Phöông thöùc töôøng thuaät
veà Ñaïo Coâng Giaùo
Phöông thöùc töôøng thuaät veà Ñaïo Coâng Giaùo.
Roma (VietCatjolic News 25-06-2014) - Theo tin Zenit ngaøy 20 thaùng 6 naêm 2014, Tröôøng Truyeàn Thoâng cuûa Ñaïi Hoïc Thaùnh Giaù taïi Roâma seõ toå chöùc moät khoùa hoäi hoïc cho caùc nhaø baùo, töïa laø "Giaùo Hoäi Nhìn Gaàn: Töôøng Thuaät Ñaïo Coâng Giaùo Thôøi Ñöùc Phanxicoâ". Khoùa hoäi hoïc naøy keùo daøi moät tuaàn leã, töø ngaøy 8 tôùi ngaøy 14 thaùng 9 naêm 2014.
Ngöôøi phoái hôïp khoùa hoäi hoïc laø linh muïc John Wauck, ngöôøi tröôùc ñaây voán soaïn dieãn vaên cho Boä Tröôûng Tö Phaùp Myõ laø Töôùng William Bar. Cha laø ngöôøi Chicago, toát nghieäp Ñaïi Hoïc Harvard, ñaõ soáng taïi Roâma ñöôïc 10 naêm nay vaø hieän phuï traùch giaûng daïy vaên chöông. Tröôùc khi ñi tu laøm linh muïc, cha laø bieân taäp vieân cuûa tôø The Human Life Review, vaø cuõng laø ngöôøi vieát dieãn vaên cho Thoáng Ñoác cuûa Pensylvania luùc baáy giôø laø Robert P. Casey.
Trong moät cuoäc phoûng vaán cuûa Zenit, cha cho hay: nhieàu phoùng vieân noåi tieáng cuûa nhöõng tôø baùo lôùn, khi töôøng thuaät veà ñaïo Coâng Giaùo, maø ñeán nhöõng caùi sô ñaúng nhaát nhö chieác gaäy giaùm muïc (crozier) cuõng khoâng bieát, ñaønh moâ taû noù nhö "tai con quaï". Chöa heát, ñieàu ñaùng löu yù hôn nöõa laø taïi toøa baùo aáy, khoâng moät ai nhaän ra sô suaát aáy caû. Khoâng ai coù moät yù nieäm gì veà vaán ñeà naøy heát.
Cha cuõng nhôù laïi, trong caùc chöông trình hoäi hoïc tröôùc, moät nhaø baùo coù hieåu bieát toû ra ngaïc nhieân khi ñöôïc bieát ngöôøi Coâng Giaùo tin raèng Giaùo Hoäi ñöôïc chính Chuùa Gieâsu thieát laäp. Ñaây laø moät ñieàu heát söùc cô baûn, maø neáu khoâng bieát noù, caùch tieáp caän cuûa ngöôøi ta ñoái vôùi Giaùo Hoäi seõ ra khaùc haún. Ñoù laø lyù do cuûa nhöõng cuoäc hoäi hoïc naøy.
Theo cha, Ñöùc Phanxicoâ hieän laø nhaân vaät haáp daãn nhaát, noåi tieáng nhaát treân dieãn ñaøn theá giôùi. Ñieàu naøy gaây ngaïc nhieân ñoái vôùi nhieàu ngöôøi. Moät cöïu phoùng vieân cuûa tôø New York Times taïi Roâma ñaõ ñöa ra lôøi coâng nhaän raát ñaùng löu yù nhö sau:
"Treân danh saùch trong ñaàu khoâng maáy roõ raøng cuûa toâi veà nhöõng ñieàu moät ngaøy kia coù theå trôû thaønh thôøi thöôïng, ngoâi vò giaùo hoaøng chaû bao giôø xuaát hieän. Toâi thöôøng töôøng thuaät veà ngoâi vò naøy cho tôø The New York Times, töø naêm 2002 tôùi naêm 2004, vaø hoaøn toaøn xaùc tín raèng ñieàu troåi vöôït ñoái vôùi toâi khoâng phaûi laø moät ngöôøi saép cheát, toâi muoán noùi Ñöùc Gioan Phaoloâ, luùc ñoù, ñeán noùi cuõng khoâng ra hôi, maø laø caùi ñònh cheát ñang saép cheát, ít nhaát taïi Hoa Kyø vaø phaàn lôùn AÂu Chaâu. Nhöng raát nhieàu baûn tin töø Roâma vaø baûn chaát haân hoan cuûa raát nhieàu baûn tin naøy cho thaáy ngöôøi ôû khaép nôi, ngay ôû nhöõng khu vöïc khoâng bieát gì tôùi Thieân Chuùa trong theá giôùi Taây Phöông, khoâng bieát chaùn nghe noùi tôùi vò taân giaùo hoaøng naøy vaø saün saøng daønh cho ngaøi tö theá voâ toäi khi khoâng coù baèng chöùng (benefit of doubt)".
