Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
seõ cöû haønh Phuïng Vuï ñaïi keát
taïi nhaø thôø Thaùnh Moä
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ cöû haønh Phuïng Vuï ñaïi keát taïi nhaø thôø Thaùnh Moä.
Jerusalem (VietCatholic News 25-05-2014) - Moät trong nhöõng ñieåm noåi baät trong chuyeán toâng du cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeán Thaùnh Ñòa Gieârusalem laø cuoäc gaëp gôõ vôùi Thöôïng Phuï Ñaïi keát cuûa Chính thoáng giaùo laø Bartholomeâoâ Ñeä Nhaát, vaø laø buoåi cöû haønh Phuïng Vuï ñaïi keát taïi Nhaø Thôø Thaùnh Moä.
Buoåi leã bao goàm ñaïi dieän cuûa 5 coäng ñoaøn Kitoâ höõu duy trì moät söï hieän dieän lòch söû taïi thaùnh ñòa lôùn nhaát cuûa Kitoâ giaùo - Ñoù laø coäng ñoaøn Coâng Giaùo nghi leã La Tinh, Chính Thoáng Giaùo Hy Laïp, Chính Thoáng Giaùo Coptic, Chính Thoáng Giaùo Syria vaø Giaùo Hoäi Armenia Toâng Truyeàn.
Trong thôøi kyø ñeá quoác Ottoman cai trò Gieârusalem, thoûa öôùc Nguyeân Traïng do Hoaøng Ñeá Thoå Nhó Kyø Osamn Ñeä Tam ñöa ra vaøo naêm 1853 ñaõ quy ñònh Coâng Giaùo nghi leã La Tinh, Chính Thoáng Giaùo Hy Laïp, Chính Thoáng Giaùo Coptic, Chính Thoáng Giaùo Syria vaø Giaùo Hoäi Armenia Toâng Truyeàn ñeàu coù quyeàn ngang nhau trong vieäc coi soùc vaø cöû haønh caùc leã nghi Phuïng Vuï taïi 4 ñeàn thôø taïi Thaùnh Ñòa Gieârusalem, trong ñoù coù Nhaø Thôø Thaùnh Moä.
Cha Athanasius Macoøra, ngöôøi ñaïi dieän cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trong vieäc giaùm saùt vieäc thi haønh thoûa öôùc Nguyeân Traïng giaûi thích raèng thoaû öôùc naøy tuyeân boá raèng nhöõng ñeàn thôø, vaø caùc cöû haønh, giôø giaác... phaûi ñöôïc duy trì nhö tình traïng hieän nay vaø khoâng coù thay ñoåi naøo coù theå ñöôïc thöïc hieän bôûi baát kyø coäng ñoàng Kitoâ naøo, hoaëc ngay caû chính phuû. Ñieàu ñoù coù nghóa laø "veà cô baûn, khoâng coù thay ñoåi naøo ñöôïc cho pheùp."
Nhö theá, cöû haønh Phuïng Vuï ñaïi keát taïi nhaø thôø Thaùnh Moä laø moät ngoaïi leä so vôùi thoûa öôùc Nguyeân Traïng. Tuy nhieân, vì taát caû caùc coäng ñoaøn ñeàu ñoàng yù neân cöû haønh naøy coù theå ñöôïc dieãn ra vaø loeù leân hy voïng cho söï hieäp nhaát Kitoâ ngay trong phaïm vi ñeàn thôø Thaùnh Moä.
Nhaø thôø Thaùnh Moä - Holy Church of the Holy Sepulchre laø danh töø cuûa Coâng Giaùo, ngöôøi Chính Thoáng Giaùo Hy Laïp vaø Giaùo Hoäi Armenia Toâng Truyeàn goïi laø nhaø thôø Phuïc sinh - Holy Church of Resurrection - naèm phía beân trong böùc töôøng than khoùc trong khu vöïc coå thaønh Gieârusalem, keá caän vôùi ñoài Golgotha (hay coøn goïi laø ñoài Can Veâ nôi Chuùa Gieâsu ñaõ bò ñoùng ñinh vaøo thaäp giaù). Theo truyeàn thoáng, nhaø thôø ñaõ ñöôïc xaây döïng treân khu moä Chuùa Gieâsu ñaõ ñöôïc taùng xaùc.
Trong nhöõng thôøi kyø sô khai cuûa Giaùo Hoäi, ñaây ñöôïc xem laø nôi thaùnh thieâng baäc nhaát cuûa Kitoâ Giaùo. Theá nhöng ñeán theá kyû thöù hai, hoaøng ñeá Hadrianus ñaõ coá yù cho ñoå ñaát laáp heát nhöõng daáu tích cuûa Kitoâ giaùo, roài xaây ñeàn thôø nöõ thaàn Aphrodite, laø moät thöù nöõ thaàn saéc ñeïp nhö kieåu thaàn Veä Nöõ.
Sau khi ñoùn nhaän ñöùc tin Coâng Giaùo, naêm 325, Ñaïi Ñeá Constantine ñaõ truyeàn phaù huûy ñeàn thôø nöõ thaàn Aphrodite vaø cho ñaøo bôùi khu vöïc naøy ñeå tìm laïi caùc daáu tích thaùnh thieâng cuûa Kitoâ Giaùo. Meï nhaø vua laø nöõ hoaøng Helena ñaõ hieän dieän töø naêm 326 taïi ñòa ñieåm naøy ñeå ñích thaân giaùm saùt caùc cuoäc khai quaät vaø xaây döïng nhaø thôø môùi.
Theo doøng lòch söû, Gieârusalem ñaõ bò phaù huûy ít nhaát hai laàn, bò bao vaây 23 laàn, bò taán coâng 52 laàn, vaø bò chieám vaø taùi chieám laïi 44 laàn. Soá phaän cuûa ngoâi nhaø thôø naøy cuõng troâi noåi theo nhöõng thaêng traàm cuûa thaønh Thaùnh Gieârusalem.
Ngoâi nhaø thôø maø chuùng ta thaáy hieän nay ñaõ ñöôïc taùi thieát töø ñoáng tro taøn vaøo theá kyû thöù 12.
Ñaëng Töï Do