Phuùc trình hay nhaát trong caùc nhoùm nhoû
nhaán maïnh tôùi Tin Möøng Gia Ñình
Phuùc trình hay nhaát trong caùc nhoùm nhoû, nhaán maïnh tôùi Tin Möøng Gia Ñình.
Roma (VietCatholic News 4-11-2014) - Phaàn ñoâng tín höõu Coâng Giaùo thôû daøi nheï nhoõm khi ñoïc Baûn Phuùc Trình Sau Cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät veà Gia Ñình naêm 2014. Noùi theo phöông dieän hieän töôïng hoïc, noù phaûn aûnh moïi khuynh höôùng trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hieän nay, keå caû theá maïnh yeáu cuûa caùc khuynh höôùng naøy. Vaø ñieàu roõ reät laø nhöõng truï coät cuûa Tin Möøng Gia Ñình vaãn coøn ñoù. Ñöôïc nhö theá, laø nhôø raát nhieàu vò trong Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ maïnh meõ ñöùng leân beânh vöïc Tin Möøng Gia Ñình. Trong ñoù, coâng lôùn phaûi keå laø Nhoùm B noùi tieáng YÙ, döôùi söï phoái trí cuûa Ñöùc Hoàng Y Angelo Bagnasco.
Phuùc trình cuûa Nhoùm B noùi tieáng YÙ
"Chuùng toâi tin raèng nhöõng ngöôøi ñaàu tieân tieáp nhaän caùc suy nghó cuûa chuùng toâi chính laø caùc gia ñình, nhöõng chuû theå khaån thieát caàn ñöôïc hoã trôï trong chöùng töø cuûa hoï".
Cuoäc hoïp cuûa Nhoùm B noùi tieáng YÙ daønh nhieàu thì giôø cho vieäc thaûo luaän, chuù troïng tôùi caû hai khía caïnh: tính thoáng nhaát neàn taûng cuûa ñoái thoaïi vaø tính boå tuùc cuûa caùc quan ñieåm, voán laø hoa traùi cuûa kinh nghieäm ñòa phöông vaø cuûa söï ña daïng veà vaên hoùa nôi caùc tham döï vieân. Coâng vieäc thaûo luaän taïi Nhoùm goàm hai phaàn: baét ñaàu thaûo luaän toång quaùt veà baûn Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän (RPD) vaø sau ñoù phaân tích baûn vaên ñeå ñöa ra caùc ñeà nghò söûa ñoåi. Töôøng trình vieân, tuy theá, ñaõ chæ chuù troïng tôùi caùc xem xeùt toång quaùt. Sau ñaây laø nhöõng ñieåm noåi baät.
Nhoùm nghó raèng soaïn laïi phaàn hai cuûa baûn Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän (RPD) noùi veà Tin Möøng Gia Ñình laø ñieàu quan troïng, vì coù theå duøng laøm neàn taûng ñeå xaây döïng toaøn boä taøi lieäu. Nhoùm nhaän ñònh raèng coù söï baát caân ñoái giöõa phaàn noùi tôùi Tin Möøng Gia Ñình vaø phaàn noùi tôùi caùc tình huoáng khuûng hoaûng khaùc nhau vaø caùc thöïc taïi ngoaïi lai ñoái vôùi Tin Möøng naøy, khieán ta khoâng theå laäp töùc thu löôïm ñöôïc moät vieãn kieán tích cöïc veà gia ñình vaø veû ñeïp cuûa noù. Nhoùm tin raèng nhöõng ngöôøi ñaàu tieân tieáp nhaän caùc suy nghó cuûa chuùng ta haún laø chính caùc gia ñình, nhöõng chuû theå ñang khaån thieát caàn ñöôïc hoã trôï trong chöùng töø cuûa hoï, ngoõ haàu tìm ñöôïc söùc maïnh ñeå tieáp tuïc caùc daán thaân haøng ngaøy, trong moät boái caûnh khoâng heà deã daøng vaø thuaän lôïi cho hoï. Do ñoù, ta khoâng theå töï cho pheùp mình taïo neân aán töôïng cho raèng gia ñình Kitoâ höõu bò laõng queân trong cuoäc ñoái thoaïi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Veà phöông dieän naøy, khoâng theå khoâng xem xeùt vieäc chöùng thöïc caùc hoaøn caûnh muïc vuï khaùc nhau trong caùc boái caûnh khaùc nhau. Nhoùm nghó tôùi gia ñình trong phaïm vi caùc ñoâ thò lôùn vaø caùc thuû phuû, cuõng nhö trong caùc nöôùc nhoû vaø laøng maïc. Trong boái caûnh naøy, cuõng laø ñieàu cöïc kyø höõu ích neáu ta chòu suy nghó tôùi hoaøn caûnh ngöôøi cao nieân trong man vaøn hoaøn caûnh soáng cuûa hoï hieän nay. Vieäc keùo daøi tuoåi thoï ñang taïo neân nhöõng tình huoáng cöïc kyø khoù khaên maø Giaùo Hoäi khoâng neân thieáu chuaån bò, traùi laïi phaûi coù caùi nhìn xa roäng ñeå ñöa ra caùc cam keát muïc vuï laøm cho söï hieän dieän vaø söï gaàn guõi cuûa mình trôû neân hieån hieän. Coù raát nhieàu gia ñình cao nieân ñang laâm caûnh ngheøo, coù nhieàu ngöôøi cao nieân ñang coâ ñôn vaø bò boû xoù xa khoûi gia ñình nguyeân thuûy cuûa hoï, nhieàu gia ñình cao nieân hieän maát heát hy voïng vaø chæ coøn nieàm khao khaùt duy nhaát laø ñöôïc cheát ñi cho xong. Nhöõng thöïc teá naøy ñang thaùch thöùc chuùng ta vaø ñoøi moät giaûi ñaùp khaû tín. Söï im laëng cuûa chuùng ta heát söùc tai haïi.
