Caùc baøi suy nieäm cho Ñaøng Thaùnh Giaù
toái Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh 2011
Caùc baøi suy nieäm cho Ñaøng Thaùnh Giaù toái Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh 2011.
Caùc baøi suy nieäm cho Ñaøng Thaùnh Giaù Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI cöû haønh toái Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh 22 thaùng 4 naêm 2011 taïi Hí Tröôøng Colosseo ôû thuû ñoâ Roma do Meï Maria Rita Piccione, O.S.A., soaïn. Meï laø Chuû Tòch Lieân Hieäp caùc nöõ Ñan Só thaùnh Augustino cuûa YÙ, ñang cö nguï taïi Ñan vieän Santi Quattro Coronati ôû Roma.
Ñaøng Thaùnh Giaù coù 14 chaëng theo truyeàn thoáng vaø nhöõng hình aûnh ñi keøm caùc chaëng ñoù trong taäp saùch nhoû do Nöõ Tu Elena Maria Manganelli, O.S.A, Ñan Só doøng Thaùnh Augustino ôû Ñan Vieän Lecceto thuoäc tænh Siena (Trung YÙ) veõ.
1. Chaëng Thöù Nhaát
Ñöùc Chuùa Gieâsu Chòu Xöû AÙn
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 18,37-40. OÂng Philatoâ lieàn hoûi Ñöùc Chuùa Gieâsu: "Vaäy OÂng laø Vua sao?" Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaùp: "Chính ngaøi noùi raèng Toâi laø Vua. Toâi ñaõ sinh ra vaø ñaõ ñeán theá gian nhaèm muïc ñích naøy: laøm chöùng cho söï thaät. Ai ñöùng veà phía söï thaät thì nghe tieáng Toâi". OÂng Philatoâ noùi vôùi Ngöôøi: "Söï thaät laø gì?" Noùi theá roài, oâng laïi ra gaëp ngöôøi Do-thaùi vaø baûo hoï: "Phaàn toâi, toâi khoâng tìm thaáy lyù do naøo ñeå keát toäi OÂng aáy. Theo tuïc leä cuûa caùc ngöôøi, vaøo dòp leã Vöôït Qua, toâi thöôøng tha moät ngöôøi naøo ñoù cho caùc ngöôøi. Vaäy caùc ngöôøi coù muoán toâi tha Vua daân Do-thaùi cho caùc ngöôøi khoâng?" Hoï laïi la leân raèng: "Ñöøng tha Noù, nhöng xin tha Baraba!" Maø Baraba laø moät teân cöôùp.
Quan Philatoâ khoâng tìm thaáy lyù do naøo ñeå keát toäi Ñöùc Chuùa Gieâsu, nhöng cuõng khoâng tìm ra söùc maïnh nôi oâng ñeå choáng laïi baûn aùn. Thính giaùc noäi taâm cuûa oâng giaû ñieác tröôùc Lôøi Ñöùc Chuùa Gieâsu noùi vaø khoâng hieåu chöùng taù Söï Thaät cuûa Ngaøi. "Laéng nghe Söï Thaät laø vaâng phuïc Söï Thaät vaø tin nôi Söï Thaät". Ñieàu ñoù coù nghóa laø soáng caùch töï do döôùi söï höôùng daãn cuûa Söï Thaät vaø trao cho Söï Thaät chính con tim cuûa mình. Philatoâ khoâng ñöôïc töï do: oâng bò ñieàu kieän hoùa töø theá giôùi beân ngoaøi, nhöng Söï Thaät maø oâng nghe vaãn tieáp tuïc reo vang nôi saâu kín loøng oâng nhö moät tieáng voïng cöù goõ maõi vaø gaây aâu lo. Vì lyù do aáy maø oâng trôû ra, tieán veà phía ngöôøi Do-thaùi; "oâng laïi ra", vaên baûn Kinh Thaùnh nhaán maïnh, gioáng nhö moät thuùc ñaåy chaïy troán khoûi chính mình. Vaø tieáng noùi ñeán vôùi oâng töø beân ngoaøi laïi laán aùt Lôøi ôû beân trong. Giôø ñaây oâng quyeát ñònh keát aùn Ñöùc Chuùa Gieâsu, keát aùn Söï Thaät.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Chuùng con cuõng theá, chuùng con ñeå mình bò ñieàu kieän hoùa töø nhöõng gì ôû beân ngoaøi. Chuùng con khoâng coøn bieát laéng nghe tieáng noùi tinh-vi, yeâu-saùch vaø giaûi-thoaùt cuûa löông taâm chuùng con maø töø beân trong vaãn haèng aâu yeám nhaéc nhôû vaø keâu môøi raèng: "Ñöøng ra ngoaøi, haõy tìm kieám ôû chính baïn; Söï Thaät cö nguï nôi noäi taâm con ngöôøi".
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin giuùp chuùng con gaëp gôõ trong "con ngöôøi daáu aån nôi saâu thaúm loøng chuùng con" Thaùnh Nhan cuûa Ngöôøi Con haèng ñoåi môùi chuùng con trong Söï Ñoàng Hình Ñoàng Daïng Thaàn Linh.
Stabat Mater doloroùsa
iuxta crucem lacrimoùsa,
dum pendeùbat Fílius.
Meï Saàu Bi taàm taõ gioït chaâu
ñang ñöùng beân Caây Thaùnh Giaù,
nôi Con Mình ñaõ bò treo leân.
2. Chaëng Thöù Hai
Ñöùc Chuùa Gieâsu Xeâ Vai Laïi Maø Vaùc Laáy Caây Thaùnh Giaù
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,6-7/16-17. Khi vöøa thaáy Ñöùc Chuùa Gieâsu, caùc thöôïng teá cuøng nhoùm thuoäc haï lieàn keâu leân raèng: "Ñoùng ñinh! Ñoùng ñinh Noù vaøo thaäp giaù!" OÂng Philatoâ baûo hoï: "Caùc ngöôøi cöù ñem OÂng Naøy ñi maø ñoùng ñinh vaøo thaäp giaù, vì phaàn toâi, toâi khoâng tìm thaáy lyù do ñeå keát toäi OÂng AÁy". Ngöôøi Do-thaùi ñaùp laïi: "Chuùng toâi coù Leà Luaät, vaø chieáu theo Leà Luaät, thì Noù phaûi cheát, vì Noù ñaõ xöng mình laø Con Thieân Chuùa"... Baáy giôø oâng Philatoâ trao Ñöùc Chuùa Gieâsu cho hoï ñoùng ñinh vaøo thaäp giaù. Vaäy hoï ñieäu Ñöùc Chuùa Gieâsu ñi. Chính Ngöôøi vaùc laáy thaäp giaù ñi ra, ñeán nôi goïi laø Caùi Soï, tieáng Híp-ri laø Golgotha.
Quan Philatoâ do döï, oâng coá tìm kieám moät chöùng côù ñeå thaû Ñöùc Chuùa Gieâsu ra, nhöng roài oâng laïi ñaàu haøng tröôùc yù muoán troåi vöôït vaø caèn-nhaèn: "Haõy naïi ñeán Leà Luaät!" ñaùm ñoâng lieàn hoø heùt nhöõng caâu laêng nhuïc vaø xuùc phaïm.
