Nhöõng choâng gai
trong chuyeán toâng du Sri Lanka vaø Phi Luaät Taân
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Nhöõng choâng gai trong chuyeán toâng du Sri Lanka vaø Phi Luaät Taân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Sri Lanka (VietCatholic News 11-01-2015) - Luùc 19 giôø toái thöù Hai 12 thaùng Gieâng naêm 2015, theo giôø Roâma, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ ra phi tröôøng Fiumicino cuûa Roâma ñeå ñaùp maùy bay sang Colombo, thuû ñoâ cuûa Sri Lanka baét ñaàu chuyeán toâng du AÙ Chaâu laàn thöù hai cuûa ngaøi, ñuùng 20 naêm sau chuyeán toâng du cuûa Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II taïi hai nöôùc coù daân soá Coâng Giaùo cöïc kyø khaùc nhau.
Taïi Sri Lanka, Ñöùc Thaùnh Cha seõ ñöôïc ñoùn tieáp bôûi moät vò toång thoáng môùi leân ngoâi ñöôïc 3 ngaøy vaø 4 ñeâm, oâng Maithripala Sirisena, ngöôøi ñöôïc xem laø coù "thaønh yù" hoøa giaûi vôùi ngöôøi Tamil nhieàu hôn moät chuùt so vôùi cöïu toång thoáng môùi vöøa bò ñaùnh baïi laø Mahinda Rajapaksa.
Thöa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, xin giuùp chuùng toâi ñi tìm coâng lyù
Haàu nhö chaéc chaén laø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ ñöa ra moät thoâng ñieäp khích leä hoøa giaûi giöõa ngöôøi Tích Lan vaø ngöôøi Tamil; giöõa khoái Phaät Giaùo ña soá vôùi caùc coäng ñoàng toân giaùo thieåu soá Hoài Giaùo vaø Kitoâ Giaùo.
OÂng Mahinda Rajapaksa ñaõ töø choái hôïp taùc vôùi Lieân Hôïp Quoác ñeå thöïc hieän moät cuoäc ñieàu tra toäi aùc chieán tranh trong giai ñoaïn cuoái cuøng cuûa cuoäc chieán keùo daøi gaàn 26 naêm töø 22/07/1983 ñeán 18/05/2009. Moät baùo caùo cuûa Lieân Hôïp Quoác ñöa ra naêm 2011 cho bieát coù tôùi 40,000 thöôøng daân Tamil voâ toäi ñaõ bò gieát chuû yeáu laø trong naêm 2009.
Lieäu Ñöùc Thaùnh Cha coù ñaët vaán ñeà naøy vôùi toång thoáng môùi toanh Maithripala Sirisena hay khoâng laø moät caâu hoûi cuûa nhieàu ngöôøi, nhöng trong nhöõng vuøng phía Baéc Colombo, treân caùc væa heø ñöôøng phoá ngöôøi Tamil baøy la lieät aûnh cuûa ngöôøi thaân keá beân moät taám chaân dung to gaàn baèng ngöôøi thaät cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vôùi moät taám baûng "Thöa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, xin giuùp chuùng toâi ñi tìm coâng lyù cho nhöõng ngöôøi thaân yeâu ñaõ bò maát tích".
Haønh höông ñeán vuøng "Hoå Tamil"
Trong moät cöû chæ ñaày bieåu töôïng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ ñaùp tröïc thaêng leân phía Baéc ñeán vuøng chieán khu xöa cuûa "Hoå Tamil", vuøng maø ngöôøi lính Sri Lanka nghe ñeán phaûi laïnh toùc gaùy, ñeå caàu nguyeän taïi ñeàn thôø Ñöùc Meï Madhu.
Ñeàn thôø naøy ñöôïc toân kính bôûi caû ngöôøi Tamil vaø ngöôøi Tích Lan; caû ngöôøi Coâng Giaùo laãn ngöôøi Phaät Giaùo vaø Hoài Giaùo; cung caáp moät boái caûnh hoaøn haûo cho Ñöùc Thaùnh Cha khuyeán khích hoøa giaûi trong moät phaàn ñaát heát bò taøn phaù bôûi chieán tranh laïi rôi vaøo xung ñoät toân giaùo.
