YÙ nghóa vieäc Chính Phuû Myõ chính thöùc
xeáp caùc taøn aùc cuûa ISIS vaøo loaïi dieät chuûng
YÙ nghóa vieäc Chính Phuû Myõ chính thöùc xeáp caùc taøn aùc cuûa ISIS vaøo loaïi dieät chuûng.
Hoa Kyø (VietCatholic News 17-03-2016) - Nhö moïi ngöôøi bieát: ñaàu tuaàn naøy, Quoác Hoäi Hoa Kyø ñaõ thoâng qua nghò quyeát do caùc daân bieåu Coäng Hoøa ñöa ra nhaèm keát aùn ISIS toäi dieät chuûng choáng laïi caùc Kitoâ Höõu, ngöôøi Yazidi vaø caùc nhoùm thieåu soá khaùc.
Ñoäng thaùi treân nhaèm gaây aùp löïc buoäc Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø phaûi chính thöùc coâng boá vieäc hoï tìm ra vaø xaùc nhaän ISIS phaïm toäi dieät chuûng. Ñieàu naøy, theo kyù giaû John Allen, tuy khoâng laäp töùc thay ñoåi ñöôïc gì trong chieán löôïc cuûa Hoa Kyø, nhöng noù cuõng buoäc chính phuû Hoa Kyø phaûi leân taøi lieäu cho caùc toäi aùc cuûa ISIS vaø nhaän dieän nhöõng teân toäi aùc ñeå coù theå truy toá veà sau.
Hôn nöõa, nhö lôøi nhaän ñònh cuûa daân bieåu Coäng Hoøa Jeff Fortenberry cuûa Nebraska, ngöôøi ñeä trình nghò quyeát, ñieàu naøy seõ taïo "hy voïng môùi" cho caùc naïn nhaân cuûa ISIS vì hoï thaáy raèng "moät lieân minh ña phaùi vaø ñaïi keát" ñaõ coi troïng cuoäc thoáng khoå cuûa hoï.
Ba yù nghóa
Theo John Allen, "hy voïng môùi" noùi treân coù theå coù ba yù nghóa:
Thöù nhaát, noù coù theå coù nghóa moät vai troø quaân söï maïnh meõ hôn cho Hoa Kyø. Hoûi baát cöù nhaø laõnh ñaïo Kitoâ Giaùo naøo ôû Trung Ñoâng ngaøy nay, hoï ñeàu seõ cho hay: hoï tin töôûng Nga hôn baát cöù cöôøng quoác Taây Phöông naøo khaùc, khoâng nhöõng veà phöông dieän ñaùnh traû ISIS maø caû veà phöông dieän baûo veä caùc nhoùm thieåu soá Kitoâ Giaùo.
Thöù hai, "hy voïng" cuõng coù nghóa ñöa ra caùc cam keát daøi haïn veà taøi chaùnh vaø chính trò ñeå trôï giuùp taùi thieát caùc coäng ñoàng thieåu soá taïi Syria, Iraq vaø Libya khi ISIS bò ñaåy lui. Noùi bao quaùt hôn, noù coù nghóa thöøa nhaän raèng phaùt huy sinh löïc tính cuûa nhöõng coäng ñoàng naøy coù lôïi cho chieán löôïc tröïc tieáp cuûa Hoa Kyø vaø theá giôùi. Söï hieän dieän cuûa hoï baûo ñaûm tính ña nguyeân vaø böùc töôøng ngaên ngöøa söï lan traøn cuûa chuû nghóa quaù khích; vì caùc Kitoâ höõu Trung Ñoâng coù tieáng laø nhöõng ngöôøi heát loøng hoã trôï daân chuû vaø tính theá tuïc laønh maïnh theo nghóa taùch toân giaùo ra khoûi nhaø nöôùc.
