Töông quan giöõa caùc ngaân haøng
caùc cô quan taøi chaùnh
vieäc buoân baùn khí giôùi vaø chieán tranh
Töông quan giöõa caùc ngaân haøng, caùc cô quan taøi chaùnh, vieäc buoân baùn khí giôùi vaø chieán tranh.
Roma (Vat. 3-06-2013) - Phoûng vaán giaùo sö Antonio Mazzeo.
Töø naêm 2008 tôùi nay theá giôùi laâm vaøo cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh nghieâm troïng, vôùi soá ngöôøi thaát nghieäp ngaøy caøng gia taêng. Haøng traêm ngaøn haõng xöôûng ñaõ phaûi ñoùng cöûa vì caùc ngaân haøng khoâng tieáp tuïc cho vay voán, hay vì soá tieàn lôøi phaûi traû quùa cao khoâng theå tieáp tuïc hoaït ñoäng nöõa. Tuy nhieân, kyõ ngheä cheá taïo vaø buoân baùn khí giôùi xem ra khoâng bò aûnh höôûng gì. Theo thoáng keâ cuûa Trung taâm nghieân cöùu hoøa bình Stockholm beân Thuïy Ñieån, naêm 2011 Hoa Kyø laø quoác gia mua caùc heä thoáng vuõ khí nhieàu nhaát theá giôùi, khoaûng 711 tyû myõ kim. Ñöùng haøng thöù hai laø Trung Quoác, cöôøng quoác ñang leân, vôùi 143 tyû, töùc gia taêng 170% trong caùc naêm 2002-2011. Ñöùng haøng thöù ba laø Nga vôùi 72 tyû.
Hoa Kyø kieåm soaùt 40% toång soá vuõ khí xuaát caûng treân thò tröôøng quoác teá. Naêm 2012 caùc haõng cheá taïo khí giôùi khoång loà cuûa Hoa Kyø ñaõ baùn 46.1 tyû khí giôùi, töùc gia taêng gaáp 4 laàn so vôùi naêm 2000. Ñaây laø ñieàu chöùng minh cho thaáy ñaøng sau caùc myõ töø "chieán tranh choáng khuûng boá", "baûo veä caùc quyeàn con ngöôøi", vaø "can thieäp nhaân ñaïo" laø caùc vuï laøm aên baïc tyû cuûa giôùi cheá taïo vaø buoân baùn caùi cheát, coù coå phaàn ñaàu tö quan troïng cuûa nhaø nöôùc. Lieân quan tôùi vieäc xuaát caûng vuõ khí hôi coù söï thay ñoåi: laàn naøy Nga ñöùng haøng ñaàu, roài tôùi Trung Quoác. Caùc nöôùc trong Lieân Hieäp AÂu chaâu moãi naêm baùn khoaûng 32 tyû myõ kim khí giôùi, naêm 2009 ñaït ñoä cao nhaát vôùi 41 tyû.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán oâng Antonio Mazzeo, nhaø baùo ñoàng thôøi laø giaùo sö moân Heä thoáng soaïn thaûo tin töùc, veà töông quan giöõa caùc ngaân haøng, caùc cô quan taøi chaùnh, vieäc buoân baùn khí giôùi vaø chieán tranh.
Töø nhieàu naêm qua giaùo sö Antonio Mazzeo ñaõ toá caùo kyõ ngheä cheá taïo buoân baùn vuõ khí, cuõng nhö maïnh meõ pheâ bình chuû tröông quaân söï hoùa vaø caùc lôïi nhuaän beùo bôû cuûa noù. Giaùo sö Antonio ñaõ vieát nhieàu saùch vaø caùc baøi khaûo luaän lieân quan tôùi naïn cöôùp boùc moâi sinh, caùc cuoäc xung ñoät quoác teá vaø toäi phaïm cuûa caùc toå chöùc mafia chuyeån tieàn vaø röûa tieàn baån thæu.