Cha Wauck cho raèng hieän ta ñang soáng trong nhöõng thôøi khaéc heát söùc loâi cuoán trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi vaø trong caùc lieân heä cuûa Giaùo Hoäi vôùi neàn vaên hoùa hieän ñaïi. Vaø caøng ngaøy caøng coù nhieàu chöùng côù cho thaáy toân giaùo khoâng thuït luøi trong laõnh vöïc tin töùc. Nhieàu tôø baùo vaø nhaø baùo noåi tieáng muoán ñöôïc caäp nhaät hoùa caùc hieåu bieát veà Giaùo Hoäi.
Thöïc vaäy, Giaùo Hoäi khoâng lu môø. Theo cha, ñieàu ñang trôû neân heát söùc minh nhieân ñoái vôùi nhöõng nhaø baùo naøo töøng soáng taïi Roâma moät thôøi gian laø ñaëc tính thöïc söï "Coâng Giaùo" hay phoå quaùt cuûa Giaùo Hoäi. Tham döï moät buoåi yeát kieán Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø taän maét chöùng kieán söï haøo höùng cuûa haøng chuïc ngaøn ngöôøi ñeán töø khaép caùc ngaû treân theá giôùi luoân laø moät traûi nghieäm môû maét ngöôøi ta. Ñaõ ñaønh, trong lyù thuyeát, ai cuõng bieát coù nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo xuaát thaân töø moïi neàn vaên hoùa khaùc nhau, nhöng taän tai nghe, taän maét thaáy vaø tröïc tieáp ñöôïc tieáp xuùc ngay taïi Coâng Tröôøng Nhaø Thôø Thaùnh Pheâroâ, tröôùc söï hieän dieän cuûa vò keá nhieäm Thaùnh Pheâroâ laø moät chuyeän khaùc haún.
Cha Wauck cho raèng vieäc töôøng trình veà cuoäc khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc ñaõ ra teä haïi vì raát nhieàu nhaø baùo khoâng quen tuoäc vôùi söï vieäc cuûa Giaùo Hoäi. Caùc phöùc taïp thuoäc giaùo luaät vaø quyeàn taøi phaùn cuûa Giaùo Hoäi chaéc chaén vöôït quaù khaû naêng chuyeân moân cuûa nhöõng nhaø baùo taøi ba nhaát vaø ngay taàm côõ cuûa Giaùo Hoäi khoâng thoâi cuõng khieán hoï khoù coù theå ñaët caâu truyeän vaøo ñuùng vieãn töôïng cuûa noù. Thí duï, Giaùo Hoäi taïi Hoa Kyø chaúng haïn, vôùi 78 trieäu giaùo daân, ñaõ lôùn hôn toång soá daân cuûa baát cöù nöôùc AÂu Chaâu naøo roài, ngoaïi tröø Ñöùc vaø Nga.
Giaùo Hoäi aáy lôùn hôn heä phaùi keá tieáp laø Theä Phaûn nhieàu, noùi chi tôùi caùc toân giaùo khaùc nhö Do Thaùi Giaùo hay Hoài Giaùo. Veà tuoåi thoï ñònh cheá cuûa Giaùo Hoäi cuõng theá. Heä thoáng thaåm quyeàn ñöôïc duy trì lieân tuïc khoâng phaûi tính baèng thaäp nieân maø laø tính baèng theá kyû.