Caâu chuyeän traùi tim bò thöông cuûa con ngöôøi cöù tieáp tuïc laäp laïi: caùi buûn-xæn, caùi baát-löïc ra khoûi chính mình ñeå khoâng bò löôøng gaït töø nhöõng aûo-aûnh cuûa caùi lôïi-loäc nhoû-nhen caù nhaân vaø vöôn mình leân cao, ñöôïc caát boång nhôø ñaø nhaûy voït töï do cuûa loøng toát vaø söï ngay thaúng.
Traùi tim con ngöôøi laø moät tieåu vuõ truï.
Nôi traùi tim quyeát ñònh caùc ñònh meänh lôùn lao cuûa nhaân loaïi, giaûi quyeát hoaëc gia taêng caùc tranh chaáp. Nhöng söï tuaàn-hoaøn vaãn luoân luoân gioáng nhau: naém-baét hoaëc ñaùnh-maát Söï Thaät coù söùc giaûi thoaùt.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
trong cuoäc soáng haøng ngaøy, traùi tim chuùng con thöôøng nhìn xuoáng thaáp, nôi theá giôùi beù nhoû, vaø, hoaøn toaøn bò chieám-cöù bôûi caùi tính-toaùn cho tieän-nghi rieâng tö, ñeå roài nhaém maét tröôùc baøn tay cuûa ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi voâ phöông theá töï veä ñang giô leân van xin laéng nghe vaø cöùu giuùp. Cuøng laém laø noù coù chuùt xuùc ñoäng nhöng laïi khoâng laøm gì heát.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin chieán thaéng traùi tim chuùng con vaø keùo noù laïi gaàn Chuùa. "Taïi sao laïi öôùc ao moät khaåu-caùi thích hôïp hôn ñeå thöôûng thöùc caùc muøi vò, neáu khoâng phaûi laø ñeå ñöôïc nuoâi döôõng vaø giaûi khaùt baèng khoân-ngoan, coâng-bình, söï-thaät vaø vónh-cöõu?"
Cuius aùnimam gemeùntem,
contristaùtam et doleùntem
pertransívit glaùdius.
Moät löôõi göôm nhoïn ñaõ ñaâm qua
taâm hoàn Baø ñang reân sieát,
ñang saàu khoå vaø ñau buoàn.
3. Chaëng Thöù Ba
Ñöùc Chuùa Gieâsu Ngaõ Xuoáng Ñaát Laàn Thöù Nhaát
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Mattheâu 11,28-30. Taát caû nhöõng ai ñang vaát vaû mang gaùnh naëng neà, haõy ñeán cuøng Thaày, Thaày seõ cho nghæ ngôi boài döôõng. Anh chò em haõy mang laáy aùch cuûa Thaày, vaø haõy hoïc vôùi Thaày, vì Thaày coù loøng hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng. Taâm hoàn anh chò em seõ ñöôïc nghæ ngôi boài döôõng. Vì aùch Thaày eâm aùi, vaø gaùnh Thaày nheï nhaøng.
Nhöõng caùi ngaõ cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu doïc daøi Ñöôøng Thaùnh Giaù khoâng thuoäc veà Vaên Baûn Thaùnh; nhöng chuùng laø moät truyeàn ñaït cuûa loøng ñaïo ñöùc truyeàn thoáng, ñöôïc gìn giöõ vaø cuûng coá nôi con tim cuûa raát nhieàu truyeàn khaåu.
Khi ngaõ xuoáng ñaát laàn thöù nhaát, Ñöùc Chuùa Gieâsu gôûi ñeán chuùng ta moät lôøi môøi, môû ra cho chuùng ta moät con ñöôøng, khai maøo cho chuùng ta moät tröôøng hoïc.
Ñoù laø lôøi môøi haõy ñeán vôùi Ngöôøi khi chuùng ta caûm nghieäm caùi baát-löïc cuûa con ngöôøi, ñeå khaùm phaù ra maàm-gheùp cuûa Quyeàn Naêng Thieân Chuùa.
Ñoù laø con ñöôøng daãn ñeán nguoàn suoái boài döôõng chaân thöïc, laø Ôn Thaùnh laøm cho thoûa maõn.
Ñoù laø tröôøng hoïc, nôi chuùng ta hoïc bieát söï dòu hieàn laøm giaûm nheï caùi phaûn loaïn vaø loøng tin töôûng theá choã cho söï kieâu ngaïo.
Töø toøa giaûng veà caùi ngaõ xuoáng ñaát cuûa Ngöôøi, Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaëc bieät daïy cho chuùng ta moät baøi hoïc cao caû veà loøng khieâm toán, "ñöôøng daãn ñeán phuïc sinh". Con ñöôøng maø, cöù sau moãi laàn ngaõ, ban cho chuùng ta söùc maïnh ñeå coù theå noùi: "Giôø ñaây con baét ñaàu laïi, oâi laïy Chuùa, nhöng vôùi Chuùa, chöù khoâng phaûi moät mình con!"
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
caùc laàn ngaõ cuûa chuùng con, deät neân bôûi haïn heïp vaø toäi loãi,
laøm thöông toån caùi kieâu ngaïo cuûa traùi tim chuùng con,
ñoùng kín noù tröôùc ôn thaùnh cuûa loøng khieâm toán
vaø laøm döøng böôùc cuoäc haønh trình chuùng con tieán ñeán gaëp gôõ Chuùa.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin giaûi thoaùt chuùng con khoûi moïi côù töï ñaày ñuû
vaø ban cho chuùng con bieát nhaän ra nôi moãi laàn ngaõ laø moät baäc thang böôùc leân ñeán Chuùa!
O quam tristis et afflícta
fuit illa benedícta
Mater Unigeùniti.
OÂi ñau buoàn saàu khoå bieát bao
cho Baø Meï ñaùng suy toân
cuûa Ngöôøi Con duy nhaát.
4. Chaëng Thöù Boán
Ñöùc Chuùa Gieâsu Gaëp Ñöùc Meï
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,25-27. Ñöùng gaàn Thaùnh Giaù Ñöùc Chuùa Gieâsu, coù Thaân Maãu Ngöôøi, Chò cuûa Thaân Maãu, baø Maria vôï oâng Clopas, cuøng vôùi baø Maria Magdala. Khi thaáy Thaân Maãu vaø moân ñeä mình thöông meán ñöùng beân caïnh, Ñöùc Chuùa Gieâsu noùi vôùi Thaân Maãu raèng: "Thöa Baø, ñaây laø con cuûa Baø". Roài Ngöôøi noùi vôùi moân ñeä: "Ñaây laø Meï cuûa con". Keå töø giôø ñoù, ngöôøi moân ñeä röôùc Baø veà nhaø minh.
Thaùnh Gioan chæ cho chuùng ta thaáy söï hieän dieän cuûa Ñöùc Meï ñöùng gaàn Thaùnh Giaù Ñöùc Chuùa Gieâsu, nhöng khoâng moät thaùnh söû naøo noùi tröïc tieáp cho chuùng ta bieát veà cuoäc gaëp gôõ giöõa hai Ñaáng. Thaät ra thì choã ñöùng cuûa Ñöùc Meï döôùi chaân Thaùnh Giaù quy tuï thaønh ngöõ cuûa cuoäc gaëp gôõ traøn-ñaày vaø cao-xa. Trong caùi baát-ñoäng cuûa ñoäng töø "ñöùng" haøm chöùa söï soáng ñoäng saâu kín cuûa moät sinh ñoäng.
