Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình
nhöõng nhaän ñònh sau khi keát thuùc
Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình: nhöõng nhaän ñònh sau khi keát thuùc.
Roma (VietCatholic news 22-10-2014) - Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät veà Gia Ñình ñaõ keát thuùc töø ngaøy 19 thaùng Möôøi naêm 2014. Nay laø luùc, noùi nhö Massino Nardi cuûa haõng tin Zenit ngaøy 22 thaùng Möôøi naêm 2014, Giaùo Hoäi nhö moät toaøn theå coù nghóa vuï "phieân dòch" caùc vaán ñeà do hai tuaàn leã baøn thaûo neâu ra thaønh neáp vaûi soáng ñoäng cho coäng ñoàng tín höõu.
Muøa chieát khaáu
Trong chieàu höôùng aáy, hoäi nghò baøn troøn vôùi chuû ñeà "Nieàm Hy Voïng cuûa Gia Ñình: Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø Quaù Beân Kia" do "Caùc Caâu Laïc Boä Vaên Hoùa Gioan Phaoloâ II" toå chöùc taïi Ñaïi Hoïc AÂu Chaâu ôû Roâma (UER) ñaõ khai maïc ngaøy 21 thaùng Möôøi naêm 2014, döôùi söï phoái trí cuûa caùc vò nhö Ñöùc Hoàng Y Gerhard Ludwig Muller, Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, Ñöùc Cha Luigi Negri, Quó Quoác Teá Gioan Phaoloâ II veà Huaán Quyeàn cuûa Giaùo Hoäi; Ñöùc Cha Livio Melina, Vieän Giaùo Goaøng Gioan Phaoloâ II veà Nghieân Cöùu Hoân Nhaân vaø Gia Ñình, vaø baø Costanza Miriano, nhaø baùo vaø nhaø vaên.
Gaspari, chuû buùt haõng tin Zenit noùi lôøi noùi ñaàu. OÂng cho raèng caùi khung cuûa hoäi nghò laø taùc phaåm cuûa Ñöùc Hoàng Y Muller töïa laø "Nieàm Hy Voïng cuûa Gia Ñình", vaø laø cô hoäi ñeå ñaùnh tan caùc hieåu laàm vaø khieâu khích bao quanh vieäc laøm cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Ñöùc Hoàng Y Muller thì cho raèng: "moät trong caùc ñieåm chính cuûa taùc phaåm laø chuû ñeà ñöùc tin. Chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi ñaïi tuïc hoùa vaø baát tín, voán laøm suy yeáu caûm thöùc veà bí tích". Ngaøi trích daãn nhieàu baûn vaên giaùo hoaøng, trong ñoù coù "AÙnh Saùng Ñöùc Tin" cuûa Ñöùc Phanxicoâ, chuû yeáu noùi veà ñöùc tin, vaø hieán cheá "Vui Möøng vaø Hy Voïng" cuûa Coâng Ñoàng Vatican II trong muïc noùi tôùi phaåm giaù cuûa hoân nhaân vaø gia ñình.
Ñöùc Hoàng Y Muller trích moät ñoaïn trong lôøi noùi ñaàu cuoán saùch cuûa ngaøi do Ñöùc Hoàng Y Fernando Sebastian vieát, noùi raèng "Trong bí tích Hoân Nhaân, tín höõu Kitoâ Giaùo nam nöõ, cuøng vôùi Giaùo Hoäi, cöû haønh ñöùc tin trong tình yeâu Thieân Chuùa, moät tình yeâu luoân hieän dieän vaø haønh ñoäng trong hoï nhö laø chi theå cuûa Giaùo Hoäi vaø ngöôøi coäng taùc cuûa Thieân Chuùa ñeå nhaân thöøa nhaân loaïi vaø Giaùo Hoäi cuûa cöùu roãi". Thaønh thöû, muïc ñích cuoán saùch cuûa ngaøi laø taùi khaùm phaù veû ñeïp cuûa hoân nhaân Kitoâ Giaùo.