Nhöõng khía caïnh aáy laø nhöõng khía caïnh caàn phaûi xem xeùt neáu muoán töôøng trình ñuùng vieãn töôïng veà Giaùo Hoäi. Roài coøn caùc vaán ñeà veà tín lyù vaø luaân lyù, chuùng cuõng vaãn thöôøng ñöôïc baøn tôùi theo quan ñieåm chính trò theá tuïc, nhö theå chuùng laø caùc vaán ñeà thuoäc chính saùch, trong khi thöïc chaát, chuùng ñuïng tôùi caùc vaán ñeà neàn taûng nhö baûn chaát cuûa Giaùo Hoäi vaø maïc khaûi chaúng haïn.
Caùc coá gaéng cuûa khoùa hoäi hoïc vì theá nhaèm cung caáp cho caùc nhaø baùo khaép theá giôùi moät cô hoäi ñeå töï mình hieåu bieát Giaùo Hoäi Roâma. Moät ích lôïi khaùc cuûa khoùa hoäi hoïc laø giuùp caùc nhaø baùo cô hoäi tieáp xuùc. Vì trong suoát khoùa hoäi hoïc naøy, hoï ñöôïc gaëp maët nhöõng nhaân vaät, maø thöôøng ra, hoï raát khoù gaëp. Caùc vò naøy giuùp hoï trong caùc baøi baùo töông lai vaø coù leõ trôû thaønh nguoàn cung caáp tin töùc cho hoï.
Thöïc ra khoùa hoäi hoïc vaøo thaùng 9 tôùi chæ laø moät noái daøi cuûa nhöõng khoùa hoäi hoïc haøng thaùng ñöôïc toå chöùc taïi ÑH Thaùnh Giaù ôû Roâma, baèng tieáng YÙ, daønh cho caùc chuyeân vieân veà Vatican nguï taïi Roâma. Khoùa thaùng 9 trình baøy baèng tieáng Anh, daønh cho caùc nhaø baùo khoâng soáng taïi Roâma, nhöng coù nhieäm vuï töôøng trình veà Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, ñöôïc keå nhö moät khoùa hoïc caáp toác veà Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñöôïc nhìn töø Roâma. Cuøng vôùi nhöõng tieáp xuùc chuyeân bieät, caùc nhaø baùo coøn coù dòp tìm hieåu ai vôùi ai vaø söï vieäc taïi Vatican dieãn bieán ra sao. Nhôø theá voïng nhìn cuûa hoï veà Giaùo Hoäi seõ ñöôïc môû roäng, nhôø caùc dieãn giaû ñaõ ñaønh, maø coøn nhôø caùc nhoùm nhaø baùo quoác teá cuøng hoïc vôùi hoï nöõa.
Keâu goïi caùc nhaø baùo coå vuõ Chuùa Kitoâ vaø giaùo huaán Coâng Giaùo
Trong khi aáy, tin cuûa Catholic World News, ngaøy 20 thaùng 6 naêm 2014, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, leân tieáng vôùi kyø hoïp thöôøng nieân cuûa Hieäp Hoäi Baùo Chí Coâng Giaùo, ñaõ noùi vôùi caùc nhaø baùo Coâng Giaùo raèng ngöôøi giaùo daân "tin töôûng ôû caùc baïn trong vieäc coå vuõ Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi vaø thaêng tieán giaùo huaán Coâng Giaùo moät caùch chính xaùc"
Ngaøi noùi theâm: "Theo toâi, trong vieäc taân phuùc aâm hoùa, ôn goïi cuûa caùc baïn laø traùnh chính saùch giöõ trung laäp moät caùch voâ boå vaø phaûi töôøng trình caùc tin töùc veà Chuùa Gieâsu Kitoâ cho theá giôùi nhö moät ngöôøi ñang yeâu thöông Ngöôøi... Caùc phoùng vieân phaûi ñem moät goùc caïnh, moät laäp tröôøng vaøo ñieàu hoï töôøng trình. Taïi sao khoâng ñem traùi tim ñang yeâu thöông Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi, nhö goùc caïnh, nhö laäp tröôøng aáy?"
Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz ñöôïc ñoïc taïi Charlotte, North Caolina, hoâm thöù tö, ngaøy 18 thaùng 6 naêm 2014. Khôûi ñaàu, Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi raèng: nhieäm vuï cuûa caùc nhaø baùo Coâng Giaùo laø töôøng trình moät caùch höõu hieäu, quan saùt moät caùch saùng taïo vaø noùi söï thaät moät caùch roõ raøng vaø trong saùng.
Trong moâi tröôøng truyeàn thoâng xaõ hoäi nhieàu bieán ñoåi hieän nay, moät moâi tröôøng ngöôøi ta quen goïi laø maët traän kyõ thuaät soá, moät moâi tröôøng töøng ñöôïc so saùnh vôùi vieäc saùng cheá ra maãu töï vaø ngheà in, caùc nhaø baùo Coâng Giaùo ñöôïc taân phuùc aâm hoùa môøi goïi khoâng quay vaøo beân trong maø phaûi ñi ra beân ngoaøi. Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñöa ra lôøi keâu goïi, trình baøy lyù leõ vaø neâu göông saùng cho ta veà vieäc haân hoan vaø chaân thöïc laøm chöùng cho Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ trong Giaùo Hoäi vaø qua Giaùo Hoäi.
Ñoù quaû laø moät thaùch ñoá lôùn. Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz, caùc nhaø baùo Coâng Giaùo coù nhöõng thaùch ñoá chuyeân bieät sau ñaây:
1. Söï tín töôûng thaùnh thieâng
Tröôùc nhaát, caùc nhaø baùo Coâng Giaùo ñöôïc môøi goïi hieåu vaø trung thöïc vôùi söï tin töôûng thaùnh thieâng ñaët nôi hoï. "Daân Chuùa chuù y tôùi caùc baïn. Hoï ñang laéng nghe, vaø caùc baïn, trong tö caùch caùc nhaø baùo Coâng Giaùo, ñang coù söï tin töôûng thaùnh thieâng. Hoï tin töôûng caùc baïn seõ coå vuõ Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi vaø thaêng tieán giaùo huaán Coâng Giaùo caùch chính xaùc". Qui taéc ñaïo ñöùc cuûa caùc nhaø baùo Coâng Giaùo ñoøi hoï phaûi bieåu loä caùc lyù töôûng cao ñeïp trong vieäc tìm kieám söï thaät vaø hieåu roõ söùc maïnh cuûa lôøi noùi. Hoï giuùp Giaùo Hoäi coù ñöôïc söï trong saùng ñaët cô sôû treân söï thaät, vaø khi laøm theá, hoï xaây döïng tính khaû tín cho Giaùo Hoäi treân theá giôùi.
2. Cöôõng laïi chuû tröông thuaàn trung laäp, vaø phaûi nghieâng veà Chuùa Kitoâ
Thöù hai, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz ñeà nghò caùc nhaø baùo Coâng Giaùo cöôõng laïi ñieàu voán ñöôïc coi nhö laäp tröôøng truyeàn thoáng cuûa baùo chí laø giöõ trung laäp khoâng nghieâng veà vieäc thuoäc veà Chuùa Kitoâ. Traùi laïi phaûi soáng hieäp thoâng vôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi. Thaùnh Phaoloâ, trong thö thöù nhaát göûi tín höõu Coârintoâ 3:23 noùi roõ raøng: "anh em thuoäc veà Chuùa Kitoâ".
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz, ñeå taân phuùc aâm hoùa, caùc nhaø baùo Coâng Giaùo phaûi traùnh thaùi ñoä trung laäp voâ boå. Dó nhieân, trung laäp theo nghóa voâ tö coù theå chaáp nhaän ñöôïc.Tuy nhieân, caùc nhaø nghieân cöùu, ñaõ töø raát laâu, thöøa nhaän raèng baøn tay vaø con maét nhaø nghieân cöùu aûnh höôûng tôùi vieäc tìm hieåu ñoái töôïng ñang ñöôïc quan saùt, thaønh thöû, "duø muoán hay khoâng, caùc phoùng vieân cuõng ñem moät goùc caïnh, moät laäp tröôøng vaøo ñieàu hoï töôøng trình. Taïi sao khoâng ñem vaøo moät traùi tim ñang yeâu thöông Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi, nhö goùc caïnh, nhö laäp tröôøng aáy?"
