Nhöõng thaùch ñoá môùi
cho Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Bal an
Nhöõng thaùch ñoá môùi cho Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Balan.
Balan [Catholic Review 21/07/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Keå töø khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Balan phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu thaùch ñoá môùi.
Moãi ngaøy Chuùa nhöït, Vöông cung thaùnh ñöôøng giaùo xöù "Ñöùc Meï daâng mình vaøo ñeàn thaùnh" taïi Wadowice, sinh quaùn cuûa chaân phöôùc Gioan Phaolo II, luùc naøo cuõng khoâng coøn choã troáng. Giaùo daân vaø du khaùch ñöùng chaät beân trong laãn beân ngoaøi nhaø thôø. Sau thaùnh leã Chuùa nhöït, giaùo daân coù thoùi quen döøng laïi thaêm hoûi nhau hay vaøo caùc quaùn caø pheâ beân caïnh ñeå thöôûng thöùc moät ly caø pheâ noùng hay moät caùi baùnh kem.
Ñaây laø hình aûnh quen thuoäc cuûa moät giaùo xöù ñoàng queâ, nôi coù ñeán treân 60 phaàn traêm ngöôøi coâng giaùo Balan tham döï thaùnh leã Chuùa nhöït vaø nhieàu gia ñình tích cöïc tham gia vaøo ñôøi soáng giaùo xöù, ñöa con ñi xöng toäi vaø thöïc haønh nhöõng caùch giöõ ñaïo truyeàn thoáng nhö laàn chuoãi maân coâi chaúng haïn.
Tuy nhieân, neáu ñeán moät thaønh phoá lôùn, du khaùch seõ thaáy moät caûnh töôïng hoaøn toaøn khaùc.
Theo caùc soá lieäu thoáng keâ ñöôïc caùc linh muïc cung caáp vaø ñöôïc Vieän Thoáng keâ cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo xaùc nhaän, chæ coù khoaûng 20 phaàn traêm ngöôøi coâng giaùo Balan tham döï thaùnh leã Chuùa Nhöït taïi nhöõng thaønh phoá lôùn nhö Krakow vaø Warsawa. Nhìn chung treân toaøn quoác, theo moät cuoäc thaêm doø ñöôïc thöïc hieän naêm 2009, chæ coù khoaûng 41.5 phaàn traêm ngöôøi coâng giaùo Balan coøn tham döï thaùnh leã chuùa nhöït. Vaøo naêm 2005, tyû leä naøy laø 45 phaàn traêm.
Haõng thoâng taán Coâng giaùo Balan "KAI" ghi laïi raèng naêm 2010, laàn ñaàu tieân sau nhieàu naêm, con soá chuûng sinh trong caùc chuûng vieän giaùo phaän ñaõ xuoáng döôùi 4 ngaøn ngöôøi. Con soá chuûng sinh naêm thöù nhöùt chæ coøn 2 phaàn 3 so vôùi naêm 2008 vaø 2009.
Con soá caùc thænh sinh gia nhaäp caùc doøng nöõ cuõng giaûm suùt moät caùch ñaùng keå. Naêm 2009, khi coù ñeán 28 tu vieän treân toaøn quoác ñoùng cöûa, con soá thænh sinh chæ coøn 300 ngöôøi. So vôùi moät thaäp nieân tröôùc, con soá naøy giaûm ñi moät nöûa.
Baø Marta Reimfuss, moät höôùng daãn vieân du lòch thuoäc giaùo xöù hai thaùnh Phero vaø Phaolo taïi Krakow giaûi thích cho du khaùch ngöôøi Myõ raèng "Duôùi thôøi coäng saûn, coù raát nhieàu nguôøi ñeán nhaø thôø vaø tham döï thaùnh leã". Theo baø, söï suùt giaûm naøy laø caùi giaù maø ngöôøi daân Balan phaûi traû cho ñoäc laäp vaø töï do. Baø noùi: "Toâi phaûi nhìn nhaän raèng ñaõ coù thay ñoåi nhö theá laø vì chuùng toâi coù nhieàu töï do hôn, cho neân chuùng toâi coù theå quyeát ñònh ñeán nhaø thôø hay khoâng ñeán".