Vaû laïi, nhôø caùc lieân heä cuûa hoï vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng ñaïo khaép theá giôùi, caùc Kitoâ Höõu taïi Trung Ñoâng cuõng ñaïi dieän cho caàu noái töï nhieân vôùi Taây Phöông vaø noùi chung laø nhöõng ñoái taùc töï nhieân nhaát cuûa cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc nhaø ngoaïi giao, chính khaùch vaø ngöôøi tranh ñaáu Taây Phöông. Khoâng coù hoï, khoâng nhöõng laø moät thöông tích saâu xa cho ñöùc tin maø coøn gaây ra nhieàu nguy cô chính trò vaø chieán löôïc thöïc söï. Ngaên ngöøa ñieàu naøy ñaùng trôû thaønh moät öu tieân cho chính saùch ngoaïi giao.
Thöù ba, "hy voïng" cuõng coù nghóa coi troïng tieáng noùi cuûa caùc coäng ñoàng thieåu soá naøy khi Hoa Kyø vaø caùc cöôøng quoác khaùc ñöa ra quyeát ñònh. Chæ caàn ñôn cöû moät ñieån hình: Hoa Kyø vaãn coù aùc caûm vôùi Assad ñeán noãi Thaùng Chín naêm 2013, Hoa Kyø gaàn nhö seõ gaây chieán vôùi cheá ñoä cuûa oâng ta taïi Syria. Choáng laïi möu toan naøy laø vai troø chính trò ñaàu tieân cuûa vò taân giaùo hoaøng Phanxicoâ, vöøa ñöôïc baàu luùc ñoù.
Cuoái naêm 2013, Putin tuyeân döông coâng traïng cuûa ngaøi trong vai troø treân baèng caùch tröng daãn böùc thö ngaøi göûi cho Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh G20 taïi St. Petersburg, trong ñoù, ngaøi caûnh caùo "vieäc voâ ích theo ñuoåi giaûi phaùp quaân söï" taïi Syria.
Hoûi baát cöù ngöôøi Kitoâ höõu Syria naøo xem hoï nghó gì veà Assad, hoï seõ cho bieát: hoï khoâng heà coù baát cöù aûo töôûng naøo veà baûn chaát cheá ñoä cuûa oâng ta, nhöng hoï khoâng muoán thaáy oâng ta bò buoäc phaûi ra ñi chæ vì giaûi phaùp thay theá oâng ta seõ toài teä hôn nhieàu. Theo hoï, vieäc choïn löïa khoâng phaûi giöõa moät nhaø nöôùc caûnh saùt trò vaø moät neàn daân chuû phoàn thònh; maø laø giöõa moät nhaø nöôùc caûnh saùt trò vaø vieäc bieán thaønh hö khoâng.
Khi Hoa Kyø ñang ñaén ño phaûi trieån khai aûnh höôûng cuûa mình ra sao, thì moät caùch nhìn nhö theá ñaùng ñöôïc caân nhaéc tính toaùn. Neáu Hoa Kyø chòu löu yù tôùi thieåu soá Kitoâ Giaùo ôû Iraq naêm 2003, vai troø cuûa hoï ôû ñaáy chaéc chaén ñaõ khaùc xa roài!
Tuyeân boá cuûa ngoaïi tröôûng Hoa Kyø
Cuõng coù leõ vì theá, thöù Naêm vöøa qua, Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø ñaõ phaûi chính thöùc keát aùn caùc toäi aùc cuûa ISIS choáng caùc Kitoâ Höõu, ngöôøi Yazidi vaø caùc nhoùm thieåu soá khaùc laø dieät chuûng. Sau ñaây laø lôøi tuyeân boá cuûa Ngoaïi Tröôûng John Kerry:
Chaøo moïi ngöôøi.
Naêm 2014, nhoùm khuûng boá Daesh (teân AÛ Raäp cuûa ISIS) baét ñaàu chieám laõnh thoå taïi Syria vaø Iraq, traøn vaøo nhieàu thaønh phoá vaø phaïm nhieàu ñieàu taøn aùc. Hoa Kyø nhanh choùng ñaùp traû baèng vieäc leân aùn caùc haønh ñoäng khuûng khieáp naøy vaø, quan troïng hôn nöõa, ñaõ ñöa ra nhieàu haønh ñoäng coù phoái hôïp ñeå choáng laïi chuùng. Thaùng Chín naêm ñoù, Toång Thoáng Obama ñaõ ñoäng vieân moät lieân minh quoác teá, hieän bao goàm 66 thaønh vieân, ñeå chaën ñöùng vaø laät ngöôïc ñaø tieán cuûa Daesh. Vaø ñoù laø ñieàu chuùng ta ñang laøm.