Hoûi: Thöa giaùo sö Mazzeo, trong buoåi noùi chuyeän laàn tröôùc giaùo sö ñaõ cho bieát Italia laø moät trong caùc nöôùc AÂu chaâu xuaát caûng nhieàu vuõ khí nhaát. Theá thì loaïi vuõ khí naøo "baùn chaïy" nhaát trong luùc naøy?
Ñaùp: Taát caû ñeàu baùn chaïy. Caùc cuoäc chieán vaø caùc vuï ñaøn aùp ngöôøi daân luoân ngaøy caøng nhieàu hôn. Chuùng caàn coù caùc khí giôùi nheï, hôi cay, xe taêng, daây xích saét, tröïc thaêng taán coâng, maùy bay boû bom, vuõ khí hoùa hoïc, vuõ khí vi truøng vaø vuõ khí haït nhaân. Ngöôøi ta ñaõ phaùt ñoäng moät chöông trình raát maéc moû nhaèm canh taân vaø thu nhoû caùc vuõ khí vi truøng vaø vuõ khí haït nhaân naøy ñeå deã xöû duïng hôn trong caùc vuøng ñòa lyù haïn cheá.
Tuy nhieân, caùc heä thoáng chieán tranh treân trôøi vaø chieán tranh khoâng gian laø nhöõng vuõ khí ñang ngoán caùc nguoàn taøi chaùnh vaø nhaân löïc khoång loà. Ngoaøi ra, ñeå ñaùp öùng caùc chieán thuaät môùi trong vieäc can thieäp quaân söï vaø maät thaùm, caùc maùy bay khoâng ngöôøi laùi ngaøy nay laø moät "caùi gieáng cuûa thaùnh Patrizio", töùc laø moät nguoàn lôïi voâ taän ñoái vôùi caùc toå chöùc cheá taïo vaø buoân baùn khí giôùi.
Nhö theá ngöôøi ta hieåu taïi sao trong danh saùch thöù haïng lôïi nhuaän cuûa caùc kyõ ngheä saûn xuaát vuõ khí, caùc haõng cuûa Hoa Kyø vaø AÂu chaâu ñöùng haøng ñaàu trong laõnh vöïc maùy bay, khoâng gian, hoûa tieãn vaø haït nhaân. Naêm 2010 haõng Lookheed Martin laø toå chöùc xuaát caûng vuõ khí treân toaøn theá giôùi cheá caùc maùy bay boû bom F 35 vaø heä thoáng vieãn thoâng veä tinh goïi taét laø MUOS ñaõ thu vaøo 26.6 tyû Euros. Ñöùng haøng thöù hai laø caùc heä thoáng BAE thu vaøo 24.8 tyû, theo sau ñoù laø Boeing 23.4 tyû, roài tôùi Northrop Grumman 21.3 tyû, vaø General Dynamics 18.1 tyû. Italia ñöùng haøng thöù taùm vôùi Finmeccanica thu vaøo 10.9 tyû.
Hoûi: Thöa giaùo sö, ñaâu laø caùc töông quan giöõa caùc ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chaùnh vaø vieäc buoân baùn vuõ khí?
