Baàu khí tieàn thöôïng hoäi ñoàng
veà gia ñình baét ñaàu soâi ñoäng
Baàu khí tieàn thöôïng hoäi ñoàng veà gia ñình baét ñaàu soâi ñoäng.
Roma (VietCatholic News 25-03-2015) - Lieân tieáp maáy ngaøy nay, tin töùc lieân quan tôùi thöôïng hoäi ñoàng veà gia ñình vaøo thaùng Möôøi naêm 2015 tôùi caøng ngaøy caøng doàn daäp.
Ñöøng taùn gaãu
Ñeán noãi, theo CNA/EWTN News ngaøy 25 thaùng Ba naêm 2015, trong buoåi yeát kieán haøng tuaàn vöøa roài, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vöøa xin tín höõu caàu nguyeän cho thöôïng hoäi ñoàng vöøa yeâu caàu hoï "ñöøng taùn gaãu" veà noù.
Ñöùc Phanxicoâ cho hay, thöôïng hoäi ñoàng caàn lôøi caàu nguyeän "ñeå Giaùo Hoäi ngaøy caøng cam keát hôn vaø hôïp nhaát hôn trong chöùng taù cuûa mình ñoái vôùi tình yeâu vaø loøng töø bi cuûa Chuùa daønh cho moïi gia ñình".
Lôøi caàu nguyeän treân phaûi theo chieàu höôùng caûm thöông, moät chieàu höôùng chaéc chaén seõ ñieàu höôùng keát quaû cuoái cuøng cuûa thöôïng hoäi ñoàng vaø laø taâm ñieåm cuûa toâng huaán haäu thöôïng hoäi ñoàng ñaàu tieân cuûa Ñöùc Phanxicoâ vaøo naêm 2016. Ngaøi noùi: "toâi xin anh chò em tieáp tuïc caàu nguyeän cho thöôïng hoäi ñoàng, ñeå noù phaûn aûnh loøng caûm thöông maø Ñaáng Chaên Chieân Laønh voán daønh cho ñaøn chieân cuûa Ngöôøi, nhaát laø cho nhöõng ngöôøi vaø nhöõng gia ñình, vì nhieàu lyù do khaùc nhau, ñang 'bò xaùch nhieãu vaø bô vô, nhö chieân khoâng coù ngöôøi chaên'".
Theo Sôû Thoâng Tin Vatican (VIS), Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeà nghò tín höõu ñoïc Kinh Caàu Cho Thöôïng Hoäi Ñoàng töø nay cho tôùi ngaøy khai môû thöôïng hoäi ñoàng vaøo thaùng Möôøi naêm 2015. Lôøi kinh naøy, chính ngaøi moâ taû nhö sau: "Toâi muoán lôøi kinh naøy, cuõng nhö toaøn boä haønh trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, ñöôïc linh höùng bôûi loøng caûm thöông cuûa Ñaáng Chaên Chieân Laønh daønh cho ñaøn chieân cuûa Ngöôøi".
Vôùi lôøi leõ treân, Ñöùc Phanxicoâ roõ raøng aán ñònh höôùng ñi cho toaøn boä dieãn trình cuûa thöôïng hoäi ñoàng: taäp chuù vaøo loøng caûm thöông cuûa Ñaáng Chaên chieân Laønh daønh cho ñaøn chieân cuûa Ngöôøi nhaát laø nhöõng con chieân 'bò xaùch nhieãu vaø bô vô'. Ra ngoaøi taäp chuù aáy chæ laø "taùn gaãu".
Ñöùc Phanxicoâ khoâng cho hay caùc hình thöùc "taùn gaãn" khi baøn tôùi thöôïng hoäi ñoàng 2015 laø nhö theá naøo. Nhöng "taùn gaãu" thöôøng phaûi dieãn ra giöõa moät soá ñoâng ngöôøi, khoâng ai "taùn gaãu" moät mình. Thaønh thöû ta an taâm trong vieäc khoâng coi nhöõng lôøi phaùt bieåu cuûa caùc vò nhö Ñöùc Hoàng Y Burke, Ñöùc Hoàng Y Tagle vaø Ñöùc Hoàng Y Kasper trong maáy ngaøy qua laø "taùn gaãu".
