Toøa Thaùnh keâu goïi coäng ñoàng quoác teá
chuù yù tôùi tình hình theâ thaûm taïi Trung Ñoâng
Toøa Thaùnh keâu goïi coäng ñoàng quoác teá chuù yù tôùi tình hình theâ thaûm taïi Trung Ñoâng.
New York (SD 13-07-2016) - Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bernardito Auza, quan saùt vieân thöôøng tröïc cuûa Toaø Thaùnh taïi truï sôû Lieân Hieäp Quoác beân New York, keâu goïi coäng ñoàng theá giôùi chuù yù nhieàu hôn tôùi tình hình theâ thaûm taïi Trung Ñoâng.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc ñaõ ñöa ra lôøi keâu goïi treân ñaây trong baøi phaùt bieåu tröôùc phieân hoïp cuûa Hoäi ñoàng baûo an Lieân Hieäp Quoác hoâm 13 thaùng 7 naêm 2016, döôùi aùnh saùng cuûa "Baûn töôøng trình veà vuøng Trung Ñoâng", vaø trong boái caûnh cuûa baïo löïc lieân tuïc xaûy ra taïi Siria, Iraq vaø tình hình daäm chaân taïi choã giöõa ngöôøi Israel vaø Palestin. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Auza noùi: "Sau 69 naêm, nghò quyeát soá 181 cuûa Lieân Hieäp Quoác lieân quan tôùi caùc vaán ñeà cuûa ngöôøi Israel vaø Palestine môùi chæ ñöôïc aùp duïng moät nöûa. Haøng chuïc naêm thöông thuyeát ñaõ thaát baïi lieân quan tôùi vieäc thaønh laäp moät quoác gia Palestine, trong khi cuoäc xung ñoät giöõa hai beân ñaõ trôû neân khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc vaø ngaøy caøng khoù giaûi quyeát.
Phaùi ñoaøn cuûa Toaø Thaùnh laäp laïi laäp tröôøng cuûa mình ñoái vôùi vieäc thaønh laäp hai quoác gia. Vì ñoù laø giaûi phaùp toát nhaát. Neáu ngöôøi Israel vaø Palestine khoâng chaáp nhaän sinh soáng caïnh nhau trong caûnh hoaø giaûi, toân troïng quyeàn toái thöôïng cuûa nhau, vaø vôùi caùc bieân giôùi ñöôïc quoác teá thöøa nhaän, thì hoaø bình laâu daøi seõ chæ laø moät giaác mô xa vôøi, vaø an ninh seõ chæ laø moät aûo töôûng. Haõy thaønh laäp hai quoác gia vì söï an toaøn cuûa ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine, cuõng laø öôùc mong thaàm kín trong con tim cuûa daân chuùng caû hai beân, khoâng muoán gì khaùc ngoaøi hoaø bình vaø an ninh. Ñaõ ñeán luùc haønh ñoäng döïa treân caùc lôøi khích leä cuûa baûn töôøng trình coâng boá ngaøy muøng 1 thaùng 7 naêm 2016 baèng caùch ñem laïi hoaø bình vaø an ninh cho ngöôøi daân Israel vaø Palestine cuõng nhö cuûa toaøn theá giôùi.