Ñaùp: Neáu khoâng coù heä thoáng taøi chaùnh vaø ngaân haøng quoác teá, thì seõ khoâng theå coù söï hieän höõu cuûa heä thoáng kyõ ngheä quaân söï, cuõng khoâng theå baûo ñaûm vieäc saûn xuaát, caùc vuï chuyeån ngaân vaø vieäc xuaát caûng vuõ khí. Caùc ngaân haøng ñaàu tö tröïc tieáp vaøo caùc kyõ ngheä chieán tranh, ngaøy caøng cho thaáy hoï coù nhieàu coå phaàn to lôùn hôn, hoï boû ra tröôùc caùc ngaân khoaûn caàn thieát cho vieäc xuaát caûng. Caùc ngaân khoaûn ñaàu tö khoång loà, caû caùc ngaân quõy veà höu do caùc cô caáu cuûa nhaø nöôùc vaø caùc trung taâm nghieäp ñoaøn trung öông ñieàu khieån, cuõng thi nhau mua coå phaàn trong laõnh vöïc naøy ñeå kieám lôøi. Moät doøng soâng tieàn bò ruùt ra khoûi neàn kinh teá thöïc thuï, cuõng nhö vieäc saûn xuaát caùc thieän ích vaø quõy trôï caáp xaõ hoäi nuoâi döôõng caùc vuï ñaàu tö, vaø gia toác caùc tieán trình cuûa cuoäc khuûng hoaûng coù heä thoáng. Ñaây laø moät moâ thöùc phöùc taïp vaø gian aùc cuûa vieäc toaøn caàu hoùa caùc thò tröôøng vaø taøi chaùnh, trong ñoù giöõa caùc ngöôøi coù coå phaàn lôùn cuûa caùc nhaø saûn xuaát vuõ khí cuõng coù caùc cheá ñoä maø ngaøy mai coù theå bò boû bom hay bò ñaùnh guïc vôùi caùc khí giôùi do caùc haõng ñöôïc kieåm soaùt cheá taïo ra. Trong ñoù khoâng coù caùc haïn cheá, cuõng khoâng coù caùc bieân giôùi vaø caùc löïa choïn chính trò kinh teá cuûa caùc quoác gia rieâng reõ bò ñieàu kieän hoùa moät caùch naëng neà, vaø phaûi luïy phuïc caùc lôïi nhuaän cuûa giôùi ñieàu haønh vaø giôûi chuû nhaân caùc haõng xöôûng cuûa söï cheát.
Hoûi: Theá chính quyeàn Italia cuõng naèm trong voøng kieàm toûa nay hay sao thöa giaùo sö?
Ñaùp: Vaâng. Caøng ngaøy toâi laïi caøng xaùc tín hôn raèng ñeå coù theå hieåu thaáu caùc lyù do cuûa söï hoaøn toaøn luïy phuïc caùc cuoäc maïo hieåm vaø caùc döï aùn quaân söï cuûa chính quyeàn Washington töø phía taát caû caùc chính quyeàn Prodi, Berlusconi vaø Monti, caàn nhìn vaøo söùc naëng chuyeân bieät cuûa toå chöùc Finmeccanica trong heä thoáng cuûa Italia. Luoân luoân theo sau caùc löïc löôïng vuõ trang cuûa Hoa Kyø trong caùc cuoäc chieán taïi vuøng Balcan, taïi Irak vaø Afghanistan, chuùng ta ñaõ chaáp nhaän bieán tænh Vicenza, laø thaønh phoá ñöôïc UNESCO thöøa nhaän laø gia taøi theá giôùi, trôû thaønh caên cöù quaân söï cuûa Hoa Kyø taïi AÂu chaâu. Chuùng ta ñaõ bieán traïm döøng chaân Sigonella trôû thaønh thuû ñoâ cuûa caùc maùy bay khoâng ngöôøi laùi drone, vaø xaâm phaïm tôùi caû moät vuøng thieân nhieân roäng lôùn taïi Niscemi trong tænh Caltanissetta, ñeå thieát laäp moät trong 4 traïm treân ñaát cuûa heä thoáng vieãn thoâng veä tinh raát nguy hieåm goïi laø MUOS cuûa Haûi quaân Hoa Kyø.
