Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
cöû haønh Thaùnh Leã cho caùc gia ñình
taïi coâng vieân Guayaquil, Ecuador
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cöû haønh Thaùnh Leã cho caùc gia ñình taïi coâng vieân Guayaquil, Ecuador.
Quito, Ecuador (VietCatholic News 6-07-2015) - Theo tin Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, hoâm thöù Hai 6 thaùng 7 naêm 2015, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ töø Thuû Ñoâ Quito cuûa Ecuador tôùi thaønh phoá caûng cuõng laø thaønh phoá thöông maïi chính cuûa quoác gia naøy, laø Guayaquil, naèm ôû bôø Thaùi Bình Döông, ñeå cöû haønh Thaùnh Leã ngoaøi trôøi cho caùc gia ñình. Trong baøi giaûng leã, ngaøi nhaán maïnh raèng gia ñình laø moät "Giaùo Hoäi taïi gia" nôi chuùng ta hoïc bieát yeâu thöông vaø phuïc vuï ngöôøi khaùc, baày toû loøng bieát ôn chöù khoâng tham lam, vaø xin ñöôïc tha thöù khi chuùng ta gaây tai haïi.
Tôø New York Times töôøng trình raèng Thaùnh Leã ñöôïc cöû haønh tröôùc "haøng traêm ngaøn tín höõu ñöùng chôø haøng giôø döôùi söù noùng nung naáu cuûa maët trôøi, taïi moät caùnh ñoàng buïi baëm ôû Guayaquil, thaønh phoá lôùn nhaát cuûa Ecuador".
Maëc leã phuïc saëc sôõ do caùc nöõ tu ñòa phöông may, ngaøi ñaõ giaûng 17 phuùt, nhaán maïnh raèng "ÔÛ giöõa loøng gia ñình, khoâng ai bò loaïi boû caû. Ai cuõng coù giaù nhö nhau".
Tröôùc khi thaùnh leã baét ñaàu, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ chaïy qua thaønh phoá trong moät xe hôi maàu traéng roài vaøo caùnh ñoàng buïi baëm baèng giaùo hoaøng xa. Ngaøi bò vaây kín bôûi daân chuùng hai beân ñöôøng vaø taïi caùnh ñoàng. Nhieàu ñaùm ñoâng xeáp haøng caû maáy daëm luùc ñoaøn xe cuûa ngaøi baêng qua.
Nhieàu ngöôøi ñeán töø tröôùc caû höøng ñoâng vaø hoï tieáp tuïc ñoå vaøo coâng vieân suoát buoåi saùng, thöôøng laø töøng ñaïi gia ñình, vôùi ñuû oâng baø, con chaùu vaø caû chaét nöõa, coù khi treân löng cha meï.
Coù nhöõng choã, khung caûnh gioáng nhö ngaøy leã hoäi: ngöôøi baùn rao baép rang, noäm hoa quaû, "hot dogs" chieân trong baùnh mì vaø nhieàu moùn ngon ñòa phöông khaùc. Nhöõng ngöôøi khaùc rao baùn ñoà kyû nieäm, taát nhieân loùng laùnh vôùi hình Ñöùc Phanxicoâ: xaâu chìa khoùa, taùch uoáng caø pheâ, thaùnh giaù, côø, aùo thung...
Coù luùc coâng vieân gioáng nhö moät cuoäc tuï taäp chính trò kieåu Myõ Chaâu La Tinh, vôùi caùc ban nhaïc chôi caùc baøi ca coù chuû ñeà cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, töø treân khaùn ñaøi chính ñeå "haâm noùng" coâng chuùng tröôùc khi ngaøi tôùi.
Tröôùc khi tôùi coâng vieân Guayaquil, Ñöùc Phanxicoâ gaëp gôõ treû em vaø ngöôøi khuyeát taät taïi moät ñeàn thaùnh ñòa phöông. Sau Thaùnh Leã, ngaøi seõ tôùi thaêm moät ngöôøi baïn laâu ñôøi, moät linh muïc naêm nay ñaõ 91 tuoåi ñang höu trí taïi moät tröôøng hoïc Doøng Teân nôi ngaøi töøng göøi caùc tu sinh tôùi troï hoïc.
Döôùi ñaây laø baøi giaûng leã cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng:
Ñoaïn Tin Möøng maø chuùng ta vöøa nghe laø daáu laï quan troïng ñaàu tieân trong Tin Möøng theo Thaùnh Gioan. Ngöôøi ta thaáy söï quan taâm maãu thaân cuûa Ñöùc Maria trong lôøi ngaøi khaån khoaûn vôùi Chuùa Gieâsu: "hoï heát röôïu roài" vaø lôøi Chuùa Gieâsu nhaéc tôùi "giôø cuûa Ngöôøi" seõ ñöôïc hieåu ñaày ñuû hôn sau ñoù, trong caâu truyeän Khoå Naïn cuûa Ngöôøi.
