâng phaûi laø ngöôøi giaø nhaát. Caùc linh muïc tu muoän luoân hieän dieän trong caùc chuûng vieän. Trong naêm 2016, caùc chuûng vieän Hoa Kyø phong chöùc linh muïc cho 6 ngöôøi trong côõ tuoåi 50 vaø 3 ngöôøi trong côõ tuoåi 60.
Doïn ñeán phoøng nguû chung, Maldonado-Aviles ñaõ töø boû nhieàu thöù: oâng khoâng coøn laõnh löông, thay vaøo ñoù, soáng vôùi caùc chuûng sinh khaùc vaø ñöôïc Giaùo Hoäi chaêm soùc moïi nhu caàu. OÂng khoâng theå thöôøng xuyeân thaêm gia ñình ôû Puerto Rico.
OÂng coù thoùi quen heïn hoø vaø töøng ñöôïc giaû thuyeát laø seõ cöôùi vôï. Nhöng nay, oâng döï kieán moät cuoäc soáng ñoäc thaân, neáu trôû thaønh linh muïc.
OÂng cho raèng "Toâi khoù coù theå noùi toâi hy sinh nhieàu hôn ngöôøi coù gia ñình, vì hoï cuõng ñoøi phaûi hy sinh. Neáu toâi ñaõ tin Thieân Chuùa keâu goïi toâi laøm linh muïc, thì toâi cuõng tin Ngöôøi seõ ban ñaëc suûng cho toâi ñeå trôï giuùp toâi".
Maldonado-Aviles thaän troïng khi noùi raèng oâng chöa bieát chaéc mình seõ laøm linh muïc hay khoâng. Thôøi gian soáng trong chuûng vieän laø moät phaàn cuûa dieãn trình bieän phaân cuûa oâng: ñoïc ra caùc daáu chæ maø Thieân Chuùa ñeå laïi cho oâng, coù theå chæ cho thaáy con ñöôøng oâng phaûi böôùc theo. OÂng ñaõ thaáy moät soá caùc daáu chæ naøy tröôùc khi vaøo chuûng vieän. Ñoù laø nhöõng luùc oâng nghe ñöôïc caùc ñoaïn Saùch Thaùnh trong Thaùnh Leã vaø caûm thaáy ñích thaân ñöôïc môøi goïi trieät ñeå hieán ñôøi mình cho Chuùa Gieâsu.
OÂng tìm kieám caùc daáu chæ moät caùch chaêm chæ vaø chính xaùc, ñieàu maø oâng voán coù luùc coøn thöïc haønh khoa hoïc. OÂng cho raèng oâng quen nghó mình laø ngöôøi duy nhaát ôû phoøng thí nghieäm tin vaøo Thieân Chuùa, cho tôùi luùc oâng baét ñaàu thaáy caùc giaùo sö ôû Yale ngoài ñaày cuøng moät haøng gheá vôùi oâng trong Thaùnh Leã. Vieäc nghieân cöùu thaàn kinh giuùp oâng caøng thaùn phuïc coâng trình cuûa Thieân Chuùa: "söï phöùc taïp nhöng laïi coù traät töï qua ñoù söï vieäc vaän haønh trong cô theå ta vaø trong boä oùc ta laøm cho baïn nghó haún phaûi coù ñieàu gì khaùc hôn laø chuyeän ngaãu nhieân".
Nhöng hoøa giaûi ñöùc tin cuûa mình vôùi coâng vieäc cuûa mình khoâng luoân deã daøng nhö theá. OÂng nhôù nhaân coù laàn ñi döï cuoäc noùi chuyeän veà vieäc phaùt trieån cuûa taân voû naõo (neocortex) môùi hay cuoäc nghieân cöùu ñang ñöôïc ñeà caäp ñaõ ñöôïc tieán haønh treân caùc phoâi thai ngöôøi ñaõ bò truïc thai ôû AÂu Chaâu.
OÂng hoát hoaûng nghó raèng nghieäp khoa hoïc cuûa oâng daùm khieán oâng phaûi tieáp caän vieäc phaù thai, moät ñieàu bò Giaùo Hoäi coi laø toäi naëng. OÂng töï hoûi: "mình ñang laøm gì ñaây? Lieäu mình coù bao giôø laøm haïi ñöùc tin vì aùp löïc thaønh coâng hay khoâng ñaây?"
Luùc naøy, oâng cho hay: oâng löu taâm nhieàu ñeán khoa ñaïo ñöùc sinh hoïc. Ñöôïc gôïi höùng bôûi moät soá ít caùc linh muïc khoa hoïc gia taïi Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo vaø moät soá caùc vó nhaân trong lòch söû Coâng Giaùo, nhö Linh Muïc Georges Lemaitre, ngöôøi ñaàu tieân nghó ra thuyeát Big Bang, ñan só Gregor Mendel, ngöôøi khai sinh khoa di truyeàn hoïc, oâng döï kieán vieäc baéc caàu coù theå coù trong töông lai giöõa hai laõnh vöïc naøy. OÂng muoán coá vaán cho caùc nhaø khoa hoïc veà ñaïo ñöùc hoïc trong vieäc laøm cuûa hoï.
OÂng cho raèng "thaàn hoïc phaûi hoïc hoûi töø caùc vaán keá cuûa khoa hoïc. Chuùng ta ñöôïc thoâng tri veà vieäc söï soáng ñaõ vaän haønh ra sao. Nhöng khoa hoïc cuõng phaûi hoïc hoûi töø thaàn hoïc".
