Cuoäc trieån laõm quoác teá Milano 2015
Caùi ñoùi cuûa thaân xaùc vaø tinh thaàn
Cuoäc trieån laõm quoác teá Milano 2015 Caùi ñoùi cuûa thaân xaùc vaø tinh thaàn.
Moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Gianfranco Ravasi, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Vaên Hoùa.
Roma (RG 1-05-2015; Vat. 5-05-2015) - Saùng ngaøy muøng 1 thaùng 5 naêm 2015 leã Lao ñoäng quoác teá, cuoäc trieån laõm theá giôùi 2015 ñaõ khai maïc taïi Milano, baéc Italia. Trong söù ñieäp tröïc tieáp truyeàn hình luùc 12 giôø 30 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ khaúng ñònh raèng cuoäc trieån laõm quoác teá taïi Milano laø moät dòp thuaän tieän ñeå toaøn caàu hoùa tình lieân ñôùi. Chuùng ta haõy tìm ñöøng phung phí noù, nhöng laøm cho noù coù giaù trò traøn ñaày.
Ngaøi keâu goïi moïi ngöôøi thay ñoåi taâm thöùc vaø ñöøng nghó raèng caùc haønh ñoäng thöôøng ngaøy cuûa mình, treân moïi möùc ñoä traùch nhieäm, khoâng gaây ra haäu quaû ñoái vôùi bieát bao nhieâu ngöôøi ngheøo ñoùi, ñau yeáu vaø phaûi cheát vì thieáu aên treân theá giôùi.
Ñöùc Thaùnh Cha bieát ôn ban toå chöùc vì ñaõ cho ngaøi coù dòp hôïp tieáng vôùi taát caû nhöõng ai tham döï buoåi leã khaùnh thaønh naøy. Ñaây laø tieáng noùi cuûa Giaùm Muïc Roma, leân tieáng nhaân danh daân Thieân Chuùa löõ haønh treân toaøn theá giôùi; laø tieáng noùi cuûa bieát bao nhieâu ngöôøi ngheøo, thaønh phaàn cuûa daân Chuùa vôùi phaåm giaù tìm cuûa aên nuoâi thaân baèng moà hoâi traùn cuûa mình. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Toâi muoán laø tieáng noùi cuûa caùc anh chò em, kitoâ cuõng nhö khoâng kitoâ, maø Thieân Chuùa yeâu thöông nhö con caùi vaø ñaõ trao ban söï soáng cho hoï, ñaõ ban phaùt cho hoï baùnh laø thòt cuûa Ngöôøi Con laøm ngöôøi. Ngaøi laø Ñaáng ñaõ daäy chuùng ta xin Thieân Chuùa Cha "Xin ban cho chuùng con löông thöïc haèng ngaøy".
Ñöùc Thaùnh Cha ghi nhaän raèng ñeà taøi cuûa cuoäc trieån laõm quoác teá "Nuoâi soáng haønh tinh, naêng löïc cho söï soáng" thaät laø quan troïng vaø noøng coát, mieãn laø noù khoâng phaûi chæ laø moät ñeà taøi, nhöng luoân ñöôïc ñi keøm bôûi yù thöùc veà caùc göông maët: göông maët cuûa haøng trieäu ngöôøi ngaøy nay ñang ñoùi, ngaøy nay khoâng theå aên uoáng xöùng ñaùng nhö con ngöôøi. Toâi öôùc mong raèng, baét ñaàu töø ngaøy hoâm nay, moãi moät ngöôøi gheù thaêm cuoäc trieån laõm quoác teá Milano khi ñi ngang qua caùc khu trieån laõm tuyeät vôøi aáy, coù theå nhaän ra söï hieän dieän cuûa caùc göông maët naøy. Moät söï hieän dieän daáu aån, nhöng trong thöïc taïi phaûi laø taùc nhaân ñích thaät cuûa bieán coá: caùc göông maët cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ ñoùi khaùt, ñau yeáu vaø cheát vì thieáu thöïc phaåm hay vì thöïc phaåm ñoäc haïi.