So vôùi caùc nöôùc laùng gieàng, Balan vaãn coøn laø moät nöôùc "giöõ ñaïo", nghóa laø naèm trong soá nhöõng nöôùc coù tyû leä ngöôøi coâng giaùo tham döï thaùnh leã Chuùa nhöït cao nhöùt theá giôùi. Tuy nhieân, Giaùo hoäi taïi ñaây hieän ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi moät thaùch ñoá môùi keå töø sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå. Thaùch ñoù ñoù laø traøo löu tuïc hoùa.
Cha Simon Stefanowicz, moät linh muïc doøng Phaolo hieän ñang laøm vieäc taïi Ñeàn Thaùnh Ñöùc Meï noåi tieáng Czestochowa, mieàn Nam Balan, noùi raèng Ñeàn Thaùnh naøy vaãn coøn laø ngoïn haûi ñaêng tröôùc hieän töôïng tuïc hoùa. Taïi ñaây, daân chuùng vaãn coøn coù moät loøng suøng moä cao ñoä. Tuy nhieân, cha Stefanowicz nhìn nhaän raèng, noùi chung, Giaùo hoäi taïi Balan hieän ñang phaûi ñoái maët vôùi nhieàu aùp löïc töø beân ngoaøi.
Cha giaûi thích: "Cuøng vôùi töï do vaø daân chuû, treân 300 giaùo phaùi ñaõ traøn vaøo Balan. Ngöôøi ta cuõng thaáy coù caû nhöõng ngöôøi thôø Satan. Caùc saùch baùo xaáu vaø khieâu daâm cuõng pheâ bình moïi ngöôøi vaø moïi söï".
Cha Stefanowicz cho bieát: caùc coâng ty quoác doanh ñuôïc baùn cho ngöôøi ngoaïi quoác. Nhieàu coâng nhaân Balan bò maát vieäc, khieán cho tình traïng thaát nghieäp gia taêng.
Noùi chung, theo vò linh muïc naøy, "sau nhöõng thay ñoåi noùi treân, daân chuùng Balan baét ñaàu xem baùo chí, truyeàn thoâng vaø thöông maïi nhö nhöõng coá vaán thaät söï cuûa hoï trong vaán ñeà toân giaùo vaø nieàm tin".
Lieân AÂu ñaõ quaûng baù töï do phoùng ñaûng ñoái vôùi moät soá vaán ñeà nhö luaân lyù tính duïc vaø xem thöôøng nhöõng giaù trò truyeàn thoáng voán ñaõ nhaøo naën neân vaên hoùa Balan. Ngöôøi daân Balan ñaõ ñi du lòch sang caùc nöôùc trong Lieân AÂu vaø chòu aûnh höôûng "thaùo thöù" cuûa chuû nghóa tuïc hoùa Taây phöông.
Moät caùch cuï theå, theo cha, Lieân AÂu taïo aùp löïc ñeå buoäc Balan phaûi thay ñoåi nhöõng luaät leä nghieâm nhaët veà phaù thai, laøm cho cheát eâm dòu, ngöøa thai vaø hoân phoái ñoàng tính. Ngöôøi ta tuyeân truyeàn raèng neáu muoán giaøu maïnh vaø thònh vöôïng, Balan cuõng phaûi chaïy theo traøo löu cuûa caùc nuôùc Taây phöông. Hoï khoâng maøng tôùi uy tín cuûa chaân phöôùc Gioan Phaolo II hay cuûa ñöùc Benedicto XVI vaø giaùo huaán xaõ hoäi cuûa ngaøi veà gia ñình vaø ñònh cheá hoân nhaân.