Nöõ kyù giaû Costanza Miriano leân tieáng trong tö caùch moät baø meï vaø moät tín höõu Coâng Giaùo, ñeå noùi raèng: "Loøng thöông xoùt laø ñieàu ñuùng ñoái vôùi ngöôøi ly dò, nhöng ta cuõng phaûi thöông xoùt caùc treû em nöõa. Ngöôøi ta ít noùi tôùi chuùng, nhöng chuùng chính laø caùc naïn nhaân ñaàu tieân khi cha meï chuùng ai ñöôøng naáy ñi".
Baø cho hay: vieäc laøm cuûa baø khieán baø gaëp gôõ khaù nhieàu gia ñình vaø vieäc naøy ñaõ laøm baø theâm xaùc tín raèng " khoâng theå so saùnh neàn luaân lyù Kitoâ Giaùo vôùi neàn luaân lyù tö saûn". Vì neàn luaân lyù tö saûn xaây döïng caùc "giaùo lyù" cuûa noù treân caùc kieåu maãu truyeàn hình vaø phim aûnh: caùc kieåu maãu chæ saûn sinh ra thaát voïng. "Tình yeâu ñích thöïc chæ tìm thaáy nôi Chuùa Kitoâ vaø vieäc 'bieát ñoïc' tình yeâu aáy, voán chæ thuoäc moät mình Giaùo Hoäi".
Ñöùc Cha Livio Melina caùm ôn Ñöùc Hoàng Y Muller veà cuoán saùch cuûa ngaøi vaø veà loøng can ñaûm cuûa ngaøi trong cuoán saùch naøy. Roài Ñöùc Cha nhaéc laïi yù nieäm cuûa Chaân Phuùc Phaoloâ VI: Giaùo Hoäi khoâng saùng cheá ra tín lyù cuûa mình maø chæ laø ngöôøi giaûi thích vaø gìn giöõ noù. Vôùi nhöõng ai ñoøi duyeät laïi caùc taûng ñaù goùc cuûa Ñöùc Tin ñeå bieán noù thaønh thích öùng vôùi thôøi ñaïi, Giaùo Hoäi chæ coù theå traû lôøi: "Non possumus!" (Chuùng toâi khoâng theå!)
Ngaøi noùi tieáp: "Ñöùc Hoàng Y Muller beânh vöïc sôïi daây noái keát baát di baát dòch giöõa söï thaät vaø thöïc haønh. Tín lyù seõ trôû thaønh tröøu töôïng vaø thöïc haønh seõ trôû thaønh voõ ñoaùn khi Giaùo Hoäi 'chaám döùt muøa chieát khaáu (discount)'". Loøng thöông xoùt khoâng theå laø duïng cuï ñeå giaûi quyeát caùc khoù khaên tuøy thuoäc (contingent): cha meï quan taâm tôùi vieäc giaùo duïc, ngay caû ñoâi khi buoäc phaûi noùi nhöõng ñieàu coù khi xem ra khoâng vöøa loøng con caùi.
Ñöùc Cha Melina keát luaân: Thöôïng Hoäi Ñoàng seõ coøn keùo daøi moät naêm nöõa, vaø Ñöùc Hoàng Y Muller seõ laø "chieác la baøn ñöôïc thöøa nhaän khoâng maát höôùng trong moät tö duy yeáu ñuoái".