"Ñoù laø moät cöû chæ raát maïnh meõ," Cha Bernardo Cervellera, giaùm ñoác Thoâng Taán Xaõ Coâng Giaùo AsiaNews noùi: "Ngaøi seõ ñi ñeán khu vöïc nôi Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ khoâng theå ñeán ñöôïc vì chieán tranh."
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coi mình laø moät ñoäng löïc ñoäc ñaùo cho söï hieäp nhaát taïi Sri Lanka "bôûi vì Giaùo Hoäi coù caû caùc tín höõu Tích Lan laãn caùc tín höõu Tamil. Hoï thôø phöôïng chung vôùi nhau, vaø ña soá caùc nghi leã thöôøng xen keõ giöõa hai ngoân ngöõ," linh muïc tieán só Prasad Harshan, ngöôøi Sri Lanka, daïy taïi Ñaïi hoïc Giaùo Hoaøng Thaùnh Giaù ôû Roâma noùi.
Cha Prasad noùi theâm: "Ngaøi ñaõ thöïc hieän moät noã löïc phi thöôøng ñeå ñeán khu vöïc naøy, vaø ñeå gaëp gôõ nhöõng naïn nhaân. Ñoù seõ laø moät daáu hieäu tuyeät vôøi cuûa tinh thaàn ñoaøn keát."
Saùng ngaøy thöù Tö treân baõi bieån loäng gioù Galle Face Green, Ñöùc Thaùnh Cha seõ tuyeân thaùnh cho vò Thaùnh ñaàu tieân cuûa xöù sôû naøy laø cha Joseph Vaz, moät bieåu töôïng hieäp nhaát cuûa quoác gia naøy. Nhaø truyeàn giaùo soáng ôû theá kyû 17 naøy ñöôïc coi laø ngöôøi ñaõ laøm soáng laïi ñöùc tin Coâng Giaùo trong boái caûnh ñaøn aùp daõ man cuûa nhaø caàm quyeàn thuoäc ñòa Haø Lan. Ngaøi hình thaønh caùc coäng ñoaøn goàm caû caùc tín höõu Tích Lan laãn caùc giaùo daân Tamil.
Phaät Giaùo cöïc ñoan
Khi Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñeán thaêm Sri Lanka vaøo naêm 1995, ngaøi cuõng ñaõ coá gaéng mang laïi moät thoâng ñieäp cuûa loøng khoan dung, nhöng gaëp phaûi söï taåy chay quyeát lieät cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo Phaät giaùo taïi ñaûo quoác naøy, nôi ngöôøi Phaät töû chieám 70 phaàn traêm daân soá.
Caùc ñaïi dieän Phaät giaùo ñaõ ñöôïc döï kieán seõ tham döï moät cuoäc hoïp lieân toân, nhöng khoâng ai xuaát hieän ñeå phaûn ñoái söï chæ trích caùc hoïc thuyeát cuûa Phaät giaùo veà söï cöùu roãi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II.
Traøo löu Phaät giaùo cöïc ñoan baây giôø coøn lôùn hoài 20 naêm tröôùc nöõa, vôùi moät chuû tröông saün saøng duøng baïo löïc ñeå "baûo veä Phaät Phaùp", theå hieän nôi haøng loaït nhöõng cuoäc bieåu tình vaø moät chieán dòch baïo löïc choáng laïi ngöôøi Hoài giaùo.
Thaùng Hai naêm 2004, caùc nhaø sö Phaät Giaùo hình thaønh vaø tröïc tieáp laõnh ñaïo ñaûng "Jathika Hela Urumaya - JHU", nghóa laø "Di saûn quoác gia" coi Phaät Giaùo laø quoác giaùo vaø nhöõng toân giaùo khaùc laø ngoaïi lai, ñe doïa ñeán di saûn daân toäc.
Ñaàu naêm 2012, hai nhaø sö laø Kirama Wimalajothi vaø Galagoda Aththe Gnanasaara taùch ra khoûi ñaûng JHU vì cheâ JHU khoâng ñuû cöùng raén ñeå baûo veä Phaät Phaùp - vaø cuõng laø di saûn quoác gia.