Baø Magdalena Zowczak, moät giaùo sö taïi Vieän caùc saéc toäc hoïc vaø nhaân chuûng hoïc vaên hoùa, thuoäc ñaïi hoïc Warsawa, tin raèng keå töø khi chuû nghóa coäng saûn suïp ñoå, Giaùo hoäi taïi Balan ñaõ phaûi ñöông ñaàu vôùi moät thaùch ñoá nghieâm troïng.
Tröôùc ñaây, Giaùo hoäi naøy laø "Giaùo hoäi cuûa daân chuùng", töùc moät Giaùo hoäi ñaõ töøng che chôû cho phe ñoái laäp tranh ñaáu cho daân chuû vaø töï do tö töôûng, nay ñaõ trôû thaønh "Giaùo hoäi cuûa choïn löïa". Noùi caùch khaùc, ngaøy nay, ngöôøi coâng giaùo Balan coù thaùi ñoä "phaûn tính vaø pheâ phaùn hôn" ñoái vôùi toân giaùo. Toân giaùo khoâng coøn laø moät giaù trò noäi taïi gaén lieàn vôùi gia ñình, maø laø ñieàu caàn ñöôïc choïn löïa moät caùch yù thöùc.
Döôùi thôøi coäng saûn, Giaùo hoäi Balan coù nhöõng vò anh huøng vó ñaïi nhö chaân phöôùc Gioan Phaolo II, ñöùc coá Hoàng y Stefan Wyszynski vaø chaân phöôùc töû ñaïo Jerzy Popieluszko: caû ba vò ñeàu ñaõ chieán ñaáu cho töï do.
Tuy nhieân, theo giaùo sö Zowczak, trong nhöõng naêm gaàn ñaây, nhieàu ngöôøi Balan ñaõ "söûng soát" khi bieát moät soá linh muïc, voán ñöôïc moïi ngöôøi kính troïng, ñaõ töøng coäng taùc vôùi coâng an maät vuï coäng saûn... Vaø trong thaäp nieân vöøa qua, nhieàu ngöôøi laïi caøng bò chao ñaûo hôn vì nhöõng vuï laïm duïng tình duïc treû em trong Giaùo hoäi. Ngoaøi ra, söï kieän coù moät soá linh muïc rôøi boû Giaùo hoäi cuõng khieán cho nhieàu ngöôøi hoang mang.
Giaùo sö Zowczak noùi raèng ñaây laø moät soá lyù do khieán cho moät soá ngöôøi choáng giaùo só.
Ngoaøi ra, loøng ñaïo ñöùc bình daân, voán ñöôïc cuûng coá döôùi thôøi coäng saûn, nay cuõng bò lung laïc vì aûnh höôûng cuûa vaên hoùa "nhaïc kích ñoäng".
Hôn nöõa, caùc chuûng sinh ngaøy nay phaàn lôùn xuaát thaân töø caùc ñoâ thò cho neân khoâng bieát nhieàu veà truyeàn thoáng toân giaùo ôû thoân queâ. Rieâng giôùi treû ôû thoân queâ khoâng coøn ñöôïc haáp daãn bôûi ôn goïi linh muïc nöõa, vì hoï tìm thaáy coù "nhieàu cô hoäi môùi" môû ra tröôùc maét.
Treân ñaây laø moät vaøi thaùch ñoá cho Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Balan.
Nhöng nhö cha Stefanowicz cho bieát: Giaùo hoäi ñaõ nhaøo naën neân Balan keå töø naêm 966. Giaùo hoäi naøy ñaõ saûn sinh hôn 156 vò thaùnh vaø chaân phöôùc, cho neân seõ khoâng chòu ñaàu haøng.
Cha khaúng ñònh: "Chuùng toâi seõ tieáp tuïc chieán thaéng trong truyeàn thoáng vaø gia saûn Kitoâ".
CV.