Ñöùc vaø Phi Chaâu
Keå caû nhaän ñònh gaàn ñaây cuûa Ñöùc Hoàng Y Paul Josef Cordes cuõng khoâng phaûi laø "taùn gaãu". Theo Catholic World News ngaøy 24 thaùng Ba naêm 2015, vò Hoàng Y naøy chæ trích vò laõnh ñaïo khaùc cuûa Giaùo Hoäi Ñöùc laø Ñöùc Hoàng Y Reinhard Marx, vì ñaõ tuyeân boá raèng Giaùo Hoäi Ñöùc seõ khoâng chôø ñöôïc Roâma chaáp thuaän môùi cho pheùp ngöôøi Coâng Giaùo ly dò vaø taùi hoân röôùc leã.
Ngöôøi ta coøn nhôù, trong moät cuoäc hoïp baùo ngaøy 25 thaùng Hai naêm 2015, Ñöùc Hoàng Y Marx (khoâng phaûi oâng Karl Marx!), chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc, tuyeân boá roõ raøng raèng "chuùng toâi khoâng phaûi laø moät chi nhaùnh cuûa Roâma (!)" vaø "chuùng toâi khoâng theå ñôïi thöôïng hoäi ñoàng baûo chuùng toâi phaûi leân khuoân vieäc chaêm soùc muïc vuï cuûa mình ra sao ñoái vôùi hoân nhaân vaø gia ñình (!)".
Trong moät laù thö göûi chuû buùt tôø Die Tagespost, Ñöùc Hoàng Y Cordes cho hay: ngaøi quyeát ñònh "phaûn ñoái coâng khai moät soá nhöõng lôøi noùi [aáy] ngoõ haàu giôùi haïn söï muø môø chuùng coù theå gaây ra". Theo ngaøi, caùc tuyeân boá cuûa Ñöùc Hoàng Y Marx cho thaáy söï "maäp môø thaàn hoïc khieán baïn ngôõ ngaøng". Ngoân töø cuûa Ñöùc Hoàng Y Marx xöùng vôùi [cuoäc taùn gaãu] phoøng traø hôn laø cuoäc thaûo luaän thaàn hoïc vaø chaéc chaén khoâng "thaám nhieãm tinh thaàn communio [hieäp thoâng] chuùt naøo".
Ñöùc Hoàng Y Cordes, ngöôøi Ñöùc, laø chuû tòch hoài höu cuûa Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Cor Unum, cho hay: caùc giaùm muïc Ñöùc ngaøy nay khoâng coù tö caùch giaùo huaán theá giôùi Coâng Giaùo. Tröng daãn söï sa suùt ñöùc tin Coâng Giaùo taïi Ñöùc, maø thoáng keâ cho thaáy chæ coù 16% nhöõng ngöôøi töï cho mình laø Coâng Giaùo Ñöùc coøn tin vaøo moät Thieân Chuùa coù baûn vò, Ñöùc Hoàng Y nhaän ñònh: "Thaønh thöû khoâng coøn lyù do naøo ñeå töï veânh vang veà ñöùc tin cuûa mình neáu ta chòu so saùnh vôùi caùc quoác gia khaùc".
Vieát theá, coù leõ ñeå traû lôøi caâu tuyeân boá "xanh rôøn" cuûa Ñöùc Hoàng Y Marx khi, theo CNA/EWTN News ngaøy 24 thaùng Ba naêm 2015, ngaøi cho raèng coù "nhieàu mong chôø muoán Ñöùc giuùp Giaùo Hoäi môû cöûa vaø 'tieán theo nhöõng neûo ñöôøng môùi'".
Noùi ñeán caùc nöôùc khaùc, chaéc chaén Ñöùc Hoàng Y Cordes nghó tôùi caùc nöôùc Phi Chaâu. Vì nhaø baùo John Allen Jr., trong baøi vieát ngaøy 24 thaùng Ba naêm 2015, töïa laø The 'African moment' in global Catholicism gathers steam (Thôøi ñieåm Phi Chaâu trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hoaøn caàu ñang taêng toác), cho raèng: "ñieàu ñaõ roõ raøng laø moät trong caùc ñaïi chieàu höôùng cuûa thôøi ta laø vieäc xuaát hieän cuûa Giaùo Hoäi taïi Phi Chaâu" vaø vieäc Giaùo Hoäi naøy töï tin vai troø cuûa mình trong Giaùo Hoäi hoaøn caàu. Nieàm töï tin naøy xuaát hieän roõ trong thöôïng hoäi ñoàng veà gia ñình naêm 2014 vaø coøn seõ roõ raøng hôn nöõa trong thöôïng hoäi ñoàng veà gia ñình naêm 2015.