Taân phuï taù giaùm muïc Washignton D.C., cöïu phoù chuû tòch Ngaân Haøng America
Cuõng trong tuaàn qua, vaø cuõng taïi toång giaùo phaän Washington D.C., Ñöùc Phanxicoâ ñaõ boå nhieäm moät ngöôøi tröôùc ñaây töøng naém giöõ vai troø chaáp haønh cuûa Ngaân Haøng America, laøm giaùm muïc phuï taù cho Ñöùc Hoàng Y Wuerl. Ñoù laø Cha Roy Edward Campbell Jr., nguyeân phoù chuû tòch Bank of America.
Trong moät baûn tuyeân boá ñeà ngaøy 8 thaùng Ba naêm 2017, Ñöùc Hoàng Y Wuerl noùi raèng "Taát caû chuùng ta trong toång giaùo phaän heát loøng bieát ôn Ñöùc Thaùnh Cha, töùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, ñaõ cöû nhieäm Cha Roy Campbell laøm giaùm muïc phuï taù trong Giaùo Hoäi Washington cuûa chuùng ta".
Cha Campbell, ngöôøi sinh ra, ñöôïc döôõng duïc vaø töøng laøm vieäc vaø phuïc vuï trong toång giaùo phaän, "ñem taøi naêng ñaõ ñöôïc coâng nhaän vaø khaû naêng ñaõ ñöôïc chöùng minh vaøo thöøa taùc vuï môùi cuûa ngaøi. Ngaøi cuõng laøm chöùng cho söï phong phuù lôùn lao veà vaên hoùa vaø saéc toäc cuûa Giaùo Hoäi Washington phaûn aûnh nôi moïi tín höõu, caû giaùo daân, tu só laãn giaùo só".
Ñöùc Hoàng Y noùi theâm raèng "Baûn thaân toâi mong ñöôïc tieáp tuïc laøm vieäc maät thieát vôùi Ñöùc Giaùm Muïc Phuï Taù cuûa chuùng ta, ngöôøi, trong nhieàu naêm qua, ñaõ ñoùng goùp ñaùng keå vaøo ñôøi soáng muïc vuï cuûa toång giaùo phaän naøy".
Cha Campbell, 69 tuoåi, ñaõ coù moät ngheà nghieäp keùo daøi 33 naêm vôùi Bank of America, baét ñaàu laøm thu ngaân vieân (teller) roài leo leân chöùc phoù chuû tòch vaø "Giaùm Ñoác Döï AÙn" tröôùc khi veà höu sôùm vaøo naêm 2002 ñeå theo ôn goïi laøm linh muïc.
Sinh ngaøy 10 thaùng 11 naêm 1947 ôû Nam Maryland, Cha Campbell ñöôïc döôõng duïc ôû Washington vaø töøng löu yù tôùi chöùc linh muïc luùc coøn nhoû.
Sau trung hoïc, cha theo hoïc vaø toát nghieäp Tröôøng Ñaïi Hoïc Howard naêm 1969 vaø sau ñoù laõnh baèng cao hoïc veà ngaân haøng taïi Tröôøng Ñaïi Hoïc Virginia, laøm vieäc trong kyõ ngheä ngaân haøng taïi vuøng Washington-Baltimore.
Cha laø moät ngöôøi Coâng Giaùo hoaït ñoäng caû trong caùc giaùo xöù laãn trong coäng ñoàng roäng lôùn hôn laø vuøng Washington, laøm ngöôøi ñoïc saùch vaø chæ choã ngoài trong tö caùch thaønh vieân cuûa caùc hoäi ñoàng muïc vuï vaø taøi chaùnh cuûa Ñeàn Thaùnh Taâm.
Moät cuoäc gaëp gôõ vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng voâ gia cö vaøo thaùng 12 naêm 1995, ñaõ thoâi thuùc ngaøi nghó tôùi moái lieân heä cuûa ngaøi vôùi Chuùa Gieâsu, vaø keát quaû laø ngaøi gia nhaäp chöông trình phoù teá vónh vieãn cuûa toång giaùo phaän vaøo naêm 1999. Sau ñoù, ngaøi gia nhaäp chuûng vieän Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan XXIII oû Massachusetts, thaùng Gieâng naêm 2002 vaø ñöôïc thuï phong linh muïc ngaøy 26 thaùng Naêm naêm 2007.
Töø ngaøy thuï phong, Cha Campbell töøng laøm phoù xöù roài chaùnh xöù taïi nhieàu giaùo xöù. Trong moät cuoäc phoûng vaán ghi hình cuûa toång giaùo phaän Washington, Ñöùc Giaùm Muïc taân cöû noùi raèng "Chính Chuùa ban ôn cho toâi qua Ñöùc Thaùnh Cha", moät vinh döï lôùn lao bôûi vieäc boå nhieäm naøy.
Ngaøi noùi tieáp: "Ñieàu duy nhaát toâi mong moûi laøm ñeå ñaùp laïi ôn goïi cuûa Chuùa laø laøm moät linh muïc cho daân Ngöôøi, yeâu thöông vaø phuïc vuï nhöõng ngöôøi maø Ngöôøi ñaõ môøi goïi toâi phuïc vuï".
"Vaø neáu Ngöôøi ñaõ môøi goïi toâi phuïc vuï treân moät qui moâ lôùn hôn moät giaùo xöù, trong tö caùch moät giaùm muïc, thì toâi bieát toâi seõ ñöôïc ôn thaùnh cuûa Ngöôøi, söï höôùng daãn cuûa Ngöôøi vaø tình yeâu cuûa Ngöôøi, giuùp toâi phuïc vuï nhö theá. Cho neân, ngoaøi ñieàu ñoù ra, nhöõng gì sau ñoù, toâi seõ tìm ra".
Vuõ Vaên An