Ngaøy phaùn xeùt thuùc ñaåy chuùng ta
soáng giaây phuùt hieän taïi
toát laønh vaø baùc aùi hôn
Ngaøy phaùn xeùt thuùc ñaåy chuùng ta soáng giaây phuùt hieän taïi toát laønh vaø baùc aùi hôn.
Vatican (Vat. 24-04-2013) - Ngaøy phaùn xeùt khoâng laøm cho chuùng ta sôï haõi, nhöng thuùc ñaåy chuùng ta soáng giaây phuùt hieän taïi toát laønh hôn, bieát nhaän ra Chuùa nôi caùc anh chò em ngheøo tuùng vaø yeâu thöông trôï giuùp hoï.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân vôùi hôn 100,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi tieáp kieán chung taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ saùng thöù tö 24 thaùng 5 naêm 2013. Trong soá caùc ñoaøn haønh höông hieän dieän vaø ñöôïc ngoài hai beân khaùn ñaøi coù phaùi ñoaøn 55 tín höõu Vieät Nam, do Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn höôùng daãn. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo phaùi ñoaøn nhö sau:
Toâi thaân aùi chaøo caùc khaùch haønh höông Vieät Nam cuûa toång giaùo phaän Saøigoøn, döôùi söï höôùng daãn cuûa Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn.
Trong haøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khai trieån ñeà taøi giaùo lyù ngaøy Chuùa Gieâsu Kitoâ quang laâm, nhö vieát trong Kinh Tin Kinh: "Ngöôøi seõ trôû laïi trong vinh quang ñeå phaùn xeùt keû soáng vaø keû cheát". Ñöùc thaùnh Cha noùi: Lòch söû loaøi ngöôøi ñaõ baét ñaàu vôùi vieäc taïo döïng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ gioáng hình aûnh cuûa Thieân Chuùa, vaø keát thuùc vôùi vieäc phaùn xeùt sau heát cuûa Chuùa Kitoâ. Thöôøng khi chuùng ta queân hai cöïc naøy cuûa lòch söû, vaø nhaát laø nieàm tin vaøo vieäc trôû laïi cuûa Chuùa Kitoâ vaø ngaøy phaùn xeùt sau heát ñoâi khi khoâng roõ raøng vaø vöõng vaøng trong tim cuûa caùc kitoâ höõu. Trong cuoäc soáng coâng khai Chuùa Gieâsu ñaõ thöôøng döøng laïi treân thöïc taïi naøy cuûa laàn trôû laïi sau cuøng.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ suy tö veà ba duï ngoân giuùp mình giaûi yù nghóa cuûa tín lyù naøy: ñoù laø duï ngoân 10 trinh nöõ caàm ñeøn ñi ñoùn chaøng reå, duï ngoân caùc neùn baïc vaø vaên baûn noùi veà ngaøy phaùn xeùt sau heát. Caû ba vaên baûn ñeàu thuoäc dieãn vaên cuûa Chuùa Gieâsu veà ngaøy taän theá trong Phuùc AÂm thaùnh Maùttheâu.
Vôùi vieäc Leân Trôøi Con Thieân Chuùa ñaõ ñem nhaân tính cuûa chuùng ta maø Ngöôøi ñaõ nhaän laáy leân gaàn Thieân Chuùa Cha, vaø muoán keùo taát caû chuùng ta ñeán vôùi Ngöôøi, muoán keâu goïi toaøn theá giôùi ñöôïc ñoùn nhaän trong voøng tay roäng môû cuûa Thieân Chuùa, ñeå khi lòch söû keát thuùc, toaøn thöïc taïi ñöôïc giao cho Thieân Chuùa Cha. Tuy nhieân, coù "thôøi gian töùc khaéc" giöõa bieán coá Chuùa Kitoâ ñeán laàn ñaàu vaø laàn cuoái, laø thôøi gian chuùng ta ñang soáng. Duï ngoân möôøi trinh nöõ naèm trong boái caûnh cuûa "thôøi gian töùc khaéc" naøy (x. Mt 25,1-13).