Hoäi nghò ñaàu tieân dieãn ra vaøo ngaøy 28 thaùng 7 naêm 2012 ñaõ ñöa nhöõng quyeát ñònh raát baïo löïc. Tôø Times cuûa Hoa Kyø nhaän xeùt BBS laø theá löïc Phaät Giaùo maïnh nhaát taïi Sri Lanka ñöôïc cheá ñoä cuûa cöïu toång thoáng Rajapaksa ngaàm uûng hoä.
Tuy BBS ra maët taåy chay chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, hai ñaïi dieän oân hoaø hôn cuûa Phaät giaùo coù theå seõ chaøo ñoùn ngaøi trong moät cuoäc hoïp lieân toân luùc 18:15 ngaøy thöù Ba 13 thaùng Gieâng, töùc laø ngaøy ñaàu tieân cuûa chuyeán vieáng thaêm.
"Toâi khoâng bieát laø seõ coù nhöõng tieáng noùi choáng ñoái nôi naøy nôi khaùc, luùc naøy, luùc khaùc hay khoâng" phaùt ngoân vieân Vatican, cha Federico Lombardi noùi "Chuùng ta seõ phaûi chôø xem."
Trong dòp gaëp gôõ vôùi cöïu toång thoáng Rajapaksa hoâm 3 thaùng 10 vöøa qua, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ töøng leân aùn söï gia taêng cuûa chuû nghóa toân giaùo cöïc ñoan taïi Sri Lanka nhaèm thuùc ñaåy "moät caûm giaùc sai laàm veà ñoaøn keát daân toäc döïa treân moät baûn saéc toân giaùo duy nhaát. "
Tröôùc ñoù, trong moät cuoäc hoïp vôùi caùc giaùm muïc Sri Lanka hoài thaùng Naêm, Ñöùc Thaùnh Cha cho bieát Giaùo Hoäi ñòa phöông phaûi tieáp tuïc tìm kieám "nhöõng ñoái taùc trong hoøa bình vaø nhöõng ngöôøi bieát laéng nghe trong ñoái thoaïi" baát chaáp baïo löïc vaø ñe doïa töø nhöõng keû cöïc ñoan toân giaùo.
An ninh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Nhö vôùi baát kyø chuyeán toâng du naøo cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, an ninh seõ ñöôïc thaét chaët ôû caû Sri Lanka vaø Philippines, ngay caû ñoái vôùi moät vò giaùo hoaøng saün saøng lao vaøo ñaùm ñoâng vaø laùi xe xung quanh hoï treân moät chieác xe mui traàn khoâng coù kính choáng ñaïn.
Lieäu moät toång thoáng môùi leân ngoâi ñöôïc 3 ngaøy vaø 4 ñeâm coù baûo ñaûm ñöôïc an ninh cho chính mình hay khoâng ñaõ laø moät vaán ñeà. Cho neân, keát quaû baàu cöû toång thoáng hoâm thöù Saùu 9 thaùng Gieâng ñaõ laøm buøng leân moät söï deø daët veà an ninh cho Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong maáy ngaøy toâng du taïi Sri Lanka.
Moái quan taâm taïi Phi Luaät Taân, quoác gia ña soá laø ngöôøi Coâng Giaùo, cuõng khoâng theå xem thöôøng. Khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ Ñeä Luïc ñeán Manila vaøo naêm 1970, ngay laäp töùc ngaøi ñaõ bò moät teân saùt thuû aên maëc nhö moät linh muïc ñaâm vaøo buïng vaø coå. Caùc veát thöông chæ ôû ngoaøi da, vaø keû taán coâng bò vaät ngay xuoáng ñaát, nhöng maùu Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ ñoå ra.
Thaùng Möôøi vöøa qua, chieác aùo vaáy maùu maø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ Ñeä Luïc ñaõ maëc hoâm ñoù ñaõ ñöôïc choïn laøm di tích trong leã phong chaân phöôùc cho ngaøi taïi Vatican.