Trong 18 thaùng keå töø ñoù, caùc khoâng kích cuûa lieân minh ñaõ giuùp giaûi phoùng Kobani, Tikrit, Ramadi, vaø nhieàu thaønh phoá vaø thò traán chuû choát khaùc. Chuùng ta ñaõ ñaåy lui caùc teân khuûng boá ra khoûi 40 phaàn traêm laõnh thoå bò chuùng coù laàn kieåm soaùt ôû Iraq vaø 20 phaàn traêm ôû Syria. Chuùng ta ñaõ laøm suy bieán giôùi laõnh ñaïo cuûa chuùng, taán coâng caùc nguoàn lôïi töùc cuûa chuùng, vaø gaây baát oån cho caùc ñöôøng tieáp teá cuûa chuùng. Vaø hieän nay, nhö taát caû quùy vò ñaõ thaáy, chuùng ta ñang tham gia moät saùng kieán ngoaïi giao nhaèm coá gaéng chaám döùt chieán tranh taïi Syria. Cuoäc noäi chieán naøy ñaõ leân nhieân lieäu cho Daesh, vaø khi laøm nhöõng ñieàu hieän chuùng ta ñang laøm, chuùng ta ñang coá gaéng coâ laäp hôn nöõa, laøm suy yeáu hôn nöõa vaø cuoái cuøng ñaùnh baïi chuùng. Chuùng ta heát söùc coá gaéng chaám döùt vieäc lan traøn cuûa Daesh vaø caùc boä phaän thoáng thuoäc noù taïi trong vuøng vaø beân ngoaøi vuøng.
Taát caû caùc coá gaéng treân ñang taïo thaønh coá gaéng phi thöôøng cuûa ñaïi boä phaän coäng ñoàng quoác teá vaø Hieäp Chuùng Quoác. Vaø coá gaéng naøy hoaøn toaøn ñöôïc bieän minh vì caùc haønh ñoäng gaây kinh hoaøng cuûa toå chöùc maø chuùng ta ñang choáng laïi.
Muïc ñích cuûa toâi khi xuaát hieän tröôùc maët quùy vò hoâm nay laø ñeå quaû quyeát raèng, theo phaùn ñoaùn cuûa toâi, Daesh chòu traùch nhieäm toäi dieät chuûng choáng caùc nhoùm trong vuøng döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa chuùng, bao goàm ngöôøi Yazidi, caùc Kitoâ höõu, vaø ngöôøi Hoài Giaùo Shia. Daesh dieät chuûng baèng vieäc töï coâng boá, baèng yù thöùc heä vaø baèng haønh ñoäng trong ñieàu chuùng noùi, chuùng tin vaø chuùng laøm. Daesh cuõng chòu traùch nhieäm tröôùc caùc toäi aùc choáng nhaân loaïi vaø vieäc thanh tröøng saéc toäc nhaém vaøo cuøng caùc nhoùm naøy vaø trong moät soá tröôøng hôïp, nhaém caû ngöôøi Hoài Giaùo Shia, ngöôøi Kurds, vaø caùc nhoùm thieåu soá khaùc.
