Phoûng vaán ÑTGM Angelo Becciu
Phuï taù Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh
veà vuï aên caép thö töø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng
Phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Angelo Becciu, Phuï taù Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, veà vuï aên caép thö töø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Vatican (Osservatore Romano, 30-5-2012) - Cay ñaéng vaø ñau buoàn vì nhöõng gì xaûy ra trong nhöõng ngaøy qua taïi Vatican, nhöng cuõng quyeát taâm vaø tin töôûng ñöông ñaàu vôùi tình theá thöïc söï laø khoù khaên. Ñoù laø nhöõng taâm tình ngöôøi ta caûm thaáy nôi vò Phuï taù Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Angelo Becciu, trong cuoäc noùi chuyeän vôùi giaùo sö Giovanni Maria Vian, Toång giaùm ñoác baùo "Quan saùt vieân Roma" veà ñeà taøi thu huùt söï chuù yù cuûa raát nhieàu cô quan truyeàn thoâng treân theá giôùi, nghóa laø vuï baét giam oâng Paolo Gabriele ngöôøi giuùp vieäc Ñöùc Thaùnh Cha, ngaøy 23 thaùng 5 naêm 2012, vì oâng giöõ nhieàu taøi lieäu kín thuoäc veà Ñöùc Giaùo Hoaøng. Do chöùc vuï, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Becciu laøm vieäc haèng ngaøy, tieáp xuùc chaët cheõ vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng (Ñöùc Toång Giaùm Muïc laø nhaân vaät thöù ba taïi Toøa Thaùnh, sau Ñöùc Thaùnh Cha vaø Ñöùc Hoàng Y Quoác vuï khanh, vaø thöôøng ñöôïc ví nhö 'boä tröôûng noäi vuï' cuûa Toøa thaùnh). Ñöùc Toång noùi gì ñaây veà taâm tình cuûa ngöôøi laøm vieäc taïi Toøa Thaùnh? Ngaøi ñaùp:
"Vôùi nhöõng ngöôøi gaëp nhau trong nhöõng giôø naøy, chuùng toâi nhìn nhau trong maét vaø chaéc chaén toâi ñoïc ñöôïc söï ngôõ ngaøng vaø lo aâu, nhöng toâi cuõng thaáy ñöôïc quyeát taâm tieáp tuïc phuïc vuï aâm thaàm vaø trung thaønh vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng".
Moät thaùi ñoä ngöôøi ta caûm thaáy haèng ngaøy trong ñôøi soáng cuûa caùc vaên phoøng taïi Toøa Thaùnh vaø cuûa theá giôùi Vatican beù nhoû, nhöng chaéc chaén laø khoâng trôû thaønh tin töùc trong traän hoàng thuûy truyeàn thoâng buøng leân sau nhöõng söï kieän traàm troïng vaø gaây kinh hoaøng veà nhieàu khía caïnh trong nhöõng ngaøy nay. Trong boái caûnh coù, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Becciu quan taâm caân nhaéc lôøi noùi ñeå nhaán maïnh "keát quaû tích cöïc" cuûa cuoäc ñieàu tra, cho duø ñoù laø moät keát quaû cay ñaéng. Vaø roài, nhöõng phaûn öùng treân theá giôùi, moät ñaøng coù theå bieän minh ñöôïc, ñaøng khaùc, chuùng gaây lo aâu vaø ñau buoàn veà caùch thöùc thoâng tin, do nhöõng söï töôûng töôïng, khoâng töông öùng tí naøo ñoái vôùi thöïc taïi"
Hoûi: Thöa Ñöùc Toång Giaùm Muïc, ngöôøi ta coù theå phaûn öùng mau leï vaø ñaày ñuû hôn veà vuï naøy hay khoâng?
Ñaùp: Ñaõ ñang vaø seõ coù söï toân troïng nghieâm tuùc ñoái vôùi nhaân vò vaø caùc thuû tuïc nhö luaät leä cuûa Vatican truø ñònh. Vöøa khi xaùc nhaän ñöôïc söï kieän, ngaøy 25 thaùng 5, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh ñaõ phoå bieán tin töùc, duø coù laø moät cuù "soác" ñoái vôùi moïi ngöôøi, vaø söï kieän naøy gaây ngôõ ngaøng. Vaû laïi cuoäc ñieàu tra vaãn ñang tieán haønh.
Hoûi: Ñöùc Toång thaáy Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 theá naøo?