"Caùi maâu thuaãn cuûa söï doài daøo" maø Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi tôùi trong dieãn vaên ñoïc tröôùc toå chöùc Löông Noâng Quoác Teá FAO trong hoäi nghò veà dinh döôõng laàn thöù I naêm 1992, vaãn toàn taïi, maëc duø ñaõ coù caùc noã löïc vaø vaøi keát quaû toát. Trong vaøi khiaù caïnh, cuoäc trieån laõm quoác teá Milano cuõng laø phaàn "caùi maãu thuaãn cuûa söï phong phuù" ñoù, neáu noù chæ tuaân phuïc neàn vaên hoùa gaït boû, vaø khoâng goùp phaàn vaøo moät moâ thöùc phaùt trieån coâng baèng vaø coù theå chòu ñöïng noåi. Vì theá chuùng ta haõy laøm sao ñeå cuoäc trieån laõm naøy laø dòp thay ñoåi naõo traïng, giuùp moïi ngöôøi yù thöùc raèng caùc haønh ñoäng cuûa chuùng ta treân moïi bình dieän traùch nhieäm ñeàu coù haäu quaû treân cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi gaàn xa ñang ñoùi. Toâi nghó tôùi bieát bao nhieâu ngöôøi nam nöõ ñang bò ñoùi, ñaëc bieät laø ñoâng ñaûo caùc treû em ñang cheát ñoùi treân theá giôùi.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc ñeán caùc göông maët coù vai troø quan troïng trong cuoäc trieån laõm naøy: göông maët cuûa caùc nhaân vieân vaø caùc nhaø nghieân cöùu trong laõnh vöïc löông thöïc. Ngaøi xin Chuùa ban cho töøng ngöôøi söï khoân ngoan vaø loøng can ñaûm, vì traùch nhieäm cuûa hoï raát lôùn lao. Ñöùc Thaùnh Cha caàu mong raèng kinh nghieäm naøy cho pheùp caùc nhaø thaàu, caùc doanh thöông, caùc nhaø nghieân cöùu, caûm thaáy ñöôïc loâi cuoán vaøo moät döï aùn vó ñaïi cuûa tình lieân ñôùi: laø döï aùn nuoâi soáng haønh tinh, trong söï toân troïng moïi ngöôøi vaø toân troïng moâi tröôøng thieân nhieân. Ñaây laø moät thaùch ñoá lôùn maø Thieân Chuùa keâu môøi nhaân loïai cuûa theá kyû 21: thoâi laïm duïng ngoâi vöôøn Thieân Chuùa ñaõ tín thaùc cho chuùng ta, ñeå taát caû coù theå aên caùc hoa traùi cuûa ngoâi vöôøn aáy. Laõnh nhaän döï aùn lôùn lao ñoù trao ban phaåm giaù traøn ñaày cho coâng vieäc laøm cuûa ngöôøi saûn xuaát vaø ngöôøi nghieân cöùu trong laõnh vöïc thöïc phaåm.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng khoâng queân göông maët cuûa taát caû caùc coâng nhaân ñaõ taän tuïy laøm vieäc cho cuoäc trieån laõm quoác teá naøy, caùch rieâng nhöõng göông maët voâ danh, cuûa nhöõng ngöôøi aån khuaát nhaát, nhôø cuoäc trieãn laõm maø coù côm baùnh cho gia ñình. Öôùc chi ñöøng coù ai bò laáy maát ñi phaåm giaù. Vaø öôùc chi ñöøng coù chieác baùnh naøo laø keát quûa cuûa moät coâng vieäc baát xöùng vôùi con ngöôøi!
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc söù ñieäp tröïc tieáp truyeàn hình nhö sau: Xin Chuùa giuùp chuùng ta ñoùn nhaän dòp may lôùn lao naøy vôùi tinh thaàn traùch nhieäm. Xin Ngaøi laø Tinh Yeâu ban cho chuùng ta "naêng löïc cho söï soáng": tình yeâu ñeå chia seû côm baùnh, "löông thöïc haèng ngaøy", trong an bình vaø tình huynh ñeä. Vaø öôùc chi ñöøng coù ngöôøi nam nöõ naøo thieáu côm baùnh, phaåm giaù vaø coâng aên vieäc laøm.
Toái ngaøy 30 thaùng 4 naêm 2015 ñaõ coù 20,000 ngöôøi tham döï buoåi hoøa nhaïc khai maïc Cuoäc trieån laõm quoác teá taïi quaûng tröôøng nhaø thôø chính toøa Milano vôùi leã nghi thaép saùng caây söï soáng, laø bieåu töôïng gian haøng cuûa Italia. Tham döï cuoäc trieån laõm keùo daøi cho tôùi ngaøy 31 thaùng 10 naêm 2015 coù 145 quoác gia, trong ñoù coù quoác gia thaønh phoá Vaticaêng. Khu vöïc trieån laõm roäng 110 maãu toïa laïc taïi maïn taây baéc Milano
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quyù vò thính giaû moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Gianfranco Ravasi, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Vaên Hoùa.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y trong lòch söû caùc cuoäc trieån laõm quoác teá Toøa Thaùnh Vaticaêng coù thöôøng xuyeân tham döï khoâng?