Ñoù laø söùc sinh ñoäng maõnh lieät cuûa caàu nguyeän, noái lieàn vôùi caùi thuï ñoäng traàm-laéng. Caàu nguyeän laø töï ñeå mình cuoán huùt bôûi caùi nhìn yeâu thöông vaø chaân thaät cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng maëc khaûi cho chuùng ta vaø sai chuùng ta ñi laøm söù meänh.
Trong caàu nguyeän chaân chính, cuoäc gaëp gôõ rieâng tö vôùi Ñöùc Chuùa Gieâsu laøm thaønh ngöôøi meï vaø moân ñeä daáu yeâu, laøm naåy sinh söï soáng vaø thoâng truyeàn tình yeâu. Noù môû roäng khoaûng khoâng gian noäi taâm cho vieäc tieáp röôùc vaø deät neân caùc moái lieân heä thaàn bí hieäp thoâng, khieán chuùng ta tin töôûng laãn nhau vaø môû roäng töø "toâi" sang töø "chuùng toâi" cuûa Hoäi Thaùnh.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Khi caùc nghòch caûnh vaø baát coâng cuûa cuoäc soáng, noãi ñau voâ toäi vaø caùi baïo löïc taøn khoác laøm cho chuùng con laêng maï choáng laïi Chuùa, Chuùa môøi goïi chuùng con haõy ñöùng vöõng, nhö Meï Chuùa, döôùi chaân Thaùnh Giaù.
Khi maø nhöõng kyø voïng vaø nhöõng khôûi söï cuûa chuùng con, mòt môø khoâng töông lai hoaëc ghi daáu thaát baïi, khieán chuùng con chaïy troán vaøo tuyeät voïng, Chuùa daãn ñöa chuùng con veà vôùi söùc maïnh cuûa ñôïi chôø.
Chuùng con thöïc söï ñaõ queân maát quyeàn löïc cuûa vieäc ñöùng döôùi chaân Thaùnh Giaù nhö thaønh ngöõ cuûa caàu nguyeän!
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin Chuùa laø "tieáng keâu cuûa loøng chuùng con", tieáng keâu khoâng ngöøng vaø cuõng khoâng theå dieãn taû, ñang tri-kyû baøy toû tröôùc söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa!
Quae moereùbat et doleùbat,
pia Mater, cum videùbat,
Nati poenas íncliti.
Baø Meï Hieàn nhìn xem noãi khoå hình
cuûa Ngöôøi Con Chí Thaùnh,
maø ñau loøng thoån thöùc taâm can.
5. Chaëng Thöù Naêm
Quaân Döõ Baét EÙp OÂng Ximong Vaùc Ñôõ Thaùnh Giaù Vôùi Chuùa
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Luca 23,26. Khi ñieäu Ñöùc Chuùa Gieâsu ñi, hoï baét moät ngöôøi töø mieàn queâ, teân laø Ximong, goác Xireâneâ, ñaët thaäp giaù leân vai cho oâng vaùc theo sau Ñöùc Chuùa Gieâsu.
OÂng Ximong thaønh Xireâneâ laø ngöôøi ñöôïc caùc thaùnh söû ñaëc bieät xaùc ñònh teân goïi vaø xuaát xöù, hoï haøng vaø coâng vieäc; oâng ñöôïc chuïp hình trong khoâng gian vaø thôøi gian roõ raøng, vaø trong moät caùch thöùc naøo ñoù, bò eùp buoäc vaùc ñôõ thaäp giaù khoâng phaûi cuûa mình. Trong thöïc teá, oâng Ximong thaønh Xireâneâ chính laø moãi ngöôøi trong chuùng ta. OÂng nhaän caây goã Thaùnh Giaù Ñöùc Chuùa Gieâsu, gioáng nhö ngaøy chuùng ta nhaän vaø tieáp röôùc daáu chæ cuûa Bí Tích Röûa Toäi.
Cuoäc ñôøi ngöôøi moân ñeä Ñöùc Chuùa Gieâsu laø tuaân phuïc daáu chæ Caây Thaùnh Giaù, trong moät haønh vi thaät ñaëc thuø ñeán töø söï töï do cuûa tình yeâu. Noù phaûn aùnh söï tuaân phuïc cuûa Thaày mình. Noù hoaøn toaøn tín thaùc töï ñeå mình ñöôïc giaùo huaán nhö Thaày bôûi moân hình-hoïc cuûa tình yeâu, coù cuøng kích thöôùc cuûa chính Caây Thaùnh Giaù: "chieàu roäng cuûa caùc coâng taùc ñaïo ñöùc; chieàu daøi cuûa söï kieân trì trong nghòch caûnh; chieàu cao cuûa nieàm mong ñôïi luoân hy voïng vaø ngöôùc nhìn leân cao; chieàu saâu cuûa goác reã ôn thaùnh gaén saâu trong söï nhöng-khoâng".
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Khi cuoäc ñôøi trao cho chuùng con cheùn cay ñaéng vaø khoù khaên ñeå uoáng,
baûn tính töï nhieân cuûa chuùng con laø kheùp laïi, laø choáng ñoái, khoâng daùm ñeå mình ñöôïc loâi cuoán vaøo caùi ñieân roà cuûa tình yeâu thaät roäng lôùn,
coù söùc bieán ñoåi söï töø boû thaønh nieàm vui,
vaâng phuïc thaønh töï do,
hy sinh thaønh söï môû roäng cuûa traùi tim!
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin Chuùa laøm cho chuùng con bieát tuaân phuïc tieáp nhaän Thaùnh Giaù,
ngoan ngoaõn khi Thaùnh Giaù oâm troïn con ngöôøi chuùng con: "Theå xaùc vaø linh hoàn, tö töôûng vaø yù chí, giaùc quan vaø tình caûm, haønh ñoäng vaø ñau khoå" vaø Thaùnh Giaù nôùi roäng taát caû theo kích thöôùc cuûa tình yeâu!
Quis est homo, qui non fleret,
Christi Matrem si videùret
in tanto supplício?
Ai laø ngöôøi khoâng tuoân chaâu leä
khi nhìn thaáy Meï Chuùa Kitoâ
trong caûnh cöïc hình nhö theá?
6. Chaëng Thöù Saùu
Thaùnh Nöõ VeâroâNica Lau Maët Chuùa
Trích Thö thöù hai thaùnh Phaoloâ toâng ñoà gôûi tín höõu Coârintoâ 4,6. Quaû thaät, xöa Thieân Chuùa ñaõ phaùn: "AÙnh Saùng haõy böøng leân töø nôi toái taêm!", Ngöôøi cuõng laøm cho aùnh saùng chieáu soi loøng trí chuùng toâi, ñeå toû baøy cho thieân haï ñöôïc bieát vinh quang cuûa Thieân Chuùa raïng ngôøi treân göông maët Ñöùc Chuùa Kitoâ.