Toâi noùi ñieàu naøy duø cuoäc tranh chaáp ñang dieãn ra vaø vieäc thieáu lui tôùi caùc khu vöïc chuû choát khieán khoâng theå khai trieån ñöôïc moät böùc tranh ñaày ñuû chi tieát vaø toaøn boä veà taát caû nhöõng gì Daesh ñang laøm vaø veà taát caû nhöõng gì chuùng ñaõ laøm. Chuùng ta ñaõ khoâng coù khaû naêng thu thaäp moät hoà sô troïn veïn. Toâi nghó ñieàu naøy hieån nhieân ngay treân beà maët cuûa noù; chuùng ta khoâng lui tôùi ñöôïc moïi nôi. Nhöng trong nhieàu thaùng qua, chuùng ta ñaõ tieán haønh vieäc duyeät xeùt moät soá löôïng tín lieäu raát lôùn ñöôïc thu thaäp bôûi Boä Ngoaïi Giao, coäng ñoàng tình baùo cuûa chuùng ta, bôøi nhieàu nhoùm beân ngoaøi. Vaø keát luaän cuûa toâi döïa treân soá tín lieäu naøy vaø treân baûn chaát caùc haønh vi ñöôïc töôøng trình.
Ñieån hình, chuùng ta bieát raèng thaùng Taùm naêm 2014, Daesh gieát haøng traêm ngöôøi ñaøn oâng vaø phuï nöõ lôùn tuoåi Yazidi ôû thò traán Kocho vaø buoäc haøng chuïc ngaøn ngöôøi Yazidi maéc keït treân Nuùi Sinjar khoâng coù thöïc phaåm, nöôùc uoáng hay saên soùc y teá. Khoâng coù söï can thieäp cuûa chuùng ta, roõ raøng nhöõng ngöôøi naøy ñaõ bò saùt haïi caû roài. Caùc coá gaéng giaûi cöùu ñöôïc söï trôï löïc cuûa caùc cuoäc khoâng kích cuûa ñoàng minh cuoái cuøng ñaõ cöùu ñöôïc nhieàu ngöôøi, nhöng chæ sau khi Daesh ñaõ baét giam vaø noâ dòch hoùa haøng ngaøn phuï nöõ vaø treû gaùi Yazidi, baùn ñaáu giaù hoï, maëc tình haõm hieáp hoï, vaø phaù huûy caùc coäng ñoàng nôi hoï töøng soáng nhieàu theá heä khoâng theå ñeám heát.
Chuùng ta bieát raèng ôû Mosul, Qaraqosh, vaø nhieàu nôi khaùc, Daesh ñaõ haønh quyeát caùc Kitoâ höõu chæ vì ñöùc tin cuûa hoï; noù ñaõ haønh quyeát 49 Kitoâ höõu Ai Caäp vaø EÂthioâpia ôû Libya; vaø noù cuõng ñaõ buoäc caùc phuï nöõ vaø treû gaùi Kitoâ Giaùo laøm noâ leä tình duïc.
Chuùng ta bieát raèng Daesh taøn saùt haøng traêm ngöôøi Thoå vaø Shabaks theo phaùi Shia ôû Tal Afar vaø Mosul; ñaõ bao vaây vaø ñeå cheát ñoùi thò traán Amerli cuûa ngöôøi Thoå; vaø baét coùc haøng traêm phuï nöõ Thoå theo phaùi Shia, haõm hieáp nhieàu ngöôøi ngay tröôùc maët gia ñình hoï.
Chuùng ta bieát raèng trong caùc khu vöïc noù kieåm soaùt, Daesh ñaõ thöïc hieän moät coá gaéng coù heä thoáng nhaèm tieâu huûy di saûn vaên hoùa cuûa caùc coäng ñoàng coå xöa: phaù huûy caùc nhaø thôø AÙcmeânia, Chính Thoáng Syria, vaø Coâng Giaùo Roâma; cho noå tung caùc ñan vieän vaø moà maû tieân tri; phaïm thaùnh caùc nghóa ñòa; vaø ôû Palmyra, noù coøn chaët ñaàu hoïc giaû 83 tuoåi töøng caû ñôøi baûo toàn caùc ñoà coå ôû ñaáy.
Chuùng ta bieát raèng caùc haønh ñoäng cuûa Daesh ñöôïc leân sinh khí bôûi moät yù thöùc heä quaù khích vaø baát khoan dung töøng quôû traùch ngöôøi Yazidi, xin trích, laø "ngoaïi ñaïo" vaø "thôø ma quûy" vaø nay, chuùng ta bieát Daesh voán ñe doïa caùc Kitoâ höõu baèng caùch noùi raèng noù seõ, xin trích, "chinh phuïc Roâma cuûa caùc ngöôi, ñaäp phaù caùc thaùnh giaù cuûa caùc ngöôi, vaø baét phuï nöõ cuûa caùc ngöôi laøm noâ leä".