Ñaùp: Ngay töø naêm 1851 döôùi thôøi Ñöùc Giaùo Hoaøng Pio IX, Toaø Thaùnh ñaõ hieän dieän trong cuoäc trieån laõm quoác teá hoài ñoù taïi Luaân Ñoân, vaø trong caùc dip khaùc nöõa söï hieän dieän cuûa Toøa Thaùnh cuõng quan troïng. Chaúng haïn trong cuoäc trieån laõm taïi New York naêm 1964 Toaø Thaùnh ñaõ göûi böùc töôïng Ñöùc Meï oâm xaùc Chuùa Gieâsu cuûa Michelangelo ñeå tröng baày cho coâng chuùng chieâm ngöôõng. Ñoù laø laàn ñaàu tieân böùc töôïng ñöôïc ñöa ra khoûi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ. Toøa Thaùnh ñaõ luoân luoân hieän dieän trong caùc cuoäc trieån laõm quoác teá coù söï tham döï cuûa nhieàu quoác gia treân theá giôùi vôùi caùc gian haøng tröng baày caùc saûn phaåm, caùc sinh hoaït kinh teá, caùc vaàn ñeà quan troïng treân bình dieän cuï theå, xaõ hoäi.
Hoûi: "Nuoâi soáng haønh tinh, naêng löïc cho söï soáng" laø ñeà taøi cuûa cuoäc trieån laõm quoác teá naêm 2015 taïi Milano. Nhöng vöôït ngoaøi caùc yù höôùng toát, coù ngöôøi lo sôï raèng cuoäc trieån laõm bieán thaønh moät cuoäc tröng baày coù tính caùch thöông maïi. Trong nghóa naøy thì söï hieän dieän cuûa Toøa Thaùnh coù yù nghóa gì thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Söï hieän dieän cuûa Toaø Thaùnh muoán nhö laø moät loaïi gai choïc vaøo hoâng cuûa cuoäc tröng baày kinh teá thöông maïi vó ñaïi coù tính caùch toaøn caàu naøy. Gian haøng cuûa Toaø Thaùnh laø gian haøng duy nhaát khoâng tröng baày vaø ñeà nghò caùc saûn phaåm ñeå baùn. Coù hai khaåu hieäu ñöôïc vieát treân chính maët tieàn cuûa khu vöïc moät caùch raát ñôn sô, theo cung caùch cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ. Hai khaåu hieäu naøy cuõng ñöôïc vieát ôû loái vaøo nhö ñeå nhaéc nhôù, vaø beân trong coù moät loä trình ñöôïc traûi daøi treân moät khoaûng khoâng gian roäng 330 meùt vuoâng, nghóa laø khoâng sang troïng nhö caùc gian haøng cuûa caùc nöôùc khaùc. Hai khaåu hieäu laø: "Khoâng phaûi chæ coù côm baùnh" vaø "Xin ban cho chuùng con löông thöïc haèng ngaøy" laø hai caâu ñöôïc trích töø Thaùnh Kinh vaø quy höôùng veà söï kieän con ngöôøi khoâng chæ soáng nhôø côm baùnh maø thoâi, nhöng noù vöôït thaéng chính mình vaø coù trong chính noù moät caùi gì vöôït quùa caùc maùy moùc sinh vaät lyù. Nhöng ñaøng khaùc noù cuõng nhaéc cho moïi ngöôøi nhôù raèng con ngöôøi cuõng phaûi soáng moät caùch vaät chaát, vì theá "Xin ban cho chuùng con löông thöïc haèng ngaøy", töùc laø côm baùnh cho moãi ngaøy, côm baùnh maø raát thöôøng khi trong boái caûnh hieän nay cuûa theá giôùi, noù chæ ñöôïc daønh ñeå cho moät soá ít ngöôøi. Taïi trung taâm khu vöïc trieån laõm cuûa Toaø Thaùnh seõ coù moät cuoäc thaûo luaän baøn troøn lieân haønh ñoäng maø caùc khaùch vieáng thaêm coù theå ñöôïc loâi cuoán nhaäp cuoäc moät caùch naøo ñoù trong moät cuoäc ñoái thoaïi. Vaø noù muoán dieãn taû theá giôùi ngaøy nay: Moät beân laø chuùng ta thuoäc caùc nöôùc giaàu mieàn baéc baùn caàu coù cuûa caûi phong phuù vaø beân kia laø ñaùm ñoâng lôùn hôn raát nhieàu thuoäc caùc nöôùc mieàn nam baùn caàu ñang phaûi baèng loøng vôùi caùc maûnh baùnh vuïn. Vì theá taïi sao cuõng coù ñeà taøi naïn ñoùi ñeø naëng vaø taát caû ñeø taøi "Xin ban cho chuùng con côm baùnh haèng ngaøy", laø baùnh tinh thaàn, khieán cho chuùng ta böôùc vaøo ñeà taøi bí tích Thaùnh Theå.