Doïc daøi Ñöôøng Thaùnh Giaù, loøng ñaïo ñöùc bình daân moâ taû cöû chæ cuûa moät phuï nöõ, ñong ñaày neùt teá nhò vaø loøng toân kính, nhö laø moät vaïch-daøi cuûa höông thôm Beâtania: baø Veâroânica lau maët Ñöùc Chuùa Gieâsu. Nôi Khuoân Maët naøy, bò bieán daïng vì ñau ñôùn, baø Veâroânia nhaän ra Göông Maët bieán ñoåi bôûi vinh quang; döôùi caùc neùt moâ taû Vò Toâi Tôù khoå ñau, baø nhìn thaáy Con Ngöôøi Ñeïp Nhaát trong con caùi loaøi ngöôøi. Chính caùi nhìn naøy khôi ñoäng cöû chæ nhöng-khoâng cuûa söï trìu meán vaø nhaän ñöôïc phaàn thöôûng in daáu Thaùnh Nhan! Baø Veâroânica daïy chuùng ta bí thuaät cuûa caùi nhìn nöõ giôùi, "tìm ñeán gaëp gôõ Ngöôøi vaø giô tay cöùu giuùp Ngöôøi: nhìn vôùi traùi tim!"
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Caùi nhìn cuûa chuùng con laø moät caùi nhìn khoâng theå ñi xa hôn:
vöôït khoûi laõnh ñaïm ñeå nhaän ra söï hieän dieän cuûa Chuùa,
vöôït khoûi boùng toái cuûa toäi loãi ñeå thoaùng nhìn thaáy maët trôøi cuûa loøng töø bi Chuùa,
vöôït khoûi caùc veát nöùt cuûa thaùnh ñöôøng ñeå chieâm ngöôõng khuoân maët cuûa ngöôøi meï.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin nhoû vaøo maét chuùng con "gioït thuoác nhoû maét cuûa Ñöùc Tin" haàu noù khoâng ñeå bò loâi cuoán bôûi caùi veõ beà ngoaøi cuûa caùc söï vaät höõu hình, nhöng hoïc bieát ngôõ ngaøng thaùn phuïc tröôùc nhöõng gì laø voâ hình!
Quis non posset contristaùri,
piam Matrem contemplaùri,
doleùntem cum Filio?
Ai coù theå khoâng buoàn baõ
nhìn xem Meï Chuùa Kitoâ,
ñang ñau khoå cuøng vôùi Con Mình?
7. Chaëng Thöù Baûy
Ñöùc Chuùa Gieâsu Ngaõ Xuoáng Ñaát Laàn Thöù Hai
Trích Thö thöù nhaát thaùnh Pheâroâ toâng ñoà 2,21b-24. Thaät vaäy, Ñöùc Chuùa Kitoâ ñaõ chòu ñau khoå vì anh chò em, ñeå laïi moät göông maãu cho anh chò em doõi böôùc theo Ngöôøi. Ngöôøi khoâng heà phaïm toäi; chaúng ai thaáy mieäng Ngöôøi noùi moät lôøi gian doái. Bò nguyeàn ruûa, Ngöôøi khoâng nguyeàn ruûa laïi, chòu ñau khoå maø chaúng ngaêm ñe; nhöng moät beà phoù thaùc cho Ñaáng xeùt xöû coâng bình. Toäi loãi cuûa chuùng ta, chính Ngöôøi ñaõ mang vaøo thaân theå maø ñöa leân Caây Thaùnh Giaù, ñeå moät khi ñaõ cheát ñoái vôùi toäi, chuùng ta soáng cuoäc ñôøi coâng chính. Vì Ngöôøi phaûi mang nhöõng veát thöông maø anh chò em ñaõ ñöôïc chöõa laønh.
Ñöùc Chuùa Gieâsu laïi ngaõ xuoáng ñaát döôùi söùc naëng cuûa Caây Thaùnh Giaù. Treân caây goã cöùu chuoäc chuùng ta mang söùc naëng khoâng phaûi chæ nhöõng taøn taät cuûa baûn tính con ngöôøi maø coù caû caùc nghòch caûnh cuûa cuoäc soáng. Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ vaùc söùc naëng cuoäc baùch haïi choáng laïi Hoäi Thaùnh hoâm qua vaø hoâm nay, cuoäc baùch haïi gieát cheát caùc Kitoâ-höõu nhaân danh moät vì thieân chuùa xa laï vôùi tình yeâu vaø cuoäc baùch haïi xuùc phaïm ñeán nhaân phaåm vôùi "laøn moâi giaû doái vaø ngoân ngöõ loïc löøa". Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ vaùc söùc naëng cuûa cuoäc baùch haïi ñoái ñaàu vôùi Pheâroâ, cuoäc baùch haïi choáng laïi tieáng noùi trong saùng cuûa "Söï Thaät chaát-vaán vaø giaûi thoaùt traùi tim". Vôùi Thaùnh Giaù cuûa Ngöôøi, Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ vaùc söùc naëng cuûa cuoäc baùch haïi choáng laïi caùc toâi tôù vaø moân ñeä cuûa Ngöôøi, choáng laïi taát caû nhöõng ai duøng tình yeâu ñaùp laïi haän thuø, hieàn dòu ñaùp laïi baïo löïc. Vôùi Thaùnh Giaù cuûa Ngöôøi, Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ vaùc söùc naëng caùi thaùi-quaù cuûa "tình yeâu ích kyû ñeán ñoä khinh-thò Thieân Chuùa" vaø ñaïp leân ñaàu anh chò em. Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ töï yù vaùc taát caû nhöõng ñieàu aáy, ñaõ chòu ñau khoå taát caû "vôùi söï kieân nhaãn cuûa Ngöôøi, ñeå giaùo huaán söï kieân nhaãn cuûa chuùng ta".
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
caùc baát coâng vaø nghòch caûnh cuûa cuoäc soáng naøy, chuùng con khoâng bieát chòu ñöïng chuùng trong kieân nhaãn. Raát thöôøng khi chuùng con caàu khaån, nhö daáu hieäu quyeàn naêng Chuùa, giaûi thoaùt chuùng con khoûi söùc naëng caây goã cuûa thaùnh giaù chuùng con.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin daïy chuùng con böôùc theo göông maãu cuûa Ñöùc Chuùa Kitoâ ñeå "thöïc hieän caùc nguyeân taéc lôùn lao cuûa söï nhaãn naïi cuûa Ngöôøi baèng thaùi ñoä cuûa traùi tim"!
Pro peccaùtis suae gentis,
vidit Jesum in tormeùntis,
et flageùllis subditum
Meï nhìn thaáy Chuùa Gieâsu
vì toäi daân mình maø khoå cöïc
vaø bò vuøi giaäp döôùi laøn roi.
