Ngaøy quoác teá choáng naïn treû em noâ leä
Ngaøy quoác teá choáng naïn treû em noâ leä.
Roma (Vat. 7-03-2017) - Muøng 8 thaùng 2 naêm 2017 laø Ngaøy quoác teá choáng teä naïn treû em noâ leä naêm 2017 veà ñeà taøi: "Chuùng laø treû em, khoâng phaûi laø noâ leä". Muøng 8 thaùng 2 cuõng laø ngaøy kính nhôù thaùnh nöõ Giuseppina Bakhita, ngöôøi Sudan ñaõ töøng laø noâ leä, sau ñoù ñöôïc giaûi phoùng, trôû thaønh nöõ tu doøng Canossiana vaø ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II toân phong hieån thaùnh naêm 2000. Thaùnh nöõ ñaõ laø bieåu töôïng cho bieát bao phuï nöõ, nam giôùi vaø treû em caû ngaøy nay nöõa ñang can ñaûm chieán ñaáu ñeå beû gaãy xích xieàng cuûa teä naïn noâ leä môùi trong xaõ hoäi töï haøo laø vaên minh tieán boä cuûa theá kyû XXI naøy.
Ñeà taøi naêm 2017 laáy höùng töø söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi cho ngaøy cuûa ngöôøi di cö, daønh cho caùc treû em, "ñaëc bieät caùc treû em coâ ñôn". Trong söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha khích leä moïi giai taàng xaõ hoäi nhaát laø haøng laõnh ñaïo chính trò daân söï toaøn theá giôùi chuù yù saên soùc caùc treû em, vì caùc em laø nhöõng ngöôøi khoâng ñuôïc beänh ñôõ ba laàn: laø treû vò thaønh nieân, laø ngöôøi ngoaïi quoác vaø laø nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc beänh ñôõ, khi vì nhieàu lyù do khaùc nhau caùc em bò baét buoäc phaûi soáng xa queâ höông, vaø taùch rôøi khoûi tình yeâu thöông trìu meán cuûa ngöôøi thaân. Thaät theá, caùc em laø nhöõng thaønh phaàn gaëp nguy cô rôi vaøo caùc vuøng trôøi ñen toái taøn aùc cuûa naïn khai thaùc boùc loät treû em vò thaønh nieân. Treân theá giôùi hieän nay coù töø 21 tôùi 35 trieäu treû em laø naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi, naïn maïi daâm, cöôõng baùch lao ñoäng, laøm con aên ñaày tôù trong caùc gia ñình, baét laáy choàng sôùm, laøm con nuoâi baát hôïp phaùp, mang thai möôùn vaø bò tuyeån moä laøm chieán binh treû em. Taát caû ñeàu laø caùc hình thaùi cuûa naïn noâ leä môùi cuûa theá kyû XXI. Ñaây laø caùc toäi phaïm maø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ khoâng ngöøng leân tieáng maïnh meõ toá caùo vaø keát aùn laø "toäi phaïm choáng laïi nhaân loaïi". Ngaøy quoác teá Giaùo Hoäi choáng naïn noâ leä ñaõ ñöôïc thaønh laäp naêm 2015 vaø ñöôïc thaêng tieán treân bình dieän quoác teá bôûi toå chöùc "Talitha Kum" laø maïng löôùi quoác teá choáng teä naïn noâ leä, Boä caùc doøng tu vaø hieäp hoäi toâng ñoà, Boä phuïc vuï phaùt trieån con ngöôøi toaøn dieän, Haøn laâm vieän khoa hoïc Toaø Thaùnh, toå chöùc Caritas quoác teá, Lieân hieäp caùc hieäp hoäi phuï nöõ coâng giaùo, vaø nhoùm laøm vieäc choáng naïn noâ leä cuûa Uyû ban coâng lyù vaø hoaø bình cuûa Lieân hieäp quoác teá caùc Beà treân toång quyeàn nam nöõ.