Ñöùc Cha Luigi Negri thì moâ taû cuoán saùch cuûa Ñöùc Hoàng Y Muller laø "khuyeán khích tö duy vaø coù taàm quan troïng ñoái vôùi töông lai". Ngaøi noùi: "Cuoäc khuûng hoaûng cuûa thôøi ta truøng hôïp vôùi cuoäc khuûng hoaûng cuûa gia ñình, moät cuoäc khuûng hoaûng noùi leân cuoäc khuûng hoaûng cuûa con ngöôøi: moät cuoäc phaân maûnh söï soáng khoâng thöông tieác trong boái caûnh dö luaän traùi ngöôïc nhau. Cam keát cuûa con ngöôøi choáng laïi baûn naêng cuûa hoï ñang thaát baïi; thöïc taïi bò giaûn löôïc thaønh moät loaït nhöõng ñoái töôïng bò thao tuùng tuøy theo caùc qui luaät coù tính kyõ thuaät, trong khi caûm thöùc maàu nhieäm bò bieán maát".
Ngaøi trích daãn trieát gia Jacques Maritain. Theo trieát gia naøy, "thôøi hieän ñaïi laø cuoäc ñaáu tranh yù thöùc heä, khoâng heà ñöôïc ñoäng vieân, giöõa lyù trí vaø maàu nhieäm". Ngaøy nay, theo ngaøi, ñieàu "môùi laï" döïa treân moät yù nieäm ñaõ thaát baïi, döïa treân cuoäc caùch maïng nhaân hoïc, sau khi töï chöùng toû laø thieáu nhaát quaùn, ñaõ khoâng theå ñöôïc coi laø duïng cuï cuûa canh taân. Trong cuoán saùch cuûa Ñöùc Hoàng Y Muller, kinh nghieäm hoân nhaân döïa treân tình yeâu nhaân baûn vaø treân tính "nhöng khoâng" chöù khoâng treân tính "tieän lôïi".
Ñöùc Cha Negri keát luaän: "Maàm söï soáng môùi phaûi ñöôïc giaùo duïc treân caên baûn Ñöùc Tin theo tö töôûng cuûa Thieân Chuùa, chöù khoâng theo tö töôûng cuûa theá gian. Töông lai laø cuûa ta bao laâu ta coù khaû naêng ñoïc ñöôïc ôn goïi Kitoâ Giaùo trong söï saâu saéc cuûa noù".
Keát thuùc cuoäc hoäi nghò baøn troøn, Vieän Tröôûng UER, Linh Muïc Luca Gallizia, L.C., noùi raèng: "[Ñaây laø] moät suy tö seõ coøn tieáp dieãn troïn moät naêm nöõa, trong khi nhieäm vuï haøng ñaàu cuûa ta laø caàu nguyeän, xin Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn Giaùo Hoäi.
Moät coá gaéng giaùo duïc
Nöõ tu Mary Ann Walsh, cöïu giaùm ñoác thoâng tin lieân laïc cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, thì cho raèng Thöôïng Hoäi Ñoàng laø moät coá gaéng giaùo duïc töông töï nhö coá gaéng cuûa Coâng Ñoàng Vatican II. Noù cuõng laø böôùc tieán ñaùng keå trong coá gaéng cuûa Giaùo Hoäi nhaèm truyeàn baù xa roäng Tin Möøng.
Baø keå ra khaù nhieàu ñieåm tích cöïc cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät laàn naøy:
* Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm 2014 naâng cao ñoái thoaïi: nhöõng lôøi thì thaàm veà ngöôøi ly dò taùi hoân ñaõ trôû haønh tieáng noùi to.
* Giaùo Hoäi nhìn nhaän coù theå coù giaûi phaùp muïc vuï cho nhöõng nan ñeà ñaõ coù laâu nay: khoâng gì chöõa trò toát hôn baèng khoâng khí töôi maùt.
* Coù chöùng minh ñaày ñuû raèng tín lyù khoâng cheát: nhöng chæ coù caùi cheát môùi khoâng thay ñoåi; caùi soáng thì coù theå thay ñoåi. Bao laâu tín lyù coøn giaûi quyeát thöïc taïi hieän nay, noù coøn chöùng toû mình ñang soáng...