Vaø chuùng ta maéc nôï naëng neà vaø khieán cho caùc theá heä töông lai cuûa con chaùu chuùng ta mang nôï, khi mua saém haøng traêm maùy bay boû bom coù khaû naêng nguyeân töû F 35, maø caùc quoác gia thaønh vieân khaùc cuûa khoái Minh Öôùc Baéc Ñaïi Taây Döông cho laø voâ ích vaø loãi thôøi, nhöng laïi raát maéc moû vaø toán keùm. Vaø taát caùc ñieàu naøy chæ ñeå baûo ñaûm cho caùc ñaëc aân vaø lôïi loäc cuûa caùc haõng xöôûng cheá taïo vuõ khí Finmeccanica, maø Nguõ Giaùc Ñaøi môû roäng cöûa baèng caùch baûo ñaûm cho caùc lôïi loäc vaø giaáy pheùp cheá taïo. Baèng chöùng cuûa söï giao thoa khoâng theå gôõ roái ñöôïc nöõa giöõa caùc ngaân haøng, taøi chaùnh vaø chôï cheát choùc laø söï kieän caùc ngaân khoaûn ñaàu tö vaø tieát kieäm cuûa ngöôøi daân Italia bò duøng vaøo vieäc mua caùc goùi coå phaàn cuûa caùc toå chöùc cheá taïo khí giôùi nöôùc ngoaøi, nhö ñöôïc minh chöùng bôûi taøi lieäu cuûa toå chöùc nghieân cöùu IRES vuøng Toscana, lieân quan tôùi "Taøi chaùnh vaø Vuõ Khí. Caùc cô quan tín duïng vaø kyõ ngheä quaân söï giöõa thò tröôøng vaø traùch nhieäm xaõ hoäi (Firenze 2010).
Hoûi: Nghóa laø coù töông quan toài baïi giöõa caùc cô caáu quaân söï, chieán tranh vaø vieäc buoân baùn khí giôùi, coù ñuùng theá khoâng thöa giaùo sö Mazzeo?
Ñaùp: Vaâng, ñuùng vaäy. Coù moät töông quan toài baïi, voâ luaân, toäi phaïm giöõa caùc cô caáu quaân söï, taøi chaùnh vaø vieäc buoân baùn khí giôùi, nhö ñöôïc minh chöùng bôûi nhieàu cuoäc ñieàu tra cuûa caùc thaåm phaùn Italia, lieân quan tôùi heä thoáng hoái loä coâng coäng, naûy sinh chung quanh toå chöùc Finmeccanica vaø caùc haõng xöôûng do toå chöùc naøy kieåm soaùt. Moät taøi saûn ngaøy caøng xem ra laø moät caùi maùy ruùt tieàn, töø ñoù ngöôøi ta laáy tieàn ñeå döôõng nuoâi caùi haùu aên cuûa caùc ñaûng phaùi vaø giôùi chöùc chính trò, hay ñeå phaân phaùt löông haäu hónh vaø boång loäc cho baø con thaân thuoäc, cho tình nhaân vaø caùc khaùch haøng noåi tieáng.
Ngöôøi ta ñaõ thaønh laäp ra caû moät heä thoáng, trong ñoù khoâng coøn coù caùc guoàng maùy ñeå phaân bieät giöõa caùi coâng vaø caùi tö, giöõa caùc ngöôøi kieåm soaùt vaø caùc keû bò kieåm soaùt nöõa, baèng caùch töôùc ñoaït moïi öôùc muoán kieåm soaùt cuûa ngöôøi daân, laø ñieàu maø trong moät theå cheá daân chuû ñích thaät caàn phaûi coù, bôûi vì daây laø ñieàu lieân quan tôùi cuûa caûi chung cuûa toaøn daân vaø caùc taøi nguyeân bao la cuûa quoác gia. Theá nhöng trong soá caùc taùc vieân coù caùc giôùi trung löu thuoäc caùc toå chöùc toäi phaïm mafia röûa tieàn vaø chuyeån tieàn baån thæu; hoï gia taêng caùc lôïi nhuaän vaø loït vaøo ñöôïc vieäc kieåm soaùt caùc töông quan chính trò, quaân söï, vaø kinh teá toaøn caàu.
Hoûi: Giaùo sö coù theå ñôn cöû moät vaøi thí duï hay khoâng?