Ñaùp: Ngaøi ñau buoàn. Vì theo nhöõng gì ngöôøi ta coù theå kieåm chöùng cho ñeán nay, keû ôû gaàn ngaøi döôøng nhö laø thuû phaïm cuûa nhöõng haønh ñoäng khoâng theå bieän minh ñöôïc döôùi moïi khía caïnh. Dó nhieân nôi Ñöùc Giaùo Hoaøng, taâm tình caûm thöông ñoái vôùi ngöôøi lieân heä vaãn troåi hôn. Nhöng vaãn coøn söï kieän laø haønh vi maø ngaøi phaûi chòu thöïc laø taøn baïo: Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ thaáy caùc thö bò ñaùnh caép töø nhaø cuûa ngaøi vaø xuaát baûn. Nhöõng thö aáy khoâng phaûi chæ laø thö tö rieâng tö, nhöng ñuùng hôn laø nhöõng thoâng tin, suy tö, nhöõng baøy toû löông taâm, vaø caû nhöõng boäc loä maø ngaøi nhaän ñöôïc vôùi tö caùch duy nhaát laø do söù vuï cuûa Ngaøi. Vì theá, Ñöùc Giaùo Hoaøng thöïc söï ñau buoàn, cuõng vì baïo löïc maø taùc giaû cuûa nhöõng thö hoaëc buùt tích aáy göûi cho ngaøi phaûi chòu.
Hoûi: Ñöùc Toång coù theå ñöa ra moät phaùn ñoaùn veà nhöõng gì xaûy ra hay khoâng?
Ñaùp: Toâi coi vieäc xuaát baûn caùc thö ñaùnh caép nhö theá laø moät haønh vi voâ luaân traàm troïng chöa töøng thaáy. Toâi laäp laïi, nhaát laø vì ñaây khoâng phaûi chæ laø moät söï vi phaïm - voán ñaõ raát traàm troïng - söï kín ñaùo rieâng tö maø baát kyø ai cuõng coù quyeàn - nhöng coøn laø vì ñoù laø moät söï xuùc phaïm heøn nhaùt ñoái vôùi moät töông quan tín nhieäm giöõa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 vaø nhöõng ngöôøi ngoû lôøi vôùi ngaøi, cho duø laø ñeå baøy toû nhöõng söï phaûn ñoái trong löông taâm. Chuùng ta haõy lyù luaän: khoâng phaûi chæ coù thö tö göûi cho Ñöùc Thaùnh Cha bò ñaùnh caép, nhöng nhöõng vieäc laøm aáy coøn laø moät söï chaø ñaïp löông taâm cuûa ngöôøi ngoû lôøi vôùi Ñöùc Thaùnh Cha trong tö caùch ngaøi laø vò Ñaïi dieän Chuùa Kitoâ vaø ñoù laø moät söï xuùc phaïm ñoái vôùi söù vuï cuûa ngöôøi Keá Vò Thaùnh Pheâroâ. Trong nhieàu taøi lieäu ñöôïc xuaát baûn, ngöôøi ta thaáy chuùng ôû trong boái caûnh voán ñoøi phaûi coù söï tín nhieäm hoaøn toaøn. Khi moät tín höõu Coâng giaùo noùi vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng, hoï coù nghóa vuï phaûi côûi môû nhö laø khi ñöùng tröôùc Thieân Chuùa, cuõng vì hoï caûm thaáy ñöôïc baûo ñaûm nhôø söï kín ñaùo tuyeät ñoái.
Hoûi: Ngöôøi ta muoán bieän minh cho vieäc xuaát baûn caùc taøi lieäu ñoù döïa theo tieâu chuaån goïi laø thanh taåy, minh baïch, caûi toå Giaùo Hoäi.
Ñaùp: Nhöõng loái nguïy bieän nhö theá khoâng ñi xa laém. Cha meï toâi khoâng nhöõng ñaõ daïy toâi ñöøng troäm caép, nhöng coøn daïy ñöøng bao giôø nhaän nhöõng ñoà maø ngöôøi khaùc aên caép. Toâi thaáy ñoù coù nhöõng nguyeân taéc ñôn giaûn, coù leõ quaù ñôn giaûn ñoái vôùi moät soá ngöôøi, nhöng chaéc chaén laø khi moät ngöôøi khoâng nghó tôùi caùc nguyeân taéc aáy, thì deã bò laàm laïc vaø ñöa ngöôøi khaùc ñeán söï hö hoûng. Khoâng theå coù söï canh taân maø laïi chaø ñaïp luaät luaân lyù, coù leõ hoï theo nguyeân taéc muïc ñích bieän minh cho phöông tieän, nhöng ñaây laø nguyeân taéc khoâng hôïp vôùi tinh thaàn Kitoâ giaùo.
Hoûi: Nhöng Ñöùc Toång traû lôøi theá naøo cho nhöõng ngöôøi ñoøi quyeàn thoâng tin?
