Caùc maûnh vaù môùi
treân chieác aùo cuõ xaõ hoäi chuû nghóa
Caùc maûnh vaù môùi treân chieác aùo cuõ xaõ hoäi chuû nghóa.
La Habana, Cuba (Vat. 8-02-2013) - Chuùa Nhaät 13 thaùng 1 naêm 2013, töø saùng tinh söông taïi thuû ñoâ La Habana ñaõ coù haøng traêm ngöôøi baét ñaàu xeáp haøng chôø ñôïi tröôùc phaân boä di cö ñeå xin thò thöïc xuaát caûnh. Sau 50 naêm bò caàm tuø, töø nay ngöôøi daân Cuba ñöôïc töï do ñi du lòch nöôùc ngoaøi vôùi thôøi haïn keùo daøi 24 thaùng. Ñaây laø moät böôùc tieán khaùc nöõa trong caùc chöông trình caûi toå ñaõ ñöôïc chính quyeàn cuûa Chuû tòch Raul Castro ñöa ra hoài thaùng 5 naêm 2011. Thuû tuïc xuaát ngoaïi cuõng deã daøng hôn, chæ caàn hoä chieáu vaø thò thöïc, chöù khoâng caàn giaáy môøi nhö tröôùc nöõa.
Luaät môùi ñaõ ñöôïc nhaø nöôùc Cuba chính thöùc coâng boá ngaøy 16 thaùng 10 naêm 2012, vaø baét ñaàu coù hieäu löïc töø ngaøy 14 thaùng 1 naêm 2013.
Cho tôùi tröôùc khi coù luaät môùi, muoán xuaát ngoaïi ngöôøi daân Cuba phaûi coù giaáy môøi töø nöôùc ngoaøi, vaø chæ ñöôïc ôû toái ña laø 11 thaùng. Neáu hoï khoâng hoài höông, gia taøi seõ bò chính quyeàn tòch thu vaø seõ khoâng bao giôø ñöôïc veà nöôùc nöõa.
Nhaø nöôùc Cuba cuõng môû cöûa cho nhöõng ngöôøi bò goïi laø thaønh phaàn "ñaøo nguõ", töùc caùc ngöôøi Cuba ñaõ boû nöôùc ra ñi baát hôp phaùp nhö nhöõng baùc só, vaø caùc nhaø theå thao, lôïi duïng ñöôïc ra nöôùc ngoaøi, nhöng khoâng veà nöôùc nöõa. Giôø ñaây hoï coù theå hoài höông vôùi thò thöïc nhaäp caûnh coù giaù trò trong voøng 90 ngaøy vaø coù theå gia haïn theâm. Thaät ra, chöa ai bieát taàm côõ thaät cuûa vieäc caûi caùch naøy ra sao.
Giôùi chöùc ñoái laäp sôï raèng vieäc caáp soå thoâng haønh chæ laø moät kieåu "thanh loïc chính trò". Bôûi nhaø nöôùc ñaõ caûnh baùo raèng mình coù theå töø choái vì lyù do "lôïi ích coâng coäng" hay "baûo veä an ninh quoác gia". Baø Yoani Sanchez, ngöôøi choáng ñoái nhaø nöôùc ñoäc taøi ñaõ bò töø choái chieáu khaùn 20 laàn, cho bieát baø chöa tin, maëc duø ñaõ ñöôïc nhaø nöôùc coäng saûn Cuba baùo cho bieát laø baø seõ coù thoâng haønh trong voøng 15 ngaøy nöõa. Coøn oâng Alizardo Saùnchez, cöïu tuø nhaân chính trò vaø laø hoaït ñoäng ngöôøi beänh vöïc caùc quyeàn con ngöôøi, thì e ngaïi raèng nhaø nöôùc seõ tieáp tuïc ñöôøng loái kyø thò ñoái vôùi nhöõng ai khoâng uûng hoä chính quyeàn.
Thaät ra, ñoái vôùi ñaïi ña soá daân Cuba xuaát ngoaïi vaãn chæ laø moät "giaác mô ñeïp", vì vôùi löông thaùng 20 myõ kim, khoâng bieát cho tôùi bao giôø hoï môùi coù ñuû tieàn ñeå mua veù maùy bay. Nhöng daàu sao ñi nöõa, giôø ñaây noù cuõng laø moät khaû theå, vaø noù ghi daáu moät böôùc nöõa trong tieán trình "côûi troùi cho nhaân daân Cuba", ñaõ bò goâng cuøm xieàng xích bôûi chuû nghóa xaõ hoäi ñoäc taøi coäng saûn hôn 50 naêm qua, keå töø khi Fidel Castro leân naém chính quyeàn naêm 1961.