Nieàm töï tin treân raát deã hieåu: trong theá kyû 20, soá ngöôøi Coâng Giaùo vuøng haï Saraha cuûa Phi Chaâu taêng töø 1.9 trieäu leân hôn 130 trieäu, töùc 6,708 phaàn traêm! Hoï khôûi ñaàu theá kyû vôùi ít hôn 1% daân soá Coâng Giaùo hoaøn caàu vaø keát thuùc theá kyû aáy vôùi 16% daân soá aáy. Ôn keâu goïi cuõng taêng nhanh: chuûng vieän Bigard Memorial ôû Nam Nigeria vôùi 1,225 chuûng sinh, laø chuûng vieän hieän lôùn nhaát theá giôùi, töông ñöông vôùi 1/4 toång soá caùc chuûng sinh cuûa toaøn Hoa Kyø!
John Allen nhaän ñònh: "ta coù theå cho raèng ngöôøi Phi Chaâu hieän nay laø nhöõng ngöôøi Ñöùc môùi, theo nghóa ngöôøi Coâng Giaùo Ñöùc trong nhieàu naêm voán coù khaû naêng aûnh höôûng tôùi vieäc döï aùn muïc vuï naøo taïi theá giôùi ñang phaùt trieån ñöôïc thaêng tieán vaø döï aùn muïc vuï naøo khoâng ñöôïc thaêng tieán do caùc quyõ ngoaïi vieän ñaùng keå cuûa hoï nhö Misereor vaø Adveniat". Theo nhaø baùo naøy: coù ñöôïc caùc quõy aáy, Giaùo Hoä Ñöùc phaûi döïa vaøo heä thoáng "thueá nhaø thôø", nay thì thöù thueá aáy ñang giaûm daàn. Ñöùc Hoàng Y Marx hình nhö khoâng muoán nhìn vaøo khía caïnh thöïc teá naøy maø chæ nhìn vaøo "vang boùng moät thôøi" ñeå "veânh vang".
Khía caïnh "vang boùng" ñoù nay ñang chuyeån veà Phi Chaâu, vì theo John Allen, caùc vò giaùm muïc Phi Chaâu aûnh höôûng tôùi vieäc giaùo xöù naøo hay ñòa ñieåm truyeàn giaùo naøo ôû Taây Phöông coù theå tieáp tuïc soáng coøn döïa treân quyeát ñònh coù neân hay khoâng göûi caùc nhaø truyeàn giaùo Phi Chaâu tôùi ñoù phuïc vuï.
Veà laõnh vöïc "chieán tranh vaên hoùa", ñaïi ña soá ngöôøi Coâng Giaùo Phi Chaâu thuoäc caùnh höõu theo ñònh nghóa cuûa Taây Phöông: nghóa laø coù chuû tröông truyeàn thoáng veà ñaïo ñöùc tính duïc: ñoàng tính, phaù thai, döïa treân giaùo huaán Coâng Giaùo vaø caû caùc phong tuïc taäp quaùn vaên hoùa cuûa hoï nöõa.
Töø 461 linh muïc...
Nhö theá, ai laø ngöôøi ñang taùn gaãu ñaây? Phaûi chaêng laø 461 linh muïc môùi ñaây taïi Anh? Theo Catholic World News ngaøy 24 thaùng Ba naêm 2015, 461 linh muïc naøy ñaõ kyù moät baûn tuyeân boá "tuyeät ñoái trung thaønh vôùi caùc tín lyù truyeàn thoáng lieân quan tôùi hoân nhaân vaø yù nghóa ñích thöïc cuûa tính duïc con ngöôøi", ñaët neàn taûng treân Lôøi Thieân Chuùa vaø ñöôïc huaán quyeàn Giaùo Hoäi daïy doã trong hai ngaøn naêm qua, vaø keâu goïi"moät tuyeân boá roõ raøng vaø cöông quyeát" veà caùc giaùo huaán naøy taïi cuoäc hoïp vaøo thaùng Möôøi naøy cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc.
Baûn tuyeân boá treân ñöôïc coâng boá treân tôø Catholic Herald. Theo ñoù, caùc linh muïc nhaán maïnh tôùi söï quan troïng phaûi duy trì kyû luaät cuûa Giaùo Hoäi voán caám caùc ngöôøi Coâng Giaùo ly dò taùi hoân röôùc leã. Veà ñieåm naøy, baûn tuyeân boá vieát: ñieàu toái quan troïng laø "tín lyù vaø thöïc haønh phaûi luoân hoaø hôïp vôùi nhau moät caùch vöõng chaéc vaø baát khaû phaân ly".