8. Chaëng Thöù Taùm
Ñöùc Chuùa Gieâsu An UÛi Nhöõng Ngöôøi Phuï Nöõ Nhaân Ñöùc Thaønh Gieârusalem Theo Chuùa
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Luca 23,27-31. Daân chuùng ñi theo Ngöôøi ñoâng laém, trong soá ñoù coù nhieàu phuï nöõ vöøa ñaám ngöïc vöøa than khoùc Ngöôøi. Ñöùc Chuùa Gieâsu quay laïi phía caùc baø vaø noùi: "Hôõi chò em thaønh Gieârusalem, ñöøng khoùc thöông Thaày laøm gì. Coù khoùc thì khoùc cho phaän mình vaø cho con chaùu. Vì naøy ñaây seõ tôùi nhöõng ngaøy ngöôøi ta phaûi noùi: "Phuùc thay ñaøn baø hieám hoi, ngöôøi khoâng sinh ñeû, keû khoâng cho buù môùm!" Baáy giôø ngöôøi ta seõ baét ñaàu noùi vôùi nuùi non: "Ñoå xuoáng chuùng toâi ñi!" vaø vôùi goø noång: "Phuû laáp chuùng toâi ñi!" Vì caây xanh töôi maø ngöôøi ta coøn ñoái xöû nhö theá, thì caây khoâ heùo seõ ra sao?"
Ñöùc Chuùa Gieâsu Thaày Chí Thaùnh, doïc daøi Ñöôøng leân Calvario, Ngöôøi tieáp tuïc huaán luyeän nhaân baûn chuùng ta. Khi gaëp caùc phuï nöõ thaønh Gieârusalem, Ñöùc Chuùa Gieâsu tieáp nhaän trong aùnh nhìn söï thaät vaø loøng töø bi cuûa Ngöôøi, caùc gioït nöôùc maét thoâng caûm khoùc thöông Ngöôøi. Vì Thieân Chuùa, töøng than khoùc thaønh Gieârusalem, giôø ñaây khuyeân baûo caùc phuï nöõ naøy haàu cho caùc gioït nöôùc maét cuûa caùc baø khoâng döøng laïi nôi loøng traéc aån beân ngoaøi. Ñöùc Chuùa Gieâsu môøi goïi caùc phuï nöõ nhaän ra nôi Ngöôøi thaân phaän cuûa ngöôøi voâ toäi bò keát aùn baát coâng vaø bò ñoát chaùy, nhö goã töôi, bôûi "söï tröøng phaït traû laïi cho chuùng ta söï bình an". Ngöôøi giuùp caùc phuï nöõ chaát vaán goã khoâ cuûa chính loøng mình ñeå caûm nghieäm noãi ñau coù lôïi cho vieäc aên naên hoái caûi.
Nöôùc maét chaân thaønh chaûy ra nôi ñaây, khi caùc ñoâi maét baøy toû vôùi nöôùc maét nhoû ra khoâng nhöõng vì toäi loãi maø coøn vì noãi loøng ñau ñôùn nöõa. Ñoù laø nhöõng gioït nöôùc maét phuùc laønh, gioáng nhö caùc gioït nöôùc maét cuûa Pheâroâ, daáu chöùng cuûa loøng thoáng hoái vaø nhaát quyeát hoaùn caûi, ñoù laø nhöõng gioït nöôùc maét canh taân nôi chuùng ta ôn thaùnh bí tích Röûa Toäi.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Trong Thaân Xaùc cuûa Chuùa bò ñau ñôùn vaø bò haønh hung, bò giaûm uy tín vaø bò nhaïo baùng, chuùng con khoâng bieát nhaän ra caùc veát thöông cuûa noãi baát trung vaø caùc tham voïng, caùc phaûn boäi vaø noåi loaïn cuûa chuùng con. Ñoù laø nhöõng veát thöông reân sieát vaø khaån caàu höông-döôïc hoaùn caûi, trong luùc ngaøy nay chuùng con khoâng coøn bieát khoùc loùc aên naên cho toäi loãi cuûa chuùng con nöõa.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin tuoân ñoå treân chuùng con hoàng aân khoân ngoan! Trong aùnh saùng tình yeâu cöùu roãi, xin ban cho chuùng con ôn hieåu bieát söï khoán cuøng cuûa chuùng con, "nhöõng gioït nöôùc maét taåy saïch laàm loãi, nhöõng tieáng khoùc than ñaùng nhaän ñöôïc ôn tha thöù!"
Tui Nati vulneraùti,
tam dignaùti pro me pati,
poenas mecum dívide.
Xin Meï cho con ñöôïc chia phaàn thoáng khoå,
cuûa Con Meï ñaõ thöông vong,
ñaõ khaáng chòu cöïc hình vì con nhö theá.
9. Chaëng Thöù Chín
Ñöùc Chuùa Gieâsu Ngaõ Xuoáng Ñaát Laàn Thöù Ba
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Luca 22,28-30a/31-32. Coøn anh em, anh em vaãn moät loøng gaén boù vôùi Thaày, giöõa nhöõng luùc Thaày gaëp thöû thaùch gian nan. Vì theá, Thaày seõ trao Vöông Quoác cho anh em, nhö Cha Thaày ñaõ trao cho Thaày, ñeå anh em ñöôïc ñoàng baøn aên uoáng vôùi Thaày trong Vöông Quoác cuûa Thaày ... Simon, Simon ôi, kìa Satan ñaõ xin ñöôïc saøng anh em nhö ngöôøi ta saøng gaïo. Nhöng Thaày ñaõ caàu nguyeän cho con, ñeå con khoûi maát ñöùc tin. Coøn con, moät khi ñaõ hoài taâm trôû laïi, haõy laøm cho anh em cuûa con neân vöõng maïnh".
Khi ngaõ xuoáng ñaát laàn thöù ba, Ñöùc Chuùa Gieâsu baøy toû vôùi tình yeâu naøo Ngaøi chaáp nhaän vì chuùng ta ñeå mang gaùnh naëng thöû thaùch vaø laäp laïi lôøi Ngaøi môøi chuùng ta böôùc theo Ngaøi vôùi loøng trung tín cho ñeán cuøng. Nhöng Ngaøi cuõng cho pheùp chuùng ta thoaùng nhaän thaáy xuyeân qua taám maøn che cuûa lôøi höùa: "Neáu chuùng ta kieân taâm chòu ñöïng, chuùng ta seõ cuøng hieån trò vôùi Ngöôøi".
Caùc laàn ngaõ xuoáng ñaát cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu thuoäc veà maàu nhieäm Nhaäp Theå cuûa Ngöôøi. Ngöôøi ñeán tìm kieám chuùng ta ngay trong caùi yeáu heøn cuûa chuùng ta, Ngaøi xuoáng taän nôi toät cuøng caùi yeáu heøn ñeå naâng chuùng ta leân cuøng Ngöôøi. "Nhö vaäy Ngöôøi chæ cho chuùng ta con ñöôøng cuûa khieâm nhu, ñeå môû ra cho chuùng ta con ñöôøng thoáng hoái trôû veà". "Ngöôøi daïy cho chuùng ta bieát duøng söï kieân nhaãn nhö vuõ khí ñeå chieán thaéng theá gian". Luùc naøy ñaây, khi ngaõ xuoáng ñaát laàn thöù ba, trong luùc "Ngöôøi caûm thoâng noãi yeáu heøn cuûa chuùng ta", Ngöôøi chæ cho chuùng ta phöông caùch laøm theá naøo ñeå khoâng quaõ quî döôùi côn thöû thaùch: kieân trung, giöõ vöõng vaø khoâng lay chuyeån. Noùi caùch giaûn dò laø: "Haõy ôû laïi trong Ngöôøi".