Töø khi leân caàm quyeàn thay anh laø Fidel Castro, Chuû tòch Raul Castro ñaõ hieåu raèng neáu muoán soáng coøn, ñaûng Coäng saûn Cuba caàn phaûi thay ñoåi vaø chính oâng cuõng ñaõ tuyeân boá nhö theá. Vaøo cuoái naêm 2011 nhaø nöôùc Cuba ñaõ hôïp thöùc hoùa vieäc mua baùn xe hôi vaø nhaø cöûa giöõa ngöôøi daân vôùi nhau. Tröôùc ñoù thì ñaõ cho pheùp vieäc mua baùn caùc maùy moùc gia chaùnh nhö maùy haáp thöùc aên, ñieän thoaïi löu ñoäng vaø maùy vi tính. Coù ngöôøi cho raèng ñaây chæ laø moät vaøi thay ñoåi "boâi son traùt phaán" cho göông maët "giaø nua beä raïc theâ thaûm" cuûa cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa. Ngöôøi khaùc thì laïc quan tin raèng tuy ñoù laø nhöõng böôùc tieán nhoû gioït vaø chaäm chaïp, nhöng daãn tôùi caùc côûi môû roäng raõi hôn.
Treân bình dieän noâng nghieäp vaøo thaùng 7 naêm 2008 Chuû tòch Raul Castro ñaõ kyù saéc leänh nhöôïng cho noâng daân caùc ñaát ñai goïi laø "ñaát ñai löôøi bieáng", vì khoâng saûn xuaát. Muïc ñích laø laøm cho neàn noâng nghieäp trong nöôùc naêng ñoäng hôn ñeå giaûm soá löôïng thöïc phaåm phaûi nhaäp caûng töø nöôùc ngoaøi. Theá roài ñeå giaûm 500,000 choã laøm trong caùc guoàng maùy chính quyeàn, nhaø nöôùc coäng saûn Cuba cho pheùp nhieàu ngöôøi laøm caùc coâng vieäc töï do cuûa rieâng hoï hôn.
Naêm 2009 nhaø nöôùc Cuba cho pheùp daân chuùng söû duïng heä thoáng thoâng tin lieân maïng Internet, nhöng vôùi raát nhieàu haïn cheá, khoâng phaûi chæ vì caùc lyù do kyõ thuaät, maø vì chuû tröông ngu daân cuûa nhaø nöôùc, muoán böng bít heát moïi söï thaät, vaø nhaát laø sôï haõi töï do daân chuû. Do ñoù coù raát ít caùc ñöôøng noái tö gia bình thöôøng cho caùc maùy vi tính. Treân lyù thuyeát nhaø nöôùc cuõng caám vieäc laép caùc aêng ten parabole cho ñaøi truyeàn hình. Nhöng ngöôøi daân bieát caùch qua maët söï kieåm soaùt cuûa nhaø nöôùc ñaày quyeàn löïc, nhöng luoân luoân sôï haõi ñuû moïi thöù.
Maëc duø coù caùc caûi caùch côûi môû, xem ra nhaø nöôùc coäng saûn Cuba vaãn "meâ meät" vôùi chuû thuyeát xaõ hoäi chuû nghóa vaø khaêng khaêng töø choái ña nguyeân. Lyù do laø vì caùc nguyeân taéc yù thöùc heä vaãn khoâng thay ñoåi, vaø chính quyeàn vaãn haêng haùi tieáp tuïc caùc sai laàm quùa khöù. Trong ñaïi hoäi ñaûng hoài thaùng 2 naêm 2012 Chuû tòch Raul Castro ñaõ maïnh meõ beânh vöïc heä thoáng ñoäc ñaûng choáng laïi troø chôi mî daân vaø "buoân baùn chính trò". OÂng nhaán maïnh raèng "Ñaûng coäng saûn Cuba laø söùc maïnh laõnh ñaïo toái cao cuûa xaõ hoäi vaø Nhaø Nöôùc".
Chính vì theá neân nhöõng "côûi môû theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa" noùi treân chæ laø "caùc maûnh vaûi môùi vaù chuøm vaù ñuïp" treân caùi aùo xaõ hoäi chuû nghóa cuõ rích, baån thæu, hoâi thoái, nhaày nhuïa ñaày maùu vaø nöôùc maét cuûa nhaân daân, nhöng nhaø nöôùc coäng saûn Cuba laïi vaãn tieáp tuïc naâng niu hoân hít, maø khoâng daùm vöùt ñi ñeå mua caùi aùo môùi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)