Ñöùc hoàng y Koch
noùi veà söï Hieäp nhaát Kitoâ giaùo
vaø moái quan heä Do Thaùi giaùo - Coâng giaùo
Ñöùc hoàng y Koch noùi veà söï Hieäp nhaát Kitoâ giaùo vaø moái quan heä Do Thaùi giaùo - Coâng giaùo.
Roma (WHÑ 20-01-2014) - Tuaàn Leã caàu nguyeän cho Hieäp nhaát Kitoâ giaùo ñang ñöôïc nhieàu Giaùo hoäi ôû Baéc baùn caàu cöû haønh töø ngaøy 18 ñeán 25 thaùng 1, naêm nay (2014) taäp trung vaøo moät caâu hoûi ñaày thaùch thöùc cuûa thaùnh Phaoloâ göûi coäng ñoaøn Kitoâ höõu tieân khôûi ôû Corintoâ: "Theá ra Ñöùc Kitoâ ñaõ bò chia naêm xeû baûy roài ö?" (1Cr 1,13). Taøi lieäu duøng cho Tuaàn leã naøy do moät nhoùm ñaïi keát goàm caùc Kitoâ höõu ôû Canada soaïn thaûo, vaø ñöôïc phoå bieán treân caùc trang web cuûa Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát Kitoâ giaùo vaø Hoäi ñoàng Theá giôùi caùc Giaùo hoäi. Baûn tieáng Vieät do Vaên phoøng Toaø Giaùm muïc Giaùo phaän Haûi Phoøng chuyeån dòch vaø ñöôïc ñaêng treân trang web cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam:
[http://www.hdgmvietnam.org/Images/News/VanKien/FileLocation/GHCGTG_HiepNhat2014_A5.pdf]
Taïi Roma, trong tuaàn naøy ñaõ dieãn ra caùc hoaït ñoäng ñaïi keát, caùc hoäi thaûo vaø cöû haønh phuïng vuï, keát thuùc baèng Kinh Chieàu do Ñöùc giaùo hoaøng chuû söï taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Phaoloâ Ngoaïi Thaønh vôùi caùc thaønh vieân cuûa nhieàu coäng ñoàng Kitoâ giaùo khaùc.
Nhöng nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát quan troïng nhaát cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng trong nhöõng naêm saép tôùi laø gì? Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ coù nhöõng ñoùng goùp gì trong vieäc tìm kieám söï Hieäp nhaát Kitoâ giaùo? Vaø chuùng ta ñaùp öùng ra sao vôùi chuû ñeà cuûa Tuaàn leã caàu nguyeän cho Ñaïi keát naêm nay? Nhöõng caâu hoûi naøy ñöôïc Ñöùc hoàng y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát Kitoâ giaùo, traû lôøi:
- Chuû ñeà cuûa Tuaàn leã caàu nguyeän cho Ñaïi keát naêm nay [Theá ra Ñöùc Kitoâ ñaõ bò chia naêm xeû baûy roài ö?] trích trong Thö thöù nhaát cuûa Thaùnh Phaoloâ göûi tín höõu Coârintoâ. Ñaây laø moät thaùch ñoá, bôûi vì Chuùa Kitoâ khoâng theå bò phaân chia [...] - nhöng chuùng ta laïi coù nhieàu phaân caùch vaø chia reõ trong caùc Giaùo hoäi, vaø laøm sao vöôït qua nhöõng chia reõ naøy laø moät thaùch ñoá raát lôùn cho phong traøo ñaïi keát.
- Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ coù aûnh höôûng ra sao treân phong traøo ñaïi keát?
- Taát caû caùc giaùo hoaøng sau Coâng ñoàng Vatican II ñeàu raát quan taâm ñeán coâng cuoäc ñaïi keát: Ñöùc Phaoloâ VI, Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, caùc ngaøi ñaõ coù nhieàu daán thaân trong lónh vöïc ñaïi keát. Toâi nghó raèng vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, chuùng ta coù moät daán thaân môùi, moät söï daán thaân theo cung caùch cuûa trieàu ñaïi giaùo hoaøng naøy: raát côûi môû vôùi caùc Giaùo hoäi khaùc. Nhieàu vò ñaõ ñeán thaêm Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ: Ñöùc Thöôïng phuï Tawadros II ñaõ gaëp Ñöùc Giaùo hoaøng taïi Roma ñaây, roài Ñöùc Thöôïng Phuï Antioâkia vaø Alexandria cuõng nhö Ñöùc Toång giaùm muïc Canterbury cuûa Anh giaùo. Taát caû caùc vò laõnh ñaïo caùc Giaùo hoäi seõ ñeán Roma, vaø toâi nghó raèng ñaây laø moät daáu hieäu raát toát.
- Nhöõng ñieåm noåi baät veà ñaïi keát quan troïng nhaát cuûa naêm 2014 laø gì?