Trong khi ñoù, ngöôøi Hoài Giaùo Shia bò Daesh goïi laø, xin trích, "nhöõng keû baát tín vaø boû ñaïo" vaø bò taán coâng thöôøng xuyeân vaø taøn aùc. Thaùng Möôøi Hai, moät naêm tröôùc ñaây, moät thieáu nieân 14 tuoåi teân Usaid Barho ñeán coång moät ñeàn thôø Hoài Giaùo Shia ôû Baghdad, côûi chieác aùo khoaùc cuûa em ra cho thaáy em ñang maëc moät aùo loùt coù thuoác noå vaø noäp mình cho veä binh. Em bò Daesh tuyeån duïng ôû Syria vaø tham gia vieäc phuïng söï Hoài Giaùo, nhöng sau khi ñöôïc tuyeån duïng, em ñöôïc cho hay ngoaïi tröø em vaâng theo moïi leänh truyeàn, ngöôøi Shia seõ tôùi vaø hieáp meï em. Daesh noùi veà ngöôøi Shia, xin trích, "chuùng toâi coù boån phaän phaûi gieát chuùng, ñaùnh nhau vôùi chuùng, ñuoåi chuùng ñi, vaø laøm saïch laõnh thoå khoûi söï hoâi thoái cuûa chuùng".
Moät yeáu toá cuûa toäi dieät chuûng laø yù ñònh tieâu dieät moät nhoùm saéc toäc hay toân giaùo, toaøn boä hay töøng phaàn. Chuùng ta bieát raèng Daesh ñaõ cho moät soá naïn nhaân cuûa noù choïn giöõa vieäc boû ñöùc tin cuûa hoï hay bò gieát, vaø ñieàu naøy, ñoái vôùi nhieàu ngöôøi laø choïn giöõa loaïi cheát naøy vaø loaïi cheát khaùc.
Söï kieän roõ raøng laø Daesh gieát caùc Kitoâ höõu vì hoï laø Kitoâ höõu; gieát ngöôøiYazidi vì hoï laø Yazidi; gieát ngöôøi Shia vì hoï laø Shia. Ñoù laø lôøi nhaén nhe noù chuyeån tôùi caùc treû em döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa noù. Troïn theá giôùi quan cuûa noù ñaët caên baûn treân vieäc loaïi tröø nhöõng ai khoâng theo yù thöùc heä xaáu xa cuûa noù. Trong taâm trí toâi, khoâng coøn hoaøi nghi gì nöõa raèng moät khi thaønh coâng trong vieäc thieát laäp ra nhaø nöôùc Hoài Giaùo trò, Daesh seõ tìm caùch tieâu dieät nhöõng gì coøn laïi cuûa böùc tranh gheùp saéc toäc vaø toân giaùo coù luùc ñaõ raát phoàn thònh ôû trong vuøng.
Toâi minh xaùc. Toâi khoâng phaûi laø quan toøa, hay coâng toá vieân, cuõng khoâng phaûi boài thaåm ñoaøn tröôùc caùc caùo buoäc dieät chuûng, caùc toäi aùc choáng nhaân loaïi, thanh tröøng saéc toäc bôûi nhöõng con ngöôøi chuyeân bieät. Cuoái cuøng, caùc söï kieän ñaày ñuû phaûi ñöôïc ñem ra aùnh saùng bôûi moät cuoäc ñieàu tra ñoäc laäp vaø qua moät xaùc quyeát chính thöùc hôïp luaät do moät toøa aùn coù naêng quyeàn ñöa ra. Nhöng Hieäp Chuùng Quoác seõ uûng hoä maïnh meõ caùc coá gaéng nhaèm thu thaäp, leân taøi lieäu, duy trì, vaø phaân tích caùc baèng chöùng cuûa taøn baïo, vaø chuùng toâi seõ laøm taát caû nhöõng gì chuùng toâi coù theå laøm ñeå thaáy raèng nhöõng keû phaïm toäi phaûi traû leõ.