Ñieàu naøy toát vì noù giuùp chuùng ta nhìn ra söï haùo höùc cuûa Chuùa Gieâsu muoán giaûng daïy, muoán ñoàng haønh, muoán chöõa trò vaø ban phaùt nieàm vui, nhôø lôøi cuûa Meï Ngöôøi: "hoï heát röôïu roài".
Tieäc cöôùi Cana ñöôïc laëp ñi laëp laïi trong moïi theá heä, trong moïi gia ñình, trong moïi ngöôøi chuùng ta vaø caùc coá gaéng cuûa ta trong vieäc ñeå taâm hoàn chuùng ta tìm ñöôïc nghæ ngôi trong tình yeâu maïnh meõ, sinh hoa traùi vaø ñaày haân hoan. Ta haõy daønh choã cho Ñöùc Maria, "ngöôøi Meï" nhö tin möøng gia goïi ngaøi. Ta haõy cuøng ngaøi traåy ñi Cana.
Trong suoát buoåi tieäc cöôùi naøy, Ñöùc Maria luoân quan taâm, ngaøi lo laéng cho nhu caàu cuûa nhöõng ngöôøi môùi cöôùi. Ngaøi khoâng töï kheùp kín, chæ bieát lo cho caùi tieåu theá giôùi cuûa rieâng mình. Tình yeâu cuûa ngaøi khieán ngaøi "ñi ra ngoaøi" höôùng veà ngöôøi khaùc. Do ñoù, ngaøi nhaän ra röôïu ñaõ heát. Röôïu laø daáu chæ cuûa haïnh phuùc, cuûa yeâu thöông vaø sung tuùc. Bieát bao thieáu nieân vaø ngöôøi treû ñang caûm nhaän raèng nhöõng thöù vöøa keå khoâng coøn thaáy nöõa trong nhaø hoï? Bieát bao phuï nöõ, buoàn saàu vaø ñôn coâi, kinh ngaïc khi tình yeâu ra ñi, khi noù loït khoûi cuoäc ñôøi hoï? Bieát bao ngöôøi cao nieân caûm thaáy bò loaïi ra khoûi nhöõng möøng vui cuûa gia ñình, bò ñaåy qua moät beân vaø ngaøy ngaøy khao khaùt ñöôïc moät chuùt yeâu thöông? Vieäc thieáu "röôïu" naøy cuõng coù theå do thaát nghieäp, beänh hoaïn vaø caùc tình huoáng khoù khaên maø caùc gia ñình cuûa chuùng ta coù theå kinh qua. Ñöùc Maria khoâng heà laø moät baø meï "ñoøi hoûi", moät baø meï choàng thích thuù khi ta thieáu kinh nghieäm, khi ta maéc laàm loãi vaø nhieàu ñieàu ta queân laøm. Ñöùc Maria laø Baø Meï maø! Ngaøi coù maët ôû ñoù, ñaày quan taâm vaø lo laéng.
Nhöng Ñöùc Maria ñeán gaàn Chuùa Gieâsu moät caùch tin töôûng, ngaøi caàu nguyeän. Ngaøi khoâng tôùi gaëp oâng quaûn tieäc, ngaøi laäp töùc noùi vôùi Con Trai cuûa mình vaán ñeà cuûa nhöõng ngöôøi môùi cöôùi. Caâu traû lôøi ngaøi nhaän ñöôïc xem ra naûn loøng quaù: "vieäc gì ñeán maù vaø con? Giôø con chöa tôùi" (caâu 4). Nhöng ngaøi vaãn cöù ñaët vaán ñeà trong baøn tay Thieân Chuùa. Noãi lo laéng muoán thoûa maõn nhu caàu ngöôøi khaùc cuûa ngaøi ñaõ laøm giôø cuûa Chuùa Gieâsu ñeán mau hôn. Ñöùc Maria quaû laø moät phaàn cuûa giôø naøy, töø chieác noâi cho tôùi caây thaùnh giaù. Ngaøi coù theå "bieán maùng coû thaønh toå aám cho Chuùa Gieâsu, chæ baèng nhöõng chieác taõ quaán ngheøo naøn vaø voâ vaøn yeâu thöông" (Nieàm Vui Tin Möøng, soá 286). Ngaøi tieáp nhaän chuùng ta laøm con caùi nam nöõ cuûa ngaøi khi löôõi göôm ñaâm thaâu qua traùi tim ngaøi. Ngaøi daïy chuùng ta ñaët gia ñình chuùng ta vaøo baøn tay Thieân Chuùa, bieát caàu nguyeän, bieát ñoát leân ngoïn löûa hy voïng voán chæ cho ta thaáy raèng caùc lo laéng cuûa chuùng ta cuõng laø caùc lo laéng cuûa Thieân Chuùa.