Nhoùm cho raèng moät soá chuû ñeà cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng trình baøy moät tình theá quaù phöùc taïp ñoøi phaûi ñöôïc caùc chuyeân vieân suy nghó theâm. Vaän toác ñöa ra moät soá keát luaän khoâng luoân luoân ñem tôùi nhöõng keát quaû mong muoán. Bôûi theá, ñieàu caàn laø phaûi ñaït ñöôïc moät vieãn kieán coù tính gaén boù vaø thoáng nhaát cho caùc vaán ñeà maø khoâng rôi vaøo nhöõng vieãn töôïng ñoäc chieàu maát heát söï hoã trôï caàn hieát cuûa söû hoïc vaø thaàn hoïc. Ñieàu naøy ñuùng ñoái vôùi caû caùc ñeà nghò lieân quan tôùi dieãn trình thoáng hoái laãn vieäc khoâng höôûng öùng caùc taäp tuïc cuûa rieâng caùc Giaùo Hoäi Chính Thoáng. Muoán thaáy chuùng coù theå ñöôïc du nhaäp qua Giaùo Hoäi La Tinh caùch naøo thì caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu ñaén ño, trình baøy caùch khoâng tranh chaáp vaø moät giaûi phaùp chung trong hieäp thoâng.
Nhoùm cho raèng veà phöông dieän naøy, baûn vaên sau cuøng nhaát thieát phaûi cho thaáy coù söï lieân tuïc ra sao trong giaùo huaán cuûa Huaán Quyeàn. Moät ñaøng, ñaëc ñieåm muïc vuï cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy phaûi chöùng minh hôn nöõa raèng khoâng coù caét ñöùt naøo giöõa tín lyù vaø muïc vuï, traùi laïi, muïc vuï phaûi döïa treân tín lyù vaø noùi leân söï thaät trong cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa coäng ñoàng Kitoâ höõu. Nhö Thaùnh Greâgoârioâ Caû töøng noùi: "cam keát muïc vuï laø baèng chöùng cuûa yeâu thöông". Chính vì vaäy, ñieàu quan troïng laø phaûi laáy taâm ñieåm cuûa Tin Möøng laøm neàn taûng. Ñieàu naøy cuõng haøm nghóa: ta caàn phaûi chöùng toû raèng ta luoân ñöùng tröôùc söï phaùt trieån tieäm tieán cuûa tín lyù. Ñieàu naøy laø moät baûo ñaûm ñoái vôùi muïc vuï ñeå noù luoân maõi coù tính naêng ñoäng vaø khoâng ñeå mình chieàu theo côn caùm doã cuûa caùc saùng kieán, maø theo Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, chæ noùi leân söï löôøi bieáng veà muïc vuï. Bôûi theá, Tin Möøng Gia Ñình caàn ñöôïc trình baøy trong moïi tính phöùc taïp cuõng nhö khaû tín cuûa noù.
Moät ñeà taøi ñaùng löu yù laø tröôøng hôïp caùc ngöôøi phoái ngaãu ñang phaûi soáng trong hoaøn caûnh hieám muoän khoâng con caùi, nhöng chaáp nhaän hoaøn caûnh cuûa mình. Hoï saün saøng môû loøng mình ra cho khaû theå nhaän nhöõng treû khoâng gia ñình laøm con nuoâi, moät haønh vi yeâu thöông ñaày töï nguyeän. Quyeát ñònh naøy cho thaáy gia ñình quaû laø ñònh cheá coù khaû naêng tieáp nhaän, sinh saûn söï soáng môùi vaø ñem hy voïng laïi cho töông lai. Nhöõng gia ñình nhö theá caàn ñöôïc löu yù caùch ñaëc bieät. Nhoùm cuõng ñöôïc chöùng kieán nhieàu ñieån hình caùc gia ñình tuy ñaõ coù con nhöng vaãn môû loøng ra nhaän laøm con nuoâi nhieàu treû khoâng coù gia ñình töï nhieân. Nhöõng hình thöùc nhaän con nuoâi naøy caàn ñöôïc hoã trôï, khoâng nhöõng treân bình dieän vaên hoùa voán thích loái naøy hôn caùi loái deã daõi hôn laø vieäc laøm meï nhôø caùc trôï giuùp y khoa. Maø coøn vì ñaây laø lôøi keâu goïi caùc chính phuû phaûi laéng nghe caùc thænh caàu naøy vaø tích cöïc hoã trôï baèng caùch ban haønh caùc luaät leä laøm deã vieäc nhaän con nuoâi hôn laø chaën ñöùng noù baèng nhöõng hình thöùc baøn giaáy ngeït thôû.