Toâi hy voïng lôøi tuyeân boá cuûa toâi hoâm nay seõ cam ñoan vôùi caùc naïn nhaân chòu caùc taøn aùc cuûa Daesh raèng Hieäp Chuùng Quoác nhìn nhaän vaø xaùc nhaän baûn chaát ñaùng khinh cuûa caùc toäi aùc ñaõ phaïm choáng laïi hoï.
Thöù hai, toâi hy voïng noù seõ neâu baät caùc quan taâm chung cuûa nhieàu nhoùm khaùc nhau cuøng choáng laïi Daesh. Duø sao, thöïc taïi dieät chuûng cuõng nhaán maïnh moät caùch saéc neùt hôn nöõa nhu caàu phaûi coù moät phöông thöùc toaøn boä vaø thoáng nhaát nhaèm ñaùnh baïi Daesh caû trong coát loõi cuûa noù ôû Syria vaø Iraq maø roäng hôn, coøn ôû caùc möu toan cuûa noù nhaèm thieát laäp caùc maïng löôùi ôû beân ngoaøi.
Moät phaàn trong phaûn öùng cuûa chuùng ta ñoái vôùi Daesh, dó nhieân, phaûi laø tieâu dieät noù baèng löïc löôïng quaân söï, nhöng caùc chieàu kích khaùc cuõng quan troïng, vaø chuùng ta khoâng daùm queân ñieàu ñoù. Trong hai naêm röôõi nay, Hieäp Chuùng Quoác ñaõ cung caáp hôn 600 trieäu vieäc trôï khaån tröông cho ngöôøi Iraq bò Daesh laøm cho phaûi rôøi cö khoûi caùc coäng ñoàng cuûa hoï. Chuùng ta ñang laøm vieäc maät thieát vôùi caùc nhaø chöùc traùch ñòa phöông ñeå trôï giuùp vieäc phuïc hoài caùc thaønh phoá ñaõ ñöôïc giaûi phoùng vaø caùc cö daân cuûa hoï ñang phaûi ñoái ñaàu vôùi nhöõng thaùch thöùc traàm troïng, caû vaät chaát laãn taâm lyù, vaø nhöõng ngöôøi ñang raát caàn söï giuùp ñôõ ñeå xaây döïng laïi cuoäc soáng cuûa hoï. Chuùng ta ñang taøi trôï cho cuoäc ñieàu tra caùc moà choân taäp theå, vaø chaêm soùc phuï trôï caùc naïn nhaân cuûa baïo löïc döïa treân phaùi tính vaø nhöõng ngöôøi troán thoaùt khoûi giam caàm.
Chuùng ta tieáp tuïc môøi goïi chính phuû Baghdad baûo ñaûm vieäc caùc löïc löôïng an ninh cuõng nhö caùc ñònh cheá khaùc cuûa hoï coù tính ñaïi dieän vaø bao goàm moïi ngöôøi nhieàu hôn. Vaø chuùng ta ñang phoái trí vôùi caùc ñoái taùc ñoàng minh cuûa chuùng ta trong vieäc boùp ngheït caùc nguoàn taøi chaùnh cuûa Daesh vaø haõm ñaø tuyeån duïng caùc chieán binh ngoaïi quoác cuûa noù. Vaø chuùng ta ñang chuaån bò caùc coá gaéng trong töông lai nhaèm giaûi phoùng caùc laõnh thoå ñang bò chieám ñoùng, trong khi vaãn khoâng queân baûo veä caùc coäng ñoàng thieåu soá. Ñaëc bieät laø vieäc giaûi phoùng Mosul, tænh Niniveh ôû Iraq, vaø nhieàu phaàn ôû Syria hieän ñang bò Daesh chieám ñoùng, vaø vieäc naøy seõ quyeát ñònh lieäu coù coøn moät töông lai naøo cho caùc coäng ñoàng thieåu soá taïi phaàn ñaát naøy cuûa Trung Ñoâng hay khoâng. Ñoái vôùi caùc coäng ñoàng naøy, tieàn ñaùnh cöôïc trong chieán dòch naøy laø ñieàu hoaøn toaøn coù thöïc. Ñaây laø cuoäc chieán ñaáu maø Daesh ñaõ aán ñònh ra. Daesh ñaõ taïo ra noù. Daesh ñaõ nhaém caùc naïn nhaân cuûa noù. Daesh ñaõ töï ñònh nghóa mình laø haïng dieät chuûng.