* Noù laøm noåi baät söï kieän naøy: Giaùo Hoäi ñöa ra nhieàu khaû theå cho vieäc ñöông ñaàu vôùi caùc hoaøn caûnh coù vaán ñeà; khoâng thích hôïp vôùi chính doøng khoâng coù nghóa khoâng thích hôïp chuùt naøo.
* Töôøng thuaät cuûa truyeàn thoâng khieán nhieàu ngöôøi tham gia. Khi tôø New York Times goùp phaàn vaøo caùc cuoäc baøn luaän thoâng minh veà giaùo huaán Giaùo Hoäi thì ñaây laø moät tieán boä.
* Cô caáu Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm 2014 cho pheùp caùc cuoäc baøn luaän ñôøi thöïc veà caùc vaán ñeà nhöùc oùc ñi vaøo caùc taàng cao cuûa Giaùo Hoäi trong khi caùc giaùo daân chöùng thöïc baèng kinh nghieäm soáng cuûa hoï. Vieäc caùc thöïc taïi hoân nhaân böôùc vaøo taàng tónh quyeån cuûa caùc baøn luaän ôû Vatican laø moät ñoùng goùp vaøo vieäc phuùc aâm hoùa, lôùn hôn baát cöù thö muïc vuï naøo.
Baø hy voïng Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm 2014 ñaët cô sôû cho caùc thaûo luaän saâu saéc hôn. Coù leõ neân vöôït quaù "caùc ngöôøi Coâng Giaùo chuyeân nghieäp" ñeå tham khaûo caùc giaùo daân bình thöôøng nhieàu hôn, "nhöõng ngöôøi [vöøa ngoài trong caùc haøng gheá nhaø thôø, vöøa] phaán ñaáu giöõ cho caùc ñoà chôi khoâng keâu coùt keùt trong luùc coù Thaùnh Leã".
Naêm ñieàu ñaõ laøm
Linh muïc James Martin, Doøng Teân, moâ phoûng nöõ tu Walsh, cuõng lieät keâ naêm ñieàu Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm 2014 ñaõ laøm:
- Thöù nhaát: ñoái thoaïi. Thöôïng Hoäi Ñoàng laàn naøy quaû laø moät thöôïng hoäi ñoàng ñích thöïc: ñoái thoaïi thöïc söï, nhö nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Christoph Schoenborn. Ñieàu naøy nhôø Ñöùc Phanxicoâ, ngay töø ñaàu Thöôïng Hoäi Ñoàng, ñaõ khuyeán khích caùc nghò phuï noùi töï do, boäc tröïc (parresia).
- Thöù hai: phaân reõ roõ raøng giöõa khuynh höôùng taäp chuù vaøo tín lyù vaø khuynh höôùng taäp chuù vaøo loøng thöông xoùt. Nhöng hai khuynh höôùng naøy thöïc ra boå tuùc cho nhau, chöù khoâng caïnh tranh vôùi nhau. Linh muïc Martin cho bieát thoaït ñaàu ngaøi raát aùi ngaïi ñoái vôùi söï phaân reõ naøy, nhöng noù laø haäu quaû taát nhieân töø lôøi môøi côûi môû cuûa Ñöùc Phanxicoâ.
- Thöù ba: trong saùng. Hoïp baùo linh ñoäng haøng ngaøy, caùc giaùm muïc ñöa ra caùc nhaän ñònh raát boäc tröïc (Ñöùc Hoàng Y Napier goïi phuùc trình giöõa khoùa laø "voâ phöông cöùu chöõa"), coâng boá phuùc trình giöõa khoùa, caû phuùc trình cuûa caùc nhoùm, nhaát laø phuùc trình sau cuøng keøm theo soá phieáu.