Ñaây laø möôøi trinh nöõ ñang chôø Chaøng Reå tôùi, nhöng chaøng ñeán chaäm vaø caùc coâ thieáp nguû. Khi nghe baùo Chaøng Reå ñang tôùi, taát caû caùc coâ chuaån bò tieáp ñoùn Chaøng, nhöng trong khi caùc coâ khoân ngoan coù daàu ñeå chaâm cho ñeøn, thì caùc coâ khôø daïi bò taét ñeøn vì khoâng coù daàu; vaø trong khi hoï tìm caùch ñeán vôùi Chaøng Reå thì caùc trinh nöõ khôø daïi thaáy cöûa vaøo phoøng tieäc cöôùi ñaõ ñoùng. Hoï kieân trì goõ cöûa nhöng ñaõ quùa muoän, Chaøng Reå traû lôøi: Ta khoâng bieát caùc ngöôi. Chaøng Reå laø Chuùa, vaø thôøi gian chôø ñôïi Ngöôøi tôùi laø thôøi gian Chuùa cho chuùng ta, cho taát caû chuùng ta, vôùi söï thöông xoùt vaø loøng kieân nhaãn, tröôùc ngaøy Chuùa ñeán laàn sau heát; ñoù laø moät thôøi gian tænh thöùc, thôøi gian trong ñoù chuùng ta phaûi giöõ cho ñeøn cuûa ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán ñöôïc chaùy saùng, trong ñoù chuùng ta phaûi giöõ cho con tim roäng môû cho söï thieän, cho veû ñeïp vaø cho tình baùc aùi; ñoù laø thôøi gian soáng theo Thieân Chuùa, bôûi vì chuùng ta khoâng bieát ngaøy giôø cuoäc trôû laïi cuûa Chuùa Kitoâ. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích giaùo huaán cuûa duï ngoân nhö sau:
Ñieàu ñoøi hoûi chuùng ta laø chuaån bò cho cuoäc gaëp gôõ naøy, ñöôïc chuaån bò cho moät cuoäc gaëp gôõ ñeïp, cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu; noù coù nghóa laø bieát troâng thaáy caùc daáu chæ söï hieän dieän cuûa Chuùa, giöõ cho ñöùc tin cuûa chuùng ta ñöôïc soáng ñoäng, vôùi lôøi caàu nguyeän, vôùi caùc Bí tích, tænh thöùc ñeå ñöøng nguû, ñeå ñöøng queân Chuùa. Cuoäc soáng cuûa caùc kitoâ höõu nguû laø moät cuoäc soáng buoàn saàu, khoâng phaûi laø moät cuoäc soáng haïnh phuùc. Kitoâ höõu phaûi laø ngöôøi haïnh phuùc, vôùi nieàm vui cuûa Chuùa Gieâsu. Chuùng ta ñöøng nguû!
Duï ngoân thöù hai laø duï ngoân caùc neùn baïc, khieán chuùng ta suy tö veà töông quan giöõa vieäc chuùng ta duøng caùc ôn nhaän ñöôïc töø Thieân Chuùa nhö theá naøo vaø vieäc trôû laïi cuûa Ngöôøi, trong ñoù Ngöôøi seõ hoûi chuùng ta ñaõ duøng caùc ôn aáy ra sao (x. Mt 25,14-30). Chuùng ta bieát roõ duï ngoân: tröôùc khi ñi xa, oâng chuû trao cho moãi ñaày tôù vaøi neùn baïc, ñeå chuùng ñöôïc söû duïng trong luùc oâng vaéng nhaø. OÂng giao cho ngöôøi thöù nhaát naêm neùn, ngöôøi thöù hai hai neùn vaø ngöôi thöù ba moät neùn. Trong thôøi gian oâng ñi vaéng hai ngöôøi daàu tieân laøm cho caùc neùn baïc sinh lôïi, trong khi ngöôøi thöù ba thích choân neùn baïc cuûa mình vaø traû laïi nguyeân veïn cho chuû. Khi chuû veà oâng xeùt xöû coâng vieäc cuûa hoï: oâng khen ngôïi hai ngöôøi ñaàu, trong khi ngöôøi thöù ba bò ñuoåi ra ngoaøi trong toái taêm vì anh ta ñaõ daáu neùn baïc vì sôï haõi, vaø kheùp kín trong chính mình. Moät kitoâ höõu kheùp kín trong chính mình, choân daáu taát caû nhöõmg gì Chuùa ñaõ ban cho khoâng laø moät kitoâ höõu. Ñoù laø moät kitoâ höõu khoâng caùm ôn Chuùa veà taát caû nhöõng gì Chuùa ñaõ ban cho hoï. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích giaùo huaán cuûa duï ngoân nhö sau:
Ñieàu naøy noùi vôùi chuùng ta raèng söï chôø ñôïi Chuùa trôû laïi laø thôøi gian cuûa haønh ñoäng - chuùng ta ñang soáng trong thôøi gian haønh ñoäng - thôøi gian, trong ñoù sinh hoa traùi caùc ôn Chuùa ban cho chuùng ta, khoâng phaûi cho chính chuùng ta, nhöng laø cho Chuùa, cho Giaùo Hoäi, cho nhöõng ngöôøi khaùc, laø thôøi gian trong ñoù luoân tìm caùch gia taêng söï thieän trong theá giôùi. Vaø moät caùch ñaëc bieät trong giai ñoaïn khuûng hoaûng ngaøy nay, ñieàu quan troïng laø khoâng kheùp kín trong chính mình, baèng caùch choân daáu neùn baïc, caùc phong phuù tinh thaàn, trí tueä, vaät chaát cuûa mình, taát caû nhöõng gì maø Chuùa ñaõ ban cho chuùng ta, nhöng phaûi môû ra, lieân ñôùi, chuù yù tôùi ngöôøi khaùc. Trong quaûng tröôûng toâi troâng thaáy nhieàu ngöôøi treû, coù ñuùng theá khoâng? Coù nhieàu ngöôøi treû phaûi khoâng? Ngöôøi treû ôû ñaâu roài? Vôùi caùc con laø nhöõng ngöôøi coøn ñang ôû luùc khôûi ñaàu cuûa con ñöôøng cuoäc soáng cha xin hoûi: Caùc con ñaõ nghó tôùi caùc neùn baïc Thieân Chuùa ñaõ ban cho caùc con chöa? Caùc con ñaõ nghó coù theå duøng chuùng ñeå phuïc vuï tha nhaân chöa? Ñöøng choân daáu caùc neûn baïc! Haõy ñaùnh caù chuùng treân caùc lyù töôûng lôùn, caùc lyù töôûng roäng môû con tim, caùc lyù töôûng phuïng söï khieán cho caùc neùn baïc cuûa caùc con phong phuù. Cuoäc soáng khoâng ñöôïc ban cho ñeå chuùng ta khö khö giöõ noù cho chính mình, maø ñöôïc ban ñeå chuùng ta cho ñi. Caùc ngöôøi treû thaân meán, haõy coù moät taâm hoàn cao thöôïng! Ñöøng sôï haõi mô töôûng caùc ñieàu vó ñaïi!