Caàu nguyeän luoân naâng chuùng ta ra khoûi caùc quan taâm, lo laéng. Noù laøm chuùng ta vöôn cao hôn nhöõng gì gaây thöông toån, laøm phieàn loøng hay laøm ta thaát voïng, vaø noù ñaët ta vaøo choã nhöõng ngöôøi khaùc, vaøo ñoâi giaày cuûa hoï. Gia ñình laø tröôøng hoïc nôi vieäc caàu nguyeän cuõng nhaéc ta nhôù raèng chuùng ta khoâng phaûi laø caùc caù nhaân coâ laäp; chuùng ta laø moät vaø chuùng ta coù ngöôøi laân caän keà beân: hoï ñang soáng döôùi cuøng moät maùi nhaø, laø moät phaàn ñôøi ta, vaø ñang caàn (ta).
Cuoái cuøng, Ñöùc Maria ñaõ haønh ñoäng. Lôøi leõ ngaøi: "caùc anh haõy laøm baát cöù ñieàu gì con toâi noùi vôùi caùc anh" (caâu 5), ngoû vôùi nhöõng ngöôøi giuùp vieäc, cuõng laø lôøi môøi goïi chuùng ta môû taâm hoàn mình ra cho Chuùa Gieâsu, Ñaáng tôùi ñeå phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï. Phuïc vuï laø daáu chæ yeâu thöông thöïc söï. Chuùng ta hoïc ñöôïc ñieàu naøy moät caùch ñaëc bieät trong gia ñình, nôi ta trôû thaønh nhöõng ngöôøi phuïc vuï chæ vì yeâu thöông laãn nhau. Giöõa loøng gia ñình, khoâng ai bò loaïi boû caû. "Trong gia ñình, ta hoïc caùch xin chöù khoâng ñoøi hoûi, caùch noùi 'caùm ôn' nhö moät bieåu thöùc bieát ôn thöïc söï vì nhöõng gì ta ñöôïc ban cho, caùch kieåm soaùt tính hung haêng vaø tham lam cuûa ta, vaø caùch xin tha thöù khi ta gaây tai haïi. Nhöõng cöû chæ ñôn sô cuûa loøng lòch thieäp taän ñaùy loøng naøy giuùp taïo ra neàn vaên hoùa soáng chung vaø loøng toân troïng ñoái vôùi nhöõng gì ñang bao quanh ta" (Thoâng ñieäp Laudato Si, soá 213). Gia ñình laø beänh vieän gaàn nhaát, laø tröôøng hoïc ñaàu tieân cuûa ngöôøi treû, laø toå aám toát nhaát cuûa ngöôøi cao nieân. Gia ñình taïo neân "voán lieáng xaõ hoäi" toát nhaát. Noù khoâng theå bò thay theá bôûi caùc ñònh cheá khaùc. Noù caàn ñöôïc giuùp ñôõ vaø cuûng coá, keûo ta ñaùnh maát caûm thöùc thích ñaùng veà caùc dòch vuï do xaõ hoäi nhö moät toaøn theå cung hieán. Caùc dòch vuï naøy khoâng phaûi laø moät loaïi boá thí, maø ñuùng hôn laø "moùn nôï xaõ hoäi" ñuùng nghóa ñoái vôùi ñònh cheá gia ñình, laø ñònh cheá voán ñoùng goùp raát nhieàu vaøo ích chung.
Gia ñình cuõng laø moät tieåu Giaùo Hoäi, moät "Giaùo Hoäi taïi gia" cuøng vôùi söï soáng, voán cuõng laøm trung gian cho tình aâu yeám vaø töø bi cuûa Thieân Chuùa. Trong gia ñình, ta ñöôïc uoáng ñöùc tin cuøng vôùi söõa meï. Khi caûm nghieäm tình yeâu cuûa cha meï ta, ta cuõng caûm nhaän ñöôïc söï gaàn guõi cuûa tình yeâu Thieân Chuùa.