Tieáp ñeán Ñöùc Cha Auza ñaõ duyeät xeùt tình hình Siria tieáp tuïc laø nôi khoå ñau khoâng theå taû ñöôïc cuûa daân chuùng, bò gieát, bò boù buoäc soáng döôùi bom ñaïn hay chaïy troán vaøo nhöõng vuøng bò taøn phaù. Phaùi ñoaøn Toaø Thaùnh caûm thaáy coù boån phaän löu yù Hoäi ñoàng baûo an Lieân Hieäp Quoác lieân quan tôùi caùc cuoäc baùch haïi kitoâ höõu, ngöôøi Hoài Yazidi, vaø caùc nhoùm toân giaùo thieåu soá, bôûi caùc löïc löôïng khoâng phaûi cuûa chính phuû trong caùc vuøng khaùc nhau cuûa Siria vaø Iraq. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ maïnh meõ toá caùo traùch nhieäm cuûa baát cöù phe phaùi naøo ñoái vôùi caùc vuï taøn saùt voâ nghóa naøy. Ngaøi cuõng toá caùo nhöõng ngöôøi cung caáp tieàn baïc vaø vuõ khí cho nhöõng keû gieát ngöôøi voâ toäi vaø taøn phaù huûy hoaïi caùc cô caáu vaên minh vaø haï taàng xaõ hoäi. Ngöôøi ta chæ coù theå than phieàn veà thaùi ñoä hai loøng aáy: moät ñaøng thì noùi tôùi hoaø bình, ñaøng khaùc laïi cung caáp vuõ khí cho caùc keû saùt nhaân thuoäc moïi phiaù lieân luïy trong cuoäc chieán. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ neâu leân caâu hoûi: "Laøm sao quyù vò tin nôi moät ai ñoù vuoát ve quyù vò baèng tay maët vaø ñaùnh quyù vò baèng tay traùi?". Phaùi ñoaøn cuûa chuùng toâi moät laàn nöõa yeâu caàu caùc quoác gia saûn xuaát vuõ khí haïn cheá vieäc cung caáp khí giôùi cho caùc chính quyeàn khaùch haøng, vaø kieåm soaùt vieäc söû duïng chuùng. Moät caùch ñaëc bieät phaùi ñoaøn Toaø Thaùnh chuùng toâi xin coäng ñoàng quoác teá ngöng vieäc cung caáp khí giôùi baát hôïp phaùp cho caùc nöôùc taùc nhaân coù traùch nhieäm ñoái vôùi toäi phaïm choáng laïi nhaân loaïi, vaø caùc hình thöùc taøn saùt taäp theå vaø vi phaïm caùc quyeàn con ngöôøi. Caùc thoáng keâ cho thaáy thöôøng daân laø naïn nhaân cuûa caùc vuõ khí kyõ thuaät toái taân aáy. Caùc vuï saùt haïi trong quaù khöù khoâng heà bò xeùt xöû bôûi luaät leä, vaø caùc thieät haïi gaây ra cho thöôøng daân bôûi Heä thoáng vuõ khí ñoäc laäp saùt haïi ñöa tôùi caùc vaán ñeà luaân lyù ñaïo ñöùc vaø phaùp luaät ñaùng ñöôïc xeùt laïi, vaø coù leõ thaùch ñoá caû luaät nhaân ñaïo quoác teá nöõa.
Toaø Thaùnh tin raèng caùc tieán trình hoaø bình khoâng chæ tuyø thuoäc caùc cuoäc thöông thuyeát hình thöùc. Nhö laø chieác noâi cuûa caùc neàn vaên minh lôùn vaø laø queâ höông cuûa ba toân giaùo ñoäc thaàn laø Do thaùi giaùo, Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, vuøng Trung Ñoâng coù caùc taøi nguyeân vaên hoaù, trí thöùc vaø toân giaùo khieán cho noù laø vuøng ñaát phì nhieâu cho xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao, bao goàm caû ngoaïi giao khoâng hình thöùc döïa treân ñöùc tin, coù vai troø thaêng tieán caùc giaù trò gaëp gôõ vaø chaáp nhaän nhau, giuùp moïi coâng daân trôû thaønh caùc taùc nhaân hoaø bình vaø xaây döïng hoaø bình trong vuøng. Caùc toân giaùo vaø moät caùch ñaëc bieät caùc tín höõu phaûi chöùng minh cho thaáy mình xöùng ñaùng vôùi choã ñöùng trong toaøn tieán trình bình ñònh vuøng naøy. Hoï phaûi chaám döùt moïi hình thöùc thuø gheùt nhau, vaø coù theå traùnh cuoäc ñuïng ñoä cuûa caùc neàn vaên minh. Phaùi ñoaøn Toaø Thaùnh tin raèng toân giaùo caøng bò leøo laùi ñeå bieän minh cho caùc haønh ñoäng khuûng boá vaø baïo löïc bao nhieâu, thì giôùi laõnh ñaïo toân giaùo laïi caøng phaûi daán thaân khaép nôi ñeå ñaùnh baïi baïo löïc möu toan baét coùc noù cho caùc muïc ñích choáng laïi baûn chaát cuûa noù baáy nhieâu. Vieäc ñaøo taïo toân giaùo ñích thaät phaûi chuù yù tôùi loøng soát saéng toân giaùo giaû maïo, vaø phaûi ñöôïc duyeät xeùt bôûi göông cuûa caùc coäng ñoaøn ñöùc tin ñích thöïc. Chæ khi ñoù ngoaïi giao khoâng hình thöùc döïa treân ñöùc tin môùi coù theå boå tuùc moät caùch hieäu quaû cho ngoaïi giao hình thöùc cuûa caùc quoác gia vaø caùc thöïc taïi ña dieän maø thoâi. (SD 13-7-2016)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)