Sau cuøng laø moät lôøi lieân quan tôùi söï phaùn xeùt sau heát, trong ñoù ñöôïc mieâu taû laàn ñeán thöù hai cuûa Chuùa, khi Ngöôøi seõ phaùn xeùt taát caû moïi ngöôøi keû soáng vaø ngöôøi cheát (x. Mt 25,31-46). Hình aûnh ñöôïc thaùnh söû duøng laø hình aûnh cuûa ngöôøi muïc töû taùch chieân khoûi deâ. Beân phaûi ñöôïc ñaët nhöõng ngöôøi ñaõ haønh ñoäng theo yù muoán cuûa Thieân Chuùa, cöùu giuùp tha nhaân ñoùi khaùt, khaùch laï, traàn truoàng, yeáu ñau, bò caàm tuø - toâi ñaõ noùi "khaùch laï": toâi nghó tôùi taát caû caùc ngöôøi nöôùc ngoaøi ôû trong giaùo phaän Roma naøy, chuùng ta phaûi laøm gì cho hoï? - trong khi ñi veà beân traùi laø nhöõng keû ñaõ khoâng cöùu giuùp tha nhaân. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích yù nghóa söï phaân caùch naøy nhö sau:
Ñieàu naøy noùi vôùi chuùng ta raèng chuùng ta seõ bò Thieân Chuùa phaùn xöû theo tình baùc aùi, theo caùch chuùng ta seõ yeâu thöông caùc anh chò em cuûa chuùng ta, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø caàn ñöôïc giuùp ñôõ. Chaéc chaén chuùng ta phaûi luoân luoân nhôù raèng chuùng ta ñöôïc bieän minh, chuùng ta ñöôïc cöùu roãi nhôø ôn thaùnh, vì moät haønh ñoäng cuûa tình yeâu thöông nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa, laø Ñaáng luoân luoân ñi tröôùc chuùng ta; moät mình chuùng ta khoâng theå laøm ñöôïc gì. Ñöùc tin tröôùc heát laø moät ôn maø chuùng ta ñaõ nhaän ñöôïc. Nhöng ñeå mang hoa traùi ôn thaùnh Chuùa luoân luoân ñoøi hoûi chuùng ta roäng môû cho Ngöôøi, caâu traû lôøi töï do vaø cuï theå cuûa chuùng ta. Chuùa Kitoâ ñeán ñeå ñem laïi cho chuùng ta loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng cöùu thoaùt. Chuùng ta ñöôïc yeâu caàu tín thaùc nôi Ngöôøi, ñaùp traû laïi ôn tình yeâu cuûa Ngöôøi vôùi moät cuoäc soáng toát laønh, goàm caùc haønh ñoäng ñöôïc linh hoaït bôûi ñöùc tin vaø tình yeâu thöông.
Roài Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän baøi huaán duï nhö sau: Anh chò em thaân meán nhìn vaøo söï phaùn xeùt sau heát khoâng bao giôø laøm chuùng ta sôï haõi; ñuùng hôn noù thuùc ñaåy chuùng ta soáng hieän taïi toát laønh hôn. Thieân Chuùa coáng hieán cho chuùng ta thôøi gian naøy vôùi loøng thöông xoùt vaø söï kieân nhaãn, ñeå chuùng ta hoïc nhaän bieát Ngöôøi moãi ngaøy nôi caùc anh chò em ngheøo tuùng vaø beù nhoû, ñeå chuùng ta laøm vieäc thieän vaø tænh thöùc trong lôøi caàu nguyeän vaø trong tình yeâu thöông. Öôùc chi vaøo cuoái cuoäc ñôøi mình vaø khi lòch söû keát thuùc Chuùa coù theå thöøa nhaän chuùng ta nhö caùc ñaày tôù toát laønh vaø trung tín cuûa Ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñaëc bieät chaøo ngöôøi treû vaø khuyeán khích hoï taän duïng moïi khaû naêng vaø taøi kheùo Chuùa ban ñeå xaây döïng Nöôùc Chuùa, Giaùo Hoäi raát caàn ñeán hoï. Sau cuøng ngaøi caát Kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)