Trong gia ñình, caùc pheùp laï ñöôïc thöïc hieän vôùi nhöõng ñieàu ít oûi ta coù, vôùi nhöõng gì ta laø, vôùi nhöõng gì coù trong tay... nhieàu khi, khoâng phaûi laø lyù töôûng, khoâng phaûi laø ñieàu ta mô öôùc, cuõng chaúng phaûi laø "nhöõng ñieàu neân laø". Röôïu môùi cuûa tieäc cöôùi Cana xuaát hieän töø nhöõng lu nöôùc, nhöõng chieác lu ñeå röûa raùy, thaäm chí ta coøn coù theå noùi töø nôi moïi ngöôøi ñaõ truùt toäi vaøo# "nôi naøo toäi gia taêng, nôi aáy caøng traøn ñaày ôn thaùnh" (Rm 5:20). Trong caùc gia ñình rieâng cuûa chuùng ta vaø trong gia ñình lôùn hôn maø taát caû chuùng ta ñeàu thuoäc veà, khoâng coù gì bò vöùt boû caû, khoâng coù gì laø voâ ích caû. Ngay tröôùc khi khai maïc Naêm Thaùnh Töø Bi khoâng bao xa, Giaùo Hoäi seõ cöû haønh Thöôïng Hoäi Ñoàng Thöôøng Leä daønh cho gia ñình, ñaøo saâu vieäc bieän phaân thieâng lieâng veà noù, vaø xem xeùt caùc giaûi phaùp cuï theå cho nhieàu khoù khaên vaø thaùch ñoá coù yù nghóa ñang ñaët ra cho caùc gia ñình thôøi ta. Cha xin anh chò em soát saéng caàu nguyeän theo yù chæ naøy, ñeå Chuùa Kitoâ tieáp nhaän caû nhöõng gì ñoái vôùi chuùng ta coù veû dô baån, gaây göông muø hay ñaày ñe doïa, vaø bieán noù thaønh moät pheùp laï, baèng caùch bieán noù thaønh moät phaàn "giôø" cuûa Ngöôøi.
Taát caû ñeàu baét ñaàu vì "hoï heát röôïu roài". Taát caû ñeàu coù theå ñöôïc thöïc hieän vì coù moät ngöôøi ñaøn baø, Ñöùc Nöõ Trinh Maria, bieát quan taâm, ñaët caùc lo laéng cuûa mình trong baøn tay Thieân Chuùa vaø haønh ñoäng moät caùch coù caûm nhaän vaø ñaày can ñaûm. Nhöng coøn nhieàu ñieàu nöõa saép xaåy ra: moïi ngöôøi ñeàu seõ ñöôïc thöôûng thöùc thöù röôïu ngon nhaát. Vaø ñaây laø tin möøng: nhöõng thöù röôïu ngon nhaát vaãn coøn phaûi ñöôïc uoáng thöû; ñoái vôùi caùc gia ñình, nhöõng ñieàu phong phuù nhaát, saâu saéc nhaát vaø töôi ñeïp nhaát vaãn coøn caàn dieãn ra. Thôøi gian ñang ñeán khi ta ñöôïc neám tình yeâu haøng ngaøy, khi con caùi ta bieát ñaùnh gía cao toå aám ta cuøng chia seû, vaø ngöôøi cao nieân cuûa ta seõ hieän dieän moãi ngaøy trong caùc nieàm vui cuûa cuoäc ñôøi. Röôïu ngon nhaát seõ ñeán vôùi moïi ngöôøi bieát ñaùnh cuoäc moïi söï cho tình yeâu. Vaø noù seõ ñeán baát chaáp moïi tham soá vaø con soá thoáng keâ coù theå noùi khaùc ñi; röôïu ngon nhaát seõ coøn ñang ñeán vôùi nhöõng ai, ngaøy hoâm nay, ñang caûm thaáy maát maùt voâ hy voïng. Anh chò em haõy noùi cho tôùi khi ñöôïc xaùc tín raèng: röôïu ngon nhaát nhaát ñònh seõ tôùi. Haõy thuû thæ noù vaøo tai nhöõng ngöôøi voâ hy voïng vaø nhöõng ngöôøi voâ yeâu thöông. Thieân Chuùa luoân ñi tìm caùc khu ngoaïi vi, nhöõng ngöôøi heát röôïu, nhöõng ngöôøi chæ uoáng ñöôïc ngaõ loøng. Chuùa Gieâsu caûm nhaän söï yeáu ñuoái cuûa hoï, ñeå roùt röôïu ngon nhaát vaøo nhöõng ai, vì baát cöù lyù do gì, caûm thaáy raèng moïi chieác lu cuûa hoï ñeàu ñaõ bò vôõ.
Nhö Ñöùc Maria ñaõ yeâu caàu chuùng ta, chuùng ta haõy "laøm nhöõng ñieàu con trai toâi noùi" vaø bieát ôn vì trong chính thôøi gian naøy, thôøi cuûa chuùng ta vaø giôø cuûa chuùng ta, röôïu môùi, röôïu ngon nhaát seõ giuùp chuùng ta tìm laïi ñöôïc nieàm vui laøm moät gia ñình.
Vuõ Van An