Neân chuùng ta phaûi nhôù raèng, duø sao, phaûn öùng toát nhaát ñoái vôùi toäi dieät chuûng cuõng laø taùi khaúng ñònh quyeàn sinh toàn coù tính caên baûn cuûa moïi nhoùm ngöôøi bò nhaém ñeå tieâu dieät. Ñieàu Daesh muoán xoùa boû, ta phaûi duy trì.Vieäc naøy ñoøi phaûi ñaùnh baïi Daesh, nhöng noù cuõng ñoøi phaûi baùc boû cuoàng tín vaø kyø thò, nhöõng ñieàu, tröôùc nhaát, voán laøm deã vieäc noù xuaát hieän.
Ñieàu treân coù nghóa: vì nhieàu khu vöïc ñang ñöôïc giaûi phoùng hôn, caùc cö daân seõ caøng caàn ñöôïc giuùp ñôõ hôn khoâng nhöõng ñeå taùi thieát haï taàng cô sôû, maø coøn ñeå baûo ñaûm raèng caùc nhoùm thieåu soá coù theå hoài cö an toaøn, ñöôïc hoäi nhaäp vaøo caùc löïc löôïng an ninh ñòa phöông, vaø nhaän ñöôïc suï che chôû bình ñaúng tröôùc phaùp luaät. Duø sao, muïc tieâu cuûa chuùng ta khoâng phaûi chæ laø ñaùnh baïi Daesh, chæ ñeå thaáy raèng trong maáy naêm sau, moät nhoùm khuûng boá môùi vôùi moät caùi teân gheùp khaùc laïi noåi leân thay theá. Muïc tieâu cuûa chuùng ta laø ñaåy qua moät beân vaø ñaùnh baïi nhöõng keû quaù khích moät laàn vónh vieãn.
Ñieàu treân khoâng deã; chuùng ta bieát theá. Nhö Toång Thoáng Obama vaø toâi vaãn nhaát quaùn noùi xöa nay, noù khoâng theå xaåy tôùi vaøo saùng hoâm sau. Nhöng hoâm nay, toâi xin noùi vôùi moïi ñoàng baøo cuûa chuùng ta vaø cho coäng ñoàng quoác teá raèng chuùng ta phaûi thöøa nhaän ñieàu Daesh ñang laøm cho caùc naïn nhaân cuûa noù. Ta phaûi buoäc caùc keû phaïm toäi nhaän toäi. Vaø chuùng ta phaûi tìm caùc taøi nguyeân ñeå giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi bò caùc taøn baïo naøy gaây haïi ñeå hoï coù theå sinh toàn treân maûnh ñaát cha oâng cuûa hoï.
Neâu teân caùc toäi aùc treân laø ñieàu quan troïng. Nhöng ñieàu chuû yeáu laø chaën ñöùng chuùng. Vieäc naøy ñoøi coù söï thoáng nhaát taïi ñaát nöôùc naøy vaø taïi caùc nöôùc tröïc tieáp coù lieân heä, vaø söï quyeát taâm haønh ñoäng choáng laïi vieäc dieät chuûng, choáng laïi vieäc thanh tröøng saéc toäc, choáng laïi caùc toäi aùc khaùc ñoái vôùi nhaân loaïi cuûa nhöõng ngöôøi löông thieän khaép maët ñòa caàu.
Caùm ôn quùy vò.
Vuõ Vaên An