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Ñoái dieän vôùi thöû thaùch ño löôøng Ñöùc Tin cuûa chuùng con, chuùng con buoàn saàu: chuùng con chöa tin raèng caùc thöû thaùch cuûa chuùng con ñaõ töøng laø thöû thaùch cuûa Chuùa vaø Chuùa chæ môøi goïi chuùng con soáng caùc thöû thaùch vôùi Chuùa.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
trong caùc laàn ngaõ ghi daáu con ñöôøng cuûa chuùng con! Xin daïy chuùng con bieát döïa treân söï trung tín cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu, bieát tin nôi lôøi caàu cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng con, ñeå tieáp nhaän caùi söùc maïnh maø chæ duy nhaát nôi Ngöôøi, Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng con, môùi coù theå ban cho chuùng con!
Eia, Mater, fons amoùris,
me sentíre vim doloùris
fac, ut tecum luùgeam.
OÂi laïy Meï laø nieàm yeâu meán,
xin cho con caûm thaáy maõnh löïc cuûa ñau thöông,
ñeå cho con ñöôïc khoùc than cuøng Meï.
10. Chaëng Thöù Möôøi
Quaân Döõ Loät AÙo Ñöùc Chuùa Gieâsu Ra
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,23-24. Ñoùng ñinh Ñöùc Chuùa Gieâsu vaøo thaäp giaù xong, lính traùng laáy aùo xoáng cuûa Ngöôøi chia laøm boán phaàn; hoï laáy caû chieác aùo daøi nöõa. Nhöng chieác aùo daøi naøy khoâng coù ñöôøng khaâu, deät lieàn töø treân xuoáng döôùi. Vaäy hoï noùi vôùi nhau: "Ñöøng xeù aùo ra, cöù baét thaêm xem ai ñöôïc". Theá laø öùng nghieäm lôøi Kinh Thaùnh: "AÙo xoáng toâi, chuùng ñem chia chaùc, caû aùo daøi, cuõng baét thaêm luoân". Ñoù laø nhöõng ñieàu lính traùng ñaõ laøm.
Ñöùc Chuùa Gieâsu traàn truïi. Hình aûnh Ñöùc Chuùa Kitoâ bò loät traàn thaät phong phuù cho caùc suy tö Kinh Thaùnh: Hình aûnh ñöa chuùng ta veà vôùi söï traàn truoàng voâ toäi cuûa nguyeân thuûy vaø caùi xaáu hoå sau khi sa ngaõ phaïm toäi.
Trong caùi ngaây thô voâ toäi nguyeân thuûy, söï traàn truoàng laø y phuïc cuûa vinh quang con ngöôøi: tình baïn trong traéng vaø toát ñeïp vôùi Thieân Chuùa. Sau khi sa ngaõ phaïm toäi, moái hoøa ñieäu cuûa quan heä naøy bò beû gaõy, caùi traàn truoàng laøm cho xaáu hoå vaø giöõ laïi nôi noù kyû nieäm ñau thöông cuûa söï maát maùt lôùn lao.
Traàn truoàng ñoàng nghóa vôùi söï thaät cuûa höõu theå.
Ñöùc Chuùa Gieâsu, bò töôùc ñoaït y phuïc cuûa Ngöôøi, khôûi haønh töø Thaùnh Giaù deät laïi y phuïc phaåm giaù laøm con caùi cuûa con ngöôøi. Taám aùo choaøng khoâng ñöôøng khaâu vaãn coøn ñoù, giöõ nguyeân veïn cho chuùng ta: y phuïc tình hieáu thaûo Con Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu khoâng bò xeù raùch, nhöng Ngöôøi ban cho chuùng ta töø ñænh cao cuûa Caây Thaùnh Giaù.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu khieâm nhu,
Tröôùc caùi traàn truïi cuûa Chuùa, chuùng con khaùm phaù ra caùi chính yeáu cuûa ñôøi soáng vaø nieàm vui cuûa chuùng con: ñöôïc ôû trong Chuùa vôùi tö caùch laøm con cuûa Cha. Nhöng chuùng con cuõng xin thuù nhaän söï vieäc chuùng con cöôõng laïi khoâng muoán chaáp nhaän caùi ngheøo khoù nhö tuøy thuoäc vaøo Ngöôøi Cha vaø chaáp nhaän söï traàn truoàng nhö y phuïc cuûa ñöùa con.
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin giuùp chuùng con nhaän ra vaø chuùc phuùc nôi moãi laàn chuùng con bò töôùc ñoaït traàn truïi, laø moät cuoäc heïn vôùi söï thaät cuûa höõu theå cuûa chuùng con, laø moät gaëp gôõ vôùi söï traàn truïi cöùu chuoäc cuûa Ñaáng Cöùu Theá, laø moät lôïi khí tieán vaøo voøng tay con thaûo vôùi Ngöôøi Cha!
Fac, ut aùrdeat cor meum,
in amaùndo Christum Deum,
ut sibi complaùceam.
Xin cho loøng con chaùy löûa meán yeâu,
meán yeâu Ñöùc Kitoâ laø Thieân Chuùa,
ñeå cho con coù theå laøm ñeïp yù Ngöôøi.
11. Chaëng Thöù Möôøi Moät
Ñöùc Chuùa Gieâsu Chòu Ñoùng Ñinh Chaân Tay Vaøo Thaùnh Giaù
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,18-22. Taïi ñoù, hoï ñoùng ñinh Ngöôøi vaøo thaäp giaù, ñoàng thôøi cuõng ñoùng ñinh hai ngöôøi khaùc nöõa, moãi ngöôøi moät beân, coøn Ñöùc Chuùa Gieâsu thì ôû giöõa. OÂng Philatoâ cho vieát moät taám baûng vaø treo treân thaäp giaù; baûng ñoù coù ghi: "Gieâsu Nadareùt, Vua daân Do-thaùi". Trong daân Do-thaùi, coù nhieàu ngöôøi ñoïc ñöôïc baûng ñoù, vì nôi Ñöùc Chuùa Gieâsu bò ñoùng ñinh laø moät ñòa ñieåm ôû gaàn thaønh. Taám baûng naøy vieát baèng caùc thöù tieáng: Híp-ri, La-tinh vaø Hy-laïp. Caùc thöôïng teá cuûa ngöôøi Do-thaùi noùi vôùi oâng Philatoâ: "Xin ngaøi ñöøng vieát: "Vua daân Do-thaùi", nhöng vieát: "OÂng naøy ñaõ noùi: Ta laø Vua daân Do-thaùi". OÂng Philatoâ traû lôøi: "Toâi vieát sao, cöù ñeå vaäy!"