- Thöù boán: veà ñoàng tính. Tröôùc Thöôïng Hoäi Ñoàng, vaán ñeà ñeà naøy ñaõ ñöôïc neâu ra, nhöng nhieàu ngöôøi cho raèng caùc nghò phuï seõ khoâng baøn tôùi, nhöng sau khi nghe oâng baø Pirola cuûa Sydney noùi tôùi ñöùa con trai ñoàng tính cuûa ngöôøi baïn ñöôïc chaøo ñoùn veà nhaø cuøng ngöôøi baïn ñôøi cuõng con trai cuûa anh ta, duø cha meï anh bieát roõ vaø toân troïng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi, vaán ñeà naøy trôû thaønh ñeà taøi noùng boûng taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng. Linh muïc Martin cho raèng duø coù nhieàu dieãn bieán taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng, vaán ñeà naøy cuõng chính thöùc trôû thaønh ñeà taøi tranh luaän trong Giaùo Hoäi. Ñieàu ñaùng chuù yù: duø caùc ñoaïn noùi veà vaán ñeà naøy khoâng ñöôïc Thöôïng Hoäi Ñoàng thoâng qua vôùi ña soá 2 phaàn 3 soá phieáu, nhöng theo leänh cuûa Ñöùc Phanxicoâ, vaãn khoâng bò gaïch khoûi Relatio Synodi (Baûn Töôøng Trình Cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng) vaø vaãn ñöôïc phoå bieán coâng khai cuøng vôùi soá phieáu.
- Thöù naêm: böôùc ñaàu. Duø gì, Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy cuõng chæ laø giai ñoaïn khôûi ñaàu. Sau ñoù, Giaùo Hoäi hoaøn vuõ seõ tieáp tuïc suy tö veà caùc vaán ñeà ñaõ ñöôïc neâu ra cho tôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng thöôøng leä vaøo thaùng Möôøi naêm 2015. Töø nay tôùi ñoù, coøn coù "Cuoäc Gaëp Gôõ Caùc Gia Ñình Theá Giôùi" taïi Philadelphia, chaéc chaén coù söï hieän dieän cuûa Ñöùc Phanxicoâ... Vaø ñieàu quan troïng hôn caû laø toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng cuûa Ñöùc Phanxicoâ. Linh muïc Martin nhaän ñònh nhö sau: "khi ñoïc laïi caùc vaên kieän cuûa Coâng Ñoàng Vatican II, toâi khoâng quan taâm tôùi vieäc Ñöùc Hoàng Y Ottaviani hay Ñöùc Hoàng Y Bea noùi gì vaøo luùc aáy, maø chæ quan taâm tôùi saûn phaåm cuoái cuøng".
Moät dieãn trình theä phaûn?
Ñöùc Cha Thomas Tobin cuûa giaùo phaän Providence, Rhode Island, döôøng nhö khoâng nghó nhö theá. Ngaøi toû ra lo ngaïi ñoái vôùi dieãn trình thaûo luaän taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Tröôùc nhaát, ngaøi cho raèng "khoâng phaûi laø moät yù nieäm toát khi cho coâng boá baûn töôøng trình 'môùi nöôùng nöûa vôøi' veà caùc cuoäc thaûo luaän boäc tröïc ñoái vôùi caùc chuû ñeà nhaäy caûm, nhaát laø vì ta bieát raèng truyeàn thoâng theá tuïc seõ ñaùnh cöôùp caùc cuoäc thaûo luaän sô khôûi ñeå phuïc vuï caùc nghò trình rieâng cuûa hoï".
Ngaøi noùi raèng raát khoù coù theå duy trì tính tinh roøng veà tín lyù maø vaãn ñaùp öùng ñöôïc caùc nhu caàu coù tính caûm nghieäm, baûn thaân vaø khoù khaên cuûa caùc caëp vôï choàng vaø gia ñình".
Ngaøi khoâng ñoàng yù vôùi quan ñieåm cho raèng Giaùo Hoäi phaûi "phuø hôïp" (accommodate) vôùi caùc nhu caàu thôøi ñaïi. Vì laøm nhö theá, "Giaùo Hoäi lieàu mình ñaùnh maát tieáng noùi can ñaûm, phaûn vaên hoaù [ñöông ñaïi], coù tính tieân tri cuûa mình, moät tieáng noùi theá giôùi ñang caàn ñöôïc nghe".