Ñaùp: Toâi nghó raèng trong nhöõng ngaøy naøy, veà phía caùc kyù giaû, cuøng vôùi nghóa vuï phaûi trình baøy nhöõng gì ñang xaûy ra, coøn phaûi coù moät söï toân troïng luaân lyù ñaïo ñöùc nöõa, nghóa laø phaûi can ñaûm minh baïch ñöøng chieàu theo saùng kieán cuûa moät ñoàng nghieäp maø toâi khoâng do döï goïi ñoù laø moät saùng kieán toäi aùc. Moät chuùt söï löông thieän trí thöùc vaø toân troïng luaân lyù ngheà nghieäp toái thieáu, chaéc chaén laø khoâng gaây haïi cho theá giôùi truyeàn thoâng.
Hoûi: Theo nhieàu bình luaän, thì nhöõng thö töø ñöôïc xuaát baûn bieåu loä moät theá giôùi nhô baån beân trong Giaùo Hoäi, ñaëc bieät laø Toøa Thaùnh
Ñaùp: Ñaøng sau moät vaøi baøi baùo, döôøng nhö toâi thaáy moät söï giaû hình saâu xa. Moät ñaøng hoï leân aùn tính chaát chuyeân cheá vaø quaân chuû cuûa cô quan laõnh ñaïo trung öông cuûa Giaùo Hoäi, nhöng ñaøng khaùc, hoï laïi caûm thaáy nhö moät göông muø vì moät vaøi ngöôøi vieát cho Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeå baøy toû tö töôûng vaø caû nhöõng lôøi than phieàn veà chính cô quan laõnh ñaïo aáy. Nhieàu taøi lieäu ñöôïc xuaát baûn khoâng bieåu loä cuoäc ñaáu tranh hoaëc traû thuø, nhöng laø bieåu loä söï töï do tö töôûng maø ngöôøi ta traùch Giaùo Hoäi khoâng cho pheùp. Toùm laïi, chuùng toâi khoâng phaûi laø nhöõng xaùc öôùp, vaø nhöõng quan ñieåm khaùc nhau, thaäm chí nhöõng ñaùnh giaù löôïng ñònh traùi nghòch nhau laø ñieàu khaù bình thöôøng. Neáu ai caûm thaáy khoâng ñöôïc hieåu vaø caûm thoâng, thì coù quyeàn naïi ñeán Ñöùc Giaùo Hoaøng. Coù gì laø göông muø ñaâu? Vaâng phuïc khoâng coù nghóa laø töø boû quyeàn coù phaùn ñoaùn rieâng, nhöng bieåu loä moät caùch chaân thaønh vaø saâu roäng yù kieán cuûa mình, ñeå roài tuaân haønh quyeát ñònh cuûa beà treân. Ñoù khoâng phaûi laø moät söï tính toaùn, nhöng laø moät söï gaén boù vôùi Giaùo hoäi ñöôïc ñöôïc Chuùa Kitoâ muoán. Ñoù laø nhöõng yeáu toá cô baûn cuûa quan ñieåm Coâng Giaùo.
Hoûi: Nhöõng tranh giaønh, thuoác ñoäc, nghi ngôø: phaûi chaêng Vatican laø nhö theá?
Ñaùp: Toâi khoâng nhaän thaáy ñieàu ñoù trong moâi tröôøng naøy vaø raát tieác vì ngöôøi ta coù moät quan nieäm leäch laïc nhö theá veà Vatican. Nhöng ñieàu ñoù phaûi laøm cho chuùng ta suy nghó, vaø kích thích taát caû chuùng ta daán thaân heát mình ñeå laøm noåi baät moät cuoäc soáng thaám ñöôïm Tin Möøng.
Hoûi: Vaäy phaûi noùi gì vôùi caùc tín höõu Coâng Giaùo vaø nhöõng ngöôøi ñang quan taâm nhìn Giaùo Hoäi?
Ñaùp: Toâi ñaõ noùi veà söï ñau buoàn cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16, nhöng toâi phaûi noùi raèng nôi Ñöùc Giaùo Hoaøng khoâng bò suy giaûm söï thanh thaûn giuùp ngaøi cai quaûn Giaùo Hoäi moät caùch quyeát lieät vaø saùng suoát. Cuoäc gaëp gôõ caùc Gia ñình coâng giaùo theá giôùi saép khai maïc taïi Milano. Ñoù laø nhöõng ngaøy ñaïi leã trong ñoù ngöôøi ta thôû hít nieàm vui ñöôïc laøm Giaùo Hoäi. Chuùng ta haõy ñoùn nhaän duï ngoân Tin Möøng maø Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 nhaéc nhôû chuùng ta caùch ñaây vaøi ngaøy: baõo toá daäp vuøi treân caên nhaø, nhöng nhaø khoâng bò saäp. Chuùa naâng ñôõ caên nhaø seõ khoâng baõo toá naøo coù theå phaù ñoå caên nhaø aáy".
(Osservatore Romano, 30-5-2012)
G. Traàn Ñöùc Anh OP chuyeån ngöõ
(Radio Vatican)