Hoûi: Nhöng maø ñeà taøi nuoâi soáng, ñeà taøi ñoùi ñöôïc ñöông ñaàu töø khía caïnh nhaân chuûng hoïc, y teá, xaõ hoäi cuõng seõ laø trung taâm ñieåm cuûa caùc cuoäc thaûo luaän khaùc nöõa seõ dieãn ra trong khu vöïc trieån laõm cuûa Toaø Thaùnh, coù ñuùng theá khoâng thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Beân caïnh khu vöïc naøy, ôû trong khu trieån laõm cuõng coù moät loaït caùc phim aûnh lieân quan tôùi caùc ñeà taøi noùi treân: moät phim ñöôïc quay taïi Erbil, moät phim ñöôïc quay taïi Burkina Faso, moät phim khaùc ñöôïc quay beân chaâu Myõ Latinh. Cuõng coù moät khu vöïc khaùc haàu nhö coù tính caùch tinh thaàn vaø löu ñoäng, ñöôïc trình baày vôùi moät loaït caùc bieán coá vaø bieåu hieän lieân quan tôùi khu vöïc trieån laõm cuûa Toaø Thaùnh vaø cuõng ñeà caäp tôùi taát caû caùc ñeà taøi naøy. Chaúng haïn nhö toå chöùc Caritas trình baày ñeà taøi naïn ñoùi treân theá giôùi vaø caùc döï aùn höõu hieäu giuùp ñöông ñaàu vôùi naïn ñoùi keùm. Töø phía nhaø thöông nhi ñoàng Chuùa Haøi Ñoàng Gieâsu cuõng coù khu vöïc trình baày moät loaït caùc cuoäc gaëp gôõ ñeà caäp tôùi caùc ñeà taøi noøng coát cuûa cuoäc soáng con ngöôøi nhö: thaûm caûnh cuûa ngöôøi treû phaù phaùch vì nhaøm chaùn, hay thaûm caûnh nhòn aên uoáng cho tôùi cheát, roài coøn coù ñeà taøi nuoâi con baèng söõa meï, cuõng nhö nhieàu ñeà taøi nhaân chuûng hoïc chaèng cheùo vôùi chieàu kích y khoa vaø chieàu kích hieän sinh. Vaø chuùng toâi seõ coù ngaøy cöû haønh ñaëc bieät, töùc ngaøy 11 thaùng 6 naêm 2015, daønh cho Toaø Thaùnh vaø suy tö treân bình dieän nhaân chuûng hoïc veà ñeà taøi naïn ñoùi treân theá giôùi, cuõng nhö buoåi hoäi thaûo "Saân cuûa daân ngoaïi" veà ñeà taøi naøy, vôùi söï hieän dieän vaø tham döï cuûa nhöõng ngöôøi tin vaø khoâng tin, trong ñoù coù oâng Buicolas Hulot, chuû tòch hoäi nghò veà khí haäu, seõ dieãn ra taïi Paris. Nhö theá, chuùng toâi cuõng baøn veà ñeà taøi giöõ gìn moâi sinh vaø baûo veä thieân nhieân. Ngoaøi ra, toâi tin raèng sau cuøng khu vöïc duy nhaát ñoøi hoûi ñieàu gì ñoù nôi caùc khaùch vieáng thaêm cuoäc trieån laõm ñoù laø vieäc doùng goùp cho quyõ dieät tröø naïn ñoùi treân theá giôùi, ñoùng goùp cho quyõ baùc aùi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng. Vaø sau cuøng, khi phaân phaùt cho caùc khaùch vieáng thaêm cuoäc trieån laõm quoác teá 2015 moät kyû nieäm vôùi hình Ñöùc Giaùo Hoaøng, chuùng toâi seõ xin ngöôøi nhaän thöïc thi moät cöû chæ ñoái vôùi chaân trôøi ñang keâu môøi chuùng ta cöùu giuùp noãi khoå ñau cuûa hoï.
(RG 1-5-2015)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)