Toaø AÙn Vaticaêng ra phaùn quyeát
chung keát veà vuï Vatileaks 2
Toaø AÙn Vaticaêng ra phaùn quyeát chung keát veà vuï Vatileaks 2.
Vatican (SD 7-07-2016) - Sau 21 phieân xöû, chieàu ngaøy muøng 7 thaùng 7 naêm 2016 Toaø aùn quoác gia thaønh Vaticaêng ñaõ phaùn quyeát chung keát lieân quan tôùi vuï Vatileaks 2.
Thaåm phaùn ñoaøn ñaõ keát aùn Ñöùc OÂng Angel Lucio Vallejo Balda, ngöôøi Taây Ban Nha, Thö kyù Sôû Kinh teá Toaø Thaùnh, 18 thaùng tuø vì toäi laáy vaø chuyeån taøi lieäu maät cuûa Toaø Thaùnh cho hai nhaø baùo YÙ. Baø Francesca Immacolata Chaouqui, ngöôøi YÙ, ñoàng loaõ trong vuï naøy, bò keát aùn 10 thaùng tuø. Tröôùc ñoù coâng toá vieân ñaõ yeâu caàu Toaø keát aùn hai can phaïm 5 naêm tuø.
Hai nhaø baùo ñaõ duøng caùc taøi lieäu ñeå phaùt haønh saùch hoài muøa thu naêm 2015 laø Emiliano Fittipaldi vaø Gianluigi Nuzzi, ñöôïc tha boång, vì Toaø aùn quoác gia thaønh Vaticaêng khoâng tröïc tieáp coù thaåm quyeàn phaùp lyù treân hai ngöôøi.
Trong thoâng caùo phoå bieán sau ñoù cha Federico Lombardi, Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toaø Thaùnh, cho bieát Heä thoáng tö phaùp Toaø Thaùnh ñaõ phaûi xöû vuï naøy, vì trong caùc naêm qua noù ñaõ ñöôïc phaùt trieån ñeå ñoái phoù vôùi caùc ñoøi hoûi choáng laïi tình traïng baát hôïp phaùp trong nhieàu laõnh vöïc. Ngoaøi ra cuõng laø ñeå chöùng minh cho thaáy yù chí cöông quyeát choáng laïi caùc haäu quaû khoâng ñuùng ñaén do caùc caêng thaúng vaø tranh caõi noäi boä gaây ra, vaø töø ít laâu nay bò phaûn aùnh treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng beân ngoaøi coù ñuôïc tin töùc vì do söï khoâng kín ñaùo hay caùc roø ræ. Ñieàu naøy taïo ra voøng troøn vaø boái caûnh maäp môø tieâu cöïc giöõa caùc thaûo luaän noäi boä vaø caùc phoùng laïi beân ngoaøi qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng, vôùi caùc haâu quaû tieâu cöïc treân dö luaän coâng coäng coù quyeàn ñöôïc thoâng tin moät caùch khaùch quan vaø thanh thaûn.
Ñeå hieåu bieát vaø löôïng ñònh caùc khiaù caïnh khaùc nhau cuûa tình traïng naøy thaät laø ñieàu ñuùng ñaén can ñaûm ñöông ñaàu vôùi chieàu kích vai troø vaø traùch nhieäm cuûa caùc nhaø baùo trong laõnh vöïc naøy, maëc duø coù caùc tranh luaän lieân quan tôùi quyeàn töï do baùo chí, laø quyeàn caàn baûo veä, nhöng noù cuõng coù caùc giôùi haïn caàn toân troïng, neáu coù caùc thieän ích quan troïng khaùc caàn beânh vöïc; vaø thaät laø ñuùng ñaén kieåm thöïc xem ñieåu naøy coù xaûy ra hay khoâng. Nhö ñaõ laäp laïi nhieàu laàn, ñaây khoâng phaûi laø moät vuï xöû aùn choáng laïi quyeàn töï do baùo chí.
Caû Ñöùc Nguyeân Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc XVI, tuy chöa coù luaät hieän haønh, nhöng cuõng ñaõ cho raèng coâng lyù loaøi ngöôøi phaûi ñöôïc thi haønh ñoái vôùi oâng quaûn gia cuûa ngaøi cho tôùi khi coù phaùn quyeát. Cuõng theá, giôø ñaây, caû khi vieäc phaùt taùn taøi lieäu lieân quan tôùi moät giaùo só quan troïng, seõ laø ñieàu khoâng ñuùng ñaén, neáu ñoái xöû moät caùch khaùc.
Vuï xöû aùn ñaõ ñöôïc thöïc thi vôùi yù chí hoaøn toaøn toân troïng caùc luaät leä, caùc thuû tuïc, caùc ñoøi buoäc quyeàn lôïi vaø bieän hoä cuûa caùc bò can. Vôùi caùc thaåm phaùn vaø traïng sö chuyeân nghieäp vaø vôùi caùc cuoäc thaûo luaän coâng khai trong saùng. Ñaõ coù caùc chöùng taù uy tín ñöôïc laéng nghe beân trong vaø beân ngoaøi, vaø thôøi gian vuï xöû cuõng ngaén goïn.
Phaùn quyeát ñaõ ñöôïc Thaåm phaùn ñoaøn ñöa ra trong söï ñoäc laäp hoaøn toaøn, vôùi thaùi ñoä coâng baèng vaø ñoä löôïng, theo tinh thaàn cuûa vieäc canh taân luaät hình söï do Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaolo VI ñeà ra naêm 1969. Nhö taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ theo doõi vuï xöû coù theå hieåu moät caùch deã daøng, cuoäc tranh luaän ñaõ coù moät vai troø neàn taûng trong vieäc ñöa ra phaùn quyeát cuûa Thaåm phaùn ñoaøn, khoâng döïa treân caùc laäp tröôøng coù saün, vaø ñaït ñöôïc caùc phaùn xöû ñaùng vui möøng. Caùc lyù do cuûa phaùn quyeát seõ ñöôïc ñeä trình vaø cho bieát trong caùc tuaàn tôùi. Giôø ñaây coù ba ngaøy ñeå caùc bò can coù theå khaùng caùo.
Tuy coù noãi buoàn maø moïi vi phaïm vaø haäu quaû cuûa vuï xöû aùn gaây ra, nhöng caàu mong raèng ngöôøi ta coù theå ruùt tiaû ra caùc keát luaän vaø caùc suy tö höõu ích ñeå phoøng ngöøa vieäc laäp laïi caùc tình traïng töông töï trong töông lai. (SD 7-7-2016)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)