Ñaùp: Moät trong caùc thí duï ñieån hình nhaát lieân quan tôùi söï xuoáng doác trong lieân hieäp taøi chaùnh, kyõ ngheä vaø quaân söï ñoù laø söï kieän caùc cöïu töôùng laõnh, caùc ñeà ñoác vaø haøng laõnh ñaïo quaân ñoäi chuyeån sang laøm coá vaán ñieàu haønh cho caùc haõng xöôûng cheá taïo vuõ khí chieán tranh. Môùi ñaây baûn töôøng trình cuûa toå chöùc phi chính quyeàn Hoa Kyø coù teân goïi laø "Coâng daân baûo veä traùch nhieäm vaø luaân lyù ñaïo ñöùc vaø Toå chöùc môùi duõng caûm" ñaõ ghi nhaän raèng töø naêm 2009 tôùi 2011 ñaõ coù 70% caùc töôùng laõnh Myõ ba vaø boán sao veà höu, nghóa laø 76 treân 108 töôùng veà höu, ñaõ tìm ra vieäc laøm nhö nhaân vieân hay coá vaán trong caùc toå chöùc cheá taïo vuõ khí. Trong ban ñieàu haønh (Cda) cuûa 5 toå chöùc kyõ ngheä lôùn nhaát cuûa Hoa Kyø coù hôïp ñoàng vôùi caùc löïc löôïng quaân söï: Loockheed Martin, Boeing, General Dynamics, Raytheon vaø Northrop Grumman, hieän coù 9 töôùng laõnh cao caáp nhaát cuûa quaân ñoäi Myõ laøm vieäc. Ñieàu nghieâm troïng laø coù 2 vò vaãn tieáp tuïc laøm vieäc trong boä quoác phoøng: ñoù laø töôùng James Cartwright thaønh vieân ban giaùm ñoác cuûa haõng cheá taïo vuõ khí Raytheon, vaø ñeà ñoàc Gary Roughead thaønh vieân ban giaùm ñoác cuûa haõng cheá taïo khí giôùi Northrop Grumman, caû hai laø nhaân vieân ñieàu haønh chính trò quoác phoøng cuûa chính quyeàn Hoa Kyø.
Taïi Italia, raát tieác, cuõng xaûy ra nhöõng ñieàu töông töï nhö theá. Khoâng coù ban giaùm ñoác ñieàu haønh naøo cuûa caùc haõng xöôûng cheá taïo khí giôùi chieán tranh maø laïi khoâng coù boùng daùng cuûa caùc cöïu töôùng laõnh hay só quan cao caáp cuûa quaân ñoäi. Nhö theá ngöôøi ta môùi coù theå thaêng tieán moät caùch toát nhaát caùc "ñoà trang söùc" cuûa cheát choùc cho quaân ñoäi, vaøi ngaøy tröôùc khi bò tuøng phuïc. Vaø hoï cöõng laø caùc tay phung phí tieàn baïc ñieân loaïn vaø voâ lyù nhaát.
Hoûi: Thöa giaùo sö, thöôøng khi chuùng ta caûm thaáy baát löïc. Vaäy chuùng ta coù theå laøm gì tröôùc tình traïng naøy?
Ñaùp: Raát tieác laø toaøn caûnh quoác teá khoâng an uûi chuùng ta. Trong ña soá caùc tröôøng hôïp, caùc coá gaéng baét buoäc Lieân Hieäp Quoác ñöa ra caùc ñöôøng loái chính trò nhaém haïn cheá vaø kieåm soaùt vieäc cheá taïo vaø xuaát caûng khí giôùi ñeàu thaát baïi; hay ñaõ bò laøm dòu ñi bôûi haønh ñoäng cuûa caùc toå chöùc cheá taïo vuõ khí raát huøng maïnh vaø cuûa caùc ngaân haøng vuõ trang. Caùc chính quyeàn vaø toaøn coäng ñoàng quoác teá luoân luoân laø con tin cuûa caùc oâng hoaøng chieán tranh. Chính vì theá toâi tin raèng lôøi noùi vaø haønh ñoäng phaûi tröïc tieáp qua tay caùc coâng daân rieâng reõ, caùc toå chöùc phi chính quyeàn, caùc hieäp hoäi, caùc nhoùm cô baûn cuûa chuû thuyeát theá giôùi khaùc, töùc