Nöõ tu Gabriella Bottani, thöøa sai doøng Comboni, phoái hôïp vieân ngaøy quoác teá choáng naïn noâ leä cho bieát tuy cheá ñoä noâ leä ñaõ ñöôïc chính thöùc huyû boû caùch ñaây hai theá kyû, nhöng chöa bao giôø theá giôùi laïi coù nhieàu noâ leä nhö ngaøy nay. Vaø trong soá naøy coù moät phaàn ba caùc noâ leä laø treû em vò thaønh nieân. Ñaây laø moät hieän töôïng ngaøy caøng gia taêng, gaây aâu lo vaø theâ thaûm. Thaät theá, trong 30 naêm qua ñaõ coù khoaûng 30 trieäu treû em laø naïn nhaân cuûa teä naïn taân noâ leä naøy. Vaø hieän nay treân theá giôùi cöù hai phuùt thì coù moät treû em trôû thaønh naïn nhaân cuûa vieäc khai thaùc tình duïc. Trong khi coù hôn 200 trieäu treû em vò thaønh nieân bò baét buoäc lao ñoäng, thöôøng laø trong caùc ñieàu kieän bò khai thaùc boùc loät, hoaøn toaøn thieáu an ninh, vaø nguy hieåm cho tính maïng cuûa caùc em. Vaø soá tieàn lôøi cuûa caùc vuï khai thaùc boùc loät ñoù leân tôùi 150 tyû Euros haøng naêm. Ñaây laø moät dòch vuï ñem laïi caùc lôïi nhuaän khoång loå, trong vaøi vuøng treân theá giôùi, keå caû AÂu chaâu, lôøi hôn laø buoân baùn ma tuyù vaø khí giôùi.
Trong caùc naêm qua caùc saùng kieán phaùp luaät gaén lieàn vôùi Ngaøy quoác teá choáng naïn noâ leä ñaõ gia taêng taïi Italia cuõng nhö taïi 154 quoác gia treân theá giôùi. Rieâng taïi Italia hoâm muøng 3 thaùng 2 naêm 2017 ñaõ coù moät khoaù hoäi hoïc ñöôïc toå chöùc taïi Ñaïi hoïc giaùo hoaøng Gregoriana veà ñeà taøi cho naêm 2017: "Chuùng laø treû em, khoâng phaûi noâ leä". Caùc tieáng noùi cuûa nöõ giôùi ñoái chieáu lieân quan tôùi naïn buoân treû em nam nöõ vaø ngöôøi treû". Tham döï khoùa hoäi hoïc cuõng coù Ñöùc Hoàng Y Peter Kodwo Appiah Turkson, Toång tröôûng Boä phuïc vuï phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän. Ngaøy hoâm sau muøng 4 thaùng hai ñaõ coù buoåi canh thöùc caàu nguyeän choáng naïn buoân ngöôøi taïi giaùo xöù coâng giaùo Caùc Thaùnh ôû Roma, do Ñöùc Cha phuï taù Gianrico Ruzza chuû söï. Ngoaøi ra ngaøy thöù tö muøng 8 thaùng 2 naêm 2017 caùc tham döï vieân ñaõ tham döï buoåi tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ. Vaø vaøo ban chieàu cuøng ngaøy ñaïi hoäi choáng naïn buoân ngöôøi taïi Italia ñaõ ñöôïc khai dieãn döôùi söï chuû toïa cuûa nöõ tu Eugenia Bonetti, laø ngöôøi töø hôn 20 naêm qua ñaõ daán thaân chieán ñaáu choáng laïi naïn buoân ngöôøi. Ñaïi hoäi coù ñeà taøi laø "Tieáp ñoùn, phaùp luaät, hoäi nhaäp caùc naïn nhaân cuûa teä naïn buoân ngöôøi. Khoâng thöông löôïng". Muïc ñích cuûa ñaïi hoäi laø duyeät xeùt tình hình cuûa teä naïn naøy, caùc tieâu chuaån, caùc thaùch ñoá, vaø thöïc haønh toát vaø höõu hieäu choáng naïn buoân ngöôøi. Tham döï ñaïi hoäi ñaõ coù nhieàu chuyeân vieân vaø giôùi chöùc chính trò daân söï, vaø nhaát laø caùc nhaân vieân laøm vieäc trong laõnh vöïc naøy, ñaëc bieät trong coá gaéng phoøng ngöøa vaø che chôû caùc naïn nhaân. Trong ñaïi hoäi ban toå chöùc cuõng ñaõ giôùi thieäu cuoán saùch töïa ñeà "Loøng can ñaûm cuûa söï töï do" cuûa chò Blessing Okoedion, moät thieáu nöõ Nigeria cöïu naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi. Chò ñaõ khoâng chæ coù can ñaûm toá caùo teä naïn naøy, maø cuõng coù can ñaûm keå laïi lòch söû cuûa chò nöõa.