- Ñieåm quan troïng nhaát cuûa naêm 2014 laø kyû nieäm naêm möôi naêm cuoäc gaëp gôõ giöõa Thöôïng Phuï Constantinopolis laø Ñöùc Thöôïng phuï Athenagoras I vaø Giaùm muïc Roma laø Ñöùc giaùo hoaøng Phaoloâ VI ôû Jerusalem. Sau hôn moät ngaøn naêm, cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân naøy taïi Jerusalem ñaõ raát thaân thieän vaø chaân thaønh. Toâi nghó raèng vieäc kyû nieäm cuoäc gaëp gôõ naøy raát quan troïng: ñoù laø khôûi ñaàu moái quan heä baèng höõu giöõa Constantinopolis vaø Roma, vaø khôûi ñaàu cuoäc ñoái thoaïi trong yeâu thöông vaø chaân lyù. Trong yù nghóa naøy, toâi hy voïng cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Thöôïng phuï Bartholomaios vaø Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ seõ laø moät cô hoäi môùi, vôùi nhieàu cam keát vaø tha thieát vôùi söï hieäp nhaát nhö vaøo naêm 1964.
- Moät trong nhöõng trôû ngaïi ñoái vôùi moái quan heä naøy ñoù laø nhöõng khoù khaên giöõa caùc Giaùo hoäi Chính thoáng khaùc nhau#
- Coù raát nhieàu caêng thaúng giöõa caùc Giaùo hoäi Chính thoáng. Toâi nghó raèng giöõa caùc Giaùo hoäi Chính thoáng coøn coù nhieàu caêng thaúng hôn laø giöõa Chính thoáng giaùo vaø Coâng giaùo. Treân heát, hieän nay coù taøi lieäu môùi cuûa Toaø Thöôïng phuï Chính thoáng Nga veà quyeàn toái thöôïng cuûa giaùo hoaøng [...] Cuoäc ñoái thoaïi veà vaán ñeà naøy ñang dieãn ra, vaø hieän nay chuùng ta coù moät tuyeân boá do thaåm quyeàn caáp cao, vaø chuùng ta phaûi tìm ra caùch thöùc môùi ñeå tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi naøy. [...] Toâi nghó raèng seõ raát toát neáu baây giôø chuùng ta coù cuoäc thaûo luaän coâng khai giöõa Constantinopolis vaø Moskva, toâi nghó raèng ñaây laø moät cô hoäi raát thuaän lôïi. Ñaây laø moät cuoäc thaûo luaän trong noäi boä Chính thoáng giaùo, vaø [Giaùo hoäi Coâng giaùo] khoâng ñöôïc can thieäp vaøo cuoäc thaûo luaän naøy; khi Chính thoáng giaùo yeâu caàu chuùng ta giuùp ñôõ, thì chaéc chaén chuùng ta seõ coù maët. Uyû ban seõ hoïp Hoäi nghò toaøn theå laàn tôùi vaøo thaùng Chín, vaø toâi nghó raèng vieäc chuaån bò kyõ löôõng cho Hoäi nghò naøy laø raát quan troïng.
- Ngaøy ñaàu tieân cuûa Tuaàn leã Caàu nguyeän cho Hieäp nhaát luoân ñeà caäp ñeán moái quan heä vôùi tín höõu Do Thaùi giaùo - Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ coù aûnh höôûng gì ñeán moái quan heä naøy?
- Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ coù nhieàu moái quan heä baèng höõu [vôùi coäng ñoàng Do Thaùi giaùo] taïi Buenos Aires; tröôùc heát, ngaøi ñaõ xuaát baûn chung moät quyeån saùch vôùi Rabbi Skorka - vò naøy ñang coù maët taïi Roma trong moät Hoäi nghò taïi Ñaïi hoïc Gregoriana. Toâi nghó raèng tình baèng höõu naøy giöõa caùc tín höõu Do Thaùi giaùo vaø Kitoâ giaùo seõ ñöôïc môû roäng hôn nöõa trong trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ. [...] Vaø ngaøy nay ñieàu naøy laø raát quan troïng trong moät theá giôùi maø chuû nghóa baøi Do Thaùi môùi vaø nhöõng cuoäc ñaøn aùp caùc Kitoâ höõu ñaët ra nhieàu thaùch ñoá môùi. Toâi nghó raèng chuùng ta phaûi cuøng nhau laøm chöùng cho quyeàn con ngöôøi vaø cho nhaân phaåm cuûa moïi ngöôøi trong theá giôùi naøy. Toâi raát aán töôïng khi thaáy moät soá giaùo ñöôøng Do Thaùi giaùo ñaõ keâu goïi caàu nguyeän cho caùc Kitoâ höõu bò baùch haïi ôû Trung Ñoâng: Toâi nghó raèng ñaây laø moät daáu hieäu tuyeät vôøi cuûa tình baèng höõu môùi cho töông lai".
(Vatican Radio)
Minh Ñöùc