Ñieàu quan troïng laø vieäc laøm cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng phaûi tieáp tuïc khaúng ñònh raèng hoân nhaân vaø gia ñình, tröôùc nhaát, khoâng phaûi laø moät caáp baùch ñaïo ñöùc, nhö hay thaáy ôû moät soá ñieåm trong baûn Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän (RPD), maø tröôùc heát, laø chieàu kích höõu theå vaø bí tích, voán laø neàn taûng cuûa chieàu kích ñaïo ñöùc, chöù khoâng ngöôïc laïi.
Xem ra coù moät söï sôï haõi khoâng daùm phaùt bieåu baát cöù phaùn ñoaùn naøo ñoái vôùi moät soá vaán ñeà voán ñaõ trôû thaønh caùc bieåu thöùc vaên hoùa ñöông thònh. Ñieàu naøy xem ra khoâng nhaát quaùn vôùi söù meänh tieân tri cuûa Giaùo Hoäi. Ñieàu quan troïng laø baûn vaên phaûi noùi leân, moät caùch toát nhaát, vai troø tieân tri cuûa caùc Muïc Töû vaø cuûa Coäng Ñoàng Kitoâ höõu, vì bieát roõ: ta khoâng ñi tìm caùi thöù daân tuùy (populism) deã daõi chuyeân xoa dòu vaø aáp uû moïi söï, traùi laïi ta coù traùch nhieäm phaûi phaùt bieåu phaùn ñoaùn, döïa vaøo Lôøi Chuùa. Trong boái caûnh naøy, nhöõng lôøi phaùn vôùi tieân tri EÂdeâkien ñaùng ñöôïc nhaéc laïi: "Hôõi con ngöôøi, Ta ñaõ bieán ngöôi thaønh keû canh gaùc nhaø Israel; baát cöù khi naøo nghe ñöôïc lôøi mieäng Ta noùi ra, ngöôi phaûi ñem ñeán cho chuùng lôøi caûnh caùo cuûa Ta. Neáu Ta noùi vôùi keû aùc 'ngöôi chaéc chaén phaûi cheát' maø ngöôi khoâng chòu caûnh caùo haén, cuõng khoâng noùi ñeå caûnh caùo haén töø boû cung caùch xaáu xa cuûa haén, ngoõ haàu cöùu ñöôïc maïng soáng haén, thì keû aùc aáy seõ cheát trong toäi loãi cuûa haén; nhöng ta seõ ñoøi maùu haén töø tay ngöôi. Nhöng neáu ngöôi caûnh caùo keû aùc, vaø haén khoâng quay maët khoûi söï aùc cuûa haén hay caùch soáng aùc cuûa haén, thì haén seõ cheát trong caùi aùc cuûa haén; nhöng ngöôi seõ cöùu ñöôïc maïng soáng ngöôi" (Ed 3:17-19). Ñieàu naøy trôû neân hieån nhieân nhaát laø tröôùc caùc tình huoáng ñöôïc coi nhö caùch phaù boû ñònh cheá hoân nhaân vaø gia ñình vì quyeàn lôïi caù nhaân. Chæ ñöa ra moät hieän töôïng hoïc ñôn thuaàn veà söï kieän xem ra khoâng phuø hôïp vôùi chöùc naêng tieân tri cuûa Giaùo Hoäi.
Ñieàu cuõng toát laø moät tieáng noùi pheâ phaùn ñoái vôùi caùc phaùt bieåu cuûa neàn vaên hoùa ñöông ñaïi do internet chuyeân chôû. Trong boái caûnh ñaøo taïo, ta caàn ñeà cao caùc khuyeán caùo cho raèng caùc gia ñình vaø caùc ñònh cheá caàn löu taâm ñaùnh giaù neàn vaên hoùa môùi phaùt sinh töø caùc phöông tieän naøy, ñaùnh giaù ngoân ngöõ cuûa chuùng vaø caùc hình thöùc taùc phong töø chuùng phaùt sinh ra. Nghó raèng chuùng chæ laø phöông tieän seõ khoâng giuùp ta ñaùnh giaù ñöôïc chaân töôùng neàn vaên hoùa môùi voán laø neàn taûng vaø ñieàu kieän cuûa caùc theá heä treû ngay töø nhöõng naêm ñaàu ñôøi. Caàn phaûi phuïc hoài caùc lieân heä lieân baûn ngaõ vaø, lieân quan tôùi neàn muïc vuï gia ñình, caàn phaûi ñoåi môùi naêng ñoäng tính cuûa moái lieân heä giöõa caùc gia ñình ñeå gia ñình yeáu coù theå tìm thaáy söùc maïnh nôi moät gia ñình khaùc maïnh hôn.
Vuõ Vaên An