Ngoaøi ra, coøn coù moät saùng kieán khaùc taïi Milano baéc Italia. Ñoù laø ñaïi hoäi veà ñeà taøi "Caùc cuoäc di cö vaø teä naïn buoân ngöôøi" do Hieäp hoäi giaùo hoaøng truyeàn giaùo nöôùc ngoaøi Milano, goïi taét laø PIME, cuøng toå chöùc vôùi Caritas Milano vaø hieäp hoäi "Giang tay", daønh rieâng cho caùc nhaø baùo, caùc giaùo chöùc vaø nhaân vieân trôï taù xaõ hoäi. Coù nhieàu saùng kieán khaùc nöõa ñöôïc ñaõ toå chöùc ñoù ñaây bôûi caùc giaùo xöù, giaùo phaän, caùc hieäp hoäi, tröôøng hoïc, vaø thö vieän trong toaøn nöôùc Italia, nhaân ngaøy muøng 8 thaùng 2. Noù chöùng minh cho thaáy yù thöùc gia taêng cuûa daân chuùng ñoái vôùi teä naïn noâ leä môùi cuûa theá kyû XXI. Ñaây cuõng laø ñieàu xaûy ra taïi nhieàu nôi khaùc treân theá giôùi.
Nöõ tu Carmen Sammut, chuû tòch Lieân hieäp caùc beà treân toång quyeàn doøng nöõ cho bieát: Hieän töôïng buoân ngöôøi kinh khuûng naøy lieân quan tôùi ñöùc tin cuûa chuùng ta, vaø noù phaûi khieán cho taát caû chuùng ta aâu lo. Toâi nghó raèng neáu chuùng ta gaëp moät ai ñoù ñaõ laø naïn nhaân cuûa teä naïn naøy, chuùng ta seõ khoâng theå nguû yeân ñöôïc cho tôùi khi naøo khoâng laøm ñöôïc moät caùi gì ñoù. Cuoäc gaëp gôõ vôùi moät naïn nhaân cuûa teä naïn buoân ngöôøi phaûi khieán cho chuùng ta thay ñoåi cuoäc soáng cuûa mình.
Ñaây cuõng laø muïc ñích cuûa Ngaøy quoác teá choáng naïn buoân ngöôøi: taïo ra yù thöùc maïnh meõ hôn ñoái vôùi teä naïn naøy vaø suy tö veà hoaøn caûnh baïo löïc vaø baát coâng taøn haïi bieát bao nhieâu ngöôøi, khoâng coù tieáng noùi, khoâng ñöôïc toân troïng vaø bò ñoái xöû nhö noâ leä. Ñoàng thôøi ñaïi hoäi cuõng nhaém khích leä moïi toå chöùc, cô caáu cuûa Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi daân söï coù caùc caâu traû lôøi cuï theå höõu hieäu thích ñaùng cho caùc hình thöùc buoân ngöôøi naøy.
Ñaây laø ñieàu raát nhieàu tu só nam nöõ ñang lam taïi Italia vaø treân theá giôùi nhôø caùc maïng löôùi quoác gia vaø quoác teá. Chaúng haïn nhö tröôøng hôïp cuûa toå chöùc Renate ôû AÂu chaâu hay Talitha Kum, hieän dieän taïi hôn 70 quoác gia naêm chaâu. Chò Sammut minh xaùc raèng: caùc nöõ tu naøy daán thaân treân nhieàu bình dieän khaùc nhau nhö: nhaän dieän vaø trôï giuùp caùc naïn nhaân, thaêng tieán caùc khaû naêng thöïc hieän coâng lyù cho hoï, che chôû caùc nhoùm deã bò toån thöông nhaát, ñaøo taïo giaùo duïc hoï, gaây yù thöùc roäng raõi vaø toå chöùc caùc nhoùm hoaït ñoäng beânh vöïc hoï. Tuy nhieân, chuùng ta cuõng phaûi yù thöùc raèng töøng ngöôøi trong chuùng ta coù theå trôû thaønh ñoàng loaõ vôùi teä naïn buoân ngöôøi qua caùc thoùi quen soáng vaø tieâu thuï cuûa chuùng ta. Vaø vì theá caàn nhôù tôùi ñieàu Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi: "Vieäc mua baùn khoâng chæ laø moät söï kieän kinh teá, maø cuõng laø moät haønh ñoäng luaân lyù nöõa".
Cuõng gioáng nhö naïn nghieän ngaäp ma tuyù. Sôû dó caùc toå chöùc saûn xuaát buoân baùn ma tuyù coù theå kieám nhieàu lôïi nhuaän haøng ngaøn tyû myõ kim moãi naêm, vì coù caùc giôùi tieâu thuï vaø caàn ma tuùy. Chæ caàn nghó tôùi söï kieän phaân nöûa toång soá ma tuyù saûn xuaát taïi caùc nöôùc Myõ chaâu Latinh ñöôïc tung vaøo thò tröôøng Hoa Kyø thì ñuû hieåu caùi voøng luaån quaån cuûa naïn cung caàu. Vaø naïn tieâu thuï, mua baùn ma tuyù ñöôïc baét ñaàu ngay taïi caùc tröôøng trung hoïc.
