Con ngöôøi thöôøng queân
loøng töø bi thöông xoùt ngaøn ñôøi
cuûa Thieân Chuùa
Con ngöôøi thöôøng queân loøng töø bi thöông xoùt ngaøn ñôøi cuûa Thieân Chuùa.
Vatican (Vat. 19/10/2011) - Trong cuoäc soáng cuûa mình con ngöôøi thöôøng queân loøng töø bi thöông xoùt ngaøn ñôøi cuûa Thieân Chuùa.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân tröôùc hôn 30,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi tieáp kieán chung haøng tuaàn taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ saùng thöù Tö 19 thaùng 10 naêm 2011.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giaûi thích yù nghóa Thaùnh vònh 136 laø thaùnh vònh toùm taét toaøn lòch söû cöùu ñoä, töø bieán coá taïo döïng vuõ truï cho tôùi ñieåm toät ñænh laø maàu nhieäm phuïc sinh. Trong thôøi vieân maõn, Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi ñeå ban söï soáng vaø ôn cöùu roãi cho töøng ngöôøi baèng caùch töï hieán nhö baùnh cuûa maàu nhieäm phuïc sinh ñeå cho chuùng ta böôùc vaøo trong giao öôùc cuûa Ngöôøi vaø laøm cho chuùng ta trôû thaønh con caùi Thieân Chuùa. Qua ñoù, Thieân Chuùa cho thaáy loøng nhaân töø vaø tuyeät ñænh tình yeâu thöông muoân ñôøi cuûa Ngöôøi.
Thaùnh vònh 136 laø lôøi taï ôn thöôøng ñöôïc goïi laø "lôøi kinh Hallel vó ñaïi", thöôøng ñöôïc haùt vaøo cuoái tieäc Vöôït Qua do thaùi, vaø chaéc haún cuõng ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu vaø caùc moân ñeä haùt trong leã Vöôït Qua cuoái cuøng. Toaøn thaùnh vònh ñöôïc khai trieån theo hình thöùc kinh caàu vôùi ñieäp khuùc "muoân ngaøn ñôøi Chuùa vaãn troïn tình thöông". Ñeà caäp tôùi noäi dung thaùnh vònh Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Thaùnh vònh lieät keâ nhieàu vieäc dieäu kyø cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû loaøi ngöôøi cuõng nhö caùc can thieäp lieân læ ñoái vôùi daân Ngöôøi; vaø ñaùp laïi moãi lôøi tuyeân xöng haønh ñoäng cöùu ñoä cuûa Chuùa laø ñieäp khuùc noùi leân lyù do neàn taûng cuûa lôøi ngôïi khen: ñoù laø tình yeâu thöông vónh cöûu cuûa Thieân Chuùa, moät tình yeâu thöông, theo töø do thaùi, bao goàm söï trung thaønh, thöông xoùt, loøng laønh, ôn thaùnh vaø söï hieàn dòu. Xen keõ vôùi ñieäp khuùc aáy laø caùc kyø coâng ñieån hình cuûa Thieân Chuùa: vieäc taïo döïng, bieán coá giaûi phoùng xuaát haønh, ôn ñaát ñai, söï trôï giuùp quan phoøng vaø lieân læ cuûa Chuùa ñoái vôùi daân Ngöôøi vaø ñoái vôùi moïi thuï taïo.
Sau ba lôøi môøi goïi taï ôn Thieân Chuùa (cc.1-3) thaùnh vònh cöû haønh Chuùa nhö Ñaáng chu toaøn "caùc kyø coâng" (c. 4). Kyø coâng ñaàu tieân laø vieäc taïo döïng (cc.5-9). Theá giôùi ñöôïc döïng neân khoâng chæ ñôn sô laø khung caûnh söï can thieäp cuûa Thieân Chuùa, maø laø chính söï khôûi ñaàu hoaït ñoäng tuyeät dieäu cuûa Ngöôøi. Thieân Chuùa toû loä taát caû loøng nhaân laønh vaø veû ñeïp cuûa Ngöôøi, Ngöôøi daán thaân vôùi söï soáng vaø veùn môû yù muoán thieän ích, töø ñoù voït leân moïi haønh ñoäng cöùu ñoä khaùc. Thaùnh vònh laøm vang voïng leân chöông ñaàu saùch Saùng Theá. Theá giôùi taïo döïng ñöôïc coâ ñoïng trong caùc yeáu toá chính cuûa noù ñaëc bieät laø caùc tinh tuù, maët trôøi, maët traêng cai quaûn ngaøy ñeâm. Tuy khoâng ñöôïc nhaéc ñeán, nhöng con ngöôøi luoân luoân hieän dieän: maët trôøi maët traêng ñöôïc taïo döïng cho con ngöôøi vaø ñeå ño thôøi gian vaø töông quan cuûa con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa, nhaát laø qua caùc thôøi gian phuïng vuï.