Moät tuaàn tröôùc khi Thaùng Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñeán thaêm Phi Luaät Taân vaøo thaùng Gieâng naêm 1995, nhaø chöùc traùch phaùt hieän ra moät aâm möu cuûa nhöõng keû cöïc ñoan Hoài giaùo muoán gieát Ñöùc Giaùo Hoaøng sau khi moät ñaùm chaùy nhaø tình côø ñaõ giuùp hoï phaùt hieän ra nôi aån naùu cuûa moät boïn khuûng boá trong moät caên hoä taïi Manila, nôi hoï tìm thaáy nhöõng hoùa chaát cheá taïo bom, hình aûnh cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, caùc baûn ñoà cho thaáy caùc tuyeán ñöôøng, nôi ngaøi seõ vöôït qua vaø caû moät bieân nhaän cuûa moät tieäm may aùo linh muïc.
Vieäc kieåm soaùt ñaùm ñoâng
Chuyeán vieáng thaêm cuûa Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vaøo naêm 1995 ñaõ hình thaønh moät kyû luïc chöa coù vò Giaùo Hoaøng naøo qua maët ñöôïc: ñoù laø thaùnh leã vôùi khoaûng 5 trieäu ngöôøi ñöùng chaät coâng vieân Rizal Manila vaø lan roäng ra haøng daëm veà moïi höôùng.
Caùc ñaïi loä ñaõ quaù keït ñeán möùc Ñöùc Giaùo Hoaøng phaûi duøng tröïc thaêng ñeå ñeán leã ñaøi treã hôn moät giôø bôûi vì ñoaøn xe cuûa ngaøi ñôn giaûn laø khoâng theå tôùi gaàn baøn thôø ñöôïc.
Hoâm thöù Tö 7 thaùng Gieâng naêm 2015, hôn moät trieäu ngöôøi Phi Luaät Taân ñaõ ñi chaân ñaát tham gia cuoäc röôùc töôïng Chuùa Gieâsu vaùc thaùnh giaù. Ñaây laø moät truyeàn thoáng ñaõ coù töø hôn moät theá kyû qua taïi Manila.
Dieãn bieán naøy xaûy ra chæ trong voøng chöa ñaày moät tuaàn tröôùc khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñeán thaêm quoác gia naøy. Theå hieän loøng suøng kính nhieät thaønh, ñaùm ñoâng vó ñaïi goàm ñaøn oâng, phuï nöõ vaø treû em ñaõ hoâ vang "Viva!" (Vaïn tueá!) khi hoï dieãn haønh qua caùc ñöôøng phoá trong cuoäc röôùc haøng naêm töôïng El Nazareno Negro döôùi möa nheï.
Töôïng El Nazareno Negro laø theo tieáng Taây Ban Nha, ñöôïc bieát trong caùc baûn tin Anh Ngöõ laø Black Nazarene, laø moät böùc töôïng to baèng ngöôøi thaät Chuùa Gieâsu ñang vaùc thaùnh giaù leân ñoài Canveâ. Ñaùm röôùc ñaõ tieán haønh suoân seû vaøo buoåi tröa sau khi ban toå chöùc ñaõ phaûi maát gaàn hai giôø ñoàng hoà ñeå kieåm soaùt ñaùm ñoâng khoång loà lao vaøo phía böùc töôïng coá gaéng lau khaên tay cuûa mình vaøo thaùnh giaù. Nhieàu thanh nieân coøn coá lao mình ñu vaøo thaùnh giaù ñöôïc ñaët treân moät chieác xe. Hai ngöôøi ñaõ phaûi thieät maïng, coù leõ laø vì bònh tim trong luùc chen laán.
Tröôùc nhöõng choâng gai ñang chôø ñoùn Ñöùc Giaùo Hoaøng trong chuyeán toâng du AÙ Chaâu laàn thöù hai, ta haõy nguyeän xin cho Ñöùc Giaùo Hoaøng, Chuùa gìn giöõ ngöôøi taêng gaáp sinh löïc vaø ban cho ngöôøi ñôøi nay haïnh phuùc vaø ñöøng trao ngöôøi cho aùc taâm quaân thuø.
Ñaëng Töï Do