Ngaøi uûng hoä quan ñieåm cuûa Ñöùc Hoàng Y Raymond Burke, goïi Ñöùc Hoàng Y laø "phaùt ngoân vieân coù nguyeân taéc, aên noùi raønh maïch vaø khoâng heà sôï haõi cuûa giaùo huaán Giaùo Hoäi".
Ngaøi cuõng cho raèng yù nieäm ñeå boä phaän ñaïi dieän Giaùo Hoäi boû phieáu veà caùc aùp duïng tín lyù vaø caùc giaûi phaùp muïc vuï laøm toâi ngôõ ngaøng, vì noù gioáng nhö phöông thöùc Theä Phaûn".
Töôûng cuõng neân bieát: tröôùc ñoù, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Charles Chaput cuûa Philadelphia, nôi seõ dieãn ra Cuoäc Gaëp Gôõ Caùc Gia Ñình Theá Giôùi vaøo naêm 2015, 1 thaùng tröôùc Thöôïng Hoäi Ñoàng thöôøng leä veà gia ñình, cuõng cho raèng ngaøi "heát söùc boái roái" vì cuoäc tranh luaän taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng veà giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi lieân quan ngöôøi ñoàng tính, bôûi noù göûi ñi moät söù ñieäp hoãn ñoän, maø "hoãn ñoän voán laø cuûa ma quæ".
Khaùc vôùi caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng tröôùc ñaây
Theo ñaøi phaùt thanh Vatican, trong moät cuoäc phoûng vaán daøi vôùi Ñaøi, Cha Lombardi, phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh cho hay: "toâi nghó ñaây laø moät traûi nghieäm thöïc söï ñaëc bieät, vaø raát khaùc vôùi traûi nghieäm cuûa caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng tröôùc"; khoâng töï ñoùng mình vaøo chính mình maø laø moät haønh trình bieän phaân laâu daøi vaø saâu saéc cuûa caû Giaùo Hoäi nhö moät coäng ñoàng ñang tieán böôùc; baøn tôùi khoâng nhöõng caùc vaán ñeà tín lyù maø caû moái töông quan giöõa tín lyù vaø thöïc haønh muïc vuï.
Coù theå so saùnh noù vôùi Coâng Ñoàng Vatican II. Taïi Coâng Ñoàng naøy, Ñöùc Gioan XXIII môøi goïi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ nhaäp cuoäc haønh trình söï soáng trong moïi chieàu kích cuûa noù. Taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät, Ñöùc Phanxicoâ môøi goïi Giaùo Hoäi nhaäp cuoäc haønh trình ñaëc thuø hôn töùc cuoäc haønh trình gia ñình. Ñaây laø moät cuoäc haønh trình khoâng ñôn giaûn, coù lieân heä tôùi moïi ngöôøi vaø ñoøi moät suy nghó saâu saéc, coù heä thoáng veà caùc vaán ñeà tín lyù vaø thöïc tieãn.
Cha nhaän ñònh raát hay veà taùc phong cuûa Ñöùc Phanxicoâ taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng: Leân tieáng luùc khai maïc, sau ñoù, im laëng ngoài nghe, ñeå caùc nghò phuï ñöôïc töï do phaùt bieåu. Taùc phong naøy "ñöôïc ñaùnh giaù cao vaø ñöôïc höõu hieäu phaûn aûnh trong tính naêng ñoäng taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng". Chæ tôùi luùc keát thuùc, ngaøi môùi taùi can thieäp, ñeå "keùo laïi vôùi nhau caùc sôïi chæ cuûa traûi nghieäm thieâng lieâng taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng [bieán chuùng] thaønh moät bieán coá Giaùo Hoäi vaø thieâng lieâng". Khoâng coù baøi dieãn vaên sau cuøng cuûa ngaøi vaø caû baøi giaûng Thaùnh Leã beá maïc, "Thöôïng Hoäi Ñoàng vaãn chöa hoaøn taát, vaø khoâng ñöôïc hieåu baèng chìa khoùa ñöùc tin töøng thöïc söï linh höùng vaø ñoäng löïc hoùa noù".
