Caùc nöõ tu thay ñoåi ñôøi soáng cuûa ngöôøi nhaët raùc
ôû Indore, mieàn trung AÁn ñoä
Caùc nöõ tu thay ñoåi ñôøi soáng cuûa ngöôøi nhaët raùc ôû Indore, mieàn trung AÁn ñoä.
Indore, AÁn ñoä (Global Sister Report 27-06-2016; Vat. 6-12-2016) - Naêm Sarika Dhamke leân 10 tuoåi, meï coâ, moät lao ñoäng chính trong gia ñình ngaõ beänh; coøn cha coâ laø moät keû nghieän röôïu, khoâng laøm coâng vieäc gì, chæ baùm vaøo meï coâ nhö moät con ñæa huùt maùu. Theá laø coâ beù Dhamke phaûi laõnh traùch nhieäm chaêm soùc gia ñình 7 thaønh vieân cuûa mình. Choïn löïa roõ raøng duy nhaát cho moät beù gaùi thaát hoïc, khoâng ñöôïc huaán luyeän ngheà nghieäp laø gia nhaäp ñoäi quaân caùc treû em ôû khu phoá oå chuoät, ñi nhaët raùc ôû caùc ñöôøng phoá vaø baõi raùc cuûa thaønh phoá. Nhöng baây giôø, sau 12 naêm, Dhamke ñaõ coù ñöôïc moät caên nhaø ba phoøng ôû taïi khu oâ chuoät nôi coâ ñaõ lôùn leân. Moät em gaùi cuûa coâ ñaõ laäp gia ñình, coøn ñöùa em uùt thì ñöôïc ñeán tröôøng hoïc. Dhamke chia seû: "Nhöõng gì toâi coù ngaøy hoâm nay laø nhôø caùc nöõ tu. Hoï ñaõ giuùp toâi tieát kieäm tieàn baïc vaø baùn caùc vaät lieäu toâi löôïm ñöôïc giaù hôn. Hoï cuõng huaán luyeân toâi caùch ñeå coù cuoäc soáng toát hôn."
Dhamke laø moät trong khoaûng 2,000 phuï nöõ ôû khu oå chuoät Indore ñaõ ñöôïc caùc nöõ tu giuùp thay ñoåi cuoäc soáng. Caùc nöõ tu laøm vieäc taïi trung taâm phuïc vuï xaõ hoäi cuûa giaùo xöù. Trung taâm naøy ñöôïc cha George Payattikattu doøng Ngoâi lôøi thaønh laäp vaøo naêm 2001, laø moät phaàn cuûa mong öôùc phuïc vuï nhöõng ngöôøi ngheøo ôû caùc vuøng thoân queâ cuûa cha. Cha Payattikattu bieát laø phaàn lôùn caùc phuï nöõ laøm ngheà nhaët raùc bò boùc loät döôùi nhieàu hình thöùc. Hoï bò ñoái xöû nhö nhöõng ngöôøi bò ruoàng boû hay caùc tieän daân. Ñeå cho vieäc giuùp ñôõ caùc phuï nöõ ñöôïc thuaân tieän, cha ñaõ môøi nöõ tu Julia Thundathil, doøng thaùnh Augustino coäng taùc vôùi cha. Naêm 2002, sô Thundathil baét ñaàu tieáp xuùc vôùi caùc ngöôøi nhaët raùc. Ban ñaàu, hoï ngaàn ngaïi tieáp xuùc vôùi sô vì hoï nghi ngôø sô muoán caûi hoï theo ñaïo Coâng giaùo. Taïi bang Madhya Pradesh naøy, vieäc caûi ñaïo bò coi laø moät toäi naëng. Khi khoâng theå ñeán vôùi hoï baèng caùch noùi chuyeän daïy doã nhö thöôøng laøm, sô ñaõ quyeát ñònh choïn caùch trôû neân nhö hoï, moät ngöôøi nhaët raùc. Sô bieát hoï rôøi nhaø moãi ngaøy luùc 4 giôø saùng, roài nhaët raùc cho ñeán tröa, sau ñoù mang ñeán caùc nôi thu mua ñeå baùn. Sô cuõng theo thôøi gian cuûa hoï. Ñöôïc hoûi laøm theá naøo sô coù theå chòu ñöïng ñöôïc muøi tanh töôûi dô baån cuûa raùc röôûi, sô noùi: "Khi baïn laøm vieäc cho Chuùa Kitoâ, khoâng coù khoù khaên naøo ngaên caûn baïn ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích. Toâi trôû thaønh moät ngöôøi nhaët raùc vì Chuùa Gieâsu vaø ñeå giuùp ñôõ daân chuùng."