Ñoái vôùi naïn buoân baùn maïi daâm cuõng vaäy. Thò tröôøng maïi daâm taïi caùc nöôùc taây aâu vaø treân toaøn theá giôùi soáng nhôø caùc cung caàu. Caùc xaõ hoäi naøy coù luaät phaït caùc naïn nhaân, maø khoâng coù luaät tröøng phaït caùc khaùch haøng. Ñieån hình nhö taïi Italia laø vuøng ñaát chuyeån tieáp, maø caùc toå chöùc buoân baùn naïn nhaân maïi daâm quoác teá duøng laøm ñieåm tôùi vaø ñieåm khôûi haønh phaân phoái caùc naïn nhaân ñi caùc nöôùc AÂu chaâu khaùc. Ña soá caùc naïn nhaân ôû ñaây laø caùc phuï nöõ vaø treû em vò thaønh nieân thuoäc caùc nöôùc Ñoâng AÂu vaø Phi chaâu, nhaát laø Nigeria. Vaø caùc ñöôøng daây moùc noái vaø phaân phoái thöôøng do chính caùc ngöôøi ñoàng höông cuûa caùc naïn nhaân caàm ñaàu. Hoï bò löøa ñaûo qua caùc hôïp ñoàng laøm vieäc, vaø phaûi traû tieàn cho caùc dòch vuï kieám coâng aên vieäc laøm naøy. Nhöng ngay treân ñöôøng di chuyeån caùc naïn nhaân ñaõ bò haõm hieáp, ñe doïa, ngöôïc ñaõi, vaø khi vöøa vaøo tôùi bieân giôùi hoï lieàn bò tòch thu giaáy thoâng haønh, bò buoäc phaûi haønh ngheà maïi daâm, vaø ñoùng thueá cho caùc tay anh chò ñaàu naäu ñaõ löøa doái hoï. Cho tôùi nay teä naïn buoân ngöôøi vaãn baønh tröôùng vaø phaùt trieån, vì luaät leä taïi caùc nuôùc taây aâu cuõng raát loûng leûo trong laõnh vöïc naøy, vaø vì nhu caàu taïi ñaây raát cao. Ñoù laø caû moät heä thoáng xaõ hoäi sa ñoïa toài baïi; noù gioáng nhö chieác baùnh xe khoång loà quay maõi vaø nghieàn naùt haøng trieäu maïng soáng con ngöôøi. Caùc tay ñaàu naäu khoâng ngaïi thuû tieâu caùc naïn nhaân vaø ngöôøi thaân cuûa hoï ôû queâ nhaø, vì theá raát hieám khi hoï daùm noåi loaïn hay toá caùo caùc tình traïng noâ leä vaø caùc baát coâng taøn baïo hoï phaûi gaùnh chòu.
Ñaây laø lyù do taïi sao trong Ngaøy quoác teá choáng laïi naïn buoân ngöôøi moät ñaøng caàn nhaán maïnh söï caàn thieát baûo ñaûm caùc quyeàn con ngöôøi, söï töï do vaø nhaân phaåm cuûa nhöõng ngöôøi trôû thaønh naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi; ñaøng khaùc phaûi maïnh meõ toá caùo caùc toå chöùc toäi phaïm quoác teá buoân ngöôøi vaø laïm duïng söï ngheøo tuùng vaø deã bò toån thöông cuûa haøng trieäu ngöôøi ñeå bieán hoï trôû thaønh ñoà vaät cuûa thuù vui hay nguoàn lôïi nhuaän, thaân xaùc haøng hoaù ñeå mua baùn, hay nhaân coâng ñeå khai thaùc boùc loät söùc lao ñoäng nhö noâ leä. Ñeå cuoäc chieán ñaàu naøy ñöôïc höõu hieäu caàn phaûi coù söï cöông quyeát daán thaân cuûa caùc chính quyeàn vaø moïi toå chöùc xaõ hoäi. Chính vì theá Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi: "Chuùng ta phaûi hieäp nhaát caùc coá gaéng ñeå giaûi phoùng caùc naïn nhaân vaø ngaên chaën toäi phaïm ngaøy caøng hieáu chieán naøy, ñang ñe doïa caùc caù nhaân, nhöng cuõng ñe doïa neàn an ninh vaø coâng lyù quoác teá nöõa, ngoaøi vieäc ñe doïa neàn kinh teá, cô caáu gia ñình vaø caû cuoäc soáng xaõ hoäi."
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)