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz cho hay: tuy phaûi trung thaønh vôùi söï thaät, khoâng ñöôïc boïc ñöôøng söï thaät, nhöng duø laø tin xaáu cuõng caàn ñöôïc töôøng trình vôùi tình yeâu thöông, giuùp ngöôøi ta hieåu ñieàu hoï caàn nghe vì ích lôïi rieâng cuûa hoï.
3. Chuyeån maët traän kyõ thuaät soá töø coâng kích qua ñoái thoaïi
Thöù ba, vaø ñaây laø thaùch ñoá lôùn nhaát ñoøi hoûi caùc nhaø baùo Coâng Giaùo phaûi coù oùc saùng taïo: trong thaäp nieân tôùi, hoï phaûi laøm sao gaây aûnh höôûng tôùi maët traän kyõ thuaät soá baèng caùch xoay chuyeån noù töø coâng kích qua ñoái thoaïi.
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc, ngoân ngöõ kyõ thuaät soá hieän nay vì coå vuõ tính voâ danh vaø khuynh höôùng xung ñoäng, neân ñaày nhöõng coâng kích. Ngaøi cho raèng phöông thöùc "tweeter" laø moät khôûi ñaàu raát toát veà truyeàn thoâng kyõ thuaät soá, maø chính ngaøi voán söû duïng vôùi 9,000 ngöôøi theo doõi vaø ñöôïc noái keát vôùi 4,000 ngöôøi khaùc treân facebook. Nhöng ngaøi thuù nhaän raèng ngaøi khoâng söû duïng ñöôïc phöông tieän truyeàn thoâng naøy ñeå töông taùc theo kieåu ñôøi thöïc (in real time). Khoâng phaûi vì ngaøi khoâng muoán maø vì caùc cô hoäi maø ngöôøi ta cho laø ñeå ñoái thoaïi vôùi nhau naøy ñaõ trôû thaønh nôi cho nhöõng nhaän ñònh chua cay, xaáu xa chæ toå phaù hoaïi ñöùc tin. Loaïi truyeàn thoâng naøy, theo ngaøi, khoâng coå vuõ taân phuùc aâm hoùa. Phaûi laøm theá naøo chuyeån ñöôïc maët traän naøy töø coâng kích qua ñoái thoaïi thöïc söï.
Vieäc treân ñoøi phaûi coù tinh thaàn saùng taïo, ñoàng thôøi, moät caûm thöùc thanh thaûn vaø ñieàm tónh. Ñieàu sau ñaõ ñöôïc chính Ñöùc Phanxicoâ noùi tôùi trong thoâng ñieäp Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng hoài thaùng ba vöøa qua, trong ñoù ngaøi ñöa ra hai lôøi khuyeân: thöù nhaát ñöøng ñeå traùi tim ta co ruùt laïi, thöù hai, khoâng voäi vaõ vaø hoái haû nhö maët traän truyeàn thoâng kyõ thuaät soá, traùi laïi, ta phaûi ñem laïi moät caûm thöùc thanh thaûn vaø ñieàm tónh.
Taân phuùc aâm hoùa ñoøi moät cung caùch ñieàm tónh vaø thanh thaûn, nghóa laø khoâng hueânh hoang hay daïy ñôøi maø coù tính saùng taïo. Söù ñieäp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Taân Phuùc AÂm Hoùa, duøng chöõ thanh thaûn tôùi hai laàn: thanh thaûn tin töôûng vaø thanh thaûn can ñaûm. Thaùnh Phanxicoâ de Sales, quan thaày caùc nhaø baùo Coâng Giaùo, caùch nay maáy theá kyû, cuõng töøng khuyeân: "Khoâng bao giôø voäi vaøng; haõy laøm moïi söï moät caùch thaàm laëng vaø trong tinh thaàn ñieàm tónh. Ñöøng ñaùnh maát söï bình an beân trong vì baát cöù ñieàu gì...".