Kinh nghieäm cuûa moät ngöôøi nhaët raùc giuùp sô coù ñöôïc hieåu bieát saâu saéc veà ñôøi soáng cuûa phuï nöõ. Vaán ñeà chính cuûa caùc phuï nöõ laø nhöõng ngöôøi choàng nghieän röôïu, haønh haï hoï. Sô nghe bieát nhöõng caâu chuyeän khuûng khieáp vaø ñau ñôùn cuûa hoï. Caùc phuï nöõ môùi baét ñaàu ngheà nhaët raùc, kieám ñöôïc khoaûng moät ñoâ la moät ngaøy, thì caùc oâng choàng cöôùp moät nöûa ñeå uoáng röôïu. Neáu choáng ñoái thì caùc baø seõ laõnh moät traän ñoøn. Hôn nöõa, nhöõng ngöôøi thu mua raùc traû giaù reû cho caùc phuï nöõ thaát hoïc. Naêm 2004 cha Payattikattu vaø sô Thundathil ñaõ ñeà ra chöông trình laäp nhoùm trôï giuùp taøi chính vaø hôïp taùc xaõ hoäi cho phuï nöõ, thaønh vieân goàm caùc ngöôøi nhaët raùc vaø nhöõng ngöôøi lao ñoäng soáng trong caùc khu oå chuoät. Chöông trình naøy nhaém mang laïi nhöõng giaù trò cho cuoäc soáng cuûa hoï, mang laïi nhöõng thay ñoåi veà chaát löôïng trong cuoäc soáng cuûa hoï. Vôùi söï giuùp ñôõ cuûa sô Thundathil, trung taâm daïy caùc phuï nöõ phaân loaïi raùc theo giaù trò thöông maïi cuûa chuùng. Ñieàu naøy giuùp hoï thu nhaäp khaù hôn. Chöông trình trôï giuùp taøi chính vaø hôïp taùc xaõ hoäi giuùp caùc phuï nöõ ñeå daønh tieàn vaø cuõng giuùp hoï traùnh ñöôïc caùc nhaø cho vay aên lôøi caét coå khi hoï caàn möôïn tieàn. Nhöõng giuùp ñôõ naøy laøm cho caùc nghi ngôø cuûa daân chuùng ñoái vôùi caùc Linh muïc vaø nöõ tu Coâng giaùo giaûm ñi. Hoï baét ñaàu tin laø caùc tu só ôû ñoù ñeå giuùp ñôõ hoï chöù khoâng phaûi ñeå laøm hoï caûi sang Coâng giaùo. Cha Payattikattu cuõng môû hai tieäm mua laïi raùc thu gom cuûa caùc phuï nöõ ñeå hoï khoâng bò caùc nhaø thu mua löôøng gaït, nhöng sau ñoù nhöõng nhaø thu mua ñaõ phaøn naøn neân hai tieäm naøy phaûi ñoùng cöûa. Tuy theá, saùng kieán huaán luyeän caùc nöõ tu ñaõ khieán caùc nhaø thu mua phaûi thay ñoåi vaø traû cho caùc ngöôøi thu löôïm raùc giaù cao gaáp 3 hay 4 laàn.
Sau khi ñaõ baûo ñaûm kinh teá oån ñònh cho caùc phuï nöõ nhaët raùc, trung taâm baét ñaàu huaán luyeän hoï veà vaán ñeà veä sinh söùc khoûe vaø yù thöùc veà vieäc nhieãm sida. Trung taâm coøn toå chöùc caùc lôùp tieáng Anh cho ngöôøi treû, daïy vi tính, caét may theâu thuøa vaø moät vaøi moân khaùc. Sô Sushila Toppo, doøng Ñöùc Baø cuõng hoïa ñoäng vôùi caùc phuï nöõ taïi baõi raùc töø moät naêm nay. Thænh thoaøng sô toå chöùc nhöõng buoåi khaùm söùc khoûe cho hoï. Phaàn ñoâng nhöõng ngöôøi nhaët raùc khoâng cho con caùi ñi hoïc vì chính hoï laø ngöôøi muø chöõ. Muïc tieâu chính cuûa hoï laø kieám soáng cho gia ñình cuûa hoï. Tuy nhieân caùc nöõ tu muoán caùc phuï nöõ vaø con caùi hoï tham gia vaøo chöông trình huaán luyeän caùc kyõ naêng phaùt trieån vaø yù thöùc ñeå laøm cho cuoäc soáng hoï toát ñeïp hôn. Ngöôøi daân nhaän ra loøng thöông caûm cuûa caùc nöõ tu. Duø cho raùc röôûi tanh töôûi nhöng vaãn ñeán thaêm hoï caùch than thieän, trong khi ngöôøi khaùc gaëp hoï ñeàu traùnh neù. Tröôùc khi caùc nöõ tu ñeán, theá giôùi cuûa hoï chæ quanh quaån vôùi nhöõng thuøng raùc, nhöng nay nhieàu thöù thay ñoåi. (Global Sister Report 27/06/2016)
Hoàng Thuûy
(Radio Vatican)