Tieáp ñeán, thaùnh vònh nhaéc tôùi leã Vöôït Qua, kyû nieäm bieán coá Thieân Chuùa giaûi phoùng daän Do thaùi khoûi kieáp soáng noâ leä beân Ai Caäp, vôùi caùc yeáu toá yù nghóa nhaát: vieäc saùt haïi caùc con ñaàu loøng cuûa ngöôøi Ai Caäp, bieán coá ra khoûi Ai Caäp, vöôït qua Bieån Ñoû, haønh trình trong sa maïc cho tôùi mieàn ñaát höùa (cc.10-20). Thieân Chuùa ñaõ ra tay uy quyeàn maïnh meõ can thieäp, vaø qua oâng Moâsheâ, Ngöôøi ñaõ aùp ñaët treân Pharaoâ baèng caùch veùn môû cho thaáy taát caû söï cao caû cuûa Ngöôøi vaø sau cuøng Ngöôøi beû gaãy söï khaùng cöï cuûa ngöôøi Ai Caäp, vôùi tai öông khuûng khieáp laø caùi cheát cuûa caùc con ñaàu loøng cuûa hoï.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: caû vieäc vöôït qua Bieån Ñoû cuõng toû loä quyeàn naêng vaø loøng xoùt thöông cuûa Thieân Chuùa: "Nöôùc Bieån Ñoû Chuùa phaân laøm hai khoái, ñöa Israel loái giöõa baêng qua, xoâ xuoáng bieån Pharaoâ cuøng binh töôùng" (cc. 13-15). Hình aûnh Bieån Ñoû bò chia laøm hai xem ra nhaéc tôùi tö töôûng bieån khôi nhö moät quaùi vaät bò chaët laøm hai vaø khoâng theå laøm haïi con ngöôøi ñöôïc nöõa. Quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa chieán thaéng hieåm nguy cuûa caùc löïc löôïng thieân nhieân vaø quaân söï do con ngöôøi ñöa ra: bieån xem ra chaén loái daân Chuùa laïi ñeå cho hoï ñi qua raùo chaân, roài kheùp laïi choân vuøi ngöôøi Ai Caäp. Keû aùp böùc baát coâng bò thua vaø chìm nghæm trong nöôùc, trong khi daân Chuùa baêng ngang ñeå tieáp tuïc con ñöôøng höôùng veà söï töï do.
Treân con ñöôøng ñoù "Thieân Chuùa daãn ñöa daân Ngöôøi trong sa maïc" (c. 16). Caùc lôøi ngaén goïn naøy bao goàm kinh nghieäm keùo daøi 40 naêm, moät thôøi gian ñònh ñoaït ñoái vôùi daân Israel, ñeå ñöôïc Chuùa höôùng daãn vaø taäp soáng ñöùc tin, söï vaâng phuïc vaø ngoan ngoan ñoái vôùi Luaät Chuùa. Ñoù laø caùc naêm khoù khaên cuûa cuoäc soáng trong sa maïc, nhöng cuõng laø nhöõng naêm haïnh phuùc, tín thaùc nôi Chuùa nhö con thaûo. Ñoù laø thôøi thanh xuaân nhö ngoân söù Gieâreâmia ñònh nghóa: "Ta nhôù laïi loøng trung nghóa cuûa ngöôi luùc ngöôi coøn treû, tình yeâu cuûa ngöôi khi ngöôi môùi thaønh hoân, luùc ngöôi theo Ta trong sa maïc, treân vuøng ñaát chaúng ai gieo troàng" (Gr 2,2). Trong boán möôi naêm Thieân Chuùa ñaõ giaùo duïc, yeâu thöông, daãn ñöa daân Israel veà Ñaát Höùa, vaø ñaõ chieán thaéng caùc khaùng cöï vaø söï thuø nghòch cuûa caùc daân toäc khaùc ñoái vôùi Israel.