Trích daãn giaùo só Do Thaùi Norman Lamm, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz cho raèng thanh thaûn laø: eâm aùi traû lôøi nhöõng thaùch thöùc khoù nghe; im laëng tröôùc xæ vaû, hoøa nhaõ khi nhaän danh döï; töï troïng khi bò xæ nhuïc; kieân nhaãn vaø giöõ ñieàm tónh khi bò vu vaï vaø chæ trích vaët vaõnh. Caùc nhaø baùo Coâng Giaùo khoâng nhöõng caàn vun xôùi nhöõng ñöùc tính naøy maø coøn keâu goïi ngöôøi khaùc laøm nhö vaäy.
4. Keâu goïi baùo chí vaø caû caùc giaùm muïc thaønh baïn cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa nhau
Thöù boán, laø lôøi keâu goïi baùo chí vaø caû caùc giaùm muïc trôû thaønh baïn cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa nhau. Ñöùc Toång Giaùm Muïc nhaéc laïi baøi giaûng cuûa Ñöùc Phanxicoâ taïi Ngaøy Giôùi Treû Theá Giôùi taïi Rio de Janeiro: "cha noùi vôùi moïi ngöôøi trong chuùng con hoâm nay raèng: Haõy maëc laáy Chuùa Kitoâ trong ñôøi caùc con, caùc con seõ tìm ñöôïc moät ngöôøi baïn luoân luoân ñaùng tin caäy; haõy maëc laáy Chuùa Kitoâ, caùc con seõ thaáy caùnh hy voïng xoøe ra, giuùp caùc con haân hoan bay xa veà höôùng töông lai; haõy maëc laáy Chuùa Kitoâ, ñôøi caùc con seõ traøn ngaäp tình yeâu cuûa Ngöôøi; noù seõ laø moät ñôøi phong phuù. Vì ai trong chuùng ta cuõng muoán coù ñöôïc moät ñôøi soáng phong phuù, ñôøi soáng aáy ñem laïi söï soáng cho ngöôøi khaùc".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz cho raèng baùo chí Coâng Giaùo vaø nhaát laø caùc giaùm muïc phaûi tìm caùch ñeå trôû thaønh baèng höõu cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa nhau. Ñieàu naøy coù nghóa caàu nguyeän vaø ñeå Chuùa Gieâsu linh höùng loøng ta. Noù coù nghóa caû ñôøi hoïc hoûi vaø khoâng bao giôø thaáy mình naém ñuû söï hieåu bieát vaø söï khoân ngoan cuûa Maïc Khaûi Thieân Chuùa trong Thaùnh Kinh vaø trong Thaùnh Truyeàn. Noù coù nghóa ñeán vôùi nhau ñeå bieát nhau vaø yeâu thöông nhau trong Chuùa Gieâsu Kitoâ. Noù coù nghóa "haõy maëc laáy Chuùa Kitoâ!".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc caàu mong caùc giaùm muïc vaø baùo chí Coâng Giaùo cuøng nhau vun sôùi tình baïn vaø töông kính, cuøng nhau "maëc laáy Chuùa Kitoâ", cuøng nhau khoâng trung laäp ñoái vôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi, cuøng nhau tìm kieám söï thaät vaø phaùt huy noù. Vaø caùch rieâng vôùi caùc nhaø baùo, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kurtz nhaéc laïi lôøi cuûa Thaùnh Phanxicoâ de Sales, quan thaày cuûa hoï: "luoân coù Chuùa Gieâsu laøm boån maïng, Thaùnh Giaù cuûa Ngöôøi laøm coät buoàm treân ñoù anh em traûi roäng caùc quyeát taâm cuûa mình nhö caùnh buoàm. Neo cuûa anh em phaûi laø loøng tin töôûng saâu xa nôi Ngöôøi, thì anh em seõ xuoâi thuyeàn thuaän beán".
Vuõ Vaên An