Ñöùc Chuùa Gieâsu chòu ñoùng ñinh ôû chính giöõa: baûn vieát vöông-giaû ñoùng ôû beân treân Caây Thaùnh Giaù, tieát loä chieàu saâu cuûa maàu nhieäm: Ñöùc Chuùa Gieâsu laø Vua vaø Thaùnh Giaù laø ngai cuûa Ngöôøi. Vöông quoác cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu, vieát baèng ba thöù tieáng, laø moät söù ñieäp hoaøn vuõ: ñoái vôùi keû bình daân vaø nhaø thoâng thaùi, keû ngheøo heøn vaø ngöôøi quyeàn theá, ñoái vôùi ngöôøi töï ñeå mình ñöôïc Leà Luaät Thieân Chuùa höôùng daãn vaø ñoái vôùi keû ñaët nieàm tin töôûng nôi quyeàn bính chính trò. Hình aûnh Ñaáng Chòu Ñoùng Ñinh, maø khoâng moät baûn aùn nhaân loaïi naøo coù theå töôùc khoûi boïc ngaên traùi tim chuùng ta, seõ maõi maõi laø ngoân ngöõ vöông-giaû cuûa Söï Thaät: "AÙnh saùng ñoùng ñinh chieáu soi ngöôøi muø", "gia saûn daáu aån, boïc kín maø chæ coù caàu nguyeän môùi coù theå khaùm phaù ra", chính laø con tim cuûa theá giôùi.
Ñöùc Chuùa Gieâsu khoâng cai quaûn baèng caùch thoáng trò vôùi quyeàn haønh cuûa theá giôùi naøy, Ngöôøi "khoâng coù ñaïo binh naøo döôùi tröôùng". "Ñöùc Chuùa Gieâsu cai trò baèng thu huùt": nam chaâm cuûa Ngöôøi laø Tình Yeâu cuûa Chuùa Cha töï hieán nôi Ngöôøi vì chuùng ta "cho ñeán voâ cuøng taän". "Nôi söùc noùng cuûa Ngöôøi khoâng gì coù theå daáu aån"!
Laïy Chuùa Gieâsu, Ñaáng Chòu Ñoùng Ñinh vì chuùng con!
Chuùa laø Ñaáng baøy toû Tình Yeâu lôùn lao cuûa Chuùa Cha cho nhaân loaïi, laø hình aûnh cuûa duy nhaát Söï Thaät coù theå tin ñöôïc. Xin Chuùa loâi keùo chuùng con veà vôùi Chuùa haàu cho chuùng con hoïc caùch soáng "nhôø tình yeâu cuûa Tình Yeâu Chuùa".
Xin ñeán, laïy Thaùnh Thaàn Chaân Lyù,
xin giuùp chuùng con luoân luoân choïn löïa "Thieân Chuùa vaø thaùnh yù Ngaøi" ñoái laïi caùc lôïi loäc cuûa theá gian vaø caùc quyeàn löïc theá traàn, ñeå khaùm phaù ra trong caùi baát löïc beân ngoaøi cuûa Ñaáng Chòu Ñoùng Ñinh quyeàn löïc luoân luoân môùi meû cuûa Söï Thaät.
Sancta Mater, istud agas,
crucifixi fige plagas,
cordi meo vaùlide.
OÂi Thaùnh Maãu, xin Meï laøm ôn,
ñoùng vaøo loøng con cho thöïc maïnh,
nhöõng veát thöông cuûa Ñaáng bò treo treân Caây Thaùnh Giaù.
12. Chaëng Thöù Möôøi Hai
Ñöùc Chuùa Gieâsu Chòu Cheát Treân Caây Thaùnh Giaù
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,28-30. Sau ñoù, Ñöùc Chuùa Gieâsu bieát laø moïi söï ñaõ hoaøn taát. Vaø ñeå öùng nghieäm lôøi Kinh Thaùnh, Ngöôøi noùi: "Toâi Khaùt!" ÔÛ ñoù, coù moät bình ñaày giaám. Ngöôøi ta laáy mieáng boït bieån coù thaám ñaày giaám, buoäc vaøo moät nhaønh höông thaûo, roài ñöa leân mieäng Ngöôøi. Nhaép xong, Ñöùc Chuùa Gieâsu noùi: "Theá laø ñaõ hoaøn taát!" Roài Ngöôøi guïc ñaàu xuoáng vaø trao Thaàn Khí.
"Ta khaùt!" "Theá laø ñaõ hoaøn taát!" Bôûi hai Lôøi naøy, Ñöùc Chuùa Gieâsu kyù thaùc cho chuùng ta, khi höôùng moät caùi nhìn veà nhaân loaïi vaø caùi nhìn kia veà Chuùa Cha, nieàm ao öôùc noàng nhieät ñaõ kích ñoäng baûn thaân vaø söù meänh cuûa Ngöôøi: tình yeâu daønh cho loaøi ngöôøi vaø söï tuaân phuïc Chuùa Cha. Moät tình yeâu haøng doïc vaø moät tình yeâu haøng ngang: ñoù chính laø hình veõ Caây Thaùnh Giaù! Vaø ñieåm gaëp gôõ cuûa hai tình yeâu naøy chính laø nôi ñaàu Ñöùc Chuùa Gieâsu guïc xuoáng vaø trao Thaàn Khí, hoa quaû ñaàu tieân cuoäc trôû veà cuûa Ngöôøi vôùi Chuùa Cha.
Trong hôi thôû söï soáng cuûa vieäc hoaøn taát naøy vang voïng lôøi nhaéc nhôû coâng trình taïo döïng, giôø ñaây ñöôïc cöùu chuoäc, cuõng nhö nhaéc nhôû taát caû chuùng ta nhöõng ngöôøi tin nôi Ngöôøi raèng "nhöõng gian nan thöû thaùch Ñöùc Kitoâ coøn phaûi chòu, toâi xin mang laáy vaøo thaân cho ñuû söùc". Cho ñeán khi naøo taát caû ñöôïc hoaøn taát!
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu, chòu cheát vì chuùng con!
Chuùa xin ñeå cho ñi, Chuùa cheát ñeå giaûi thoaùt, vaø, cuøng luùc, Chuùa laøm cho chuùng con khaùm phaù ra trong vieäc trao hieán chính mình, cöû chæ taïo thaønh khoaûng khoâng gian cuûa hieäp nhaát. Xin Chuùa tha thöù cho giaám chua cuûa söï töø choái vaø loøng cöùng tin cuûa chuùng con. Xin Chuùa tha thöù cho loøng chuùng con giaû ñieác tröôùc tieáng Chuùa keâu "Ta Khaùt" vaãn tieáp tuïc vang leân töø noãi thoáng khoå cuûa khoâng bieát bao nhieâu anh chò em chuùng con.
Xin ñeán, laïy Ñöùc Chuùa Thaùnh Thaàn,
di saûn cuûa Chuùa Con chòu cheát vì chuùng con: xin laø vò höôùng daãn "ñöa chuùng con vaøo Söï Thaät toaøn veïn" vaø laø "goác reã gìn giöõ chuùng con trong söï hieäp nhaát"!
Vidit suum dulcel natum,
morieùntem desolaùtum,
dum emísit spíritum.
Meï nhìn Con mình dòu hieàn nhö theá,
bò thoáng khoå luùc laâm chung,
khi Ngöôøi truùt hôi thôû cuoái cuøng.