Cha beânh vöïc vieäc cho coâng boá baûn töôøng trình giöõa khoùa, cho raèng ñaây laø thuû tuïc thoâng thöôøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Vieäc coâng boá naøy goùp phaàn vaøo "naêng ñoäng tính raát thaâm haäu trong suy nghó vaø truyeàn ñaït". Vieäc cho coâng boá phuùc trình cuûa caùc nhoùm nhoû cuõng laø "ñieàu caàn thieát vaø töï nhieân xeùt veà luaän lyù", phaûn aûnh tính trong saùng cuûa vieäc truyeàn thoâng taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng. Cha nhìn nhaän coù söï töôøng trình khoâng quaân bình cuûa baùo giôùi, vì quaù chuù troïng tôùi vieäc röôùc leã cuûa caùc ngöôøi ly dò taùi hoân hay tôùi caùc ngöôøi ñoàng tính, nhöng nhôø caùc coá gaéng cuûa Giaùo Hoäi, nhöõng ngöôøi thieän chí ñaõ thöïc söï hieåu ñöôïc dieãn tieán cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø tham döï tích cöïc hôn.
Quan ñieåm cuûa ñaïi dieän anh em
Cuõng theo Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, Valeùrie Duval Poujol, ñaïi dieän Lieân Minh Baptist Theá Giôùi tham döï Thöôïng Hoäi Ñoàng, ngöôøi xuaát thaân töø moät gia ñình hoãn hôïp goàm caû Coâng Giaùo laãn Baptist, hieän laø giaùo sö taïi Hoïc Vieän Coâng Giaùo Paris, thì cho raèng: "Toâi coù aán töôïng maïnh bôûi phaåm chaát toát trong caùc trao ñoåi giöõa caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng: ñoâi khi ngöôøi ta coù vieãn kieán xa vôøi vaø laïnh luøng veà Giaùo Hoäi, nhöng ôû ñaây toâi thöïc söï caûm thaáy tình thöông caûm taän traùi tim caùc muïc töû...
"Thöôïng Hoäi Ñoàng laø veà vieäc [bieát] raèng ta coù moät soá khoù khaên vaø ta coá cuøng nhau suy nghó veà caùch hay nhaát ñeå noùi veà Tin Möøng cho ngöôøi thuoäc theá heä cuûa ta...
"Ñieàu ta chia seû chung vôùi nhau giöõa ngöôøi Baptist vaø ngöôøi Coâng Giaùo laø quan taâm chung ñoái vôùi vieäc truyeàn giaùo, ngöôøi Baptist chuùng toâi thöïc söï laø moät Giaùo Hoäi truyeàn giaùo vaø chuùng toâi maïnh meõ caûm thaáy raèng ñaây cuõng laø öôùc mong cuûa caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng, neân ta phaûi khuyeán khích nhau trong söù meänh chung...
"Caên baûn chung cuûa ta laø Thaùnh Kinh vaø toâi raát ñöôïc caùc nghò phuï Coâng Ñoàng gaây xuùc ñoäng vì caùc ngaøi trích daãn Thaùnh Kinh trong caùc baøi noùi vaø ñoù laø gia taøi chung cuûa ta. Caøng ñaøo saâu Thaùnh Kinh vôùi nhau vaø caøng noái keát vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, ta caøng neân gioáng Ngöôøi hôn vaø caøng xích laïi gaàn nhau hôn vaø trôû thaønh caùc nhaø truyeàn giaùo hay chöùng nhaân cho theá giôùi..."
Vuõ Vaên An