Trong soá nhöõng vò kyù teân, ngöôøi ta thaáy caùc thaàn hoïc gia linh muïc Aidan Nichols vaø linh muïc John Saward, nhaø vaät lyù hoïc cuûa Ñaïi Hoïc Oxford laø cha Andrew Pinsent. Cha Robert Billing, phaùt ngoân vieân giaùo phaän Lancaster, Cha Tim Finigan, moät blogger vaø phuï traùch moät muïc cuûa Catholic Herald, vaø cha Julian Large, tröôûng Nhaø Nguyeän London Oratory, cuõng kyù teân treân baûn tuyeân boá naøy. Moät trong caùc linh muïc kyù teân treân baûn tuyeân boá cho hay ñaùng leõ coøn nhieàu giaùo só khaùc cuõng muoán kyù teân treân baûn tuyeân boá, nhöng coù aùp löïc maïnh töø caùc giôùi chöùc cao caáp trong Giaùo Hoäi khieán caùc vò naøy khoâng daùm kyù.
Neáu ñuùng nhö theá, thì raát coù theå baûn tuyeân boá naøy bò xeáp vaøo loaïi "taùn gaãu". Duø môùi ñaây, Ñöùc Hoàng Y Kasper, ngöôøi voán ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ neå vì, thuùc giuïc caùc tín höõu trình baøy caùc nhaän ñònh cuûa hoï cho caùc vò giaùm muïc sôû taïi. Ít nhaát thì ñaây cuõng laø nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Vincent Nichols, giaùo chuû Anh.
Qua vò giaùo chuû Anh vaø Wales...
Thöïc vaäy, theo Catholic World News ngaøy 25 thaùng Ba naêm 2015, vò Hoàng Y naøy lôùn tieáng khuyeán caùo caùc linh muïc khoâng neân can döï vaøo cuoäc tranh luaän coâng khai veà caùc vaán ñeà gaây tranh caõi seõ ñöôïc thaûo luaän taïi cuoäc hoïp vaøo thaùng Möôøi cuûa thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc.
Phaûn öùng ñoái vôùi baûn tuyeân boá do 461 linh muïc Anh vaø Wales kyù keâu goïi phaûi coù lôøi coâng boá roõ reät uûng hoä giaùo huaán Coâng Giaùo truyeàn thoáng veà gia ñình, Ñöùc Hoàng Y Nichols cho hay: vieäc thaûo luaän caùc vaán ñeà nhö theá "khoâng toát ñeïp chuùt naøo khi dieãn tieán qua baùo chí". Ngaøi noùi raèng: "Moïi linh muïc ôû Anh vaø ôû Wales voán ñöôïc yeâu caàu suy nghó veà cuoäc thaûo luaän cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng". Tuy nhieân, ngaøi cho hay "caùc keânh truyeàn thoâng ñaõ ñöôïc thieát laäp" giuùp caùc linh muïc chuyeån ñaït yù kieán qua caùc giaùm muïc cuûa hoï.
Nhö theá, taùn gaãu, theo nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Vincent Nichols, khoâng haún laø vaán ñeà noäi dung thaûo luaän cho baèng keânh thaûo luaän. Noùi "treân maùi nhaø" nhö 461 linh muïc Anh vaø Wales laø taùn gaãu, coøn noùi qua caùc giaùm muïc laø thaûo luaän trong tinh thaàn thöôïng hoäi ñoàng.
Tôùi Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng
Nhöng, theo Ñöùc Hoàng Y Lorenzo Baldisseri, Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng, thì taùn gaãu raát coù theå chæ laø vaán ñeà noäi dung. Thöïc vaäy, theo Catholic World News ngaøy 25 thaùng Ba naêm 2015, vò Hoàng Y naøy noùi vôùi caùc giaùm muïc Slovakia ngaøy 24 thaùng Ba naêm 2015 raèng "cuoäc caùch maïng vó ñaïi" cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng laø "cuoäc caùch maïng cuûa ngoân ngöõ vaø thaùi ñoä, trong söï trung thaønh toaøn boä vôùi tín lyù moïi thôøi, cuoäc caùch maïng cuûa dòu daøng vaø yeâu thöông".
Ngaøi cho hay Ñöùc Giaùo Hoaøng daïy chuùng ta "ñöøng nhaãn nhuïc trong chuû baïi vaø ñöøng traùnh neù ña cöïc hoùa". Coù "moät phong thaùi môùi, trong ñoù caùc noäi dung khoâng theå baùc boû cuûa Tin Möøng veà söï soáng thaåy ñeàu ñöôïc taùi xaùc ñònh vaø tuyeân xöng" trong khi "traùnh ñöôïc côn caùm doã muoán aùp ñaët nhöõng gaùnh naëng khoâng ai chòu noåi".
Vuõ Van An