13. Chaëng Thöù Möôøi Ba
Moân Ñeä Ñöùc Chuùa Gieâsu Haï Xaùc Ngöôøi Xuoáng Cuøng Phuù Cho Ñöùc Meï
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,32-35/38. Quaân lính ñeán, ñaùnh giaäp oáng chaân ngöôøi thöù nhaát vaø ngöôøi thöù hai cuøng bò ñoùng ñinh vôùi Ñöùc Chuùa Gieâsu. Khi ñeán gaàn Ñöùc Chuùa Gieâsu vaø thaáy Ngöôøi ñaõ cheát, hoï khoâng ñaùnh giaäp oáng chaân Ngöôøi. Nhöng moät ngöôøi lính laáy giaùo ñaâm vaøo caïnh söôøn Ngöôøi. Töùc thì maùu cuøng nöôùc chaûy ra. Ngöôøi xem thaáy vieäc naøy ñaõ laøm chöùng, vaø lôøi chöùng cuûa ngöôøi aáy xaùc thöïc; vaø ngöôøi aáy bieát mình noùi söï thaät ñeå cho caû anh em nöõa cuõng tin .. Sau caùc vieäc naøy, oâng Giuse thaønh Arimathia, laø moân ñeä theo Ñöùc Chuùa Gieâsu nhöng caùch kín ñaùo vì sôï ngöôøi Do-thaùi, xin oâng Philatoâ cho pheùp haï thi haøi Ñöùc Chuùa Gieâsu xuoáng. OÂng Philatoâ chaáp thuaän. Vaäy, hoï ñeán vaø haï thi haøi Ngöôøi xuoáng.
Caïnh söôøn Ñöùc Chuùa Gieâsu bò môû ra: veát thöông trôû thaønh moät keõ hôû, moät caùnh cöûa môû ra treân traùi tim Thieân Chuùa. Nôi ñaây, Tình Yeâu voâ bieân Ngöôøi daønh cho chuùng ta töï ñeå cho ñeán kín muùc nhö doøng nöôùc soáng ñoäng vaø nhö möôùc giaûi khaùt voâ hình vaø laøm cho taùi sinh. Caû chuùng ta nöõa, chuùng ta cuõng ñeán gaàn thi haøi Ñöùc Chuùa Gieâsu ñöôïc haï xuoáng töø Caây Thaùnh Giaù vaø ñöôïc giöõ ñôõ bôûi ñoâi tay cuûa Meï Ngöôøi. "Thaät vaäy, khoâng phaûi nhôø böôùc ñi maø chuùng ta tieán ñeán gaàn Ñöùc Chuùa Kitoâ, nhöng nhôø Ñöùc Tin; vì theá, chuùng ta khoâng coù taùc ñoäng naøo in daáu cho thaân theå chuùng ta: chæ caàn coù taám loøng thieän chí".
Trong thaân xaùc baát ñoäng naøy, chuùng ta nhaän ra caùc phaàn thaân theå bò thöông ñau, nhöng ñöôïc baûo boïc trong voøng tay trìu meán cuûa Meï Ngöôøi.
Nhöng chuùng ta cuõng nhaän ra trong voøng tay töø maãu naøy, vöøa duõng löïc vöøa dòu daøng.
Voøng tay môû roäng cuûa Giaùo Hoäi - Meï gioáng nhö baøn thôø trao cho chuùng ta Thi Haøi cuûa Ñöùc Chuùa Kitoâ vaø vaøo chính luùc aáy, chuùng ta trôû thaønh Nhieäm Theå cuûa Ñöùc Chuùa Kitoâ.
Laïy Ñöùc Chuùa Gieâsu,
ñöôïc trao phoù cho Meï Ngaøi, hình aûnh cuûa Giaùo Hoäi - Meï!
Tröôùc böùc töôïng Meï Saàu Bi, chuùng con hoïc caùch daâng mình ñaùp laïi tình yeâu, chuùng con hoïc phoù thaùc vaø tieáp nhaän, tin töôûng vaø chuù yù cuï theå, söï trìu meán chöõa laønh cuoäc soáng vaø gaây nieàm vui.
Xin ñeán, laïy Ñöùc Chuùa Thaùnh Thaàn,
xin höôùng daãn chuùng con, nhö Chuùa ñaõ höôùng daãn Ñöùc Meï Maria,
trong söï nhöng khoâng raïng ngôøi cuûa tình yeâu "raèng Thieân Chuùa ñaõ ñoå vaøo loøng chuùng con hoàng aân söï hieän dieän cuûa Chuùa"!
Fac me vere tecum flere,
Crucifixo condoleùre,
donec ego víxero
Xin cho con ñöôïc cuøng Meï thaûo hieáu khoùc than,
Cuøng Ñaáng bò ñoùng ñinh toû nieàm thoâng caûm,
bao laâu con coøn sinh soáng ôû ñôøi.
14. Chaëng Thöù Möôøi Boán
Taùng Xaùc Ñöùc Chuùa Gieâsu Vaøo Huyeät Ñaù Môùi
Trích Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan 19,40-42. Caùc oâng laõnh thi haøi Ñöùc Chuùa Gieâsu, laáy baêng vaûi taåm thuoác thôm maø quaán, theo tuïc leä choân caát cuûa ngöôøi Do-thaùi. Nôi Ñöùc Chuùa Gieâsu bò ñoùng ñinh coù moät thöûa vöôøn, vaø trong vöôøn coù moät ngoâi moä coøn môùi, chöa choân caát ai. Vì hoâm aáy laø ngaøy aùp leã cuûa ngöôøi Do-thaùi, maø ngoâi moä laïi gaàn beân, neân caùc oâng mai taùng Ñöùc Chuùa Gieâsu ôû ñoù.
Moät thöûa vöôøn, töôïng tröng cho cuoäc soáng vôùi caùc saéc maàu cuûa noù, tieáp nhaän maàu nhieäm con ngöôøi ñöôïc taïo döïng vaø ñöôïc cöùu chuoäc. Trong moät thöûa vöôøn, Thieân Chuùa ñaët ñeå thoï sinh cuûa Ngöôøi, vaø Ngöôøi ñaõ ñuoåi noù ra sau khi noù sa ngaõ phaïm toäi. Trong moät thöûa vöôøn ñaõ baét ñaàu Cuoäc Khoå Naïn cuûa Ñöùc Chuùa Gieâsu vaø trong moät thöûa vöôøn moät ngoâi moä coøn môùi tieáp nhaän Añam môùi trôû veà vôùi loøng ñaát, cung loøng töø maãu giöõ gìn haït gioáng phong phuù ñang cheát.
Ñaây laø thôøi gian Ñöùc Tin chôø ñôïi trong thinh laëng, vaø töø nieàm hy voïng, treân caønh caây khoâ, ñaõ thoaùng nhìn thaáy naåy maàm moät choài non, höùa heïn ôn cöùu ñoä vaø nieàm vui.
Giôø ñaây, tieáng "Thieân Chuùa noùi trong thinh laëng bao la cuûa traùi tim".
Quando corpus morieùtur
fac, ut aùnimae doneùtur
paradísi gloùria. Amen.
Khi maø xaùc thòt con seõ cheát,
xin cho linh hoàn con ñöôïc Chuùa taëng ban,
vinh quang cuûa coõi thieân-ñöôøng. Amen.
("L'OSSERVATORE ROMANO", Giornale Quotidiano Politico Religioso, (Unicuique suum Non praevalebunt), Anno CLI, n.88 (45.733) Sabato 16 Aprile 2011, trang 4-5)
Sr. Jean Berchmans Minh Nguyeät
(Radio Vatican)