Trong vieäc cöû haønh tình yeâu ngaøn ñôøi cuûa Thieân Chuùa coù bieán coá ban ñaát ñai, maø daân Do Thaùi phaûi nhaän laáy vôùi loøng bieát ôn, maø khoâng bao giôø chieám laøm sôû höõu rieâng cuûa mình. Israel nhaän ñaát ñai vaø soáng trong ñoù nhö moät gia taøi. Moät trong caùc ñaëc tính cuûa Thieân Chuùa laø "cho ñi". Cuoái con ñöôøng xuaát haønh daân Israel nhaän ñöôïc ñaát ñai nhö moät ngöôøi con böôùc vaøo vuøng Ñaát Höùa. Thôøi gian lang thang soáng döôùi leàu, trong söï taïm bôï ñaõ heát, giôø ñaây laø thôøi gian haïnh phuùc cuûa cuoäc soáng oån ñònh, cuûa nieàm vui xaây döïng nhaø cöûa, cuûa an ninh vaø troàng tæa vöôøn nho (Ñnl 8,7-13). Nhöng noù cuõng laø thôøi gian cuûa thöû thaùch toân thôø ngaãu töôïng vaø ra oâ ueá vôùi daân ngoaïi, cuûa söï töï maõn laøm queân ñi Ngoàn goác ôn thaùnh cuûa mình.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: Caáu truùc cuûa thaùnh vònh nhaén nhuû daân Israel nhôù laïi loøng laønh cuûa Thieân Chuùa. Trong lòch söû cuûa hoï coù bieát bao nhieâu thung luõng toái taêm, bieát bao nhieâu ñoaïn ñöôøng khoù khaên vaø cheát choùc, nhöng thaùnh vònh nhaéc cho hoï nhôù raèng Thieân Chuùa luoân luoân toát laønh, quyeàn naêng vaø thöông xoùt, neân hoï coù theå soáng coøn. Ñoái vôùi chuùng ta ngaøy nay cuõng theá: thaät laø quan troïng coù moät kyù öùc veà loøng nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa, vì kyù öùc trôû thaønh söùc maïnh cuûa nieàm hy voïng. Nhö theá, caû trong söï toái taên cuûa ngaøy soáng hay moät giai ñoaïn soáng, kyù öùc môû ra con ñöôøng daãn tôùi töông lai; noù laø aùnh saùng, laø ngoâi sao daãn loái cho chuùng ta. AÙp duïng vaøo lòch söû cuûa Giaùo Hoäi Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Theá roài caû trong 2,000 naêm lòch söû cuûa Giaùo Hoäi, ñaõ luoân luoân coù loøng nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa, Thieân Chuùa ñaõ giaûi thoaùt chuùng ta khoûi nguy hieåm baùch haïi ñen toái cuûa chuû nghóa ñöùc quoác xaõ vaø coäng saûn, vaø Ngöôøi ñaõ chæ cho chuùng ta thaáy raèng Ngöôøi nhaân laønh, quyeàn naêng, vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi toàn taïi muoân ñôøi. Cuõng nhö trong lòch söû taäp theå, trong lòch söû caù nhaân kyù öùc veà loøng nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa trôï giuùp chuùng ta vaø trôû thaønh ngoâi sao cuûa nieàm hy voïng daãn loái. Vì theá caàn phaûi luoân luoân nhôù tôùi caùc vieäc lôùn lao maø Thieân Chuùa ñaõ laøm trong cuoäc ñôøi chuùng ta ñeå bieát soáng tin töôûng.
Thaùnh vònh 136 keát thuùc vôùi lôøi môøi: "Haõy taï ôn Thieân Chuùa cöûu truøng, vì muoân ngaøn ñôøi Chuùa vaãn troïn tình thöông" (c. 26). Thieân Chuùa laø Cha nhaân laønh vaø quan phoøng; Ngöôøi ban gia taøi cho con caùi Ngöôøi vaø roäng ban löông thöïc cho taát caû moïi ngöôøi. Quyeàn naêng voâ hình cuûa Thieân Chuùa Taïo Hoùa ñöôïc veùn môû trong caùi höõu hình beù nhoû cuûa baùnh, Ngöôøi ban cho chuùng ta giuùp chuùng ta soáng. Baùnh ñoù bieåu töôïng vaø toång keát tình yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa laø Cha roäng môû cho "baùnh söï soáng" cuûa Taân Öôùc, laø bí tích Thaùnh Theå, ñoàng haønh vôùi tín höõu trong cuoäc soáng, vaø cho hoï neám höôûng tröôùc tieäc cöùu theá treân Trôøi.
Sau khi chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)