laø cuûa coäng ñoaøn lieân quoác ngoaïi thöôøng, hy voïng vaø tin raèng moät theá giôùi khaùc vôùi theá giôùi hieän nay laø ñieàu coøn coù theå laøm ñöôïc. Caàn phaûi gia taêng caùc noã löïc vaø caùc chieán dòch choáng laïi taát caû moïi cuoäc chieán vaø caùc tieán trình quaân söï hoùa caùc vuøng ñaát vaø khoâng gian, choáng laïi taát caû caùc chi tieâu quaân söï vaø saûn xuaát vuõ khí, vuõ khí nheï cuõng nhö vuõ khí sieâu naëng. Caàn phaûi giaûi phoùng kinh teá, chính trò, caùc ñaïi hoïc, caùc trung taâm hieåu bieát khoûi söï kieåm soaùt ngheït thôû cuûa caùc quyeàn bính quaân söï. Caàn phaûi can thieäp ñeå ñaùnh vaøo goác reã caáu truùc taøi chaùnh - quaân söï - kyõ ngheä, baèng caùch ngaên chaën ñöøng ñeå cho caùc soá tieàn tieát kieäm hay quõy veà höu bò cung caáp cho caùc thò tröôøng cheát choùc, baèng caùch aùp ñaët cho caùc ngaân haøng phaûi "giaûi giaùp", khoâng ñaàu tö tieàn baïc vaøo kyõ ngheä chieán tranh vaø phaûi luaân lyù ñaïo ñöùc hoùa.
Hoûi: Treân bình dieän gaây yù thöùc quoác teá thì phaûi laøm gì nöõa thöa giaùo sö?
Ñaùp: Caùc vaán ñeà quoác teá lôùn phaûi laø trung taâm cuûa cuoäc thaûo luaän chính trò noùi chung, trong caùc quoác hoäi, trong caùc nhaø maùy, trong nôi laøm vieäc, trong caùc tröôøng hoïc vaø ñaïi hoïc. Caàn phaûi chieám ñöôïc trôû laïi caùc khoâng gian cuûa neàn vaên hoùa vaø tö töôûng hoaø bình, baèng caùch ñaët ñeå quyeàn lôïi vaø boån phaän giaûi quyeát caùc cuoäc tranh chaáp vaø xung ñoät baèng söï ñoái thoaïi chöù khoâng baèng vuõ löïc. Caùc phong traøo cuûa mieàn Nam baùn caàu vaø taïi Italia naøy, nhöõng ngöôøi ôû Val Suza choáng laïi ñöôøng xe löûa taêng toác hay ôû Niscemi choáng laïi heä thoáng vieãn thoâng MUOS, vôùi caùc cuoäc tranh ñaáu, haønh ñoäng tröïc tieáp vaø thaùi ñoä khoâng tuaân haønh daân söï, chæ cho chuùng ta thaáy haèng ngaøy caùc phöông phaùp höõu hieäu nhaát cho moät loä trình giaûi phoùng vaø giaûi ñoäc khoûi caùc huyeàn thoaïi cuûa caùc lôïi nhuaän deã daõi, cuûa vieäc cöôûp boùc ñaát ñai vaø cuûa chieán tranh. Phaûn ñoái vì lyù do löông taâm phoå bieán choáng laïi quaân söï, choáng laïi vieäc quaân söï hoùa, choáng laïi vieäc saûn xuaát khí giôùi; phaûn ñoái ñoùng thueá khoâng ñöôïc laø cuûa caùc caù nhaân rieâng reõ maø laø hieän töôïng toá caùo cuûa ñaùm ñoâng, cuûa taäp theå quaàn chuùng; caùc cô caáu ngaân haøng thoâi ñaàu tö vaø thaêng tieán kyõ ngheä chieán tranh coù theå laø duïng cuï quan troïng giuùp giaûi quyeát vaø neâu baät caùc töông quan söùc maïnh giöõa nöõ giôùi nam giôùi vaø tö baûn, vaø ngaên chaën cuoäc chaïy ñua ngaøy caøng ñieân loaïn hôn cuûa nhaân loaïi tôùi choã dieät chuûng. Chuùng ta phaûi thöû laøm ñieàu naøy, vaø phaûi laøm ngay laäp töùc.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)